Jan: vanmiddag hebben we ons lekker ontspannen. We hadden allebei kunnen gaan protesteren, maar dat doen we al een hele tijd niet meer. Ook daar weer een verschil. Tot nu toe had ik altijd een schuldgevoel. Zon beetje een opgejaagd idee. Je zou mee moeten doen, er is zoveel onrecht. Je kunt het niet meer opbrengen en je voelt je een nietsnut. Maar vanmiddag: niets daarvan. Fijn gewandeld in een herfstbos. Genoten. Om het hardst gelopen. Even een gekke gedachte: we hadden een lief peutertje bij ons kunnen hebben. Toen pa en moe zo oud waren als ik nu, stonden ze aan het hoofd van een gezin met vier kinderen. Het is allemaal zo uitgekiend met die pil; je bent zo vrij, je toont zon verantwoordelijkheidsbesef, immers: in wat voor wereld zet je ze. Allemaal waar, en toch: o, wat zou ik graag zon krullenkopje willen strelen. Goed, we holden dan maar met zn tweeën, met rode wangen in de herfstkou. Jammer, dat Joke even heel stil werd. Maar toen we gingen koffiedrinken, was het over.
s Avonds was het dan zover. Tamelijk volle zaal. Zangblaadjes. Een muziekgroep en een spreker. Wel wat losser dan ik het thuis gewend was. Ik had niet de idee, dat het de club van Karel was (2.3.7.1). Ik zag hem ook niet. Wat we zongen, kende ik wel ten dele. Het kwam soms uit zon bundel, waar we thuis bij het orgel ook wel uit zongen. Tikje ouderwets. Maar er was ook ander spul, modern, met hier en daar een lekker ritme. Toen de spreker: had het erover, dat deze bijeenkomst eigenlijk een groot visnet was om de mensen voor Jezus te vangen en naar zijn schip toe te trekken. Soms was er echt wel een groot verlangen bij mensen naar God en Jezus. Ze bekeerden zich dan tot God. Ze konden echter niet volhouden en liepen al gauw weer weg. Ondermaatse vis wordt uitgesorteerd. Deze mensen toonden door hun spoedige weglopen, dat ze nog onder de maat van Jezus bleven en sorteerden zichzelf uit. Maar nu moesten we eens letten op dat woordje nog. Er waren er ook in de zaal, die zich vroeger al eens hadden bekeerd tot Jezus. Maar: ze hadden hun hoogmoed en hun tevredenheid met zichzelf niet willen loslaten. Nu kwam hun herkansing. Als zij zich nu door de Heilige Geest lieten overtuigen van zonde, gerechtigheid en oordeel (Joh. 16:, raakten ze eindelijk dat ondermaatse kwijt. En daardoor zouden ze Jezus niet meer kwijtraken. Hij bad voor hen, dat zij de Heilige Geest diens werk van overtuigen zouden laten doen. Hij als spreker kon dat niet. Op het punt van geloof kon de ene mens de ander niet overtuigen. Maar hij wenste ons toe, dat iedereen nu zijn oneerlijkheden en onoprechtheden zou erkennen. Door een eerlijke schuldbelijdenis van onze kant, kon God werkelijk doordringen in de diepste lagen van de persoonlijkheid.
Dat is, wat ik ervan onthouden heb. Natuurlijk zei hij nog veel meer. Ook van die dingen, die je altijd hoort. Wat meer gewoon van de verloren zoon bijvoorbeeld (Luk. 15:11-32); die zal eens een keer niet komen opdraven! Ik heb eens een heel ondeugende dominee horen zingen: De verloren zoon gaat nooit verloren; falderalderiere. Maar waarom bleven nu juist deze brokstukken hangen? Zal ik je vertellen.
Mijn gedachten gleden terug naar een jaar of tien geleden. Ik was toen eens binnengelopen bij ook zon soort meeting. Daar hadden ze het er toen over: dat je gebedsleven vrij moest zijn van allerlei storende bijgedachten. Je moest Gods golflengte willen en kunnen kiezen. Dan kon God zijn gedachten in je leggen. Het ging bij bekering niet zo maar over een beweging van het ogenblik, die alleen je gevoel raakt.
Voel je m? De nu onthouden woorden van deze man waren een vervolg op wat ik van toen onthouden heb. Heel typisch.
Ik keek eens naar Joke. Zij zat stil naast me, zei toen zacht: Zie je al die mensen naar voren gaan om een beslissing voor Jezus te nemen? Zouden wij ook niet Maar opeens kwam er zoiets zwaars over mij heen. Ik had het idee, dat er met mij geen beginnen meer aan was. Je moet rekenen: mijn ziekte, mijn overspanning, speelde ook een rol. Ik schudde mijn hoofd: k Ben moe; ik wil naar huis. En zij: Goed, ik ga met je mee. Zo liepen we naar achteren in de zaal, terwijl er nog steeds mensen naar voren liepen. Buiten was het gaan regenen; t was helemaal donker. Natuurlijk schenen er wel lantaarns, maar er was geen glimpje licht van maan of sterren. En er was geen glimpje licht in mijn ziel.
