1601 – 20 januari : Jan Van Hanswijck echtgenoot juf. Anna van Malderen verkopen xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

            Loys Breaumont, brouwer, beemd te Leest bij de brug, grenst 1 de straat, 2 de

            Zenne, 3 erfg. Lettijns, 4 klooster Cortenberg.

             (Notaris Van de Venne, Mechelen  f°12).

1601 – 14 februari : Dympna Tuytelaers jong meyssen 30 jaar enige dochter van wijlen

            Hendrik en Maeyken Van Eertbrugge, verkoopt Willem van Steenhuys advokaat

            en echtgenoot van Margriet van Gottignies 6 dagwand land te Leest op tstijwerck

            naast Darlantstraat en Pieter Lancelaer verbind rente van 12-8-1572 bepand op

            land daar huis op gestaen heeft een dagmael te Leest aan de heide, en land op

            Daerland te Leest naast Peter De Cale erve.

            (Notaris Van de Venne,Mechelen, f°1202)

1601 – 15 mei : Collegie van Zellaer getuige over Jan Bauwens auditeur ordinaris tot

            Ruremonde dat jegens het collegie rente gelost die op 4-8-1593 juf. Isabau

            Bouwens echtgenote Jan Jaecx aan voormeld collegie verkocht had op hoeve

            omwaterd “Rendelbeke” te Leest groot 32 bunder aan voors. auditeur

            toebehorende.   (Notaris Van de Venne, Mechelen, f°1269)

1601 –26 mei : Jan Van Hanswijcke echtgenoot van Anna van Maldere verkopen Loys

            Breaumont rente op heurlieder hoeve te Wets Hertstrate aldaer tot Leest waarvan

            huurder Adriaan de Muldere.

            (Notaris Van de Venne,Mechelen,nr.1285)

1601 – 27 juli : Peter Scheltkens en zijn echtgenote Dympna Tuytelaers te Leest.

            (Notaris Van de Venne,Mechelen,nr.1320)

1601 – 8 augustus : Barbara Pieters (dochter van Pieter) weduwe van Jan Staes en van

            Jan Van de Passe testament. Aan...

            ...

            De dochter van Laureys Bruers tot Leest bij Peter Van Gijsele item...

            (Notaris Van de Venne, Mechelen,nr.1340)

1601 – 26 november : Adam Persoons, meier van Leest, Peter Vleminckx Jan Verlinden

            en Charle jans gezworenen. Pieter Van Gijsele en Anthonis Coeckelberg als

             kerkmeesters, tegen godshuis Cortenberg over werk aan de kerk.

            (Notaris Van de Vennen r. 1397)

1601 – 22 december : Juf. Isabeau Manteau weduwe heer Pieter Lanceloots en nu

            weduwe van Jan Boels van wie Pieter Lancelot verkopen Guilliam Van Steenhuys

            raadsheer echtgenoot Margrriet van Gottignies beemd te Leest bij de hoeve van

            Steynemeulen, en land “Stoppels” te Kapellen op den Bos op Heindonk.

            (Notaris Van de Venne, Mechelen, nr.1404)

1602 – “...hoffstede geheeten het Hoeffijzer ende gelegen onder den dorpe van Leest...”

            (GM)

            “...Sr Peeter Suyens een bosch aende hoeve can Capellen aent Hoefijzer groot

            omtrent 2 dagwant...”(Coh.van Leest, TS nr.3 1676)

            De Hoeve en Brouwerij het Hoefijzer

Van dit historisch goed zijn sporen teruggevonden uit de zestiende eeuw.

In 1673 verkocht sr. Joannes Vervoort een sekere hofstede gelegen in Smal Brabant,

gemeynelijck genoemt het hoefyser, aan Joos Coeckelberg, de zoon van Geraard en echtgenoot van Jenneken Fierens. Deze leende 100 gulden op deze hoeve, die ook als brouwerij vermeld werd. In 1688 kwam daar een lening bovenop van 240 gulden.

In 1727 waren Livinus Moortgat en Joanna Fierens huurders en twee jaar later kochten ze de brouwerij van de erfgenamen van Anna Coeckelbergh, weduwe van Adriaen Selleslagh en gehuwd met Peter De Laet  en haar negen kinderen.

Hiervoor werd datzelfde jaar nog een lening aangegaan van 1.000 gulden bij Anna Theresia Snijers.

