1987 – Juninummer ‘De Band’ : Mensen van ons Dorp

                                                 Gène VLOEBERGHEN

“’Zie,’ zegt hij ‘dit waren de 16 leerlingen en dit waren de spelende leden van de fanfare Arbeid Adelt in het jaar 1918.’

Hij toont ons twee blaadjes papier, waarop hij in een mooi handschrift, maar met een wat bibberende hand, de namen geschreven heeft. ‘Ik ben er alleen van overgeschoten.’

Gène is 85 jaar. Hij heeft al die namen uit zijn hoofd geschreven en bij elke naam die hij schreef is voor hem terug een figuur tot leven gekomen.

‘Schrijf die namen maar over in uw blad, dan blijven die bewaard voor de geschiedenis.’

Leerlingen                                                      Spelende leden
Peeters Alfons en Free                                  Van Dam Lodewijk
Pateet Emiel en Frans                                   Van Linden Karel
Vloeberghen Eugeen en Frans                       Fierens Jozef
Slachmuylders Emiel en Lode                       Huysmans Jan
Hanseeuw Jan                                             Troch Victor
Fierens Frans                                              Apers Alfons
Publie Jaak                                                 De Hond Florent
Huys Albert                                                Selleslachs Lodewijk
Van den Brande Juul                                   Selleslachs Tist
Moons Jan                                                 Selleslachs Lette
Buelens Constant                                       Van Ingelgom Antoon
Verbruggen Alfons                                      Selleslachs Victor.
(Noot : waarschijnlijk bedoelde Gène Selleslagh ipv Selleslachs)

Gène Vloeberghen is 85 jaar. Hij woont in de schaduw van de turnzaal van de jongensschool, nu heet die Stedelijke Basisschool. Hij woont nog alleen, maar zijn zoon, Jef, gemeenteraadslid, woont naast hem.

‘Kom maar door,’ zegt hij ‘in de keuken is er vuur’. Het is een koude zaterdag, half mei en de warmte doet deugd. Op een schaal op tafel liggen twee brillen en een oude zakhorloge met Romeinse cijfers. Aan de muur hangen de foto’s van de kinderen en kleinkinderen op de grote momenten van hun leven : plechtige communie, trouw, als soldaat…

‘Twintig jaar heb ik bij Arbeid Adelt gespeeld. In 1938 ben ik er uit gegaan. Dat kwam

zo : wij hielden toen nog café, op de plaats waar nu het huis staat van Nanten, de beenhouwer. De repetities gebeurden toen op toer in 3 verschillende cafés. Door de fout van het bestuur heb ik toen enkele repetities moeten afgeven. Dat was niet juist en die van ons zei ‘draag uw instrument maar binnen.’

Ik was toen ook wipschutter, en zelfs een van de beste schutters. Die hadden hun lokaal bij Sooiken, waar ook het lokaal van Sint-Cecilia was. Zo kende ik die mensen al, en ben dan naar Sint-Cecilia overgestapt. Zo ben ik nu bijna 70 jaar muzikant : 10 jaar bariton en 10 jaar trombone bij Arbeid Adelt en bijna 50 tuba bij Sint-Cecilia.’

Als we vragen wat hij in die 70 jaar als muzikant heeft meegemaakt antwoordt hij filosofisch : ‘zoveel plezier en zoveel verdriet’.

‘Wij waren thuis boeren met 6 kinderen, al van jongsaf heb ik veel moeten gaan helpen thuis en bij anderen. Eerst ben ik gaan werken bij een hovenier in de Geerdegemstraat; thuis wilden ze niet dat ik in een fabriek ging werken. ’t Was er hard werken, waarvan 90 uur per week, 3,5 fr. per uur. Na 14 maand vroeg ik 4 fr. per uur, hij wou het niet geven. Dan ben ik naar de Eternit gegaan. Dat was in 1929. Ik had er 5,65 fr. en na een half jaar 6,25 fr. Ik stond er in ploegen. ’s Nachts was het er harder werken dan overdag : met 2 man 75 ton cement uitgieten en dat allemaal vervoeren met een karretje. In 1947 ben ik dan van de Eternit naar een stoelmaker gegaan in Mechelen, mijn schoonbroers werkten daar en die hadden mij overgehaald. Na enkele jaren stopte die stoelmaker en ben ik bij een andere meubelmaker gegaan, maar dat ging daar niet goed en ik viel zonder werk. In 1956 heeft burgemeester Verschueren mij dan als gemeentewerkman aangenomen. Grachten kuisen : soms had ik twee doppers om mij te helpen, en wij deden minder als dat ik alleen was, die mannen hielden me aan de klap.

