Mijn vader werkte in een groothandel van voedingswaren. Koloniale waren heette dat toen.

Op een mooie dag was er een kat in het magazijn gesukkeld en had daar haar stinkend gevoeg gedaan en aan een salami gebeten en zo nog wat dingen die niet door de beugel konden.

Dus, miauw-miauw haar lot was bezegeld.

‘k Zal de details maar besparen maar uiteindelijk is ze bij ons in de kookpot terecht gekomen.

Op het ogenblik dat het “dakkonijn” aan het sudderen is, komt mijn nonkel en toenmalige verloofde, later, tante, binnen en vinden dat er wel een zeer lekkere geur uit de keuken komt.

Zoals het toen ook de gewoonte was werden ze onmiddellijk uitgenodigd om te blijven eten.

Ikzelf heb er niet van gegeten, kreeg het niet van ons moeder. Dus hoe smaakt balkhaas? ‘k Weet het niet.

Maar nonkel was zeer in zijn nopjes. Iets minder toen ze hem vertelden wat voor soort konijn hij gegeten had.

Nadien heb ik verscheidene mensen gekend die ook kat gegeten hebben en allen beweren ze dat het lekker is.

In de oude boeken van Favre staat zelfs een tekening die het verschil tussen katten en konijnenbeenderen aangeeft. ( Dus het boek best mee naar het restaurant nemen de volgende keer.)

Buiten kat werd er ook regelmatig een varken geslacht.

Dat was telkens een groot feest. Voor mij toch, wat dat varken er van dacht hebben we nooit gevraagd.

Een week voordien werd de slachter verwittigd en een afspraak gemaakt.

Die bewuste morgen stond hij daar dan met een hoes vol grote vlijmscherpe messen.

Het varken werd uit het hok gehaald....

Wat toen allemaal gewoon leek, kan nu niet meer verteld worden, er zouden te veel mensen aanstoot kunnen aan nemen, och arme dat beestje... Er kwam een grote houten hamer aan te pas enzovoorts....

Als het dan dood was werd het bloed opgevangen en geroerd ander zou dat stollen en dan was het zogezegd niet meer bruikbaar. ( ?)

In de namiddag werden er pensen van gemaakt.

Het varken zelf werd gewassen met bijna kokend heet water en de slachter scheerde dan de haren er af. Dit schijnt typisch een gebruikt te zijn uit de Kempen. Op vele plaatsen werden of worden de haren er af gebrand.

Dan werd het zwijntje aan de achterpoten omhoog gehangen aan een netjes afgewassen ladder.

De ingewanden er uit, een stinkende bediening, maar dat hoort er nu eenmaal bij...

Het beestje werd dan doorgehakt in twee helften, ook de kop er nog af. Deze werd dan grondig gewassen en wat bijgeschoren. Ook de oren moesten wat uitgewassen worden en de poten werden ook nog afgeschraapt.

Met een grote bijl hakte de slachter de kop dan in twee en dan kwam de delicatesse nummer één er uit; de hersens.

Daar stond ik reeds van om 7 uur ’s morgens op te wachten, het pannetje in de handen achter mijn rug.

Dan was het tijd voor ontbijt voor iedereen.

Meestal waren ook wel een paar buren die een handje kwamen helpen en, allemaal mee-eten!

De nog warme lever van het varken werd door de slachter vakkundig in plakken gesneden, deze wentelde ons moeder in grof meel dat voor de dieren diende en werd dan gebakken in reuzel met wat gesnipperde sjalot er bij.

Heerlijk, heerlijk....zou Toon Hermans destijds gezegd hebben...

Ikzelf kreeg de hersenen . De anderen mochten ook een beetje proeven natuurlijk.

Hersentjes gebakken met boter, fijn gesneden sjalot en dan een eitje daarover. Even roeren en klaar! Verschrikkelijk om aan te zien.....maar....’k zal het nog niet eens herhalen.

Die grijze massa ( letterlijk) werd dan op de boterham gesmeerd.

Voor de slachter was het werk voor die dag dan bijna afgelopen. Het varken verhuisde naar een koele plaats, er werd een laken over gehangen, de rest van het werk was voor ’s anderendaags.

Maar in de keuken begon nu juist het grote werk.

Pensen maken onder andere.

Daarvoor werden de longen, de slokdarm en het hart en zo nog wat afsnijdsels van de kop en dergelijk eerst gaargekookt. Dat moest dan door een vleesmolentje, geleend bij de buren, gedraaid worden. Met de hand , motortjes da is voor veel later.

Bloed, het gekookt en gemalen vlees en twee oude broden die te week gezet werden in het bloed vormden dan het vulsel.

Ook het vullen van de darmen was een prutswerkje...uren waren ze er mee bezig.

Ze deden het met de vleesmolen waar zo een extra lange tuit opgezet werd.

Helemaal in het begin herinner ik mij dat de darmen van het varken zelf gebruikt werden, maar dat is een stinkend knoeiwerk. Nadien ging men gewoon voorbewerkte darmen bij de slager kopen.

Maar ’s avonds, wat een heerlijkheid: pensen...lees hier nog meer.

Van het kookvocht maakte moeder ook nog pensensoep. Vond ik niet lekker!

Maar jullie hebben al lang begrepen dat ik een verwend jongetje ben als het over voeding gaat

!

Die pensen moesten dan ook de volgende dagen opgegeten worden, dus iedereen die in de buurt kwam kreeg er wel enkele, de slachter onder andere en puur toeval maar tijdens de slachtperiode kwam de pastoor toevallig ook wel eens even op bezoek .

De volgende dag werd er kop gemaakt en leverpastei.

De slachter kwam dan terug en verdeelde het varken dan vakkundig in stukken.

Die slachter keek dan even diep in mijn ogen en zegde dan ; “ha, menneke , gij het van het hart gegeten , hé !” Hoe die man dat wist heb ik nooit begrepen...

De twee hespen, hesp zegden wij, das veel lekkerder dan de huidige hammen ... werden in een grote ton gelegd met zout. Na enkele weken zouten, werden ze gedroogd of gerookt.

Vele stukken vlees werden geweckt. Of gebakken in vet en dan bewaard zoals confit, dus onder een laag vet.

Ook paté werd in weckbokalen gestopt. De kop die was rap genoeg op.

Er waren geen koelkasten toen, alles moest zo snel mogelijk opgegeten worden.

De buren waren daar goed mee natuurlijk. Anderzijds was het natuurlijk ook wederkerig...

Onmiddellijk na de slacht werden ook de blaas van het varken en zijn, hoe zegt men dat zonder grof te worden, ja, urineleider er uit gesneden.

De blaas werd met de fietspomp opgeblazen. Wat men er nadien mee deed dat weet ik niet. In het boek van Nest Claes , “ De Witte” wordt dergelijke blaas gebruikt om mee te leren zwemmen. Er zouden kappen voor schemerlampen van gemaakt worden en destijds tabakszakken ?

Het genitaal gestel werd gezouten en gedroogd en dat diende om de zeis en ander gereedschap in te vetten, tegen het roesten.

Zoals men zegt, van het varken gaat niets verloren, alles wordt gebruikt.

Ik denk dat ik mij morgen ergens wat varkenpootjes ga kopen....

Voor de moedigen: hier staan nog enkele foto's over het slachten van een varken. Ze zijn wel gemaakt in Frankrijk. Klik hier.