Christine De Laet, ‘zuster Melanie’, tekening van Georges Herregods.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Vervolg Christine De Laet

-“…mensen van Leest, ik kan soms vanop mijn heuvel van Heverlee monkelend in mijn handen wrijven als ik aan U denk en ‘k zeg dan wel eens in mijn eigen ‘Jabbedabbedie’, ons mannen ginder zijn geen knudde : ze weren zich. Merci De Band, dat alles weet ik door U. Maar, we gaan naar Kerstmis en Nieuwjaar toe. Dus, rap nu maar op de proppen met mijn wenskoek voor die dagen. Geven ze te Leest nog, lijk in mijn jonge tijd, ‘pontkoeken’ gegarneerd met krakende zoetigheid en suikerfiguurtjes erop ? Soms kwam ‘Mie-sjef’ uit de Alemstraat dan naar ons en tapisseerde ons hele huis eerst met hagelblanke lakens waarop ze dan straks een blinkende sprookjeswereld van ‘pontkoeken’ toverde, die maar al te spoedig echter op tournee gingen naar al de peters en ‘pijten’ (zo noemden we de meters) van de doopkinderen. Die pontkoekweelde in ons huis : dat was een pracht van een paradijs om er een leven lang van te dromen…

 Men vierde dit jaar (noot 1975) mijn diamanten, zegge ‘diamanten !’ jubilee. Dat was hier nogal eens een daver en een tralala, want –stel U voor- we met met 28 gouden en twee diamanten jubilarissen. En een maand later kwam daar nog een zwik van een 20-tal zilveren bij. .. Ik heb me nog van heel mijn leven geen minuut verveeld : er is altijd te veel te bidden en te werken en te plezieren, ook al eens een uurtje tijd te verprutsen. Maar buiten dat wordt er hier hard gewerkt, van vijf verdiepingen hoog tot in ’t lang en breed al de kelderdomeinen.

Qua bevolking is ons huis een Leest in’t dik en dubbel. De schoolbevolking was in 1975 zoiets als 3.840, maar de demografische explosie gaat natuurlijk nog crescendo naar een piek, als men daarbij al de zusters en leerkrachten en bedienden en werkvolk en ‘vliegende brigade’ bijtelt…

Af en toe wordt er voor de nodige ontspanning gezorgd. En wie eens een portieke plezier wil beleven aan een film, heeft daar wel kans toe : gevoelige zielen kunnen dan eens naar een tranentrekker gaan of naar een thriller die op een siebot het bloed in of uit de kaken kan jagen of zuigen. Soms is het cultureel wat zinvoller : onze Retorica speelde Molières ‘Zeer geleerde Dames’, Julien Schoenaerts trad op met ‘Socrates’ en deze week trad een Engelse toneelgroep op. Af en toe is er ook een muziekavond met al de zangkoren van de gemeente Heverlee. Het verleden Kerstconcert waren daar 250 uitvoerders bij met instrumenten.

En dit jaar gingen natuurlijk, of reden of vlogen sommigen naar Rome. Een andere categorie roetsjte voor enige dagen naar Wenen tijdens de vakantie, enz..”(4/12/1975)

-Uit Bladzijden uit een Familiekroniek (1978)  :

“We hadden het thuis niet breed, en onze ouders waren nogal streng, maar ongelukkig waren we niet, integendeel. Een ‘onbezorgde’ jeugd heeft geen van ons gekend. Ieder moest van jongs af aan het werk.

Zo hebben we harde jaren gekend, toen de melk naar Mechelen moest. Doorgaans Melanie (soms Soo) bracht dan de melk naar het Heike, voor de vroege trein; dat betekent ook in de winter als het nog donker was, door alle weer en wind. Als enige beschutting hadden we dan een ‘oliejekker’ aan, en het ging per…hondenkar !

Dan hadden Soo en Melanie reeds ‘de stal gedaan’. Soo steeds de eerste op, ook ’s winters in de kou. Later werd de melk afgehaald aan de steenweg nabij ons huis, voor de melkerij van Blaasveld. Dan konden ook de oudsten wat langer slapen.

Zonder electriciteit zoals destijds alles moest gaan, was het leven corvee. Nu wordt in een mum van tijd, simpel met een knop induwen, heel wat werk verzet. Toen was alles met de hand te doen : wassen, bakken, melken, de schoonmaak (geen plastic toen, maar met zware ijzeren emmers sleuren, enz.) en bovendien het onderhoud van de kachel, lampen en lantarens en noem maar op. En dan nog niet over de veldarbeid gesproken. Destijds nog niets van de moderne techniek en automatisatie !...O jéékes, het eiste allemaal zeer veel van ons. En nooit eens een dagje vrijaf om wat op adem te komen, behalve zondag’s en dan nog…

Maar al moesten we hard werken, er kwam ook leute bij te pas en hetzij bij plezier of ruzie, we maakten nogal eens leven en trammelant. Vader moest dan wel eens tussenkomen : ‘kinderen spreekt toch wat ‘stilder’ : ‘t is of ge tegen een bos zijt grootgebracht !’ En we woonden toen naast een bos, of omtrent dan toch ! ’t Bos is thans verdwenen.

