Wijzigingen – aanvullingen Kronieken van Leest.

Vervolg burgemeester Jaak Bernaerts.

Frontpagina Gazet van Mechelen van 19 augustus 1896 : “Uit Thisselt

Aangenaam uitstapje – walgelijk nieuws – broodrooverij - .

De Katholieke fanfaren “Willen is kunnen” heeft zaterdag namiddag een uitstapje naar Leest gedaan. De leden dezer maatschappij hadden besloten van stoetsgewijs hunne hulde te gaan aanbieden aan den heer burgemeester, ter gelegenheid zijner verkiezing als provinciaal raadslid.
In volledig getal trok men naar Leest. Of deze reis vroolijk was behoef ik niet te zeggen : gezang en trompetgeschal wisselden de luimige streken der wandelaars af. Dat muzikanten en levenslustige kerels gedurig dorst hebben is bewezen, door het menigvuldig bezoek van Bachus tempels !
Wij naderen het doel onzer reis. De rangen worden heringericht, en nu vooruit !
Dat de blijde klanken eener opwekkende muziek door de lucht weergalmen, als de nadering der Thisselaars.
Het klein gespan is talrijk. Huppelend en kwetterend loopt het voorop. Hier juicht en zingt het ! Daar stoot en vecht het ; ginds tuimelt een groepje de gracht in ; en, voorop stapt fier en deftig eenen tamboer-majoor met holleblokken en korte broek.
In hunnen kinderlijke eenvoudigheid beseffen zij niet, dat zij woestaards, heethoofden, rustverstoorders, gevaarlijke lieden, enz.. (stijl nummer 3) vergezellen.
Wij zijn de woning van M. Bernaerts genaderd. De fanfaren zet zich in orde en voert de schoonste harer stukjes uit. De feesteling verschijnt en wordt door M. Van Keer geluk gewenscht. Zichtbaar getroffen, door de blijken van hoogachting welke hem worden toegezwaaid , bedankt de achtbare heer burgemeester in vleiende bewoordingen de daar aanwezig zijnde lieden.
Iedereen is voldaan, iedereen juicht. Zulke broederlijke feesten zijn balsemend voor een katholiek gemoed. Bij zulke gelegenheden kan men zijne katholieke gevoelens eens lucht geven, dan beheerscht het rondborstig kristen karakter al de ongedwongene handelingen van den Vlaamschen landbouwer. Katholiek is hij en zal het blijven !
Hij zal steeds een gedurige tegenstrever zijn der vuige handelingen van eene zoogenaamde, liberale partij. Van eene partij, welke voor prediker eenen Heymans heeft ; die, opentlijk lessen van ontucht geeft in Salvator...”

Toespraak

Jaak Bernaerts was ook een goed spreker.
Op 21 mei 1905 werd er in Leest, ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van België, een groot festival voor muziekmaatschappijen georganiseerd door de fanfare “Arbeid Adelt” waarbij ook de nieuwe standaard van deze fanfare werd ingehuldigd.
Dit alles met medewerking van het gemeentebestuur.
Toen de afgevaardigden van de maatschappij op het gemeentehuis werden ontvangen werden ze door burgemeester Bernaerts verwelkomd met volgende gelegenheidstoespraak :

