En wat met de ULB/VUB

Mijn mening

Zonder het probleem Leuven ,was er misschien nooit sprake geweest van een zelfstandige VUB? Het zou in ieder geval veel langer geduurd hebben?

Maar zonder het probleem ULB/VUB zou het te Leuven nog veel moeilijker verlopen zijn ?

Door het probleem van de ULB/VUB waren de vrijzinnige Parlementairen betrokken partij en konden sommigen zich moeilijker wagen aan politieke spellekes?   Dit laatste kon minder daar er vanaf 1960 in vrijzinnige kringen, onmiskenbaar belangstelling bestond voor het inrichten van een Nederlandstalig hoger onderwijs. Er werd in 1960 zelfs een vereniging opgericht  om het Nederlandstalig hoger onderwijs in het Brusselse te helpen bevorderen .

Toen wij ,als reactie op het Mandement, ons wetsvoorstel indienden om de Taalwet toepasselijk te maken op het Hoger Onderwijs ,hadden de verantwoordelijken van het Vermeylenfonds,Willemsfonds en van Volksbelang , ik noem prof Verhulst, prof. Gerlo , Piet van Brabant onmiddellijk begrepen, dat het niet alleen over Leuven ging ,maar ook over Brussel (en niet alleen over universitair,maar over alle vormen van hoger onderwijs)

Maar Brussel was Leuven niet, integendeel

Toen de Kerk in 1834 de Katholieke Universiteit van Mechelen organiseerde,die later naar Leuven zou overgeheveld worden ,werd als reactie hiertegen de Vrijzinnige Universiteit van Brussel opgericht .

De minder goede verhoudingen tussen de twee zullen slijten en verbeteren na de oorlog 40/45 .Toen In 1941 de ULB gesloten werd opende Leuven de deuren als Gastuniversiteit en dit bleef niet zonder goede gevolgen,wat niet wegneemt

dat men te Brussel nog steeds uit volle borst zingt tegen de “kaloten” al was het maar om de folklore .

Wij kunnen er ook niet nevens kijken dat de ULB gevestigd is in een tweetalig gebied met alle aspecten eraan verbonden ,ook qua mentaliteit .

Daar is ook niet de druk van de overtalligheid en de expantiedruk als te Leuven .Het aantal aan Vlaamse studenten is nauwelijks een 10^de van Leuven .

Als de beweging voor de splitsing en overheveling van Leuven voorgoed van start gaat nl in 62 begint te Brussel de beweging voor de verdubbeling ,dit is de organisatie van parallelle Nederlandstalige leergangen .

In  62/63 zijn er 529 Studenten,die Nederlandstalige lessen volgen, In 65/66 ten tijde van mijn wetsvoorstel zijn er 870 En in 69 als ze zelfstandig worden zijn er 1500 . Vijf jaar later telt de VUB al 4.OOO studenten

Prof Gerlo en Piet Van Brabant

Hoe ik in contact kwam met prof. Gerlo ,Prof aan de ULB/VUB,en toekomstige eerste Rector van zelfstandig geworden VUB, weet ik niet meer ,alleszins van voor mijn wetsvoorstel ,ik vermoed door bemiddeling van de Ronsenaar DeBrock , de gewezen kabinetchef van Larock ?

Gewezen communist; Classicus van vorming, kenner van Erasmus (Lof der Zotheid,die vrij haar gedacht kan zeggen), dus ook vertrouwd met de grote kerkelijke en geestelijke omwentelingen van het begin van de 16^de eeuw ,van Luther maar ook van het christelijk humanisme enz. en daarbij nog een bewust en weerbaar Vlaming, wat een wondere combinatie . Ik voelde mij altijd zeer vereerd wanneer hij mij telkens aansprak als “vriend Jan”

 In de periode van het Mandement was hij al volop ingeschakeld ; immers in 64 werd in zijn woning  de VVP ,de Vereniging van Vlaamse Professoren opgericht,die onder voorzitter prof. Derine, een beslissende rol zou spelen te Leuven .

De Brusselse afdeling van de VVP hield zich speciaal bezig met de ULB .

Als Voorzitter van het Vermeylenfonds zetelde hij ook  in het 5Novembercomité .

Ik herinner mij,toen we samen optraden opeen meeting in de Vlaamse Schouwburg ,dat hij zich speciaal zorgen maakte over het contraproductief effect van de slogan “Walen buiten” ten voordele van “Leuven Vlaams”

 Het zou later ook blijken , als de Libre en Acapsul steeds naar Walen buiten verwezen om de Francofone voorstaanders van de overheveling te terroriseren .

De tweede Man waardoor ik enigszins de evolutie aan de ULB/VUB kon volgen was Piet Van Brabant Parlementair verslaggever bij Het Laatste Nieuws en Hoofdredacteur van Het Volksbelang ,tijdschrift van het LVV (Het Liberaal Vlaams Verbond) ,

Piet was in mijn ogen een groot man ,en ik voelde mij  zeer dankbaar bewonderend toen hij ,tegen Vanaudenhove in,mijn wetsvoorstel hardnekkig en met kennis van zaken verdedigde .

Van tijd tot tijd kon ik hem in de wandelgangen van Parlement ontmoeten en zo mijn kennis wat bijwerken over dat ,wat aan de andere kant van het politieke front gebeurde . 

 Piet had blijkbaar een goede relatie met de Rector Homès van de ULB ,een unitair ,maar die de “verdubbeling” zeer genegen was , zolang er geen sprake was van autonomie

.Over de  Beheerraad  en het Beheer

Als ik naar de opperste gezaginstanties van de twee universiteiten in kwestie kijk , dan denk ik automatisch aan de tijden van de Torries en de Whigs in Engeland in de 18^de eeuw .De Torries ,de mannen van Kerk en  Koning en de Whigs , de moneyed men , de mannen van het geld , de mannen van de Constitutie .

Te Leuven het Episcopaat , te Brussel,André Dumont-Mijnen,Solvay, Boel,Anspach, enz Zakenmannen .

De debatten zijn van een andere orde ,een andere toon ,niet verbaal anti de Vlamingen .

Gerlo trachten eens een definitie waaruit ik onthouden heb /de ULB is een vrije Universiteit ,ze is een tweeledige Universiteit, ze is een gesubsidieerde Universiteit enz en hij zal daar wel iets meer mee bedoeld hebben .

Een van de toenmalige discutiepunten ging immers over

de noodzaak van een openbare boekhouding ,over de verdeling van de gelden over de twee secties ,vermits men subsidies aanvroeg op basis van twee secties ?

De Vlamingen voelden zich een beetje grebezigd en bedrogen
 

Maar toen de regering VDB viel

 Toen de regering VDB viel , aan de vooravond van nieuwe verkiezingen en van de splitsing en de zelfstandigheid ,was dit de toestand en de sfeer aan de ULB/VUB

Het was nog een Franstalige Universiteit met Vlaamse leergangen ,In het bestuur waren de Vlamingen nog totaal afwezig op een symbolische aanwezigheid in de Raad van Beheer na  .

Daar was geen straatgeweld ;maar als Homès , de laatste unitaire Rector ,in Oktober in 67 zijn openingsrede wil afsluiten met een woord in het Nederlands naar de Vlaamse studenten toe verlaten de Francofone de zaal .

Ook dat was de Vaderlandse mentaliteit van die tijd , zoals wij ook vaak konden meemaken in het Belgisch Parlement

20-03-2007 om 00:00 geschreven door jan verroken