Ze ontkiemen en schieten vanzelf op, onze stokrozen. In één seizoen weten ze zich van minuscuul klein zaadje te ontwikkelen tot hoge bloemstelen met grote groene bladeren en prachtige, doorschijnend roze, witte of donkerpaarse bloemkelken. Als ze uitgebloeid zijn, komen mooie, ronde zaaddozen aan de stelen, stevige bekertjes met rond hun opening een kroontje. Elke zaaddoos bevat een heleboel kleine zaden. Eerst heeft zo’n stokroos de hele lange lente en zomer, en soms zelfs nog een tweede keer in de herfst, uitbundig staan bloeien, om vervolgens het doel van haar uitbundige bloei tentoon te spreiden, de mooie, stevige zaaddoosjes die zo eensgezind op een rijtje aan haar droge steel zitten. Zo is ze verzekerd van voortplanting en dus voortbestaan. De zaadjes liften mee op de wind of worden gegeten door vogels en ergens uitgepoept en de hele cyclus begint weer van voor af aan.
In onze kinderen zaaien wij de naastenliefde. Als het zaad ontkiemt, worden het prachtige mensen, even mooi als de stokrozen in onze tuin.

Wat zou het fijn zijn als we konden leven zoals de seizoen aan ons voorbij trekken, schijnbaar zomaar, zonder dat iets of iemand ingrijpt. Ze verglijden gewoon, zonder veel ruchtbaarheid, vanzelfsprekend, alsof dit eeuwig zo zal blijven voortduren. Daar gaat een zekere rust van uit. Dezelfde rust die rimpelloze tijden ademen, de dagen, weken en maanden die zich aaneen rijgen en voorbijgaan alsof het leven nooit meer zal veranderen, eeuwig zal voortbestaan. Maar net als stormen en regens, koude en droogte de vier seizoenen teisteren, zo komen wij er niet onderuit dat ons leven vaak niet rimpelloos is, maar wordt opgestuwd door kille winden, donderslagen bij heldere hemel of lage wolkensluiers die het zich belemmeren. Daarom is het goed elke dag die lijkt op de vorige, te koesteren.

Wie zijn partner verliest, is verdrietig, voelt zich alleen, verlaten, eenzaam in zijn verdriet en pijn omdat dit met andere mensen zo moeilijk te delen is. Het gescheiden zijn van elkaar, de onherroepelijkheid ervan, moet zwaar zijn om te dragen. Misschien is het een troost, zij het een schrale, dat gevoelens zich niet door de begrenzing van het menselijk lichaam laten weerhouden. Niemand, en zelfs onze hersenen niet, kan ons ervan weerhouden aan onze dierbaren te blijven denken, de herinneringen aan hen te bewaren in ons hart. En ook al zijn zelfs onze gedachten en gevoelens onderhevig aan chemische en elektronisch geleide processen in hart en hersenen, de illusie in gedachte voor eeuwig met elkaar verbonden te blijven, is zoet en troostend....

Elke verandering van de lucht boven ons roept nieuwe gedachten en dromerijen in ons op. Donkere luchten doen ons soms terugdenken aan sombere episodes in ons leven; heldere luchten, witte wolken die voorbij drijven, roepen wellicht onvermoede dromen of mooie herinneringsbeelden in ons op. Elke gebeurtenis in ons leven, vergezeld van alle gevoelens die er bijhoren, is terug te lezen in de wolken boven ons, als in een grote spiegel die telkens een ander gezicht van onszelf laat zien.

Veel mensen zullen me tegenspreken als ze dit lezen, daar ben ik me van bewust. Maar ik geloof hierin, God vindt alle mensen, of ze nu gelovig zijn of niet. En dan bedoel ik niet door ze te ‘straffen’ met ziekte en ander leed of te 'belonen' met gezondheid en rijkdom, omdat ik persoonlijk juist niet in een dergelijke God geloof. Wel in de God die Liefde heet en die te vinden is diep vanbinnen in onszelf. Het is een kwestie van die liefde in jezelf toe te laten en vanuit die gedachte de medemens tegemoet te treden.