“Mijnheeren, vergadert in de gemeente Leest, een dorpje waar land- en werkman leeft, met hart en ziel verkleefd aan den godsdienst en zeden zijner vaderen, verenigd, om samen door vreugdetonen en volksfeest, bij de inhuldiging van onzen Nieuwen Standaard te vieren het 75-jarig bestaan van België’s onafhankelijkheid, zo weze mijne eerste vreugdekreet : Leve de Koning !
Andere dorpen zijn ons voorgegaan, andere nog zullen volgen met hunne blijdschap lucht te geven, bij het herdenken van het jaar 1830. ’t Jaar 1830, toen wij een juk afschudden dat ons te zwaar op de schouders woog,’t jaar 1830 toen voor ons de eerste maal de zon van vrijheid scheen op onzen geliefden vadergrond.
Dank aan die mannen van hou en trouw en vrome wilskracht, aan die mannen die aan God en hun land verknocht, immer voor ’t oog hadden dat : rust roest, en dat arbeid adelt ; aan die mannen die met onverschrokken moed, door eendracht sterk hebben getoond dat hij de vrijheid wou en won, de fiere Vlaamsche leeuw. Dank aan de dapperen, die goed en bloed voor die vrijheid pand stelden. Aan hen hulde van vurige dankbaarheid en liefde ! Tot in den jongsten dag wezen hunnen namen met erkentelijkheid en eerbied herdacht. Mijnheeren, wat schoons, groots en nuttig er sedert toen door onze Vorsten is tot stand gebracht, is u allen bekend.
Kunst, wetenschap, handel en nijverheid zijn zo zeer ontwikkeld, gevorderd, en hebben ene zo reusachtige uitbreiding genomen, dat vreemde Natiën, niet alleen met verbazing, maar zelfs met scheelziende blikken, onzen vooruitgang bewonderen.
Overal mogen wij met fierheid spreken over onze landelijke instellingen.
Hij leeft gelukkig de Belg, gesteund en gesterkt door godsdienst en plichtsbesef; hij begrijpt wat eerbied is en wat trouw en verkleefdheid vermag aan Vorst en vaderland.
De Standaard, Mijnheeren, onzer muziekmaatschappij die zich bij deze plechtiging voor de eerste maal ontplooid heeft voor leuze : “Arbeid Adelt”. De Koning, onzen beminden vorst, laat geene gelegenheid voorbijgaan, zonder door raad en daad, die schone zinspreuk van onzen standaard te bevestigen.
In alle omstandigheden toont Hij, dat Hij den landelijken arbeid hoog schat, en hem op eene bijzondere wijze genegen is.
Wij zien Hem, op alle grote tentoonstellingen ons vee en onze voortbrengselen bewonderen den vooruitgang van onzen veestapel gemoedelijk bestatigen, en iedereen aanzetten, tot verbetering van dien nationalen rijkdom, die ene, om zo te zeggen de enigste levensbron is, van ons volksbestaan.
Mijnheeren, ik acht mij gelukkig U allen mijnen hartelijken dank toe te sturen, voor uw welwillend antwoord aan onze uitnodiging. Uwe tegenwoordigheid bij deze nationale vreugdefeest, toont uwe vaderlandsliefde en verkleefdheid aan het Vorstenhuis, uwe aanwezigheid is een bewijs hoe zeer ge waardeert dat op onze dagen de gevoelens van vaderlandsliefde niet genoeg kunnen aangemoedigd worden.
Mijnheeren, ik drink op de vriendschap, op de eendracht in ’t bijzijn en bijzonder van elke maatschappij in ’t algemeen onder al de maatschappijen hier aanwezig.
Ik bid U, Mijnheeren, de gevoelens mijner dankbaarheid te deelen, en ze te brengen tot hulde van eerbied en liefde aan onze dappere strijders van ’t jaar dertig, aan de nagedachtenis van den 1e koning der Belgen en aan den vorst die ons heden bestiert.
Moge God hem nog vele jaren voor België’s heil besparen... Leve de Koning ! Leve het Vaderland !”

25 jaar burgemeester

Het 25-jarig burgemeesterschap van Jaak Bernaerts liet Leest niet onopgemerkt voorbijgaan.
De Gemeenteraad stemde een speciaal krediet van 300 frank als toelage aan het “Feestcomiteit” en op zondag 20 april 1913 werd er een feestzitting georganiseerd waarvan we volgend verslag terugvonden in “De Band” van maart 1958, uittreksel uit de verslagen van de gemeenteraadszittingen in 1913 :

