Foto :xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Jan Van Riet naast het kunstwerk dat hij fabriceerde voor de Sint-Elooifeesten van Meise.

Vervolg Jan Van Riet.

Toen hij 80 (1979) was kreeg hij bezoek van een reporter van De Band. Dit interview verscheen in het nummer van mei :

VAN RIET JAN een Leestenaar voor wie smeden een kunstwerk is.

“Vroeger was smeden het beslaan van het zware Brabantse paard dat op elke boerenwinning te vinden was, of het slagen met de voorhamer van ijzeren werktuigen die nodig waren bij de ambachten.

Jan Van Riet is 80 jaar geworden en staat sinds zijn 12 jaar in de smidse. Onder zijn kundige handen kan ijzer uitgroeien tot een mooi kunstwerk.

‘De Band’ ging bij Jan op bezoek en hij vertelde ons over z’n werk en een beetje over zichzelf.

Jan Van Riet 68 jaar smid en kunstsmid.

Jan is druk bezig in de smidse van zijn schoonzoon. Even nog een lasapparaat in elkaar schroeven, de werking controleren en dan tijd voor een babbeltje :

‘Ik ben van mijn 12 jaar gaan werken als leerjongen in de boeresmederij van Ramsdonk. Het was zware arbeid, want alles gebeurde met de hand : beilen, hakken, staven, enz., moest voorgeslagen worden met de voorhamer. Het hoofdwerk was het beslaan van de zware Brabander, het trekpaard dat je op elke hoeve vond. Tot 1919 bleef ik er werken. Maar in juni deed ik een proef als smid in ‘t Arsenaal van Mechelen en tot 1930 werkte ik er aan de locomotieven. Daarna ging ik naar de middelbare school voor hoefsmederij van Brussel en kreeg zo ’t diploma van meester hoefsmid in mijn bezit. Het zat reeds lang in mijn hoofd om zelf als smid te beginnen, maar omdat ik op het Arsenaal op het studiebureel een plaats kreeg bleef ik er. Het werk bestond erin een studie te maken van ijzerwerken die moesten uitgevoerd worden. In 1943 slaagde ik als brigadier ; zo kreeg ik het toezicht op de werken en de organisatie in de smidse van ’t Arsenaal.

In 1950 werd ik bevorderd tot eerste meestergast 1^ste categorie wegens de goede aanschrijving.
Op 56-jarige leeftijd moest ik wegens gezondheidsredenen vervroegd pensioen nemen.

In 1957 werd mijn droom werkelijkheid. Ik richtte een smidse op, op naam van mijn zoon Achiel. Die voelde er niet veel voor om ’t voort te doen. De smidse kwam dan in handen van mijn schoonzoon Louis Clerbout in 1960. Ik werkte goed mee om de smidse op dreef te helpen en stillekesaan kon ik me meer en meer bezig houden met kunstsmeedwerk.

Allerlei kunstsmeedwerk zoals rozen, kruisen en kruisbeelden, takken enz.

Het kruis van de Apolloniakapel kennen ze in Leest wel.
Laatst maakte ik een kruis van 10 kg met rozen en rozentakken, bestemd voor de kapel van Asselberg te Meise. Nu ben ik bezig aan vier kandelaars voor de Sint-Niklaaskerk van

Kapelle-op-den-Bos. Het is een groot werk, dat nog veel tijd in beslag zal nemen. Als het klaar is moet je eens komen kijken, niet eerder en zeker niet als ik  eraan bezig ben, want ik hou niet van afkijkers.

Ik heb laatst ook meegedaan met een tentoonstelling in Nieuwenrode – Kapelle-op-den-Bos. Met hoevenagels op vergrote schaal maakte ik een kruis voor de Sint-Elooifeesten (zie foto).

In deze zin wil ik verder werken als mijn gezondheid het toelaat.’

Als de levenswijze van de mensen verandert, verandert ook de werkwijze van de verschillende technieken bij het smeden. Waren het vroeger hoefsmederijen dan werkt nu de smid aan auto’s, laadbruggen, kranen en aan de verschillende herstellingen van zware voertuigen, zegt Jan.

Enkele anekdoten wil Jengske Van Riet ook vertellen. Toen ik in ’t Arsenaal werkte was ik wel eens krikkel. Op een keer toen ik zo kort was en er twee stukken aan elkaar te lassen waren, lag de hamer niet op het aambeeld. De smid sloeg met zijn vuist op de te lassen stukken…

Een andere keer vloog de smid uit tegen z’n helper : ‘hier moet je slaan !’ en hij wees met z’n vinger op de juiste plaats. Z’nnen helper sloeg op zenne vinger…

Jan vertelt ook dat hij van Leest is  maar meer voeling houdt met Kapelle-op-den-Bos, daar in de uithoek van Leest. Hij doet wel graag mee met tentoonstellingen zoals in Nieuwenrode en Kapelle.

Z’n vrouw Dorothea, Leontine Huysmans, waarmee hij in 1930 gehuwd is, was van de Tisseltbaan. Op de grens van Kapelle en Leest, aan het Hofland kapelleke stond het woonhuis van de familie Huysmans en Petrus (Pier Jan) Huysmans had daar een herberg.

Hij was een echte marchant. Daar brachten de boeren uit de omtrek hun gerst, rogge, tarwe en haver samen, dronken een glas en kochten bij Pier een paar nieuwe klompen.

Jan had vier kinderen, drie meisjes en één jongen. Z’n oudste overleed op 16-jarige leeftijd.
Over zichzelf vertelt Jan niet veel : ik heb gestudeerd  en gewerkt om hoger te klimmen. Van kleinsafaan heb ik m’n ogen gebruikt en ermee geleerd. Is het daarom misschien dat ik niet kan verdragen dat anderen met hun ogen bij mij komen stelen ?

Het geeft me wel voldoening te weten dat ik er geraakt ben, dat m’n opzet geslaagd is.

De Band dankt Jan voor het interview en wenst hem het beste.”

Jan Van Riet was geboren te Ramsdonk op 3 januari 1899.

Hij was gehuwd met Leontine Huysmans die hem vier kinderen schonk : een dochter die op haar 16^de overleed, Mariette, Alice en Achiel.

In 1957 richtte hij een eigen smidse op, op naam van zijn zoon Achiel.

Die voelde er niet veel voor om verder te doen en de smidse kwam in 1960 in handen van zijn schoonzoon Louis Clerbout. Jan legde zich toe op het kunstsmeedwerk, rozen, kruisen, kruisbeelden...zo is het kruis van de Sint Appoloniakapel van zijn hand.

In de kapel van Asselberg te Meise hangt een kruis van Jan Van Riet en voor de Sint-Niklaas kerk van Kapelle-op-den-Bos fabriceerde hij vier kandelaars.

Jan Van Riet overleed te Mechelen op 21 oktober 1987.