Er wordt hard gewerkt : een villa xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

blootleggen is geen sinecure. (Foto : DMW) 

1983 – Opgravingen

            In april 1983 werd door de Archeologische Vereniging “Oud Mechelen” een

            onderzoek ingesteld naar de bevindingen van de amateur-archeoloog J.

            Uytterhoeven die in 1939 opgravingen deed aan Steinemolen. (zie 

            Kronieken 1939) Na enkele weken intense arbeid werden de eerste grondvesten

            van een Romeinse woning blootgelegd en de eerste conclusies van J.

            Uytterhoeven dienden te worden herroepen.

            Men kwam tot de vaststelling dat de eigenlijke oorspronkelijke bewoning zeer

            weelderig moet geweest zijn daar er brokstukken van diverse muurschilderingen

            te voorschijn kwamen evenals fragmenten van hypocausttegels wat wees op een

            verwarmingsinstallatie en honderden scherven van imbrex en tegula (dakpannen).

            Bij de vondsten behoorden, naast de zeer schaarse aardewerkscherven (waaronder

            een gedeelte van een amphora), een fragment van een handmolensteen en een

            bronzen messchede.

            Grondpeilingen wezen op het bestaan van verschillende gebouwen in de

            onmiddellijke omgeving.

            Uit dit alles kon afgeleid worden dat het een zeer uitgestrekte villa moet zijn

            geweest.

            Deze opgravingen stonden onder leiding van de licenciate Archeologie en

            Kunstgeschiedenis Myrna Peeters en van amateur-archeoloog Jean Willems.

            De Media daarover :

De Mechelse Week (19/5) :

            Gallo-Romeinse villa gevonden te Leest

“Geschriften van de heer Uytterhoeven uit 1939, verwijzen er naar dat er te Leest, op de gronden van de Steynemolen, een Romeinse villa zou aanwezig zijn.
In april van dit jaar werd door de Archeologische vereniging “Oud Mechelen”, een onderzoek hier naar ingesteld.

Vanaf de 14^de eeuw bevond zich op deze plaats het buitenverblijf van de belangrijke Mechelse familie “van Steynemolen”.

In 1723 werd het als volgt beschreven : “Pachthoff met speelhuys geheel in ’t water”, eigendom van de familie van Reynegem.

In 1740 stond het gebouw leeg, terwijl het in 1810 “Chateau de Spangen” werd genoemd. In 1828 werd het kasteel afgebroken.
In 1781 werd de huidige Steynemolenhoeve opgericht en het is op die gronden dat de huidige opgraving wordt ondernomen.

Na enkele weken intense arbeid werden de eerste grondvesten van een Romeinse bewoning blootgelegd. De eerste vaststellingen waren dat het, zoals in 1939 beschreven werd, een armzalige bewoning betrof.

Na verdere opgravingen moest dit echter herroepen worden.

Er werd tot de vaststelling gekomen dat het hier ging om de graanschuur van het geheel

waarvan verschillende paalkuilen kunnen waargenomen worden.

Deze houtbouwcontructie wordt nu in detail onderzocht.

Aanpalend bij deze schuur wordt nu de opgraving van de eigenlijke bewoning aangevat.

Deze is van weelderige afkomst, daar er brokstukken van diverse muurschilderingen te voorschijn komen, alsook fragmenten van hypocausttegels (verwarmingsinstallatie), honderden scherven van imbrex en tegula (dakpannen).

Deze laatste vertonen indrukken van dierenpoten, daar ze op de grond in openlucht gedroogd werden.

De reeds opgegraven gedeelten zijn bevloerd met Romeinse beton (opus signinum) naar een in Signia, in Italië, gedane uitvinding. Het is een lichtrose mengeling van kalk en gemalen tegels met kleine rolkeien aan de onderzijde.

Hierop zijn verschillende tegels aangebracht (22x22x5 cm).

Eveneens werden funderingen gevonden van een muur in oost-westelijke richting.

Bij de vondsten behoren, naast de zeer schaarse aardewerkscherven (waaronder een gedeelte van een amphora), een fragment van een handmolensteen en een bronzen messchede.

Grondpeilingen wijzen op het bestaan van verschillende gebouwen in de onmiddellijke omgeving. Hieruit kan besloten worden dat het een zeer uitgestrekte villa moet zijn geweest.

De werkzaamheden zullen tot in het najaar werder gezet worden.
Dit is de tweede Gallo-Romeinse villa die door de Archeologische vereniging “Oud Mechelen” is blootgelegd in 3 jaar tijd, naast de verschillende Middeleeuwde opgravingen, die gedurende deze periode plaatsvonden.

Dit wijst erop dat Mechelen op het gebied van archeologie niet moet onderdoen voor andere steden in België.

Deze opgravingen staan onder de deskundige leiding van Myrna Peeters, licentiate Archeologie en Kunstgeschiedenis, en Jean Willems, amateur-archeoloog.”

Gazet van Mechelen blokletterde (17/8) :

                                   Romeinde villa opgegraven

“...de site is gelegen op een zachte helling in een grote bocht van de Aabeek.

