Maandelijks moesten de
boeren zich met hun paarden ter keuring aanbieden. De beste paarden werden er
uitgekozen en tegen lage prijs naar Duitsland gevoerd. Het gebruik van ossen
werd algemeen. De familie Schelkens (die van den Duits) had een xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
alternatief : de vier zonen vervingen hun door de Duitsers
aangeslagen paard.
Achter de ploeg vader
Schelkens, ervoor zonen Cyriel, Fons (huwde Roos Beullens), Jan en Piet.
Op 10 maart verscheen een nieuw bevel meldende dat de burgers van Mechelen
en omstreken verzocht waren hun koperwerk in te leveren in de fabriek van
Vincke in de Leopoldstraat.
Diegene die het bevel niet nakomt zo luidde de plakkaart stelt zich bloot
volgens de verordening van 13 december laatstleden aan gevangenisstraf tot 2
jaar en een geldboete tot 20,000 mark.
Enkele dagen later werd van huis tot huis huiszoeking gedaan.
In 1917 betaalde men de kolen tot 120 fr de 1000 kilos.
Voordat de aardappelen hunne volle rijpheid hadden bekomen zag men reeds
duizenden burgers de landbouwers bestormen om enige kilos te kunnen bekomen in
afwachting van de komende winter, dit ondanks de zware boeten en het verbeuren
van dit voedsel door de Duitsers.
De woekerhandel werd in de hand gewerkt omdat men te Brussel in de maand
september 1918 bv de aardappelen tegen 3 en 4 fr het kilo verkocht.
Gedurende gans de oorlogstijd was het onmogelijk vis te kopen. Men betaalde
pekelharing 2 fr het stuk, een halve stokvis 6 tot 8 fr en zij waren maar
zelden te bekomen.
In de lente van 1918 was het brood niet meer eetbaar : meer zemelen dan
bloem, de armoede werd hoe langer hoe groter.
Enkele prijzen van 1917 en 1918 : tarwebloem per 100 kgr : 850 a 950 fr.
Rundvlees per kig : 30 fr. Varkensvlees : 45 fr. Schapenvlees : 30 fr.
Hesp (ham) : 45 fr. Spek : 45 fr. Vet : 63 fr. Boter : 40 tot 45 fr.
Melk per liter : 1,25 a 1,50 fr. Eieren
per stuk : 1,50 a 2,40 fr.
Koffie per kg : 80 fr. Bruine zeep :
30 fr per kilo. Lampolie : 25 fr.
Petrol : 25 fr. Rooktabak : 70 tot 80 fr per kilo.
Velen vergenoegden zich met het roken van allerhande gedroogde bladeren van
struikgewassen.
In november 1916 verscheen er een verordening waarbij, op straf van een
zware boete, verboden werd zichtbaar licht te maken, om het gevaar van
luchtaanvallen tegen te gaan.
De voorraad steenkolen die de arme bevolking van het steunkomiteit kon
bekomen, bedroeg slechts 120 kg per maand en per gezin.
Op het einde van 1917 waren voedingsstoffen en kleedsel niet meer kopelijk.
Vele werklieden zag men langs de straten slenteren met gescheurde broeken
en vesten.
Vrouwen met kledingsstukken van allerlei lappen aaneengenaaid.
Katoen of saai konden de arme mensen niet meer kopen.
Een enkel bobijntje naaigaren betaalde men tot 16 a 20 fr.
Door de verschrikkelijke duurte van het leder (230 frank per kilo op het
einde van 1917), werd het vele burgers onmogelijk schoenen te kopen. Het dragen
van klompen werd algemeen ofschoon men ze 8 tot 10 frank het paar betaalde,
tegen 1,05 fr voor de oorlog.
Een hoed was onmogelijk te kopen, een gewone klak betaalde men tot 25
frank.
(De Duitschers te Mechelen Frans Verhavert Drukkerij L.A.Godenne
1919)
1914 Einde november stierf er een koe van landbouwer Jozef Polfliet uit
de
Tisseltbaan.
Veearts Van Passen uit
Willebroek keurde de vier kwartieren goed, de afval werd
afgekeurd. Het vlees werd
verkocht voor 70 en de huid voor 29 frank. (GA)
1915 Gedetailleerde opgaven van de
bevolking der gemeente volgens de nauwkeurige
telling gedaan, bij de uitgaaf der
bloemkaarten, voor de verdeeling van het meel
en bloem :
1. mans, gezinshoofden 245
2. gehuwde vrouwen en weduwen 255
3. getal kinderen boven 2 jaar 844
4. andere personen 157
totaal 1501
De kinderen beneden de 2 jaar zijn
niet begrepen.
