Gele Kornoelje (Cornus mas)
Elk voorjaar verheug ik mij over de gouden bloemplekken van de kornoeljes in mijn tuin. In de struiken hoor ik het bekoorlijk gezoem van de vele bijen van de bijenstand hier van Dennis en bezoekersbijen tijdens de welgekomen eerste vluchten voor stuifmeel en nectar in de warmende voorjaarszon.
Blijkbaar kunnen de fijne bloempjes tegen de nachtvorsten die in maart-april meermaals voorkomen. Er zijn geen jaren zonder bessen. Dit in tegenstelling met de wat ontgoochelende kiwibessen. Als er tijdens het uitlopen van de bladeren april-begin mei een lichte nachtvorst is, moet je geen enkele vrucht verwachten dat jaar. De mooie Kempen hebben ook nadelen.
Onlangs kon ik vasstellen dat er bijenbonden zijn die de waarde van de kornoeljebessen voor de bijen nog niet kennen. Ook bij het planten-aanbod van Natuurpunt ontbreekt de Cornus mas nog vaak.
Graag geef ik mijn ervaringen door.
Mijn eerste kornoelje kocht ik van imker De Blieck uit het Waasland op de enige tuinbeurs die we met Velt landelijk (op initiatief van voorzitter Jan Heyman, onlangs op 92 j overleden) organiseerden bij Lima te St.- Martens-Latem in het voorjaar 1974. Het is een boom die al vruchten geeft eind juli. De kleinere vruchten zijn er voor de vogels. Een tweede exemplaar bekwam ik van Jerome Van Assche van Dilbeek, bijenman, moerbei- en notenteler. Staat een eind verder in de tuin en begon pas na vele jaren te dragen. Rijpe kornoeljebessen vallen af. Deze bessen zijn lekker van smaak. Je eet er zo een handsvol van. Niets van een wrange smaak. De vruchten van een derde exemplaar komen een maand later en de bessen zijn nog lekkerder!
Het Oostenrijks cultuurras Jolico heb ik in Meckenheim in het najaar van 2003 aangeschaft. Begon al vrij vlug te dragen. De rijpe bessen vallen af, doch moeten nog verder narijpen. Meestal zijn ze iets te wrang om er meerdere te eten. In 2018 echter, met de warme droge zomer, waren ze verwonderlijk veel zoeter. Dit jaar zijn ze niet zo zoet als vorig jaar, maar best te genieten. Twee waarnemingen dit jaar, één: een geweldige dracht bij Jolico en dit komt door het stuifmeel van de Schönbrunner Gourmet Dirnl, ook een Oostenrijkse cultivar, er naast geplant in mei 2015, eerste vruchten in 2017. Dit jaar was de vruchtzetting gewoon goed, niet zo overvloedig als bij Jolico. De smaak van de Schönbrunner gourmet is goed, maar kan niet tippen aan mijn twee wilde. Het rijpen begon een week voor Jolico, begin september. Waarneming twee. Nu eind oktober hangen nog veel bessen aan de Jolico, al of minder rijp. (Foto’s van27/10). De zwart-rode vruchten die nog aan de struik hangen en die al wat zachter aanvoelen zijn best direct te genieten. Het is de eerste maal dat ik bessen nog zolang heb weten hangen. Dit komt wellicht door de geweldige dracht.
Beschrijving van de kornoeljes door Dimitri Jacobs van de speciale kwekerij Zoetewei te Putte-Mechelen.
KORNOELJE KERS - Cornus mas 'Jolico'
Oostenrijkse selectie die ook als sierstruik wordt aangeplant. Beschreven als één van de laatst rijpende soorten, maar rijpt bij ons al in augustus. Druppelvormige kersen (7g) met zure smaak. Geeft als jonge plant al snel vruchten. Heeft kruisbestuiving nodig voor goede vruchtzetting.
'Schönbrunner gourmet'
Ras dat grote helderrode, peervormige vruchten geeft met een zoete smaak. Een gezonde en robuuste plant met een hoge sier- en moestuinwaarde. Een zeer interessante cultivar ontwikkeld in Wenen. Rijpt laat af (september).
De drie volgende rassen plantte ik in aug 2017. Vorig jaar met de hittegolf was er weinig groei. Dit jaar 2019 vertonen ze een flinke scheut. Verwonderlijk was wel dat twee van de drie al enkele bloemen hadden.
KORNOELJE KERS - Cornus mas 'Jantarnyj'
Gele bessen. Iets kleiner van formaat (4g), maar uitzonderlijke friszure smaak. Rijpt in augustus en de vruchten vallen niet zo snel af bij rijpheid. Redelijk hoge opbrengst. Voor vers gebruik, vruchten bewaren goed. Aanrader.
KORNOELJE KERS - Cornus mas 'Pioneer'
Grote peervormige bessen (8g). Donkerrood, sappig, zoet en aromatisch. Rijpt in augustus en de vruchten vallen niet meteen af bij rijpheid. Kornoeljes zijn als vruchtplant hier nog relatief onbekend. Wordt in Oost-Europa geprezen om het lekkere fruit. Bij ons meestal slechts bekend als sierplant omwille van de gele bloesen in de winter of vroege voorjaar
KORNOELJE KERS - Cornus mas 'Panchavero'
Grootvruchtige selectie genoemd naar de Bulgaarse regio Panchavero. Helderrode en zeer dikke, tot 2,5 cm lange kornoeljekersen met een zure smaak als kersen. Eén van de soorten met de grootste vruchten (10g) in onze collectie. Rijpt al goed af aan de struik vanaf half augustus, waardoor deze recht van de plant al goed in de smaak valt.
Op mijn beide blogs werd meerdere keren over de Cornus mas, kornoeljebes geschreven. Je kan er o.a. de bloeiwijze zien.
Vul telkens bij zoeken in : Cornus mas.
Ik hoop dat de kornoeljebes niet langer een nobele onbekende zal blijven! Beslist planten in de voedselbossen.
|