Wijzigingen – aanvullingen Kronieken van Leest.

1938 – 6 januari : De Zuster Annonciaden namen hun intrek in Leest.

De zusters Annunciaden van Huldenberg namen te Leest hun intrek in het nieuwe klooster naast de meisjesschool op 6 januari 1938.

De Zusters Annonciaden

In 1787 stichtte pastoor De Clerck de ‘Schoole van Bermhertigheyt’ te Veltem. Hij was een charismatisch man, die aangegrepen door de armoede van de bevolking, iets wilde doen voor de onwetende kinderen en de zieken van de parochie.
Tijdens een eucharistieviering op Drievuldigheidszondag zou hem ingegeven zijn dat hij drie kloosters moest bouwen. Voor de eerste vier juffrouwen schreef de pastoor eigenhandig een regel, een manuscript dat nog altijd in Veltem bewaard wordt.
Deze eerste zusters waren nog niet als religieuzen erkend.
Pastoor De Clerck zal pas in 1816 kloosters stichten in Reninge (zijn geboortedorp) en in 1824 in Buken. Door een decreet van kardinaal Sterckx, aartsbisschop van Mechelen, werden de ‘Vrome dochters van de scholen van Bermhertigheyt’ in 1833 erkend als zusters Annonciaden of Annunciaden.

Die orde was niet onbekend in ons land. Het is een contemplatieve orde die in 1502 in Frankrijk gesticht was door Jeanne de Valois, de oudste dochter van Lodewijk XI.
Voor de Franse Revolutie telde deze orde meer dan 50 kloosters in Frankrijk, Vlaanderen en Duitsland. Momenteel bestaat van de orde nog het monasterium ‘Magnificat’ te Westmalle.
Uit de lokale statuten van pastoor De Clerck en de Regel van de Orde kwam een nieuw type van religieuzen tot stand : de Apostolische Annonciaden of Annunciaden met een zeer oprechte spiritualiteit.

‘De eigenheid van onze regels is het zich eigen maken van Maria’s denken, zeggen en doen zoals in het Evangelie beschreven staat. Dit houdt de streefnorm in, in Maria getransformeerd te worden. Wie een zuster Annonciade ziet, zou Maria moeten zien’, vertelde zuster Reinhilde, overste van het moederhuis te Veltem in 1983 (13 april) aan een journalist van Gazet van Antwerpen ter gelegenheid van de 150ste verjaardag van de zusters Annonciaden.

De Annonciaden te Leest

Sinds september 1932 waren reeds de zusters Gonzaga (°Ravels 13/1/1893) en Wivina van het klooster te Hombeek, werkzaam te Leest in de kleuterklassen die ze toen hadden opgestart. Er was toen nog onvoldoende geld voor de bouw van een klooster. De meisjesschool telde toen 3 leken-onderwijzeressen.
In 1933 werd er een leerkracht ziek in de bestaande lagere meisjesschool en toen die ontslag nam, kwam er een zuster in haar plaats : zuster Alberica, (°Bierbeek 4/11/1893) die eveneens te Hombeek verbleef. Tot in 1938 zou deze lieve zuster samen met de twee kleuterleidsters elke dag te voet de afstand Hombeek-Leest en terug afleggen. Met veel geduld zou zij de kinderen jarenlang de eerste beginselen van de lees-, schrijf- en rekenkunst bijbrengen.

In 1937 werd een aanvang genomen met de bouw van hun Klooster,dat ze in 1938 zouden betrekken. Rond Pasen 1937, toen een andere leerkracht van de lagere meisjesschool op pensioen ging, werd die vervangen door een tweede zuster, Virginie (°Merksem 8/12/1895), die nog een tijdje met de andere zusters te Hombeek zou verblijven en schoolbestuurster werd.

In september 1937 werd zuster Wilfrieda aangesteld tot overste van het klooster te Leest.
Van 1941 tot 1943 was zuster Emeria kleuterleidster. Ze werd vervangen door zuster Annunciata (°Antwerpen 3/12/1911).

