Vindevogel en de semi-publieke biecht van Raadsheer Dubois

In een vorig bericht vertelde ik reeds over een speciaal telfoonbericht. Het gebeurde naar aanleiding van de voorstelling aan de pers van de wederuitgave van mijn stenografisch verslag door het Davidsfonds.

Gevraagd voor een kort interview door VTM had ik gezegd dat m.i., de voorzitter van de Krijgsraad, Dubois, met zijn brutaal optreden, een soort komedie had gespeeld.

Hierdoor wilde hij zich m.i. tegenover de vermeende straat beschermen tegen het verwijt van mildheid, wanneer hij voor Vindevogel  geen doodsvonnis zou uitspreken.

Diezelfde avond kreeg ik een telefoon uit Gent, om mij te zeggen dat mijn veronderstelling klopte en dat zij mij een bewijs hiervan konden bezorgen.

Kort daarna ontving ik een document toegestuurd, dat een verslag bevatte van een onderhoud tussen gewezen voorzitter Dubois en de gevangenisalmoezenier-emeritus De Spiegeleire.

Bij mijn vorig bericht had ik het document niet onmiddellijk bij de hand. wat thans wel het geval is.

Het dokument bestaat uit twee delen door elkaar vermengd, enerzijds een korte samenvatting van het proces en anderzijds het verhaal van de ontmoeting met Raadsheer Dubois.

 Ik beperk mij tot dit laatste.

Dubois bij aalmoezenier De Spiegeleieren en diens belofte

Aalmoezenier De Spiegeleieren schrijft: “Met dit geschrift wil

ik, Antoon C. De Spiegeleire, gevangenisalmoezenier-emeritus, lid van de administatieve commissie van de gevangenis,d.d. Onderpastoor op Sint Coleta parochie te Gent, voldoen aan een belofte én een voornemen, belofte gedaan in februari 1946 aan Raadsheer Dubois, en het voornemen het gesprek dat ik met hem had, in het kort in geschrift weer te geven.

Op een avond in februari 1946, rond half zeven wordt gebeld aan de deur van mijn woning, Elyseesche Velden 4, te Gent. (Ik was toen onderpastoor  op de Sint Jozef parochie;)

Hier laat ik hem reeds aan het woord/ “Ik, Dubois, wil aan een priester mijn ware bedoeling onthullen. Zo wil ik de blaam die mij ten onrechte treft en mij pijn doet, voor de toekomst recht zetten”

(Na verwezen te hebben naar het feit, dat Vindevogel op 25 september 1945 werd terechtgesteld in de gevangenis van Gent schrijft hij verder)

“Ik geef hier de korte inhoud van het gesprek. Sommige woorden en zinswendigen van de spreker staan mij nog klaar voor de geest:

  Ik ,Dubois, wist zeer goed waarom ik op de zittingen van de krijgsraad de houding heb aangenomen die de toehoorders en de lezers van de veslagen als brutaal en zelfs zeer brutaal hebben gekenmerkt; (alle overdrijvingen niet te na gesproken). Want ik wist wat ik zodoende deed. Ik kende perfekt het hele dossier, ik kende de haat tegen de persoon van Vindevogel: ik kende perfekt de aktie tegen hem gevoerd, voor, na en tijdens de bevrijding; ik wist dat het doodvonnis tegen hem geeist werd en dat alleen de uitvoering van dat vonnis de haatgevoelens kon bevredigen. Maar ik kende ook het niet-officiele gebruik van de uitvoerende macht (het Ministerie van Justitie), nl dat geen bevel tot executie zou gegeven worden indien er in een zaak twee verschillende vonnissen werden uitgesproken: levenslange hechtenis in eerste aanleg en doodstraf in beroep. Het genade verzoek zou aan het staatshoofd ter ondertekenig voor gelegd worden. In het proces Vindevogel, had ik” dans mon for interieur” beslist het doodsvonnis niet uit te spreken. Daarom was het vonnis van de krijgsraad/ levens lange hechtenis. Omdat men niet zou kunnen beweren dat ik, Dubois, als voorzitter van de Krijgsraad, het proces in Vindevogels voordeel had doen verlopen, heb ik inderdaad mij zo brutaal aangesteld.

Daarom ook ben ik, Dubois, bij U, een priester, met wie ik geen betrekkingen onderhoud,gekomen,opdat na verloop van deze eer troebele tijden gij voor mij zoudt kunnen getuigen".
Tot hier de samenvatting van het gesprek met de heer Dubois,oud-voorzitter van de Krijgsraad in de zaak Vindevogel

En de schrijver besluit.

