Het denken.

We leven bij de gratie van het denken, al ons doen en laten is er op gebaseerd, stelde ik in mijn vorige artikel. Tijd dus om het denken eens onder de loep te nemen.
Alle kathedralen, kerken, moskeeën en synagogen zijn door het denkwerk  verrezen, zijn door het denken geconstrueerd. En ook al wat in die godsdienstige bouwsels staat, de beelden, de symbolen, de schilderingen, zijn door het denken uitgedacht. Dat valt niet te ontkennen. Denkwerk heeft ook geleid tot het vak van bijvoorbeeld: de smid, de chirurg, de timmerman, de kapper, de docent, de architect, enz. Maar niet alleen al die prachtige gebouwen en die hoeveelheid aan vakmanschap, maar ook de outillage voor de oorlog zoals geweren, raketten, kanonnen en niet te vergeten de bom in zijn verschillende uitvoeringen. Dat alles heeft het denken tot stand gebracht. Daarom moeten we nader bekijken, wat het denken eigenlijk is. Waarom de mens bij de gratie van het denken leeft en waarom het denken zulke chaos in de wereld heeft teweeg gebracht. Dat geweldige, waartoe het denken in staat is en die uitzonderlijke energie, waarover het beschikt. En evenzeer, wat het denken toch gedaan heeft, dat het miljoenen jaren lang zoveel leed over de mensheid gebracht heeft. Al met al een absolute noodzaak om het denken eens afzonderlijk op de korrel te nemen.
Wat is bijvoorbeeld een gedachte?
Een gedachte is een reactie van het geheugen, van voorbije dingen: maar het projecteert zich net zo goed naar de toekomst, in de vorm van toekomstverwachtingen. Daarom is het denkwerk een reageren van het geheugen, en het geheugen vertegenwoordigt kennis, en kennis is ervaring. Wat wil dat dus zeggen? Dat wil zeggen, dat er eerst een ervaring beleefd wordt, uit ervaring ontstaat kennis, uit kennis een herinnering, een herbeleving, en vanuit die herinnering handel je.
Uit die handeling trek je lering, een verrijking van kennis dus. En zo leven wij dus in een cirkelgang. Beleving-kennis-herinnering-denken-handeling, waarbij we onveranderlijk binnen het het veld van het geweten blijven leven.
In onze uiterlijke wereld is door het denken veel tot stand gebracht en vooruitgang geboekt, denk maar aan al die technische mogelijkheden die voorhanden zijn. Denk maar aan al die verschillende vervoerssystemen en de sterk verbeterde communicatiemiddelen,enz.
Maar innerlijk zijn we min of meer dezelfde gebleven, ongelukkig-onzeker-eenzaam-verdrietig-angstig,enz. En ieder serieus mens, die met dat enorme probleem wordt geconfronteerd moet daarop antwoorden, hij kan er niet schouderophalend aan voorbij gaan.
Het is toch vreemd dat de mens, door het denken, zoveel problemen kan veroorzaken en vervolgens dat zelfde denken weer hard nodig heeft, om die door eigen toedoen veroorzaakte problemen weer op te lossen. Hieruit blijkt opniew dat we steeds weer een cirkelgang maken.
We zouden ons met heel ons hart, heel onze geest moeten inzetten om er achter te komen hoe we hierin een volledige verandering teweeg kunnen brengen in ons bewustzijn en daarmee in ons doen en laten.
Het denken schept problemen op het psychologische vlak, en de geest wordt er toe opgeleid en geconditioneerd steeds problemen op te lossen, zodat het denken eerst een probleem geschapen heeft, en daarna tracht op te lossen. Zo zit het in éénzelfde tredmolen, een zelfde proces gevangen.
En problemen worden almaar gecompliceerder, almaar minder oplosbaar.
Maar we blijven onverwoestbaar vertrouwen op het denken en op technische ontwikkelingen, op de politiek en de religie. Religie die eveneens door het denken tot stand is gekomen. Maar het denken lost onze levensproblemen niet op, in tegendeel, het denken heeft ze steeds gecompliceerder gemaakt
We moeten ontdekken of het mogelijk is of onmogelijk is dat er een andere dimensie bestaat om het leven te benaderen. Tevens heb ik geprobeerd duidelijk te maken dat denken kennis schept maar altijd onvolledig is en altijd onvolledig zal blijven. Daarom gaat kennis altijd met een element van onwetendheid samen, daarom leeft kennis altijd in de schaduw van onwetendheid. Dat is een feit, niet zomaar een gezegde of conclusie van iemand. Liefde is daarom geen kwestie van kennis. Liefde is geen kwestie van herinnering, van begeerte of genoegen. Dingen als begeerte, genoegen en herinnering zijn op gedachten gebaseerd. Al onze verhoudingen met alkaar, hoe intiem die ook zijn, zijn herinneringen en dus op gedachten gebaseerd, en dat heeft met liefde niets te maken.
(Volgende keer verder.)

26-11-2006 om 00:00 geschreven door Jomeij