“Ten acht ure en half voormiddag vergaderen de gemeenteraadsleden ten gemeentehuize namelijk MM Diddens Victor, Lodewijk Wauters, schepenen. Theofiel Verschueren, Frans Beullens, Karel Lodewijk Van Aken, Jan Baptist Verbergt, Karel Laurent Van den Branden, Joseph Selleslagh, raadsleden en August Van den Bossche, secretaris. Zij begeven zich ten huize van den achtbaren Jubilaris, en vergezellen hem ter Kerk, alwaar om 9 uren, eene plechtige H.Mis van dankzegging gezongen wordt, waarna hij stoetsgewijs huiswaarts gebracht wordt. Rond twee uren voormiddag wordt den Jubilaris aan de Capellebaan ontvangen door den Gemeenteraad, secretaris, ontvanger weldadigheidsbureel en E.H. Pastoor en Onderpastoor, en het Kerkfabriek, en welkom gezegd door den Schepen Diddens, en vervolgens voorafgegaan van den praalstoet naar het gemeentehuis geleid. Aldaar wordt de feestrede uitgesproken door schepen Diddens, hem een prachtig Kruisbeeld aangeboden als gift van al de inwoners, en den Eerewijn den Jubilaris, zijne familieleden en vrienden aangeboden. Den achtbaren Jubilaris dankt de inwoners voor hunne gift en genegenheid, alsook de Feestkommissie. Er worden vervolgens bloemtuilen aangeboden door : I. Mr Dumont, hoofdonderwijzer, namens de leerlingen en het schoolpersoneel. II. De fanfaren maatschappij “Arbeid Adelt”, door Mr Antoon Moyson,voorzitter. III. Mr Jn F. Cnops, namens de oud soldaten maatschappij. IV. Mr Jn Fr. Busschot, namens de St. Sebastiaensgilde. Bij ieder van welke aanbiedingen, den achtbaren Jubilaris eene dankende aanspraak doet. Tenslotte doet Heer Van den Bossche, secretaris, eenen gelukwensch aan den Jubilaris, waarin hij den onvermoeibaren iever van den Jubilaris bij zijn Burgemeesterschap der gemeente voordraagt en de diensten door dezen tot welvaart der gemeente bewezen, waarop den heer Burgemeester ook eene dankrede uitsprak. Daarna wordt den Jubilaris stoetsgewijs ter kerk vergezeld, alwaar hij aan den ingang verwelkomt wordt door den E. H. Pastoor Beuckelaers. Na het Te Deum van dankzegging wordt de Jubilaris huiswaarts geleid alwaar een eetmaal de familie, gemeenteraad, armenbestuur, H.H.Geestelijken, kerkfabriek, onderwijzers en feestkommissie aangeboden wordt. Het feest werd gesloten met eene algemeene verlichting.”

Gazet van Mechelen wijdde er op 21 april ook een artikel aan :

Uit Leest – Zilveren jubelfeest.

“Zie, laat het ons rechtuit bekennen, de Leestenaren zijn met den helm geboren!.. Sinds weken was er aldaar sprake van het zilveren jubelfeest van burgemeester Bernaerts, maar het weder was toch zo wisselvallig en...men besloot van de feestelijkheden te verdagen tot betere dagen.”
...
Er werd geopteerd voor zondag 20 april en dat bleek een uitgelezen dag. “Van in de verte ontwaarden wij reeds de fladderende en wapperende vreugdevanen welke ons een hartelijk welkom schenen toe te roepen. Al de wegen, leidende naar de kom van ’t dorp brachten tal van bezoekers aan;
...
De plechtige Mis van Dankzegging des voormiddags in de parochiale kerk opgedragen was door eene samengepakte, ingetogene menigte bijgewoond.
De feeststoet om 1 uur in de Capellebaan gevormd en bevattende niet minder dan 53 afwisselende nummers, was flink en puik eene treffende getuigenis gevende van de innige verknochtheid welke de Leestenaren hunnen burgemeester toedragen.
Alleman, elke groep, iedere maatschappij of vereniging der gemeente was daar vertegenwoordigd. Kort na vier ure, kwam de stoet op de Dorpplaats en stapte de achtbare Jubilaris gevolgd door gemeente- en andere besturen de rijtuigen uit, om zich tot de plechtige ontvangst op het gemeentehuis te begeven.
Hier kwamen beurtelings aan het woord de heeren Diddens, eerste schepen, welke namens de gemeente de heer Bernaerts huldigde en hem een rijk geschenk, door de bijdragen van elkeen bekostigd, aanbood.
Daarna de Voorzitter van de katholieken Kiezersbond, dan de hoofdman der Sint Sebastiaensgilde, vervolgens den heer hoofdonderwijzer Dumont, daarna de voorzitter der fanfaren “Sint Cecilia”, de aanvoerder der Oud-Soldaten en tenslotte de gemeentesecretaris.
Allen loofden en huldigden de eerste magistraat voor zijne bijzondere gaven en voortgebrachte werken en brachten hem prachtige bloemengaven. Zichtbaar bewogen wist de heer Jubilaris nochtans voor allen een zeer gepast antwoord te vinden en te geven.
Eens de feestzitting op het gemeentehuis geëindigd, begaf zich de feesteling en zijn gevolg naar de kerk, alwaar een dankend “Te Deum” den Allerhoogsten ter eere werd aangeheven.
De reeds op zich zelf genomen prachtige dorpskerk was netjes versierd.
...
Zegden wij hierboven dat Leest waarlijk krioelde van ’t toegestroomde volk ; wij moeten er ook bijvoegen dat de hoofden der omliggende gemeentens daar waren om hunnen goeden ambtgenoot en vriend te huldigen, zoo ontmoetteden wij er de heeren burgemeesters L. Lefebvre van Blaesvelt, Graaf de Buisseret de Blarenghein van Breendonck, Fr. Verschueren van Heffen, L. Peeters van Hombeeck; zooook de heer H. Claes, lid der Bestendige Deputatie van Mechelen, enz., enz.”

