Het jaarboek, met heel wat wetenswaardigheden en momenten uit het dagelijkse leven van de bevolking in Groot Lanaken, ligt weer in de schappen van de bekende deelnemende winkels.

Er waren in het afgelopen jaar enkele hoofdthema´s die uitvoerig in het boek beschreven staan zoals: het jubileum van de onderneming Eddy Houbrix NV; Maar ook de Mexicaanse griep; het geslaagde gemeentelijke dorpsevenement Kesselt 2009; het Stripfestival.
Verder, de vijftigjarige huwelijksjubilarissen en de communicantjes maar ook de voetbal, de Maasrun, wielrennen en de motorcross bij Steenfabriek Nelissen, het verenigingsleven, Carnaval, politiek en nog veel meer items, krijgen voldoende aandacht en worden uitvoerig in beeld en tekst weergegeven.

Al deze gegevens en fotos, bijeengebracht door een schare van vrijwilligers, vormen zoals de voorgaande jaren een duidelijk beeld, van onze leefgemeenschap,  in boekvorm.

Afgelopen dinsdag 30 maart werd de uitgave 2009 door niemand minder als Ambiorix en Obilix de gezellige feestzaal, ‘de Maalderij`van de fa Steenfabriek Nelissen, binnengedragen. De eerste drie exemplaren werden daarbij overhandigd aan de Cultureel ambassadeur 2009 René Theuwissen, aan Dr Put, die de Mexicaanse griep uitvoerig beschreef aan de hand van powerPoint en aan fabrikant-directeur Gaston Nelissen. Daarbij werd Gaston Nelissen een schilderij overhandigd van de hand van de huidige Cultureel ambassadeur Mathie Engelen uit het Uilenstraatje in Lanaken.

Naderhand was er een receptie, aangeboden door de gemeente Lanaken.

Geïnteresseerden kunnen hun jaarboek aankopen bij de dagbladhandelaren en andere bekende verkooppunten.

Op de foto hiernaast Frederik de Merode. Hij sneuvelde in 1830 tijdens gevechten in aanloop naar de afscheiding van Nederland.
Een aantal genealogische sprokkels betreffende de Prinselijke eregasten bij de opening van de Waterburcht. Pietersheim.
Twee prinsen, Armand en Charles Louis en twee prinsessen Thérèse van Merode en echtgenote van Charles Louis, Clotilde d'Oultremont, prinses van Merode, waren de eregasten tijdens de officiële opening. Na jarenlang archeologisch onderzoek. Waarna een fase begon van consolidatie, renovatie en nieuwbouw van de Waterburcht te Lanaken Pietersheim staat de site te schitteren aan de poort van het Nationaal Park Hoge Kempen..
Pietersheim was eens het stamslot van de Heren van Pietersheim en zou in de 15^e eeuw overgaan in handen van de Merode’s door huwelijk.

Nazaten van het adellijk geslacht de Heren van Merode-Pietersheim verlieten met de familie van Xavier de Merode in 1971 het oorspronkelijk stamslot van de Heren van Pietersheim definitief. De gemeente Lanaken werd de nieuwe eigenaar van het Prinselijk Domein.

De familie de Merode deed haar intrede in Pietersheim, bij het huwelijk van erfdochter Beatrix van Pietersheim met Richard (Rikalt)II van Merode. Dit huwelijk werd gesloten in 1410.
Broer van Beatrix, Jan van Pietersheim was de laatste telg in mannelijke lijn. Zijn goederen werden bestiert door de oudste zoon van Beatrix en Richard, toen bleek dat Jan van Pietersheim, door geestelijke onvermogendheid, zijn goederen niet zelf kon beheren.

Na Jan van Pietersheim zijn dood werd Jan IV van Merode, (zoon van Richard en Beatrix), de eerste residerende Heer van Pietersheim uit het geslacht ‘de Merode’, dat was in 1450. Aldus precies vijfhonderd en zestig jaar geleden.