De brouwerij kwam daarna in handen van Antoon Erix via zijn echtgenote Adriana De Bruyn, de tweede vrouw van Livinus Moortgat.

In 1769 verkochten zij en haar kind  Peeter Jan Moortgat “Het Hoefijzer” aan Frans Scheers van Leest, echtgenoot van Anna Maria Van den Brande van Humbeek.

Uit hun huwelijk overleefden twee kinderen : Jan Bt (1770) en Antoon (1773).

Tot begin 1800 was het Hoefijzer onder de parochie Leest, later onder Sint-Martinus Hombeek.

In 1821 stierf Antoon Scheers en behield zijn tweede echtgenote het vruchtgebruik.

In 1831 stond ze dit af aan de twee dochters uit het eerste huwelijk van haar man : Antonia, 19 jaar en Catherina, 18 jaar.

In 1834 huwde Antonia Scheers met Guilliam Van Messem van Humbeek.

Ze hadden negen kinderen.

Desiré Slachmuylders huwde het zesde kind : Maria Amelia Van Messem.

De brouwerij ging over op haar oudste broer Aloys Van Messem met Nuyt getrouwd.

Zij vererfden ze aan hun dochter Rosalie (1877) die gehuwd was met de brouwer Jos Lenaerts (1879) uit Kaloo.

Na de familie Lenaerts woonde de familie Ongena er, nadien en tot heden de familie Van Goethem. (’t Ridderke, nr.2-1996 – Hombeekse stammen, Ward De Kempeneer)  

In ’t Ridderke nr.4 van 1996 meldde Theo Geets, Kleine Nieuwendijk 49 Mechelen

Volgende correctie :

“Na de familie Lenaerts woonde de familie Ongena er, en nadien en tot op heden de familie Van Goethem”. Deze vermelding is onjuist. Op het complex der brouwerij heeft geen van beide familie gewoond, wel op de verder gelegen hoeve.
De brouwerij “het Hoefijzer” met woonhuis, bijgebouwen en gronden (1 ha 25 ca) werd in 1921-1922 van Dhr. Jos Lenaerts aangekocht door Karel Geets – Van Den Eynde.
De brouwerij werd ontmanteld, een gedeelte van de bouw werd afgebroken en de koperen brouwketels werden verkocht aan een zekere De Bondt uit Londerzeel.
De bakstenen werden gekuist met medehulp van de buren en per loten van steeds duizenden verkocht aan belangstellenden. De speciaal geboorde waterputten (p.m. 100 meter diep ?) met kristalhelder water bevonden zich in de boomgaard ten zuidwesten van de gebouwen (en waarschijnlijk nog).

Tot 1955 bleven familieleden Geets eigenaars en bewoners van de ex-brouwerij “het Hoefijzer”.

Antwoord van Ward De Kempeneer : “...De laatste jaren woonden inderdaad in het huis, aan de brouwerij verbonden, de familie Lenaerts en nadien Geets, de ouders van Theo.

De families Ongena en Van Goethem hebben op de hoeve gewoond en niet, zoals verkeerd vermeld, in het huis Lenaerts. Anderzijds is er een vermoeden dat oorspronkelijk enkel op de plaats van de hoeve werd gebrouwen. Jos Lenaerts en zijn echtgenote Rosalie Van Messem, brouwersdochter, hebben een nieuwe woning gebouwd naast de hoeve. Naar de gegevens van Theo was daar ook de brouwerij gevestigd.

Werd deze daar opgericht door brouwer Van Messem of stond ze daar oorspronkelijk ?

We komen er nog wel achter.” 

In de 19^e eeuw hadden er in de herberg Het Hoefijzer verschillende openbare verkopingen van de oogst en de gewassen te velde plaats. De verkopen kenden een groot succes en boeren van Hombeek en Leest kwamen er op af. Bij deze verkopen waren Cornelis Meuldermans, veldwachter van Leest en Jacob Preutens, veldwachter te Hombeek getuigen. (’t Ridderke, nr.2,1995)

1602 – 22 janauri : Jan van Hanswijck verkoopt Loys Breaumont brouwer rente op een

            beemd te Leest aan de brug, een bunder.

