1955 De Tweede Schoolstrijdxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
1955 was een turbulent jaar op
politiek vlak niet enkel voor België, ook voor
de gemeente Leest en ditmaal waren
het niet de Sussen tegen de Blekken, maar
katholieken eensgezind tegen
socialisten en liberalen.
Nadat in 1919, met instemming van
alle politieke partijen, een wet de gelijke
subsidiëring bezegelde, was er een
einde gekomen aan de eerste schoolstrijd.
Van 1950 tot 1958 heerste er
opnieuw onrust.
De katholieke onderwijsminister P.
Harmel (1950-54) diende verschillende
wetsontwerpen in, die o.m. betrekking hadden op de
erkennings-, en dus de
subsidiëringsnormen voor het vrij
onderwijs. Bij de socialisten en liberalen deed
dit een hernieuwd enthousiasme voor
het officieel onderwijs oplaaien : in 1954
herzag de socialistische minister
Collard de hele onderwijspolitiek.
Het stond de staat voortaan vrij
eigen scholen op alle niveaus in te richten waar
dit noodzakelijk bleek.
Staatssubsidies werden aan de vrije scholen verleend voor
zover ze voldeden aan dezelfde
voorwaarden als het officieel onderwijs
(gediplomeerde leerkrachten,
leerlingennormen per klas of afdeling, erkenning
van de diplomas door de staat).
Eén van de maatregelen die Collard
wilde nemen was de afdanking van 110
katholieke interimarissen.
Het protest van kerkelijke zijde
tegen de wet-Collard was zeer hevig en er kwam
zowel in het parlement als op de
straat een hevige oppositie op gang.
Plechtigheden waaraan ministers
deelnamen, werden verstoord, officiële scholen
belegerd en overal werden
protestaffiches opgehangen.
Behalve deze dreigingen
organiseerde de oppositie ook massale manifestaties.
De meest spectaculaire waren die
van 26 maart en 10 juli.
De verdedigers van de ziel van het
kind, gesteund door de CVP, waren
woedend.
De Liga van het onderwijs en andere
groeperingen die het onderwijs gunstig
gezind waren, organiseerden op hun
beurt tegenmanifestaties.
Het protest en het tegenprotest duurden
maanden.
De CVP maakte van de schoolkwestie
het hoofdpunt voor de
parlementsverkiezingen van 1958,
van waaruit ze als overwinnares naar voren
trad.
In datzelfde jaar zochten de drie
zgn. nationale partijen (CVP, BSP en
Liberale
Partij) naar een blijvende
oplossing van het geschil.
Op initiatief van de
onderwijsminister Van Hemelryck zou in november 1958
het Schoolpact tot stand komen en
meteen ook het einde van de schoolstrijd.
Dit zgn. Schoolpact was een
overeenkomst tussen de drie partijen en de
voornaamste bepalingen ervan waren
: kosteloos voortgezet onderwijs tot 18 jaar,
gelijke wedden voor alle
gediplomeerde leerkrachten en oprichting van een fonds
voor de financiering van de
schoolgebouwen, zowel voor het rijks- als voor het
vrij onderwijs.
(Kroniek van België en Nederlandse
Larousse Encyclopedie)
Gevolg gevend aan de oproep van het
Comité voor Vrijheid en Democratie
om in elke gemeente een plaatselijk
comité op te richten, kwamen de voorzitters
van de verschillende Leestse
katholieke organisaties op 1 maart 1955 samen.
Doel van dat comité : de Leestse bevolking in te lichten over de
toestand inzake
schoolpolitiek zoals die door de huidige regering was geschapen en
tevens onze
mensen warm te maken voor een krachtdadig verzet, voor het behoud van
onze
vrijheid en godsdienst.
Het plaatselijk comité diende te
bestaan uit de geestelijkheid van de parochie en
uit de voorzitters van de
verschillende plaatselijke katholieke groeperingen.
Een
werkcomité werd samengesteld, met het doel de bevelen, ons door de
Arrondissementsbond verstrekt, stipt uit te voeren.
Het Leestse comité was als volgt
samengesteld : voorzitter en verbindingsman :
Jan De Prins, secretaris : Cyriel
Selleslagh, leden : Maria Rheinhard en Louis
Solie.