Enkele  jaren later, bij het lezen van het stenografisch verslag van het proces Vindevogel kon ik kennis nemen van een belangrijk feit dat m.i. de rechtzinnigheid van de woorden van Dubois kan bevestigen.

Het, betreft een geheime nota  (enz, enz).

Voor de pleidooien werden de drie verdedigers bij de voorzitter Dubois geroepen, hebben ze over de geheime nota gesproken en heeft Dubois woordelijk gezegd: “Want indien de feiten vervat in de nota juist zijn, blijft ons alleen nog iets te doen, namelijk Vindevogel vrij te spreken, en dat is toch niet mogelijk”

  Het gaat hier niet om de inhoud van deze geheime nota, belang alleen heeft de reaktie van de voorzitter en zijn aangehaalde woorden, de houding van het Openbaar Ministerie en het vonnis van de Krijgsraad. De woorden  van de oud-voorzitter Dubois te mijnen huize in februari 1946 krijgen daardoor de grootst mogelijke waarschijnlijkheid van rechtzinnigheid.

§ 7. SLOT

Deze getuigenis door mij persoonlijk geschreven heb ik in de loop der jaren herhaalde malen verteld aan allerlei mensen. Het waren er hoofdzakelijk die op een of andere wijze Raadsheer Dubois de hoofdoorzaak noemden van de terechtstelling van Vindevogel.

   Ik verklaar in eer en geweten de juistheid van de samenvatting van het gesprek met Raadsheer Dubois in februari 1946.

                          Gevangenisalmoezenier-emeritus,

                                Antoon C. De Spiegeleire

Het document draagt geen datum. Dit document werd duidelijk later opgesteld met het doel het mede door derden te laten verspreiden. Het werd mij overgemaakt door een neef.

Het geheel bedraagt 4,5 blz waaruit ik hier alleen de semi-publieke biecht heb overgenomen. De rest gaat over het proces, als kader waarin dit getuigenis dient gelezen.

Ik heb hier zijn verhaal scrupuleus letterlijk overgenomen, tot op de komma na. De versie van het stenografisch verhaal, dat hij na het bezoek van Dubois gelezen heeft, is niet onze uitgave, maar kennelijk die van B. Van Goor. In mijn uitgave was er immers geen spraak van een geheime nota.

Enkele maanden later, na februari 1946, zal Dubois wellicht nog beter begrepen hebben, welke rol hij had gespeeld door een vonnis uit te spreken, naar zijn mening om de huilende wolven te doen zwijgen en de belaagde voor het ergste te redden.

Drie maand later zal hij begrepen hebben dat hij ongewild slechts een cynische figuranten-rol had gespeeld in een stuk dat op de meest kwaadaardige wijze werd gemonteerd door een heel klein clubje van doodsvijanden, die het zo nauw niet namen met het leven van een mens.

 Niet langer dan in mei 1946, werden twee van de drie hoofdgetuigen in de zaak Vindevogel veroordeeld door de Correctionele Rechtbank van Oudenaarde, gemotiveerd als volgt:

  Overwegende dat de tweede en de derde verdachte bij hen aangedrongen hadden om beide gebroeders C. en hun familie te doden, zeggende, dat het “collaborateurs” waren die tientallen miljoenen gewonnen hadden met de Duitsers; dat zij hen alle nodige inlichtingen verschaft hadden om de aanslag te plegen en een klein plan opgemaakt hadden om de woning van de burgerlijke partij aan te duiden;

Overwegende dat het kwaadaardig karakter van de aantijgingen van beide verdachten X en Y ten genoegen van rechte bewezen is door het feit dat zij, die te Ronse na de bevrijding de grote uitzuiveraars waren, de burgerlijke partij ongetwijfeld zouden doen aanhouden hebben indien er ten haren laste al waren het maar zware vermoedens hadden bestaan:

  Dat zij X en Y trouwens misbruik hebben gemaakt van hun hoedanigheid van leden van het verzet om vrije uiting te geven aan hun gevoelens van afgunst en haat, en onder voorwendsel van vaderlandsliefde door andere weerstanders de aanslag te doen uitvoeren, terwijl zij diezelfde dag uit Brussel verdwenen om zich elders in veiligheid te stellen, en inmiddels schijnbaar in vriendschapsbetrekkingen te blijven met het slachtoffer.

Enz enz

Ik zie de heer Dubois het proces Vindevogel heropenen, met dit vonnis van twee van de drie hoofdgetuigen in de handen?

Het tragische is, dat de heer Dubois dacht dat hij alles wist over Ronse, inbegrepen de geloofwaardigheid van de getuigen ten laste, maar dat hij van zijn onwetendheid een wetenschap heeft gemaakt.