            (Notaris Van de Venne, Mechelen, nr.1421)

1602 – 6 februari : Margriet Janssen weduwe msr Hendrik Sterck raadsheer gelast msr

            Jan van der Hofstad Peter Vlemincx, Jan Verlinden en Charles Janssens

            gezworenen te Leest, Pieter van Gijssele en Andries Koeckelberg kerkmeesters

            over voldoening van vonnis 8 juli l.l. ten achterdeele van voors. Margriet ter cause

            van onkosten dekken en vermaken van den koor der voorschreven kerk, zij moet

            500 gulden geven. (Notaris Van de Venne, Mechelen, nr.1435)

            Volgens “N” in “Leest in de spiegel van het verleden”, in Gazet van Mechelen

            zou deze Margriet Janssens samen met de abdis van Kortenberg de tienden van

            Leest genieten.

1602 – 9 februari : Msr Antoon Sucquet pensionaris verkoopt Cornelis Van Triest 4

            bunder beemd en bos te Leest, eertijds toebehoort hebbende Adam Wilderlants.

            (Notaris Van de Venne, Mechelen, nr.1437)

1603 – Dat jaar hebben de “kerckmeesters doen gieten bij Hans Van den Gheyn

            clockgieter te Mechelen twee clocken, wegende saemen 825 pond voor de

            somme van 350 gulden 12 stuyvers”.

            Deze rekening werd nadien voorgelegd aan de abdis van Kortenberg die voor de

            parochiekerk moest instaan maar blijkbaar niet scheutig was om te betalen.

            Ze verloor echter het tegen haar ingespannen proces en betaalde tenslotte de som

            af  in zes betalingen.

            In 1606 waren de rekeningen vereffend.

1603 – 29 januari : Brief van Mathias, aartsbisschop van Mechelen aan P.Vander Meulen,

            de pastoor van Leest de toelating verlenend aan kerk en H. Geestmeesters het bos

            “de Wiehaeghe” gelegen te Kapelle op den Bos te verkopen aan Matthijs vander

            Heyden. (Parochie-Archief Leest)

1603 – 26 maart :Juf. Anna Van Paffenrode X +Jeronimus Bernaerts XX Jan Janssen

            apotheker, Anna en Elisabet haar dochters uit eerste huwelijk, religieusen

            Blijenberg voor twee staken, mgr Jan Bernaerts, priester voor een staak, mgr Jan

            Van Paffenrode secretaris derstad voogt van Hendrik en Joronimo Bernaerts

            beiden minderjarigvoor de vierde en vijfde staak, allen kinderen van Jeronimus.

            Kavel A = Hendrik Bernaerts / de helft van een bos van 9 bunder samen te Leest

            bij de Thiendeschuur “den Torpoel”, drie dagwant land “Vriesendonck” te

            Heffen…

            Kavel B =  Jeroen Bernaerts / de Maenenbos te Leest in de Aerlamstraat, de helft

            en 1/12 …

            (Notaris Van de Venne 26/3/1603, nr. 1914 f°73),   

1603 – 5 mei : Msr Willem van Steenhuys raadsheer Grote Raad verklaart dat Dympna

            Tuytelaers alsdan jonge meyssen en nu huisvrouw van Pieter Schellekens aan

            hem verkochtt 6 dagwand land te Leest. Verbind twee chijnsen van 3-II-1571 en

            12-8-1572 bepand op land daar eertijds huis op g estaan heeft een dagwand te

            Leest. Actum ten huize van eerstg. Nieuwen Bruul.

            (Notaris Van de Venne, Mechelen, nr.1673)

1603 – 10 september : Wijlen Hendrik Van Berge, echtgenoot van wijlen Maria Dussens

            van wie Katelijne, echtgenote Jan de Meyer, Margriet jonge meyssen 25 jaar,

            Hester van Berge 25 jaar voogd Philips Raet...

            ... plantagie 3 dagwand te Leest waarop huizen gestelt zijn kavel B : bos

            “Scherpenhorick” te Leest aan de heide verkrijgbrief 18-6-1567 land drie

            dagwand te Leest op de beke bij Biest...

            (Notaris Van de Venne, Mechelen, nr.1771)

1603 – 5 december : Msr Aert van Heyst als bezitter ¼ hoeve “ ’t Hof ter Holse” te Leest

            met Jan Bouwens auditeur ordinaris Rekenhof van Holland weduwnaar van

            Margriet Molliaerts vanwie twee kinderen ¾ dezelve hoeve mangelen met Jan

            van Saeffoet inwoner Mechelen.