GA-19/4/1915)
1915 In de gemeente zijn (opnieuw) twee graanmolens werkzaam :
1. De stoommolen van de
weduwe Bonifacius Lauwers, die per dag 1500 kg kan
malen.
2. Een graanmolen met
naphte van Alfons Maes, goed voor 1300 kg per dag.
(GA-21/10/1915)
1915 Schatting van de gemeente omtrent de oogst van 1915 :
er werd 28 hectaren tarwe
verbouwd, gevende of kunnende opbrengende 2000
kg het hektaar.
166 hektaren rogge,
geraamde opbrengst 2000 kg het ha.
105 ha wintergerst,
geraamde opbrengst 2500 kg per ha.
Voor de 25 ha haver
slecht zijnde van wasdom, is de schatting onmogelijk.
1915 Voor 1915 voorzag het gemeentebestuur :
Noodige meel of bloem gehalte noodig per dag : 40 zakken.
Idem rijst : 30 kg, erwten : 10 kg, boonen : 15 kg,
aardappelen : 1500 kg,
verschillige zout : 15 kg, petrol : 100 liter,
meel tot veevoeding : 1200 kg.
Het getal rechthebbenden
op militievergelding was 57, er waren 78 daklozen
in de gemeente, 45 huisgezinnen zonder
bestaansmiddelen, er werden 24
werklozen geteld van de Nijverheid.
Er was hoogdringend nood
aan meel, rijst, vet of reuzel. Bonen, zout, erwten,
kledingsstukken,
schoenen, blokken en petrol.
Beschikbaar geld op dat
moment : Weldadigheidsbureel : 2.000 fr, Vicentius a
Paulo : 500 fr, Het Hulp
Comiteit : 1.000 fr.
(Uit een brief aan het
Arrondissements Hulp Comiteit)
1915 De jaarwedde voor de veldwachter voor 1915 beliep 1.000 fr.
1915 8 februari : de gemeente diende, op basis van de onderrichtingen van
het
provinciaal Land- en
Tuinbouwcomiteit, over te gaan tot de benoeming van een
plaatselijk bureel van
schade-opnemers, dit in verband met de geleden
oorlogsschade. Volgende
leden werden aangeduid :
Selleslagh Ivo, als
sekretaris te Leest, Teughels Arnold, meester-schrijnwerker,
Vloebergh Jaak, meester
metser, Verbruggen David Alfons, landbouwer en
Selleslagh Joseph,
gemeenteraadslid. (GA)
1915 15 februari :
...Bij de landbouwer Karel Verbeeck, Tisseltbaan, is er eene veers
gestorven,
die een onvoldragen kalf had
afgeworpen. Het dood dier is verkocht geweest aan
Frans Selleslagh, kalverkoopman te
Leest voor 90 franken. (GA)
1915 Op 20 februari schreef burgemeester Bernaerts een brief aan de
voorzitter van het
Hulpcomiteit te
Mechelen, waarin hij stelde dat de gemeentekas leeg was zodat
de wedden der onderwijzers, veldwachter en secretaris niet meer kunnen
gekweten worden voor de loopende
maand, zoo ook andere dringende uitgaven.
(GA)
Te Mechelen bestonden er
Comiteiten waar de burgers tegen verminderde
prijzen eetwaren konden
bekomen, die voor elk huisgezin en per hoofd
gerantsoeneerd waren.
Brood en aardappelen moest
men in de huizen, door de Comiteiten daartoe
aangewezen, afhalen.
Het brood bevatte meer
rogge en zemelen dan tarwe. Slechts enkele bakkers
mochten, met een
bijzondere vergunning, tarwebrood verkopen.
(MC-F.Berlemont)
1915 -28 februari :
...Gezien en overwegende de overgroote milddadigheid en bijzonderen
bezorgdheid, zoo van de
Amerikaansche Natie, als deze harer afgevaardigden
aan ons Vaderland gegund tijdens
den oorlog, besluit het Schepencollege in
naam van de bevolking der gemeente
Leest, onze innige dankbetuiging uit te
drukken voor de geschonken giften
en behandelingen. (GA)
Tijdens de oorlogsjaren
werd door het comiteit aan de bevolking voedsel
uitgedeeld : bloem, rijst, vlees en spek uit Amerika
Wilsonspek genoemd.
|