En ik vraag nog steeds af waarom men dat vonnis van Oudenaarde geen nieuw feit heeft gemaakt voor de herziening van het Proces Vindevogel.

En als de heer Dubois iets meer over de derde hoofdgetuige had gekend in relatie tot Vindevogel, had hij alleen triestig het hoofd moeten schudden over zoveel kleinheid, met alle respect voor de gewetensnood van de gewezen voorzitter. Rechters zijn tenslotte ook maar mensen.

02-06-2007 om 14:26 geschreven door jan verroken  

Vindevogel en zijn oorloggeschriften

Het gaat ons niet om een hagiografie maar

om de historische waarheid

Zijn oorlogsgeschriften vormen stellig het moeilijkste hoofdstuk uit zijn oorlogsdossier. Toegegeven vele van zijn artikels in  “Het Volk van Ronse”, waren voor niets nuttig en voor niets nodig.
Achteraf gezien hebben ze aan zijn meest  perverse tegenstanders de eerste stok bezorgd om hem dodelijk te slaan.

Hoe dit geschrijf verklaren? Hij schreef al 25 jaar in dit blad. "Het Volk van Ronse" was bij de publieke opinie niet denkbaar zonder een bijdrage van zijn hand.
Maar het zat in  zijn stantpunten. Hij ging er van uit dat, na de capitulatie, de oorlog alleen nog een oorlog tussen Duitsland, Frankrijk en Engeland was, en later tussen Duitsland en het Communisme, maar dat de gewapende oorlog voor Belgie gedaan was.

Verder ging hij ervan uit, dat er in een land als Belgie geen opiniedelicten bestonden en dat hij als journalist recht had op een vrije meningsuiting, op voorwaarde dat hij niets scheef tegen België en dat hij de Belgische wetten respecteerde en toepaste.

Zo een geesteshouding kon men zich riskeren, zolang het de overeen komst Molotov-Von Ribbentrop, tussen Rusland en Duitsland over de verdeling van Polen, de haast gezamenlijke inval stand hield, aangevuld met een wederzijds nietaanvalspakt.Er was toen hier immers nauwelijks sprake van gewapende weerstand.

 Zijn recht op vrije menigsuiting zal hij ook tegenover de Duitsers laten blijken

Zo zal hij in 1941, onder het oog van de Duitsers, durven schrijven: “Polen is noch Duits noch Russisch, beiden zijn voor Polen de vijand.”

Maar eens het nietaanvalspakt verbroken door de Duitse inval in Rusland, is hij m.i. van mening, dat de oostfrontoorlog niets met België te maken had, dat was voor hem een oorlog tegen het Communisme.

 .

Op26 april 1941 schrijft hij: “Wij geloven in de dapperheid en het uithoudingsvermogen van Engeland”

Over Churchil schrijft hij in dit artikel: “In 1914/18 is Frankrijk op zijn man gekomen met Clémenceau, zo is nu Engeland op zijn man gekomen met Churchil, Churchil is een man met verbeelding en wilskracht. Hij kan het hart van de menigte treffen? Hij is ter benauwder ure gekomen”.

Hij had het best hierbij gelaten, maar hij schreef ook nog andere eigen meningen.

Als burgemeester was hij verantwoordelijk voor de ordehandhaving en dus tegen de gewapende weerstand. Hij wist van niets anders dan, dat gans de Belgische oorlogswetgeving tegen de gewapende weerstand was, al was het maar om elk gevaar van collectieve represailles uit te sluiten, uit diepe zorg voor de veiligheid van de burgerbevolking.

De substituut Stevigny deelde zijn wekelijkse artikels in Het Volk van Ronse in vier categorieën

1)  Over de medewerking met de vijand op économisch gebied

2)  Over de openbare orde en de strijd tegen de weerstand.

3) Derde categorie: pro-Duitse artikels.

4) Vierde categorie:  anti-Engelse artikels.

Uit de 212 oorlogsartikels. haalde hij er 36. Het hadden er meer kunnen zijn, maar laat ons aannemen dat hij gezocht heeft naar de strafste?

Zo is het strafste dat hij éénmaal over de weerstand geschreven heeft , dat het bandieten waren.

Voor de rest bleef hij als verantwoordelijke voor de openbare orde, achter de barricade van de Belgische oorlogswetgeving staan, wanneer hij schreef, dat zij het recht niet hadden om, na de capitulatie de oorlog voort te zetten, dat ze wanorde veroorzaakten tot groot risico voor de bevolking.