            De eerste partij geeft “Sondagsveld” dependerende voormelde hoeve groot twee

            bunder te Leest tussen eesterbos van een bunder toebehorende juf. Isabella

            van Heyst en “het Lakeusel” het “Sceurrcaproen” tussen eesterbos een bunder

            toebehorende juf. Isabella van Heyst en bosken Lankeusel waartegen Jan Safoet

            geeft eesterbos 3 bunder naast Torrebosch.

            Cornelis Moortgat blijft huurder tot 1606.

            Jan Bouwens bezit nog andere hoeve  “het Rendervelt”.

            (Notaris Van de Venne, Mechelen, nr.1844)

1604 – “...onder de prochie van Leest in de Voosdonckstrate...” (GM)

1604 – 2 maart : Pieter Diddens geeft een stuk grond op het “Hertsveld” aan de kerk en

            de H.-Geesttafel van Leest “mits te doene eene misse tot laeffenisse sijns

            comparante ziele”. (Schepenakte Mechelen – Parochie-Archief Leest)

1604 – 26 maart : Juf. Anna van Paffenrode weduwe van Jeronimus Bernaerts en

            echtgenote van Jan Janssen apoteker, Anna en Elisabet haar dochters uit eerste

            huwelijk, religieusen Blijenberg voor twee staken, msr Jan Bernaerts priester voor

            een staak, msr Jan van Paffenrode secretaris der stad voogd van Hendrik en

            Jeronimo Bernaerts beiden minderjarig voor de vierde en vijfde staak, allen

            kinderen van  Jeronimus.

            Kavel A : Hendrik Bernaerts / de helft van een bos van 9 bunder samen te Leest

            bij de Thiendeschuur “Den Torpoel”, drie dagw land...

            Kavel B : Jeroen Bernaerts / de Maenenbos te Leest in de Aerlamstraat...

            (Notaris Van de Venne, Mechelen, nr.1914)

1604 – 3 augustus : Jan Van Hanswijck X Anna Van Malder lenen van jonker Robert De

            La Tour heer van Moriencourt. Verbinden hoeve en boomgaard 16 bunder te

            Leest in de Herstrate en huis “den Ingel” Haverwerf en hun zoutwerf (Mechelen).

            (Notaris Van de Venne 3/8/1604,nr.2008,f°212)

1604 – 24 september : Jan van Orsele lakenkoopman Pauwels van Orthen.

            Getuige Hans Gielis tot Leest. (Notaris Van de Venne,Mechelen, nr.2047)

1604 – 1 oktober : Marcel de Grove 67 jaar echtgenoot van Katelijne Couthals 53 jr,

            getuigen voor Willem van Werchter rentmeester abdij Cortenberg dat voor drie

            maand Matthijs van Woluwe nu wijlen wezende thunnen huize “Bruessel” in de

            Hoogstraat, ter presentie van Pieter Diddens hebben horen verklaren “naerdyen

            zelven Diddens hem van Woluwe gevraeght hadde ofte hij nyet en wiste oft

            voorschreven godshuys van Leliëndael blocken liggende Larstrate tot Leest aan

            Couwenbergs van thiende... Matthijs van Woluwe was knecht van Leliëndael, had

            dezelve tiienden gevoert in de Thiendenschuur tot Leest.”

            Getuigen Hyppoliet Staes oudschoenmaker en Antoon van Dormael kleermaker.

            (Notaris Van de Venne, Mechelen, nr.2050)

1605 – “Jan de Leeuw als man ende mombois van Jouff. Anna Snellincx ende hare

            kinderen heeft verreyct een steynen huys met pachthove, stallinghe, bogaerd,

            land, beempde, gronde, etc. Genaamd thoff van Steynemolen, groot omtrent

            30 bunderen onder de prochie van Leest toebehorende Jonffr. Ysabeau Manteau

            ende Peeter Lansloots haare sone”. (GM f°23)

1605 – 17 februari : Testament van Anna Van Merchtere alias Bertens, dochter van

            de overleden Gielis, ziek. Had eertijds gefondeert gezongen mis van Sint Anna

            bij de Augustijnen, had hun daarvoor getransporteerd 7 dagwant bos te Heffen

            en Leest..

