Wijzigingen/aanvullingen Kronieken van Leest.

Even buiten Kigali : haltgehouden aan de
eerste hut en contact met de bevolking.

Een reis door Rwanda en Oost-Zaïre

Vervolg 4 juli 1973 : LEEST – GETY en TERUG…

Wij eten op de missie van Kigali ons eerste Afrikaans middagmaal. Wanneer wij willen verder rijden zien wij dat de stop van de het benzinereservoir verdwenen is.
In de garage van VW hebben ze geen enkele die past op de recente VW 1300 van 1972. Een vod zal dan maar dienst moeten doen als stop en diezelfde vod zal het dan ook moeten uithouden vermits wij in de drie garages die wij op onze lange reis tegengekomen zijn nergens de gepaste stop gevonden hebben.

Na vlug een kaartje gestuurd te hebben -een kaartje met een hotel uit Nairobi- want van Kigali zelf zijn er geen kaartjes-, met een goed aangekomen erop, verlaten wij de hoofdstad, richting “Zaïre”.

Pas zijn wij buiten de stad of wij zitten volop in de “brousse”. Het contrast is geweldig. Wanneer wij aan eerste hut voorbijrijden vragen wij aan René te stoppen.
Op minder dan geen tijd zijn wij omgeven door een grote groep nieuwsgierige negers. De jongens met bloot bovenlijf en gescheurde broek, de mannen ook zo of ergens met een oude vest, de vrouwen met een panje, een gekleurd stuk doek om het lichaam tot onder de armen geslagen. Meteen ook schiet ons de reuk van de brousse in de neus : een fade, fletse reuk van rottend gebladerte,van speciale plantengroei, van rook en van as. Deze reuk zal ons tijdens gans ons verblijf vast in de neus blijven zitten…en wij zullen hem gewoon moeten worden, ook wanneer wij ergens in een hut aan tafel zitten, hoewel ik moet zeggen dat, wanneer hij te sterk werd, een sigaretje wel remedie bracht.

Over wegen van rood stof met putten en steenblokken rijden wij nu verder aan 20 km en soms eens 30 km per uur.
Moeizaam zoekt René van links naar rechts de goeie kant van de baan Het rood stof kruipt overal door, op de zetels van de auto, op onze valiezen en als ik mijn grijze broek bekijk ligt er een mooie rode schijn op.
Soms kruisen wij een vrachtwagen en dan moeten wij vlug de ramen sluiten en vertragen tot het stof neergeslagen is en wij terug de weg kunnen zien. Zo een vrachtwagen is wel een heel spektakel. Boven op de vracht staan en hangen de negers en negerinnen met elk nog hun eigen bagage. De ene houdt zich vast aan de andere. Wanneer de wagen vertraagt springt wie ter bestemming gekomen is er af en in de bochten staan steeds wel meer kandidaten klaar om op de traag rijdende wagen te wippen en zo een lift te krijgen.
Even Kigali voorbij bemerken wij enkele valeien en rijstvelden.
De invloed van Chinezen die daar ook aan ontwikkelingshulp doen ! Rood China heeft immers een ambassade in Kigali.
In de late namiddag verlaten wij de baan en over een steile weg vol stenen en putten -VW in de eerste versnelling- bereiken wij boven op de berg de missie Rulindo : een kerk met een groot plein ervoor, opzij de school en langs de andere kant de woonst van de paters.
Wij stappen uit, de paters raden ons aan de wagen, hoewel die juist voor de deur staat, toch maar op slot te doen. Het is ons eerste contact met missionarissen. Maar het is ook het meest deprimerend verhaal dat wij op gans onze reis zullen horen.
Wij vonden er drie ontmoedigde paters !
Zij vertellen ons over de strijd tussen Hutu’s en Tutsi’s, de twee stammen van Rwanda die mekaar uitmoorden.
Men spreekt van vele doden. Niemand durft echter cijfers noemen. Alles speelt zich af in de donkerte van de broussenacht of in de geheimnis waarmede men mekaar vergiftigt.
Bij een kop slechte koffie met melk -neem maar een lepeltje poeder- dat is hier bij ons de melk- een grauwwitte suiker, zeggen ze ons doodgewoon dat zij enkele weken geleden nog slagen gekregen hebben.
De leerlingen van de middelbare school waren in opstand gekomen, hadden de inlandse leraars van de school geschopt, waren de dorpen ingetrokken, hadden de hutten in brand gestoken en waren er met de meisjes in de brousse vandoor gegaan.
Vanuit Kigali was een compagnie soldaten de orde komen herstellen. Met een “tot ziens en veel moed Pater”, nemen wij afscheid. (24 jaren later, in 1994, zullen in 100 dagen tijd 500.000 tot één miljoen Hutu’s en Tutsi’s mekaar uitmoorden)
Het is bijna 5 uur.
De zon staat niet meer pal boven ons hoofd, maar werpt nu schuin een zacht licht over de rode wegen en over de heuvels.
Het wordt avond.
Wij moeten ons haasten om nog voor de duisternis op onze bestemming in Ruhengeri aan te komen.
Om 6 uur is het donker; in België is het nu nog maar 5 uur.
Plots denken wij er aan dat wij al een dag, een nacht en weer een dag op de baan zijn zonder slapen.
Wij rijden Ruhengeri binnen in de complete duisternis; vuren bij de hutten, schimmen van negers in de koplampen van onze auto.
Verschillende keren vraagt René de weg naar de missie.
Wij rijden verloren, dan maar omkeren. Ik word nerveus. Ik heb het gevoel van heel ver van huis te zijn.
En maar verder zoeken, nog een weg om. En plots zijn wij er. Hartelijke verwelkoming door een Vlaamse pater, een Hollandse broeder en een Canadese zuster.
“Hier zijn uw kamers, daar kunt ge u wassen, zet de valiezen maar neer en komt eerst eten”.
Gepeperde spaghetti en boontjes, gewonnen brood, ananas en bananen.
Van puur kontentement geven wij elk een appel, van onze appels die eigenlijk voor René bestemd waren.
Na het eten drinken wij een Primus, een biertje dat niet slecht is en dat eigenlijk niet ver van onze Pils staat. Het is gemaakt in de brouwerijen met Belgische en Nederlandse (Heineken) ingenieurs. Ge kunt er goed uw dorst mee lessen want het zijn literflessen.
Ruhengeri is een groot centrum, vroeger in de tijd van de Belgen, was Rheinhard, de broer van Juffrouw Rheinhard, hier lange jaren beheerder.
Het is ook sinds 9 jaar een bisdom; men is reeds aan zijn derde inlandse bisschop.
De eerste werd vergiftigd, de tweede hield het 6 jaar vol en de derde is moeten vluchten omwille van de stammentwisten.
De Hollandse broeder spreekt over Nederland en de Nederlandse kerk; hij voelt er zich niet meer thuis. Hij schijnt ook al over een zekere Barend Servet gehoord te hebben.
“Dégoutant” zegt hij in mooi Hollands.
Voor wij gaan slapen doen wij onze valiezen voor het eerst open. René is echt blij met al wat we hebben meegesleurd. “Maar toch, veel te veel, ik heb dat niet nodig”.

Vervolgt.