Zijn strafste over Duitsland was:
dat hij  (nog) geloofde in de zegezekerheid van Hitler (nadat de meesten al lang dit geloof verloren waren).
En verder dat Duitsland alleen om strategische redenen ons land was binnen gevallen, dat zij aan geen kwaadaardige bezetting hebben gedaan, dat de honger in het land niet de schuld is van de Duitsers maar van de Engelsen

En het strafste over de Engelsen? Dat zij de schuld waren van de partizanenoorlog, die door leeglopers werd gevoerd. Hij verweet hen, de bombardementen op ons Land , én dat alleen en , de Engelsen, de schuld droegen voor de économische wantoestanden in ons Land.

Wie dacht dat hij op zijn proces zich voor dit alles zou

verontschuldigen, was eraan voor de moeite.

Waar een beschuldiging klopte zei hij: ja. Waar een beschuldiging niet klopte zei hij: neen.

Op zijn proces bleef hij niet rond de pot draaien, maar bevestigde zonder meer, dat al die citaten conform waren met zijn mening van toen.

In het lijstje van Stevigny zit geen anti-Belgische categorie?

Zonder de vier categorieën te miskennen, moet elke objectieve waarnemer toch zelf vaststellen: in het lijstje van Stevigny is er geen sprake is van een anti-Belgische categorie? (zelfs geen anti-Franse of anti-Amerikaanse?).

En dit was zijn dodelijke vergissing nl zijn onwankelbaar geloof in de Belgische wet en in het Belgisch gerecht?

Hij kende al de regels die elke Belgische gezagsdrager en elke Belgische ambtenaar in tijden van een vreemde bezetting moest naleven.

Hij kende de Conventie van Den Haag die mede door België werd ondertekend. Hij maakte als parlementair de bespreking mee van de wet Bovesse (1935). Zonder dat hij een Burgerlijk Mobilisatieboekje nodig had, kende hij al de regels die men ten behoeve van alle Belgische gezagsdragers en ambtenaren,tussen 1935 en1940, had vastgelegd, in geval van een bezetting.

Helaas al deze regels waren zo opgevat, alsof de oorlog van 1940/45 een herhaling zou zijn van de oorlog van 1914/18? Dus zonder weerstanders, dus zonder risico van represailles.

 En zo kwam hij terecht in een "nieuwsoortige" oorlog, waar dezelfde, door België ondertekende Conventie van den Haag en dezelfde Belgische wetten, aan de bezetter een parallelle bevoegdheid zouden toekennen inzake het handhaven van de openbare orde, inzover zijn belangen in het gedrang komen.

Voeg daarbij het inzagerecht van de bezetter in alle administratieve, politionele en gerechtelijke beslissingen, zoals in juni 1940 overeengekomen tussen de wettelijke Belgische overheid en de bezetter, waardoor in het ganse Land veel aangehoudenen en veroordeelden in akelige situaties vanwege de alwetende bezetter, terecht kwamen.

In de context van het proces Vindevogel, had elke aanhouding door gelijk welke politie en zeker elke veroordeling door het een Belgische rechtbank meer verklikkingswaarde dan gelijk welk feit dat men Vindevogel ten laste heeft gelegd.

Het druipt er zo af, voor elke aandachtige lezer van het proces, dat alle beschuldigingen van verklikking, kwaadaardige montages waren vanuit persoonlijke wraak oefeningen, die niets met het Vaderland en niets met de waarheid te maken hadden

Neem hierbij een minimum kennis van lokale geschiedenis en van de ganse cast, en het is zonneklaar: Vindevogel heeft niet alleen niets tegen België geschreven, maar hij heeft zich strikt aan de wankele Belgische wetten gehouden, heeft niemand verklikt; maar hij had beter zijn politieke pen thuis gelaten. Hoewel men ook dit laatste vreselijk heeft op geblazen.

Zijn laatste woorden voor het Hof zijn m.i.tragisch waar.

.

--Zij hebben dit alles kunnen doen onder de dekmantel van patriottisme

-Tegen de staat heb ik nooit geschreven en dat heb ik ook niet gewild.

-Van al de feiten die men mij ten laste legt, erken ik er geen enkel, Mijnheer de Voorzitter, maar geen enkel !

- Dat alles is laster en leugen en opstokerij.

- Nooit, Mijnheer de voorzitter, maar nooit heb ik een mens verklikt! ! !

- Wanneer het alleen voor “Het Volk van Ronse” was geweest, zou ik gevallen zijn; maar mijn vijanden hebben er die verklikkingen bij gesleurd om mijn eer te schenden.

.

31-05-2007 om 00:00 geschreven door jan verroken