            (Notaris Van de Venne nr.2173,f°74)

1605 – 19 januari : Hans Covelere, landman 30 jaar oud, Hans van Winge hovenier 25 jr,

            beiden poorters te Mechelen getuigen voor Gommaer Taverniers landpachter te

            Hofstade, waren een jaar geleden ten huize “Oud Gulden Hooft” op de Veemarkt

            waar Taverniers verkocht Peter Coremans maalder te Leest een bruin merriepaard

            74 gulden. (Notaris Van de Venne, Mechelen, nr.2136)

1605 – 8 februari : Testament Bernard De Hont slotenmaker echtgenoot van Paulijne

            Goyencost. (Notaris Van de Venne, Mechelen, nr.2163)

1605 – 23 februari : Jan De Leeuw weduwnaar van Katelijne Lelieboom...1/2 bunder bos

            onder Leest bij de Thienschure...(Notaris Van de Venne,Mechelen, nr.2180)

1605 – 23 februari : Anna Snellincks weduwe van Jan Vleminckx...eerste kavel rente 78

            gulden erfelijk op de goeden van Pieter Lanceloots onder Leest.

            (Notaris Van de Venne,Mechelen, nr.2181)

1605 – 3 april : Testament Jeronimus Bernaerts (zoon van de overleden Jeronimus en

            Anna Paffenrode) oud 19 jaar woont in collegie Soc.Jesu. Anna en Elisabet zijn

            zusters in klooster Blijenberg rente op 4 bunder bos te Leest in Herlaerstrate.

            Jan Bernaerts priester en Hendrik zijn broers, Beytken Janssen zijn halfzuster,

            dochter van Jan Jansen. (Notaris Van de Venne,Mechelen, nr.2232)

1605 – 21 april : SG Augustijn Vermeulen (z.v. overleden Augustijn) echtgenoot van

            Elisabet van Laken...item een half bos te Leest.

            (Notaris Van de Venne,Mechelen, nr.2253)

1605 – 23 mei : Matthijs Verheyden en Cathelijne Segers zijn huisvrouw schenken aan

            Andries Coeckelbergh kerkmeester en aan Peeter Vleminck en Carel Janssens

            H.Geestmeesters, de helft voor de kerk, de helft voor de H. Geesttafel van Leest,

            een erfrente op een bos “de Wiehaghe” geheten gelegen aan de wndmolen onder

            de vrijheid Capelle op den Bos.

            (Schepenakte Kapellen o/d/ Bos – Parochie-Archief Leest)

1605 – 8 juni : Jan van Hanswijck (zoon van Jan) echtgenoot van Anna van Malderen

            verkoopt  heer Hendrik van Hanswijck schepene ts een bunder land te Leest aan

            de brug, grenst 1 desen, 2 erfg. Buysset, 3 mij notaris, 4 de straat.

            (Notaris Van de Venne, Mechelen, nr.2294)

1605 – 14 juni : Msr Pauwels van Kerstlijnen Raed en pensionaris echtgenoot van

            Charlotte de Par verkopen heer Hendrik Janpen prior klooster Augustijnen hun

            hoeve te Leest met huis = 6 dagwand bij Rennekouter / item 3 percelen deels

            boomgaard en voormaals toebehorende wijlen Pieter David aan malkanderen bij

            vs 6 dagwand grenst 1 de straet, 2 de heide = 7 dagwand / item land een half

            bunder op Rennecouter mede toebehoort hebbende voormelde Peter David /

            item land ½ bunder “het Smoorsveld” tegenover voors.land /

            item “het Proestken” ½ bunder / item land “Tulpensvelden” / item drie dagwand

            gekocht van...Gommerbach het “Buesblock” 6 dagwand.

            Item 7 dagwand eertijds huis / item “het Hovenblock” een bunder /

            Item “de Smijsselsplate” een dagwand/ item land op Hertsveld / item land “den

            Heuvel” 3 dagwand aan de hoeve Jan van Hanswijck/ item beemd “de Gulden

            Boyens” beneden de Warande aan ’t Robbroeck 2 bunder.

            (Notaris Van de Venne,Mechelen nr.2299)

1605 – 26 juli : Testament van Barbara Peeters (dochter van Pieter), weduwe van Jan

            Staes en Jan van Passele...

            Gielis Peeters alias Brabander (zoon van Pieter Pieters alias Brabander) de

            dochter van Laureys Broers te Leest bij Pieter van Gijsele.

            (Notaris Van de Venne, Mechelen, nr.2331)

1605 – 19 oktober : Jonker Charles van Bouvekercke (zoon van Charles) geas. van Adolf

            Van Venne zijn schoonvader verkoopt Loys van Breaumont brouwer, beemd