Het zijn de mannelijke afstammelingen van Jan IV, die als Heren en later Markiezen van Westerlo, de hoofdlijn van het huis Merode verder zetten, tot op de dag van vandaag.De wapenspreuk van de Merodes is: 'Plus d'honneur que d'honneurs' of 'Meer eer dan eerbetoon'.

Het geslacht de Merode, blijkt een sterk geslacht te zijn en is verweven met vele Adellijke families over de hele wereld.

De prinselijke titel werd in 1930 aan de Merode’s verleend wegens verdiensten aan het vaderland.

Frederik van Merode sneuvelde in de onafhankelijksstrijd in 1830. Zijn broer Felix maakte deel uit van het voorlopig bewind tijdens de woelige jaren rond de afscheiding van Nederland.

Uiteindelijk was hij het die met een delegatie naar Engeland afreisde om de troon en kroon aan te bieden aan weduwnaar Leopold van Saxen Coburg de latere eerste koning van België.

Naast het Prinsschap voeren nazaten de titel Graaf en Markgraaf (Markies) in Westerlo.

Het stamslot van de Merodes in het Duitse plaatsje Langerwehe wordt momenteel bewoond door Prins Charles Louis, geboren 1948, met zijn echtgenote Prinses Clothilde dÓultremont geboren 1952 en hun nazaten. In 2000 werd het slot getroffen door een vernietigende brand en zijn er heden nog werken bezig aan de wederopbouw.

Prins Charles Louis en Prinses Clothilde waren aanwezig tijdens het openingsfeest van de Waterburcht Pietersheim.
Prins Armand en Prinses Thérèse waren eveneens aanwezig op het openingsfeest.

Armand is de tweede zoon van Xavier de Merode, de laatste residerende eigenaar van het prinselijk domein Pietersheim. Armand is de enige in Lanaken geboren zoon van Prins Xavier de Merode, Marquis de Westerloo, Prince de Grimberghe, * 1910-1980 en Elisabeth Alvar de Biaudos de Casteja, 1914-1994. (er werden 8 kinderen geboren waarvan de oudste in Madrid, Armand en Rosalie in Lanaken en de anderen in Rixensart werden geboren).

Prinses Thérèse is een dochter van Prins Frederic Philippe François Xavier de Merode

Gezamenlijke grootouders van de Prinsen Armand en Charles Ghislain en Prinses Thérèse van Merode.

GUILLAUME Charles Ghislain Cte de Merode, Pr de Rubempré et d'Everbergh, Marquis de Westerloo, etc Brussel 16 Sep 1762-Brussel 18 Feb 1830; huwde, Brussel 1 Juni 1778 Marie d'Oignies-Mastaing, Prinses de Grimberghe, Gravin van Mastaing Brussel 20 Sep 1760-Brussel 4 Aug 1842.

Lijn van Armand De Merode:

GUILLAUME Charles Ghislain 1762-1830=> Philipp Felix 1791-1857=> Werner 1816-1905=> François Herman Philippe Marie Ghislain 1853-1924=> Prins Felix 1882-1943=> Prins Xavier 1910-1980=> Prins Armand Emmanuel Marie Ghislain Lanaken 14 Sep 1941; gehuwd I, Paris 20 May 1975 Geneviève Marchal (Neuilly 11 Aug 1949-29 Jun 2009); gehuwd II Brussels 24 Jun 1994 Irene-May Lamiot.

Lijn van Prins Charles Louis de Merode:

GUILLAUME Charles Ghislain 1762-1830=> Philipp Felix 1791-1857=> Werner 1816-1905=> François Herman Philippe Marie Ghislain 1853-1924=> Prins Felix 1882-1943=> Prins Albert Philibert Ghislain de Merode 1915- 1958=> Prins Charles Louis Francois Marie de Merode, 1948-heden, Md. 1974, Countess Clotilde d'Oultremont, 1952-heden, dr. van Count Adrien d’Oultremont

Lijn van Thérèse de Merode:

GUILLAUME Charles Ghislain 1762-1830=> Werner 1797-1840 => Louis Ghislain 1821-1876=> Jean Charles Victurnien Ghislain 1864-1933=> Frédéric Philippe François Louis Ghislain 1911-2006=> Prinses Thérèse de Merode 1943-heden.