Helpen op het gemeentehuis : ik had een goed geschrift. De garde vervangen : zo heb ik eens een minnelijke schikking moeten afgeven op het kasteel in de Bist en ik kreeg nog 20 fr. ook. De klokken luiden als er een dode uit de geburen was : zo is X nog eens bij mij gekomen als Y dood was en hij zei : ‘Gène kom jongen, wij gaan nog eens aan Y’s kl…trekken’. Graven delven : in dien tijd deed ge nog uw goesting op het kerkhof. Het kwaadste graf dat ik ooit gegraven heb was dat voor Torre van Rooster, ’t was 70 cm. diep gevroren. Ik heb nog eens een kwaad graf gehad, drie diep en het zand begon te driften.

Bij de boeren ging ik voor ’t Ministerie om de koeien in te strijken tegen runderhorzel, ik heb daar zelfs ergens een diploma van.

’t Was ne schonen tijd, ge kende iedereen.’

Als wij over de duiven beginnen, zegt hij : ‘Het is geen weer om over de duiven te spreken. Sinds de oorlog –de eerste dan- hou ik al duiven. Ik heb veel prijzen gewonnen. 1976 was een goed jaar, dan heb ik veel gewonnen.’ En hj laat ons de bekers zien.

Gène is voorzitter geweest van de duivenbond in Leest. Hij heeft er echter zijn ontslag gegeven als Leest samengegaan is met Mechelen. Vroeger waren er 100 duiven uit Leest en 40 uit Mechelen en nu is dat al omgekeerd. Ze hadden nooit met Mechelen moeten gaan. Hij speelt nu met Tisselt. Hij heeft nog een 18 duiven doorgehouden en evenveel jonge. Veel duiven vliegen zich kapot op de elektriciteitskabels, klaagt hij, van de 15 die hij geringd heeft schieten er nog 6 over.

Als wij hem vragen of hij nu over al die jaren er geld aan gewonnen heeft antwoordt Gène : ‘verloren, hoewel ik ook jaren gehad heb met goeie winst’.

Als hij over de school vertelt, dan lacht Gène, en Gène kan vriendelijk en smakelijk lachen. ‘Ik heb nog bij meester Dumont gezeten. Die was niet van hier, die moet gekomen zijn van de streek waarvan meester Meyers ook gekomen is. Die heeft de kinderen geslagen : hij sloeg eens naar ene met een koterhaak, de jongen trok zich opzij en de koterhaak kwam zo hard op de bank dat hij uit de handen van meester Dumont vloog. Hij heeft ook zijn meter eens kapot geslagen. En aan de oren trekken ! Zo was er eens een jongen uit de Alemstraat sommen aan het maken aan het bord en die zijn op zijn Alemstraats tegen ‘nul’ ‘noel’. Komt Dumont naar voor, zegt ‘noel, noel en dat is proel’ en geeft die een mep rond zijn oren ! Wij zongen toen het liedje : ’t is vakantie, we mogen dansen, ’t is vandaag de laatste dag, dat den Baard ons slagen mag.

Maar ’t was ne goeie meester : zijn kadeën haalden op ’t examen in Mechelen altijd eerste prijzen. Ik ben tot mijn 16 jaar naar school geweest, dat was toen lang, want na de plechtige communie, 11 jaar, bleef de helft van de klas thuis om te werken.

Dumont hield ook biekens en als die zwermden liet hij ons in de klas alleen, en wij dan op de banken staan. Hij leerde ons ook in de hof werken en snoeien leerde hij ons ook.

’t Was ook ne fijne. ’s Zondags had hij eens in ‘t café gewed met den Busschots dat hij de dikste ajuinen had van Leest. Busschots zei dat hij die had en hij zou ze de volgende zondag meebrengen. Tijdens de week zond meester Dumont kinderen op om bij Busschots elk op toer de 4 dikste ajuinen te kopen…’

En zo vertelde Gène. Stukken uit zijn leven. Stukken uit het dorpsleven. Stukken uit het leven van onze ouders en onze grootouders.

Bedankt Gène voor dit verhaal. Het ga je nog vele jaren goed.”  

Het fanfareblad “Toeters en Trompetten” van juni ’86 weidde ook een artikel aan Gène :

“Een van de meest kleurrijke figuren van onze vereniging van destijds was ongetwijfeld ‘Gène van Jefkes’ of ‘Gène de grafmaker’. Aanvankelijk was hij werkzaam in de Eternitfabrieken in Kapelle-op-den-Bos en later werd hij gemeentewerkman in Leest.

