Vervolg overstroming.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Open brief van Joos Somers

Volksvertegenwoordiger Joos Somers schreef op 6 november een open brief naar de minister van Openbare Werken Mathot en naar zijn collega Chabert van Verkeerswezen :

‘Geachte heer Minister.

Maandag 5 november werd opnieuw een bres geslagen in de Zennedijk te Mechelen (deelgemeente Heffen-Leest). In 1976 en in 1977 hebben zich gelijkaardige overstromingen voorgedaan te Leest. Twee jaar geleden begaf de Zennedijk op nagenoeg dezelfde plaats.

Ondanks vele beloften en de inderdaad uitgevoerde dijkwerken blijft  de toestand te Mechelen dus kritiek. Wij wensen U ook te herinneren aan de onmogelijke situatie in het hartje van Mechelen – stad : drie belangrijke overbruggingen van de Dijle, nl. de Nekkerspoelbrug, de brug aan de Liersesteenweg en de Katelijnebrug diendens wegens de hoge waterstand voor het verkeer gesloten te worden.

(…)

Het dijkenbeleid werd sinds jaren verwaarloosd in Vlaanderen. In de begrotingen van Openbare Werken bijv. werden in de laatste jaren ontegensprekelijk aanzienlijke bedragen voorzien om het dijkenprobleem grondig aan te pakken. De laatste overstromingen hebben aangetoond dat op dit vlak niet mag getreuzeld worden indien we nieuwe rampen (denk aan Walem en Ruisbroek) willen voorkomen.

Ter gelegenheid van de nieuwe overstromingen voel ik me verplicht U te verzoeken de hernieuwing en versteviging van het Dijlebekken prioritair te laten uitvoeren en tevens de uitvoering van een stormsluis op de Westerschelde niet bij plannen te laten die nog jaren kunnen blijven liggen op de administratieve diensten van uw departement.

(…)

De ergernis van de Mechelse bevolking –en vooral van de getroffen bevolking – over deze aanslepende mistoestanden wordt nog groter in verhouding met het bewustzijn dat in de begrotingen van uw departementen miljarden belastingsgelden uit Vlaanderen naar Brussel en Wallonië worden overgepompt, zoals we konden aantonen, dat 9 miljard voor 1979 in de begroting van Verkeerswezen en heel wat miljarden in de begroting van Openbare Werken, zoals collega senator Deserano voor de begroting van Openbare Werken kon becijferen, naar Brussel en Wallonië worden overgeheveld.

Jaarlijks laat men ongeveer 200 miljard frank Vlaamse belastingsgelden afvloeien naar Brussel en Wallonië, gelden die eigenlijk in Vlaanderen thuishoren en nuttig kunnen geïnvesteerd worden.

U, geachte heer minister, zal dan wel begrijpen dat de Vlaamse bevolking dit ontnemen van eigen gelden minder en minder wil gedogen in verhouding tot het groeiend bewustzijn dat men in een eigen Vlaamse staat over ruimschoots voldoende gelden zou beschikken om eigen noden en behoeften te voldoen.

We geloven dan ook dat u kordaat de beslissing moet nemen om de kwestie van de wateroverlast en overstromingen op een bevredigende en snelle manier te regelen, zoniet zal U elk vertrouwen ontnomen worden.
Met de meeste hoogachting, Joos Somers, Volksvertegenwoordiger.’

Joos Somers (°Vilvoorde 4/4/1936, +Mechelen 5/1/2012) was volksvertegenwoordiger van 1974 tot 1985 en de vader van de huidige burgemeester van Mechelen Bart.

Parlementslid Van den Brande pleitte voor maatregelen.

Volksvertegenwoordiger Luc Van den Brande stelde op zijn beurt een aantal dringende vragen aan de minister van Openbare Werken G. Mathot.

Vooreerst vroeg hij bevestiging van het feit dat tot aanbesteding van de werken werd overgegaan aan het gedeelte van de dijken aan de Zenne waar zich de dijkbreuk voordeed.

Hierbij drong hij erop aan met absolute prioriteit de nodige kredieten te beschikking te stellen teneinde ook de werken zo spoedig mogelijk te laten uitvoeren. Verder stelde hij ook de vraag of reeds de nodige iniatieven genomen werden om de schadelijders van de overstromingen te vergoeden op grond van de rampenwet.

Tenslotte verzocht hij om een overzicht van de stand van de dijkenversterking van het Scheldebekken.

Mathot antwoordde dat, van het ogenblik af van het tot stand komen van een globaal dijkenbeleid, jaarlijks een gemiddeld krediet van 2 miljard zal worden uitgetrokken.

De dijkversterkingen werden aangebracht op de meest bedreigde plaatsen aldus de minister en meer in het bijzonder voor de Zenne wordt een planning uitgewerkt.

De minister bevestigde verder dat op 8 november 1979 tot aanbesteding werd overgegaan van het vak waar zich de jongste dijkbreuk heeft voorgedaan en dat het nodige wordt gedaan om dit dossier snel af te handelen. De dijkversterkingen in het derde vak, nl. tussen de brug van Leest en deze van Hombeek, zijn opgenomen in het begrotingsontwerp 1980, met voorziene toewijzing tijdens de eerste helft van het jaar.