Hemelbreed, maar enkele kilometers in het zicht van elkaar, zijn er archeologische vondsten gedaan van Romeinse oorsprong.

Zowel in Smeermaas en Borgharen stond ooit een Romeinse villa of in ieder geval een boerderij, die van elkaar gescheiden waren door de Maas. In Smeermaas in de omgeving van de Zouw en in Borgharen niet ver van de Caanjel, twee beken die uitstroomden in de Maas. Waarschijnlijk is er een weg geweest tussen de twee boerderijen via de Maas bij Smeermaas.

Ergens in de vierde eeuw na Christus, toen de Romeinse Legioenen terug keerden naar Rome. Werd onze streek  bevolkt door Germaanse stammen en luidde zij het Frankische tijdperk in, ook wel de periode van de Merovingers genoemd.

De resten van de Romeinse villa of boerderij in Smeermaas is reeds geruime tijd geleden Door Creemers archeologisch onderzocht en in kaart gebracht. Die in Borgharen is in onderzoek door mensen van Archeo NL. Een Merovings grafveld wordt er momenteel onderzocht.

De Merovingers namen geleidelijk aan de plaats van de Romeinen in toen deze onze contreien verlieten.

Het geeft in ieder geval aan, dat er in de twee Maasdorpen Smeermaas en Borgharen een constante bewoning heeft plaatsgevonden door de eeuwen heen en in de nabijheid van de stad Maastricht.

De Maasoevers waren voor bewoning zeer geschikt door de aanwezigheid van vruchtbare gronden en de Maas een ideale mogelijkheid was voor de scheepvaart in zuidelijke en noordelijke richting.

Ook in het Zouwdal, aan de oostelijke zijde van Lanaken, plaatselijk het Lanakerveld genoemd, in de directe omgeving van de Zouw, zijn er sporen van Romeinen en Merovingen aangetroffen waarvan men enkel tot opgraving overgaat als er gevaar bestaat voor verstoring of vernietiging bij eventuele bebouwing. Anders blijven de resten uit vroegere culturen in site bewaard.

Van de overzijde van Smeermaas heeft men een prachtig zicht op Smeermaas en de Hochterbampd.

Minister van Verkeer en Waterstaat Camiel Eurlings (CDA) verlaat de politiek. Hij wil meer tijd voor zijn privéleven.
"Mijn halve leven heeft in het teken gestaan van de politiek en het bestuur", zei Eurlings. "In de komende periode komt de nadruk meer op mijn privéleven te liggen. Die keuze heb ik samen met mijn vriendin gemaakt."
In Maastricht gaan stemmen op om Camiel naar Maastricht te halen als opvolger van de onlangs opgestapte burgemeester Leers, die hij in persoon een hart onder de riem kwam steken tijdens het volksadieu.
De deur van het oude stadhuis staat in ieder geval al open voor de polpulaire en gewilde demissionaire minister van Verkeer en Waterstaat.

Volgens artikel 73 van de Belgische gemeentewet mogen bloedverwanten tot in de tweede graad en echtgenoten niet samen zetelen,. Vroeger was dit zelfs tot in de derde graad.

Art. 73. - Bloed- of aanverwanten tot en met de [tweede graad (W. 12.8.2000, B.S. 26.8.2000)] of echtgenoten kunnen geen lid zijn van een zelfde gemeenteraad. Worden bloed- of aanverwanten in een van die graden of twee echtgenoten gekozen bij een zelfde verkiezing, dan wordt de voorkeur bepaald door de grootte van de quotiënten op grond waarvan de door die kandidaten verkregen zetels aan hun lijst zijn toegekend.