Eugeen was muzikant in onze vereniging en speelde tuba. Tijdens de periode van Rik De Bruyn waren de stukken voor tuba geschreven in fa-sleutel. Met de komst van J.-P. Leveugle werd er ook brassbandmuziek gespeeld en die stukken waren voor tuba (euphonium) dan weer geschreven in sol-sleutel. Deze laatste muzieknotatie was voor Eugeen zeer ongewoon omdat hij ze al wel dertig jaar niet meer onder de ogen had gekregen. En toch deed hij heel wat inspanningen om op zijn gevorderde leeftijd nog muziek in solsleutel te lezen.

Tijdens de middag of wanneer hij bij een training van zijn duiven wachtte op hun terugkomst, zat hij op een bank op het dorpsplein de muziekstukken te lezen en te zingen. Wie hem dan vroeg waarom hij dat deed, kreeg als antwoord : “Zolang ik muziek speel, wil ik dat ook op een goede manier doen en ik wil zoveel mogelijk goede noten spelen. Daarom leer ik terug de solsleutel en…ge moogt er zeker van zijn, op mijn ouderdom is dat niet zo gemakkelijk in ’t begin.”

Eugeen was voorzitter van de bond van duivenmelkers van Leest-Dorp en was zelf een vermaard duivenspeler. Hij zei wel dat hij al heel tevreden was wanneer hij aan ’t eind van ’t seizoen zijn geld terug had. Wat moet het dan geweest zijn voor de andere duivenmelkers die meestal niet vooraan in de rangschikking te vinden waren.

Naast het melken van duiven hield Eugeen zich ook bezig met het vangen van vogels in de periode van vogeltrek tot dat werd afgeschaft. Maar niet getreurd, hij was ook een fervent hengelaar. Meestal trok hij er maar enkel ’s voormiddags op uit. Je kon hem dan terugvinden in het Broek in Blaasveld of aan de Leuvensevaart tussen de brug van Battel en het Zennegat. Eugeen wist wanneer de vissen beten en meestal kwam hij dan ook terug met een flinke buit. De hobby die hij het liefst uitoefende, was echter naar de repetitie gaan. Hij was daarom ook muzikant van de K.F. ‘De Werker’ van Kapelle-op-den-Bos. In Leest, zo’n dertig jaar geleden was er nog een pauze tijdens de repetitie (van 10 tot 10.30 u.) en dan werd er gepandoerd. Eugeen speelde erg defensief en werd daarmee geplaagd door zijn zonen ‘Jef’ of Juul. Hij kreeg dan steevast de opmerking dat hij zijn kaarten hun waarde moest geven. Als hij dan toch eens aanvallend speelde en het liep mis, was hij er doodongelukkig om en…dan speelde hij daarna nog meer verdedigend als voorheen.

Eugeen Vloeberghen was een eenvoudige maar plichtsbewuste man. Dat kwam tot uiting bij zijn werk als gemeentewerkman : hij zorgde er toen voor dat de gemeentelijke eigendommen in goede staat bleven. Eugeen was ook een trouw lid van onze vereniging !”

Mijn vroegere buur verdiende ook een centje bij met de verkoop van de vellen van muskusratten die hij eigenhandig ving. De bestrijding daarvan behoorde ook tot zijn takenpakket als gemeentewerkman. (MVH)

Eugeen ‘Gène’ Vloeberghen was te Leest geboren op 13 augustus 1902 en hij overleed in het O.-L.-.Vrouw Ziekenhuis te Mechelen op 16 november 1992

Hij was gehuwd met Rosalie Kerremans (°Mechelen 24/10/1904, +Leest 06/05/1978) die hem drie zonen schonk : Jozef, Jules en Frans.

“Jij stelde geen hoge betrachtingen in dit leven, jij was tevreden met wat het leven bood voor jezelf. Jij wist nochtans het geluk te benaderen door te geven wat je bezat : je arbeid en je hart. De vreugde die je daardoor anderen verschafte, was voor jou meer dan genoeg.
Iedereen die je kent, heeft het mogen ervaren.” (Uit zijn doodsprentje)

Foto’s :
-Soldaat Vloeberghen
-Walem 1923, als tweede van links Eugeen met klaroen.
-Huwelijksfoto van Eugeen Vloeberghen – Rozalie Kerremans.
-In ’79 stuitte hij op zijn zolder op een uitgedroogde wespennest waarmee hij fier poseerde.
-Vertrouwd beeld in het dorp : Gène met onafscheidelijke Alpino en klompen.