In de editie van 19 april van Gazet van Mechelen vonden we de samenstelling van de stoet :

“...1. Postillons, 2. Hoornblazers te paard, 3 Vaderlandsche kleuren, 4. Ruiters te paard, 5. Gemeentemaagd, juffer te paard, 6.De doelschutters, 7.St. Cecilia, maagd te paard, 8.Fanfare Sint Cecilia, 9. De drie Goddelijke deugden, 3 vrouwen te paard, 10.Koekbakkers, wagen, 11. De Edele Graanoogsters, twee vrouwen te paard, 12. De Bolgilde, 13. De Jachtgodin, vrouw te paard met gevolg, 14. Ambachtswagen, 15. Veloclub, 16. Duivenmelkers, wagen, 17. Katholieke Bond, 18. Fanfare Willen is Kunnen,groep, 19.De Vier Gebroeders, 20. Melkhandel, 21. De Congregatie van Sint Joannes Berchmans, 22. De Kupidos te paard, 23. St Sebastiaensgilde, 24. De liedjeszangers, wagen, 25. De negen Provinciën, 26. Opsinjoorken met lijfwacht en gazetdragers, 27. De Aalmoes, vier vrouwen te paard, 28. De Zottigheid,groep te voet, 29. Herderinneke te paard, 30. Landbouwwagen (Bist), 31. Koningin Elisabeth van Hongarië, maagd der Rozen, 32. De Dorpsherberg, wagen, 33.De Fortuin, maagd te paard, 34. Koningin Elisabeth, met gek vooraan, 35. Jonkheid der gemeente, 36. De Vriendschap, twee vrouwen te paard, 37. Maatschappij “Hoop en Troost”, 38. Beenhouwerswagen, 39. De Schoolkinderen, 40. Bestuurbare ballon, 41. Heilige Barbara, vrouw te paard, 42. Fanfare “Arbeid Adelt”, 43. Maagdekenswagen, 44. St. Nokolaas en St. Pieter, met gevolg, 45. Hoveniersbond, 46. H.H.Koning Albert en Elisabeth, 47. De Heer Burgemeester, omringd van Eerewacht, 48. De Gemeenteraad, 49. De Geestelijke Overheid, 50. De Kerkfabriek, 51. Armbestuur, 52. Het rad van avontuur, 53.Maatsschappij Oud-Soldaten. De ontvangst van den stoet vond plaats Capellebaan, nabij den Steinen Molen, stipt om 13 uu en men ging langs de Bist, Kleine Heide, Boulevard, Thisseltbaan naar ’t Dorp. ’s Avonds algemeente verlichting en prachtig vuurwerk, bal in al de zalen.”

Vervolgt.

Foto’s-Afbeeldingen :
-De tekst van een “kluchtlied” ter ere van burgemeester Bernaerts.
-Foto van Jaak Bernaerts uit “Le Petit Belge”, supplement illustré van 23/8/1896: “souvenir des élections de Malines”.
-De Dorpsstraat rond 1910. Links het huis van burgemeester Jaak Bernaerts, later bewoond door René Voet. Rechts achter de Sint-Jozefkapel staat het hoevetje van Jozef Selleslagh, de latere woonst van de familie Denijn. Op het akkerland centraal in beeld bevindt zich thans de apotheek Annaert. Langs die kant van de baan stond geen enkel huis, voor de Franse revolutie behoorde dit akkerland toe aan de Jezuïeten.
-Zittend Jaak Bernaerts en zijn echtgenote Marie Virginie Wouters voor hun woonst met achter zich de drie jongste kinderen uit het eerste huwelijk van Marie Virginie met Frans Voet : Florentine Voet (links), ze huwde later met de brouwer Jaak Plasqui, haar broer Constant Voet (de vader van de latere bewoner René), die achteraf trouwde met Adèle Cools en Marie Voet uiterst rechts. Zij trouwde met Van Bosterhout uit Lier. De drie oudste kinderen ontbreken op de foto : de oudste dochter was overleden en beide anderen, Louisa en Lida, waren getrouwd. (LG)
-Jaak Bernaerts is 25 jaar burgemeester en dat werd voor het nageslacht vastgelegd. De foto dateert van 2 mei 1913. Het feestvarken staat midden vooraan op de eerste rij.