In Nederland maken ze daar geen punt van zo blijkt uit de verkiezing van twee broers die samen gaan zetelen in de Gemeenteraad van Maastricht.
Pie Frijns, lijsttrekker van de Seniorenpartij Maastricht is samen met zijn broer Ad Frijns en nog drie andere kandidaten verkozen afgelopen woensdag en zij zullen broederlijk in de raad plaatsnemen.

In het verleden is in Lanaken bij verkiezingen een verkozene uitgesloten, omdat een neef van hem in een andere partij eveneens verkozen werd en voorrang op hem verkreeg, terwijl de uitgeslotene in de voorgaande legislatuur zetelend raadslid was. Goede kandidaten wordt in feite de mogelijkheid ontzegd om deel uit te maken van de gemeenteraad zolang een familielid daarin zetelt of om samen op te komen voor hun kandidatuur.  Broers kunnen heel goed samen het volk vertegenwoordigen.
Europese regelgeving is dan ook wenselijk.
´Verschil moet er zijn is een oude zegswijze´ maar, ´gaat niet altijd op´, ook.

In onze buurgemeente Maastricht zijn de teerlingen geworpen.
Geest van Gerd Leers waart door stadhuis tijdens verkiezingen.

PVDA krijgt de grootse klappen in de gemeenteraadverkiezingen voor Maastricht. Van 13 naar 7 zetels. Even zag het er naar uit dat de klap nog harder zou zijn toen bleek dat zij 6 ipv de 7 zouden halen en de restzetel naar CDA zou gaan die er dan 8 zou halen. Een vergissing  (menselijke fout) lag aan de basis van deze verkerde uitslag. Een nieuwe invoering van  alle stemmen per lokaal was nodig om de vergissing recht te zetten met als eindconclusie: 7 zetels voor PVDA en 7 voor CDA.
De andere 25 zetels van de 39 gingen vervolgens naar de 9 andere partijen waarbij de Seniorenpartij de derde grote partij werd met 5 zetels. Frans Theunisz, op de lijst voor Stadsbelangen Maastricht, haalde op eigen kracht een zetel in de raad maar schonk die aan partijgenoot Royen. De geest van Leers, die enige tijd geleden aftrad,  waart nog in het stadhuis van Maastricht. Het volk van Maastricht heeft gesproken en hen, die ze voor zijn vertrek verantwoordelijk steldden´, een shock bezorgd. In Nederland werd weer gestemd met het rode potlood dat je niet mag bevochtigen. De stemcomputers zijn verwezen naar de schroothoop nadat gebleken was dat ze manipuleerbaar bleken te zijn, een nieuw systeem is in de maak. Je kunt ook maar één enkel bolletje aanvinken op de lijst die je verkiest, in tegenstelling bij ons een hele lijst, enkele personen of de kopstem zonder te panacheren.  En zonder de alternerende lijstvorming komen ze tot een hoog aantal verkozenen in beider kunne.

“CDA-lijsttrekker Luc Winants is als grootste stemmentrekker uit de gemeenteraadsverkiezingen van woensdag gekomen. Hij kreeg 3889 kiezers achter zich, bijna vijfhonderd meer dan concurrent Costongs van de PvdA.

Costongs leed persoonlijk een zware nederlaag. In 2006 scoorde hij nog 7108 stemmen, nu moet hij het doen met 3407, een verlies van 3701 kiezers.

Een vergelijkbare klap was er voor Leny Eijssen van de SP. In 2006 was ze nog goed voor 2805 stemmen, nu nog maar voor 1425, bijna een halvering.

Beste teamprestatie leverde Senioren Partij Maastricht. Alle vijf de raadleden slaagden er op eigen kracht in een raadszetel te halen.

Opmerkelijk: Jan Hoen (CVP) haalde met 411 stemmen een zeer teleurstellende score. Dat zijn partij toch een zetel kreeg is te danken aan de andere namen op zijn lijst”.