Misschien geloven maar heel weinig mensen me als ik zeg dat een leven met pijn en ongemak een boeiend leven kan zijn. Elk leven waarin dingen gebeuren die rechtstreeks te maken hebben met onze basale gevoelens, is zeer de moeite waard, of het nu om gevoelens van geluk, dankbaarheid, verdriet of pijn gaat. Natuurlijk lijdt niemand graag pijn, ook maakt niemand met plezier verdrietige tijden door en evenmin kan men voortdurend op de toppen der bergen leven. Hoezeer vlammende gebeurtenissen ons ook proberen te schroeien, als we omkijken, komen we vaak tot de conclusie dat die lekkende vlammen in onze richting ons leven wel zeer de moeite waard gemaakt hebben. Diepgaand, in de klassieke betekenis van het woord.

Wie de moed heeft niet te kijken en luisteren naar de ander met het hoofd maar met het hart, zal merken dat het inlevingsvermogen enorm toeneemt. Wie dit durft, verwerft inzicht in zichzelf en in wat in de ander leeft. Wie dit opbrengt, maakt het zich tot een gewoonte niet meer te kijken naar de buitenkant van zichzelf of de ander, maar door de (harde, soms zeer moeilijk te pellen) schil heen. Dat levert meestal de prachtigste beelden op. Het zal hem of haar in dank afgenomen worden en op den duur 'beloond' worden met genegenheid en vertrouwen.

Wie draait er nooit eens in een kringetje rond.... Wie vraagt zich nooit eens af wat zijn leven te betekenen heeft, wat geluk nu eigenlijk voorstelt.... Wie voelt zich nooit eens verdrietig, moedeloos, terneergeslagen of eenzaam.... Dat kennen we toch allemaal, zelfs degene die zich doorgaans gelukkig voelt.... In de diepte zoeken we dan naarstig naar onszelf, naar de innerlijke vrede waar men het over heeft of naar de schier onbereikbare harmonie met de mensen en dingen om ons heen. Misschien wordt ons die pas ten volle geopenbaard als ons leven is afgerond en we onze laatste adem uitblazen. Het is zinvol te aanvaarden dat in het 'gewone' leven vrede en harmonie minder zichtbaar zijn, maar meestal toch verrassend dichtbij voor wie wil zien.

De paardenbloem, door veel gazonmaaiers verafschuwd, is oh zo mooi! Wie haar gouden stralenkrans wel eens goed bekeken heeft, zal ontdekt hebben hoe volmaakt elk klein kroonbladkokertje is ingeplant, alsof Gods zorgzame hand ze zelf één voor één in haar stengelknop heeft gestoken. En als diezelfde paardenbloem enkele weken dan hier dan daar haar verfijnde gouden bloemblaadjes heeft doen stralen in het zonlicht, staat ze opnieuw mooi te wezen met haar pluizenbol, nieuw leven dat ze kwistig uitstrooit en in de vorm van duizenden en duizenden zaadpluisjes laat ronddwarrelen in de zachte lentewind.

schelpen rapen
aan de stranden
golven van de zee
hebben ze geplooid
geëtst en doorkliefd
eeuwen liggen erin
weerspiegeld

Mijn oudste broer is vorige week overleden. Hij was 76 jaar oud en de tand des tijds had zijn lichaam geplooid, geëtst en doorkliefd. In zijn ogen lagen de laatste weken eeuwen van tevredenheid en geluk weerspiegeld. Zoals de schelpen in de zee het dierbaarste herbergen, namelijk het leven, zo koesterde mijn broer wat hem het dierbaarst was: zijn vrouw, zijn kinderen, zijn kleinkinderen, kortom - leven, zíjn leven voortgeplant in dat van zijn kroost. Schelpen vertegenwoordigen tegelijk het ruisen van de eeuwige branding en de diepe stilte van de eeuwige tijden. Mijn broer heeft de overstap gemaakt naar de diepe stilte van eeuwige tijden.... Vrede zij met hem.