Bij speciale uitzonderingen, kwam er tussendoor toch een stukje kermis. Als de aardappelen uit waren bv. –we trachtten daarmee klaar te zijn tegen 20 september, verjaardag van mijn jongste broer- vierden we feest ’s avonds. Soms werd daar iemand van buitenshuis bij uitgenodigd, of iemand die bij ’t werk  geholpen had. Dan verschenen er pannenkoeken en haalden we ons hart op aan vermakelijkheden, zoals zaklopen – wedstrijd in de maneschijn. Of we gingen, lollig verkleed, met kabaal en tralala, allerlei spokerijen uithalen bij de buren.

Uniek kostelijk !

Nam het werk een zeer belangrijke plaats in thuis, een ruim zo essentiële plaats was ook aan het gebed toegewezen. Het was schering en inslag van elke avond en zelfs een deel van de dag. Elke avond –het mocht zijn wat het wilde- werd het rozenhoedje gebeden en dit met voor elke Weesgegroet, een vers ter verwijzing naar een deel van het mysterie. Dit werd zo trouw gedaan dat ik, na 70 jaar die 150 citaten nog uit het hoofd ken.

Moeder leefde geheel voor God en haar kinderen. Ze kon wel streng zijn, ze eiste gehoorzaamheid, maar ze was zo, zo goed !  Als ze te wille van haar handicap niet gaan kon en ze geen bijwerkje te doen had, bad ze steeds haar rozenkrans of las in haar ‘Navolging’.

’s Zondags bad ze de misgebeden in een kerkboek (want radio en TV waren er nog niet), dan mocht niemand haar storen. Biecht en communie alle eerste vrijdagen. Dan werd ons Heer aan huis gebracht en werd het huis versierd.

Als we voor een stille bezigheid bijeen waren in huis, bij regenweer, baden we nogal eens luidop ook, Soo vlocht manden of deed een ander werk, wij stopten kousen of breiden, we schilden aardappelen, of moesten ‘patatten kesen’, scheuten afdoen. Het gebeurde weleens dat er in de stal, onder ’t melken en ook op ’t veld onder het wieden, gebeden werd, behalve als er in dit laatste geval, een helper van buitenshuis bij was. De vastengebeden, voorgeschreven voor ontslag van de vasten, werden samen gebeden, en de toch reeds lange avondgebeden, werden dan nog een stuk langer. Wie voorbarig indutte onder het gebed, werd –maar niet immer- wakker gesprenkend. Ja, zo was het : dat bidden altijd en overal, hing me als kind meer dan eens de keel uit. Ik had liever met mijn pop gespeeld of mij op enigerwijze anders geamuseerd. Als kind besefte ik niet de zin en de waarde van dit alles.

Thuis trachtte men mij soms in de week naar de kerk te laten gaan. Dat gebeurde wel af en toe, in de zomer, maar veelvuldig ging ik niet. Ik moest soms al werken. Bovendien met dat verplicht nuchter zijn voor de Communie was dat moeilijk. De mis was vroeg : te 6 u. en te 6.30 u. in de zomer, te 6 u.30 en 7 u. in de winter. We woonden een eind van de kerk en we moesten er te voet naartoe : de jongsten hadden immers geen fiets…

Bij het afsterven van moeder had ik weer eens aan den lijve ervaren wie en wat Soo voor ons betekende. Zoals hij zich toonde in die omstandigheden, was hij over heel de lijn.

Toen ik twaalf jaar oud was en vroeg om te mogen voortstuderen, stond het gezin voor een moeilijke vraag : het impliceerde immers een werker minder, nieuwe financiële uitgaven en dit in omstandigheden die zorgwekkend waren : keer op keer tegenspoed in de stal, daarbij een zieke moeder, een oude vader, al gebroken door reuma…Toch mocht ik op pensionaat. Voor ik vertrok wilde men mij echter met paardenkracht iets op het hart drukken. Ik kreeg een hele oremus te incasseren : dat ik nu niet de juffrouw moest gaan spelen, die haar fijne handjes naar geen werk meer zou willen uitsteken, die de grote jan zou uithangen…en bovendien mocht ik ook nog een hele slimslam van een zedenpreek aanhoren over goed gedrag…men kon immers nooit weten !