De Limburger.

Nu de teerlingen geworpen zijn, staat de informateur voor een aartsmoeilijke taak om de 21 mannen en 18 vrouwen over 11 partijen verspreidt te polsen voor het smeden van een coalitie.

Het evenredig aantal mannen en vrouwen is verkozen zonder dat daar zoals bij ons een alternerende  verplichting, dus zo kan het ook. PVDA zal het met twee mannen en vijf vrouwen moeten doen de komende periode en net nu zouden er geruchten de ronde doen dat zij voor oppositie gaan, een gemiste kans.

Foto links uit Trompetter/de Maaspost

De Maas is niet alleen een levensader en verbinding tussen Industrie-steden die afhankelijk zijn van het transport over water. De Maas is ook een natuurlijke krachtbron voor opwekking van energie.
Met een verval van meer dan vier meter aan de Stuw bij Borgharen stort zij haar kracht in de maasbedding richting Grensmaas.
Een kracht waaruit men binnenkort in Borgharen energie gaat winnen, door middel van een waterkrachtcentrale. Alhoewel eerdere plannen steeds strandden, is men het er nu over eens geworden om reeds in 2011 de werken aan te vatten om de waterkrachtcentrale met een vermogen van  11MW en daarmee de grootste centrale uit de afgelopen 25 jaar in Nederland, te realiseren.
De kosten zijn geschat op 42 mijoen euro en de centrale zou een jaarproductie van 46 miljoen kWh leveren volgens een schatting. Deze jaarproductie zou 13.000 huishoudens van energie kunnen voorzien en een niet te onderschatten equivalent van de CO2-uitstoot van ruim 20.000 auto´s dat bespaard wordt op de gebruikeleijke energiecentrales in Nederland.
Bij de waterkrachtcentrale komt er ook een visttrap die een vereiste was voor Rijkswaterstaat bij de aanleg van de centrale.

Adieu mein kleiner Garde-offizier vanuit Zurich door het Ensemble van André Rieu klonk voor afscheidnemend burgemeester ´Gérke´Leers'. Emotioneel een hoogtepunt bij het afscheid van de man die afgerekend werd door de gemeenteraad van Maastricht tijdens een tumultueuze raadszitting enige tijd geleden. 'Jao diech höbs miech aon 't hart gelege', werd gezongen door de Mestreechter Staar en luidkeels meegezongen door Gerd en de tweeduizend mensen voor het oude stadhuis van Maastricht.
Tranen werden weggepinkt, anderen lieten ze de vrije loop. Ook Gerd en Genoveef hadden het op sommige momenten moeilijk tijdens het grootse evenement, dat speciaal voor hen werd ingericht als afscheids-adieu en dat niet alleen aan de ijzige koude lag.
Initiatiefnemer Hub Adriaens, Frans Theunisz, De Mestreechter Staar', Ziesjoem  en ´Litle Star´met the big Voice Beppie Kraft, luisterden vocaal het evenment op. Ándré Rieu´ himself sprak de burgemeester vanuit Zurich toe via het witte doek. Hij, die geland was op het vliegveld van Zurich, genaamd ´Kloten´, vond het eveneens voor burgemeester Leers ´klote´dat alles gelopen is zoals het gelopen is.

De vrijdagmarkt was eerder gestopt om het evenement mogelijk te maken en de marktkramers hebben zelf meegeholpen aan het opruimen.
Duizenden Maastrichtenaren hadden uren in de rij gestaan om ´hun burgervader´de hand te schudden en hem een hart onder de riem te steken.