Het Comiteit voor
Vrijheid en Demokratie, Afdeling Leest stuurde volgende omzendbrief rond in de
gemeente :
Aan alle katholieke Leestenaren,
Morgen 20 maart heeft op Leest de algemene
PROTESTBEWEGING plaats, met grootse optocht, fijne marsmuziek, dreunende
strijdliederen, en met ALLE LEESTENAREN mee in de optocht, en daarna in Ons
Parochiehuis, waar we allen met de grootste aandacht en belangstelling zullen
luisteren naar Advocaat Smedts en Heer J. Van der Kuylen.
Ziehier dan de laatste schikkingen voor deze dag :
-Alle Leestenaren, van boven de 14 jaar en onder de
100 jaar komen samen tegen kwart voor vier aan Charel Van Praet. Te 4 uur stipt
moet daar de optocht kunnen beginnen. Een 6-tal commissarissen zullen er
instaan voor de orde. Volgt stipt hun bevelen !
Tegen 5 uur begint de Protestvergadering. We nodigen
langs deze weg alle Leestenaren uit om hieraan deel te nemen : al de leden der
beide Kon. Fafaren, alle mannen en vrouwen, heel onze mannelijke en vrouwelijke
jeugd boven de 14 jaar.
Ouders kunnen bij die gelegenheid hun klein pagadders
toevertrouwen aan de zusters, die er goed zullen voor zorgen !
De optocht volgt de Juniorslaan tot op het Dorpsplein.
Daar rechtsomkeer naar Ons Parochiehuis. Allen stappen in de optocht op rijen
van vier, flink in orde. De mannen en mannelijke jeugd in gesloten groep, de
vrouwen en vrouwelijke jeugd insgelijks.
Er worden geen vlaggen meegedragen !
LEEST, NIET
ALLEEN WIJ, MAAR GANS ONS VOLK EN DE KERK REKENT OOK OP U !!!
WIJ EISEN ONZE RECHTEN ALS KATHOLIEKEN ! WIJ STAAN IN
STAAT VAN WETIGE ZELFVERDEDIGING ! HEILIGSTE RECHTEN EN VRIJHEDEN STAAN OP HET
SPEL ! WIJ WILLEN GEEN RUSSISCH REGIME !
DAAROM, SLUIT AAN BIJ HET GROEIEND PROTEST EN GANS HET
LAND TEGEN DE GODDELOZE VRIJMETSELAARS, DIE ONS VOLK WILLEN VERKNECHTEN !
Langs deze weg danken we al degenen die ook financieel
zo mild hebben bijgedragen om deze strijd te steunen.
Er komen ook veel inschrijvingen binnen voor de Mars
op Brussel op zaterdag 26 maart. Flink zo !!! Geen onverschilligheid meer, maar
overtuigde katholieken die strijden voor het Geloof hunnen voorvaderen, en voor
het Geloof van hun nakomelingen.
Zij die nog zich willen inschrijven voor Brussel,
kunnen nog altijd inschrijvingskaarten bekomen bij de leden van het Komiteit,
die in hun straat zijn rondgeweest.
De nodige inlichtingen zult U wel op tijd en stond
vernemen.
-Op 24 maart houden alle ouders hun kinderen thuis van
t school !
-Het wachtwoord van alle Katholieke ouders in deze
strijd moet ook zijn : GEEN SCHOOLSPAREN MEER! We steunen er door de huidige
regering in haar strijd tegen de Kerk en de godsdienst.
Eens deze schoolstrijd voorbij, kunt U terug normaal
spaargeld meegeven.
Beste mensen, we hopen en we durven er op betrouwen
dat alle mensen van Leest deze richtlijnen zullen volgen, en eendrachtig en
geestdrifitig als Katholieken zullen samenwerken.
Namens het Komiteit, de secretaris C. Selleslagh, de
voorzitter J. De Prins.
Het comité slaagde erin om voor de
betoging te Antwerpen van 17 april 170
Leestenaars mee te krijgen, evenals
de fanfare Arbeid Adelt , die dit op eigen
kosten deed. Dat was niet altijd
evident : zo kregen muziekmaatschappijen bij
deelname aan die manifestaties een premie
van 1.000 fr voor de aanwezigheid
van 30 muzikanten en 1.250 fr
indien ze met meer aantraden.
|