Joke: het bleef een feest vandaag, al was het aan het slot van de avond wat minder. Vanmiddag weer eens iets samen gedaan, voor het eerst sinds maanden. Met de auto een eind gereden. Maar toen waren we ook op zon mooi plekje! Bomen helemaal van goud in de zon. Ritselend blad op de grond. Hollen en uitgelaten tikkertje spelen. Even een vervelend ogenblikje. We kwamen een familie met kinderen tegen. Op slag begon Jan te tobben. Ik weet wel, waar de schoen wringt. Hij zou kinderen willen hebben. Ik durf ze hem niet te geven. Waarom niet? Moeilijk uit te leggen. Toen ik vierentwintig was ik was toen nog niet met Jan, t was zelfs nog voor Gijs was ik te slordig met pilgebruik. En ja, ik had een relatie en dan wordt het abortus hè. De nacht nadien had ik een heel beroerde ervaring. Het was net, of er een stem tegen me zei: nu kan je nooit meer gezonde kinderen krijgen. Ik ben die schrik sindsdien niet meer kwijtgeraakt. Die nacht kwam de tot dusver diepste kras op de plaat van mijn leven. Jan dringt niet op kinderen aan, ook al, omdat we niet getrouwd zijn. Soms is het mij een raadsel, waarom hij niet naar Nancy teruggaat. Dan hééft hij zijn zoon.
Die verdrietige gedachten warrelden een ogenblik door mijn hoofd. Maar even later op het terras met het uitzicht op de bossen op een afstand en op een pannenkoek voor mij op tafel, kwam de vreugde van s morgens weer terug. En die vreugde bleef ook vanavond.
Ik kende geen mens in die zaal, keek nog uit naar Lottie (2.3.7.5), maar zag haar niet. Het ging er wat plechtiger aan toe, dan ik thuis gewend was. Nu ja, dat was ook wel eens een opgeklopte boel. Leuk zangkoor. Een lief, jong meisje ervoor. Een aardige jongen deed goede dingen op een piano. Zij maakten zich met hun achttien al nuttig voor God. Ik moet, met mijn achtentwintig, nog beginnen. Nu ja, achtendertig zou erger zijn.
Toen de evangelist of de dominee. Eerst iets over de herder, die het verloren schaap ging zoeken (Matth. 18:12). Geen begin om rechtop te gaan zitten van spanning. Mijn gedachten dwaalden dan ook even weg. Maar toen ze weer naar de preek terugkeerden, bleek die man inmiddels uit een ander, minder zoetelijk vaatje te zijn gaan tappen. Er waren nu heel andere dingen te horen:
Hij nam al een voorschot op de uitnodiging, die hij zou gaan doen. Dadelijk zou hij een beslissing vragen. Maar het moest bij ons geen sentimentele beslissing worden. Het moest gaan om een werkelijk ernstig vragen aan God om vrij te komen van allerlei vergroeiingen in ons zielenleven. Wij behoorden de wens te hebben om vrij te worden van grofheid, roddel, liefdeloosheid en kouwe drukte. We moesten toestaan, dat de etter van onze stinkende zondewonden naar buiten uitgedrukt werd, voordat die ons van binnen vergiftigde.
Goeie morgen, duidelijk gezegd, maar wel heel ongebruikelijk voor een evangelisatiepreek.
We mochten aan God vragen om zalf voor onze ogen om onze werkelijke toestand te zien. Dit was de avond om een oppervlakkige bekering om te zetten in een diepere.
En hij besloot zo: Probeer u niet groot te houden. Stel uw radio nu eindelijk eens zuiver op God af. Zet uw t.v. antenne zo, dat de sneeuw van het scherm verdwijnt. Laat uw levenswagen losslepen. Ik vond de aanpak en de beelden wat vreemd. Ik wilde me echter die avond echt toewijden aan het geloof in Jezus. Ik wilde voor de mensen belijden, dat zijn bloed een verzoening was voor al mijn zonden (1 Joh. 2:2). Maar toen ik naar Jan keek, schrok ik. Hij is patiënt die zenuwinzinking is maar niet niks en dan die infectie. Ik heb nu al weinig last meer, maar hij was al langer geïnfecteerd. Zijn toestand op dat gebied kan ik niet zo beoordelen. In ieder geval: hij was grauw van vermoeidheid. Toen de mensen naar voren begonnen te stromen, wilde ik hem eerst nog even meetronen, maar hij was echt aan het eind. Heel bewust ben ik bij hem gebleven, heb hem in bed gestopt, heb zachtjes voor hem gebeden. Even later sliep hij rustig in. Ik ben er door; hij komt er door.
, raakten ze eindelijk dat ondermaatse kwijt. En daardoor zouden ze Jezus niet meer kwijtraken. Hij bad voor hen, dat zij de Heilige Geest diens werk van overtuigen zouden laten doen. Hij als spreker kon dat niet. Op het punt van geloof kon de ene mens de ander niet overtuigen. Maar hij wenste ons toe, dat iedereen nu zijn oneerlijkheden en onoprechtheden zou erkennen. Door een eerlijke schuldbelijdenis van onze kant, kon God werkelijk doordringen in de diepste lagen van de persoonlijkheid. 