Tenslotte antwoordde minister Mathot dat de toepassing van de rampenwet van 12 juli 1976 tot het initiatief van Binnenlandse Zaken behoort. (GvM,16/11/1979) 

Reacties van bewoners in de media :

-Tuinder Robert Holemans uit de Mechelbaan 6, wiens serres en akkergrond werden blank gezet, staat ook aan de klaagmuur. Hij heeft heel wat lof voor de bereidwilligheid van het stadspersoneel, maar vindt dat de hulpdiensten niet efficiënt optreden. ‘We hebben zelf zandzakken rondom ons huis moeten leggen. De legervrachtwagens werden te laat ingezet en er is veel tijd verloren gegaan vooraleer de militairen de zandzakjes naar de bres brachten.’

Voor zijn woning liggen meters hoge zandbergen. Soldaten zijn bezig met het vullen van vaderlanderkens. Holemans kan met zijn vrachtwagen niet eens buiten om naar de veiling te gaan. Ook zijn akkergrond is door het vuile Zennewater verzuurd, het zal moeilijk worden om volgend jaar kwaliteitsgroenten te winnen. Met dergelijke dijken mogen wij ons deze winter nog aan enkele dijkbreuken verwachten’, meent hij. (GvM)

-Jozef De Rooster (foto) : ‘Ik zag het water zowat halverwege de hoogte van de dijk stromen. Plots ging de watermassa aan het rollen en de dijk stortte over een breedte van 5 meter in. Het duurde slechts enkele seconden of er was een bres van 15 meter geslagen. Een hoge watermuur kwam bliksemsnel op me af. Je zou verwonderd staan welk looprecord ik maandagavond verbeterde om me in veiligheid te brengen…’

Jozef De Rooster, een landbouwer van de Leestsesteenweg, had maandag net zijn koeien van de wei gehaald en was nog even op zijn stappen teruggekeerd om een achtergebleven melkemmer op te halen. Hij holde zo hard ie kon naar de eerste woning in de omgeving : zijn overburen : de Verbruggens. Mevrouw Verbruggen zag onmiddellijk wat er aan de hand was en uitgerekend om 17u05 kwam de eerste telefoon bij de Mechelse brandweer binnen : ‘onze dijk heeft het begeven.’

Jozef De Rooster zag duizenden konijntjes verdrinken en nog dezelfde avond trok hij met z’n overbuur Willy Verbruggen de geteisterde weilanden in in een poging om twee paardjes die gevaarlijk door het water werden bedreigd te redden. Maar dat mislukte en ze haalden er de rijkswacht bij die de dieren kon redden.

De getroffen landbouwers zaten met enorme schade. Jozef De Rooster kon zijn spruiten- en prei-oogst wel vergeten en ook zijn pas renderende aspergeveld van zowat 50 meter.

‘Ik woon hier pak weg 30 jaar,’ vertelde hij, ‘voor 1953 zag ik hier nog nooit een dijkbreuk. Maar de jongste zeven jaar kregen we 5 keer dezelfde miserie. Wat moet dat worden met de winter voor de deur. Die dijken zijn verrot door de achtergebleven wortelstronken en de ratten en de konijnen die de dijken ondermijnen. Best mogelijk dat we vanavond weer droog zitten, maar over enkele dagen slaat de dijk wel weer door op een nieuwe plaats. Op 200 meter dijk weet ik hier welgeteld nog 96 stronken steken. Ook zij zijn rot…’

Lofwoorden waren er nog aan het adres van stadsbestuur, brandweer, politie, rijkswacht en hulpdiensten.

‘Vijf minuten na het alarm was de politie samen met de brandweer er al. Die mensen konden wel niet veel aanvangen, maar we waren meteen gerustgesteld,’ aldus De Rooster.

-Een leerling van Leest : op een zekere dinsdagavond stond heel Leest in rep en roer. Er is een dijkbreuk te leest ! Politiewagens en soldaten kwamen aangesneld. Op de speelplaats werd over niets anders meer gepraat. In de namiddag gingen we met onze klas kijken. Het hele dorpsplein was bezet door militaire wagens. In de Zennedijk was er een bres geslagen van 15 meter breed en 5 meter diep. Zakjes werden gevuld met zand, daarna werden ze doorgegeven van man tot man om zo te belanden in het gat.  Sterke mannen stapelden de zakjes op elkaar. Maar helaas…! Bij de volgende hoge tij werden de zandzakjes terug weggespoeld. En die arme soldaatjes moesten weerom hun moed bij elkaar scharrelen en hun beste beentje voorzetten. Boten, kranen en zwaarder materiaal werd er bijgehaald. Zou het lukken ? En ja hoor, na lang zwoegen en zweten werd hun werk beloond;

Proficiat !  (‘DB’)

Foto’s :

-Soldaten op de bres.

-Wedloop tegen de tijd.

-En een verdiende rustpauze.

-Jozef De Rooster wijst naar de plaats waar hij duizenden konijntjes zag verdrinken.