De opgraving werd ondernomen in het oostelijk deel van het perceel.

In april van dit jaar werden twee sleuven uitgezet, oost-west georiënteerd. In beide sleuven kwamen een aantal paalkuilen –alsook een ovaal paalgat aan het licht.
Vermoedelijk gaat het om een houten bijgebouw (stal ?) waarvan de juiste afmetingen nog niet bekend zijn. Een verder onderzoek van dit houten gebouw is meer dan gewenst.

Op 2,60 m oostwaarts van deze houtbouwconstructie, werd de ingang gevonden van een gebouw noordoost-zuidwest georiënteerd. Dit bestond uit een aantal in verband liggende zandstenen keien.

Het voorste gedeeelte van het gebouw bevat een vloer in opus erementious (soort Romeins beton) waarvan een klein gedeelte aan de noordwestzijde in latere tijden werd uitgebroken. Op deze vloer waren verschillende tegels aangebracht.

Aan de zuid-oostzijde werd de fundering ontdekt van een zandstenen muur.
Haaks hierop bevond zich de fundering van een tweede zandstenen muur.

Achteraan in dit gebouw bevond zich de fundering van een zandstenen scheidingsmuur, gelegen evenwijdig met de tweede muur.

Op 1 meter afstand van deze laatste fundering werd veel verbrande leem gevonden.

Naast de zeer schaarse aardewerkscherven, waaronder een gedeelte van een amphora, werden brokstukken van muurpleisteringen met beschildering en fragmenten van verschillende hypocausttegels (tubuli) weergevonden.

Deze getuigen van een weelderige herkomst.

Tevens werden over de hele oppervlakte van het gebouw zeer vele fragmenten van dakpannen ontdekt (tegulae en imbrices), waaronder een tegula met de afdruk van een dierenpoot een halve maalsteen en een metalen voorwerp.

Het opgravingswerk wordt hier echter niet gestopt.

De funderingen lopen nog verder door, en de eerstkomende maanden zullen hopelijk bekroond worden met het opgraven van het hoofdgebouw van de villa.

Belangstellenden die mee wensen te graven kunnen steeds contact opnemen met de vereniging...”

En ‘De Band’ (oktober 1983) :

Romeinse villa te Leest

“Naar aanleiding van een artikel van Jozef Uytterhoeven verschenen in de ‘Mechelse Bijdragen’ van 1939, betreffende de ontdekking van een Belgo-Romeinse woning. In augustus van hetzelfde jaar, werd door de archeologische vereniging ‘Oud-Mechelen’, het plan opgevat om deze opgraving, die wegens oorlogsomstandigheden niet verder kon onderzocht worden, tot een goed einde te brengen. De site is gelegen op een zachte helling in een grote bocht van de Aa-beek. De opgraving werd ondernomen in het oostelijk deel van het perceel. In april van dit jaar (1983) werden twee sleuven uitgezet, oost-west georiënteerd. In beide sleuven kwamen een aantal paalkuilen alsook een ovaal praalgraf aan het licht.

Vermoedelijk gaat het om een houten bijgebouw (stal ?) waarvan de juiste afmetingen nog niet bekend zijn. Een verder onderzoek van dit houten gebouw is meer dan gewenst.

Een gelijkaardige constructie werd in 1982 door archeoloog Guy De Boe van de Nationale Dienst voor opgravingen te Neerhoren gevonden. In de sleuven werden vele fragmenten van dakpannen weergevonden en verschillende grondlagen.
Op 2,60m oostwaarts van deze houtbouwconstructie  werd de ingang gevonden van een gebouw noordoost – zuidwest georiënteerd. Deze bestond uit een aantal in verband liggende zandstenen keien. Het voorste gedeelte van het gebouw bevat een vloer in opus cementicus (soort romeinse beton) waarvan een klein gedeelte aan de noordwestzijde in latere tijden werd uitgebroken. Op deze vloer waren verschillende tegels aangebracht. Aan de zuidoostzijde werd de fundering ontdekt van een zandstenen muur. Haaks  hierop bevond zich de fundering van een twede zandstenen muur. Achteraan in dit gebouw bevond zich de fundering van een zandstenen scheidingsmuur, gelegen evenwijdig met de tweede muur.

Op 1 meter afstand van deze laatste fundering werd veel verbrande leem gevonden. Naast de zeer schaarse aardewerkscherven, waaronder een gedeelte van een amphora, werden brokstukken van muurpleisteringen met beschildering en fragmenten van verschillende hypocausttegels (tubuli) weergevonden. Deze getuigen van een weelderige herkomst.

Tevens werden over de hele oppervlakte van het gebouw zeer vele fragmenten van dakpannen ontdekt (tegulae en imbrices)., waaronder een tegula met de afdruk van een dierenpoot, een halve maalsteen en een metalen voorwerp.

Het opgravingswerk wordt hier echter niet gestopt. De funderingen lopen nog verder door, en de eerstkomende maanden zullen hopelijk bekroond worden met het opgraven van het hoofdgebouw van de villa.

…”