Tussen de prominenten, die in de namiddag afscheid namen van Gerd Leers, was Jan Peumans, Ex burgemeester van Riemst en nu Voorzitter van het federaal parlement, die dan wel niet naar recepties bij de Koning gaat maar wel tijd vrijmaakte voor zijn ex collega burgemeester, een hogere eer kan je niet verdienen.

a.s woensdag zijn gemeenteraadverkiezingen in Maastricht die waarschijnlijk door het voorgaande beinvloed zullen worden.

foto's bekijken van dit afscheid www.grootlanaken.be klikken op foto's nol 

De maas staat op een hoogte van 44.48 m TAW. Dat is het niveau dat hij in de uiterwaarden gaat bij Smeermaas. 
Om 1400 uur was de voorlopig hoogste stand om vervolgens centimeterwijze te zakken.
Onze veel bezongen regenrivier en levensader ´Mosa´,  transporteert een enorme plas water, maar ook een enorme hoeveelheid afval richting zee. En dan te bedenken dat deze stroom, die zijn naam geeft aan een grote hoeveelheid Maasdorpen en steden, ergens in Frankrijk ontspringt met het samengaan van enkele geultjes en bronnen.
Het plasticeilandje midden van de Maas, laat alleen nog de toppen van de struiken boven het water uitsteken.
Na het zakken zullen er weer heel wat versierselen op dit eilandje en aan de struiken hangen, wat aan de schoonheid van La Meuse  afbreuk doet.

februari 1984 Bij Borgharen stond de Maas toen 45,44 meter boven NAP (dat is 47.77 TAW want verschil tussen NAP en TAW is 2.33m). Vergeleken met vandaag was dat 3.29 hoger dus voorlopig geen alarmniveau.
De Maasdorpen Itteren en Borgharen en verder stroomafwaarts liepen in 1984 onder waaronder Herbricht . Met name de landbouw liep toen  grote schade op. 
In december 1993 en januari 1995 brak de Maas door haar dijken, met een enorme overstroming tot gevolg. Beide situaties waren voorafgegaan door een lange periode (ruim een maand) gestage en soms hevige regen. De natte periode, die eind januari 1995 tot overstromingen leidde, begon een maand eerder en in totaal viel 350 mm, ruim twee keer zoveel als normaal. Op enkele dagen kreeg het stroomgebied van de Maas gemiddeld meer dan 30 mm in één etmaal en plaatselijk 70 mm. In 1995 regende het vooral vanaf 21 januari hard: in Wallonië viel 300 mm in tien dagen, drie keer de normale hoeveelheid. In het begin van de regenval was de bodem in Hoog België nog bevroren, waardoor het water extra snel werd afgevoerd. Bovendien kwam, door de dooi veel smeltwater vrij van de massa's sneeuw die begin januari 1995 waren gevallen. Een wel zeer ongelukkige samenloop van omstandigheden. Smeermaas stond toen ook deels onder water. Sindsdien heeft men in Smeermaas de riolering verlegd naar de kanaalzijde waar het via pompen naar het zuiveringsstation geleid wordt. Deze omleiding kwam er nadat gebleken was dat de overstroming niet over de dijk, maar via het rioleringsstelsel voor overlast zorgde. Door de hoofdriolering middels een ballon dicht te maken en het water in de laatste put over te hevelen naar de Maas, constateerde men in Lanaken dat de overlast teruggedrongen kon worden door verlegging van het rioleringsstelsel. Sindsdien is er geen sprake meer geweest van wateroverlast in Smeermaas. Tevens heeft men toen aan Nederlandse zijde langs de Bosscherweg de dijk verhoogt want anders zou het water nog via daar Smeermaas binnenlopen.

24 febr 2010

alleen nog de toppen van het plastieceilandje te zien



eerder in de zomer van 2009
onder Lang keukelbeek

Zondagmiddag trekken daarom alleen groepen en individuen te voet door de binnenstad. "Het blijft sneeuwen, het gaat naar verwachting ook even regenen, veel te glad. Wagens zouden gevaar opleveren voor deelnemers en publiek, zegt Tempeleers-woordvoerder Frits Jongen.
Leon Eummelen van de politie laat weten dat besluit om 10.00 uur werd genomen, op advies van de politie.
Prins GuyI zal de Tempeleers te voet voor moeten gaan.