De brieven die ik in Heverlee ontving, doorgaans van Melanie, waren meer dan nieuws- of praatbrieven : immer was er een stichtend en goed woordje bij. Vooral als Soo schreef, stuurde hij wat langere, schone brieven roerend van directheid. ’t Waren brieven die, zou men zeggen, vleugelvaardigheid wekten ! Ze waren in hun simpelheid, rijk aan geestelijke inhoud, echte documenten, gedragen door verantwoordelijkheidsbesef.

Soo was nogal hevig van temperament, maar hij was edelmoedig, hij was in zijn geheel een edel mens. We hebben, vooral naderhand, ingezien op welk zeldzaam hoog niveau die oudere broer van ons stond. Moeder werd gaandeweg sukkelachtiger. Soo droeg haar ’s avonds –na het gezamelijke gebed waarbij ze toch wilde aanwezig zijn- in zijn armen nar bed, heel voorzichtigjes, om haar toch maar geen zeer te doen !

Toen ik vroeg naar ’t klooster te gaan, was het weer vanzelfsprekend dat Soo geen stokken in de wielen zo steken, al zou het leven dubbel zwaar worden voortaan. Hoe zou trouwens die oorlog aflopen ? Dat viel ook nog af te wachten !

Hoe het kwam dat ik op zulke jeugdige leeftijd naar ’t klooster ging :

-er was de lagere school van Leest die bepaald gunstig geweest is, t.w. eerst de invloed van juf Mathilde Hellemans, dan die van Caroline Nees vooral, die toen we al groter werden, ons steunde tot gebloofdbezinning en –beleving.

-Er was de hele atmosfeer waarin ik thuis van kleinsaf aan, gedrenkt was geweest.

-Er was dichterbij, het voorbeeld van jongste broer.

-Er was mijn klastitularis van Heverlee, Zr. Paula, een ingoed, edelmoedig, opgeruimd mens, die iedereen graag zag en liefde tot O.L.Heer uitstraalde. Ze sprak ons niet over roeping, maar heel haar ‘zijn’ was aanstekelijk. In het moederhuis en in de bijhuizen, dankten haar verscheidene zusters hun roeping voor Heverlee; ik was de eerste van twaalf.

Melanie had moeder beloofd toen deze op haar sterfbed lag, dat ze mij zouden laten gaan, wanneer ik oud genoeg zou zijn. Nu gelden mogelijk andere normen. Maar…zijn die beter ?

Geeft men zich ooit te vroeg aan O.L.Heer ?

Soo heeft misschien te veel geëist van zijn gestel. Er was wel die fameuze griep van 1918 die talloze slachtoffers maakte in een tijd toen er nog geen penicilline en andere middelen waren om de koorts dadelijk af te remmen. ’t Is echter een feit dat Soo zich nooit ontzag. Hij werkte en zwoegde, hielp bij gelegenheid nog bij buren in nood, sloofde zich af, zijn inzet kende geen maat. Maar een mens is tenslotte niet van ijzer. Waarom had hij af en toe klieren aan de

hals ? Moest men hem dwingen naar de dokter te gaan ervoor ? Hij kloeg nooit. Is het niet roerend hoe hij, na zijn jongste broer te hebben afgestaan, ook nu zijn kleinste zus aan de Heer schonk en zich nadien offerde als bemiddelaar voor de roeping van grote zus ? En dan, betrouwend op de Voorzienigheid, nam hij bij zijn huwelijk, ook vader onder zijn bescherming.

De Heer vroeg hem nog een ultiem offer. Hij zou sterven zonder broer en zussen hier op aarde nog eens weer te zien. Maar, zoals het bij ons luidde wanneer er een supplementje offer gevraagd werd : ‘Dat kan er nog bij”.

O.L.Heer zou vader niet alleen achterlaten. Tien dagen later nam hij, na Soo, genadig ook vader op zijn Hemelwoon.

Soo was een van die vele stille groten die geen koppen halen in de kranten.”

-“Dit jaar weerom een zware tol gevraagd aan mijn relaties : mijn broer Fr. Romain (Karel De Laet) heb ik niet meer teruggezien. Canada eiste hem op als haar eigen zoon waar hij Christus in trouwe dienst gedurende 55 jaar heeft gediend. Om het stukje grond te Huberdeau, waar hij begraven ligt thans, blijft dit land mij dierbaar en zal ook Leest hem ook niet vergeten. Ik ben er blij om, dat hij ginder heeft willen sterven : op het eigen veld van zijn apostolaat, nog een geloofsgetuigenis tot het einde !” (december 1978)