Op 6 januari 1938 , ruim 5 jaar nadat de eerste zusters hun bewaarschool openden, was het nieuw gebouwde klooster bewoonbaar en werd het door 5 zusters betrokken.

Later, in 1944, werd er een 6de zuster als hulp aan de groep toegevoegd : zuster Tarsilia.

In november 1953 kwam zuster Annuntiata te Leest in dienst. Bij de jongens en meisjes van mijn generatie werd ze de “dikke zuster” genoemd. Ze stond in het eerste kleuterklasje en was naar mijn herinnering zeer streng.
Nog veel strenger was de “lange, smalle zuster”, zuster Gonzaga van de volgende klas.

In 1962 vierde zuster Annuntiata haar zilveren kloosterjubileum : “Een gebeurtenis die voor eenieder voorbij is gegaan en in alle intimiteit plaats had, is het Zilver Kloosterjubilee van eerwaarde Zuster Annunciata. Omwille van het privé-karakter dezer viering door de kommuniteit, is het ons onmogelijk hierover een omstandig verslag te geven. Evenwel willen wij toch de aandacht vestigen van onze lezers dat de gevierde reeds een twintigtal jaren onverdroten haar beste krachten ten dienste heeft gesteld van het vrij onderwijs, en inzonderheid van de kleinsten onzer schoolgaande jeugd van de gemeente Leest. Wij bieden eerbiedig onze welgemeende gelukwensen aan Zuster Annunciata en drukken de vurige hoop uit haar nog vele jaren in onze gmeente te mogen begroeten. (DB,1962)

In september 1959, n.a.v. het ontslag van zuster Virginie, kwam zuster Michelina (Leonie ‘Nieke’ Verstappen, °Geel 06/10/1900, + Geel 13/02/1982) naar Leest.

“…onverwachts is zuster Nieke van ons heengegaan. Geheel in haar stijl. Stilletjes en onopgemerkt bewoog zij in ons midden. Onopgemerkt is zij heengegaan, in haar slaap ontslapen. ’t Was zeker de eerste keer dat ze iedereen hier deed opkijken. Thuis had zij het al geleerd, dat het leven een weg naar God is. Haar thuis was als zovele andere in de ‘vrome Kempen’. Hebben de meesten van ons die niet gekend ? Een kroostrijk gezin, stille en rustige mensen eenvoudig maar tevreden met elkaar, één aan de arbeid en één in het gebed. Want zo lang en zwaar kon de arbeidsdag niet zijn of in de avond, voor het slapengaan werd alles en iedereen stil. Dan werd er gebeden. Dan werd het huis een heiligdom. Wij hoeven de ogen maar dicht te doen en nog zien wij het beeld van vader en moeder zoals zij thuis baden, nog horen wij de biddende stemmen gaan door de huiskamer, nog zien wij het kaarslicht flikkeren in de halve duisternis en nog zien wij van alle kanten de heiligen vanuit hun vergulde lijst op ons neerkijken en meebidden. … Geen wonder dat in zulke gezinnen de kinderen opgroeiden tot diepgelovige mensen en dat vele priester- en kloosterroepingen er hun voedingsbodem vonden. Twee priesters en drie religieuzen, zoals bij zuster Nieke thuis, dat is toch een ongewone weelde. …” (Zusters Annunciata en Adelwina in DB van maart 1982 nav het overlijden van hun Medezuster).

Onder het beleid van zuster Michelina werd, in samenwerking met de gemeente, de schoolbus Ingelegd. Gevolg : een grotere bloei voor de school. (DB,1973)

Bij het “herstructureringsplan” der zusters Annunciaden, werd die school en het klooster in 1973 overgenomen door de parochie.

De drie laatste zusters : Michelina, Annunciata en Adelwina verlieten Leest om hun splinternieuw rusthuis in Hadschot (Geel) te vervoegen. (LG,blz.159)

Op 12 juni 2003 overleed zuster Adelwina (geboren te Geel op 7 december 1918 als Rosa Mols), in haar slaap, op 85-jarige leeftijd. Ze had er 55 jaar kloosterleven opzitten. Te Leest was ze door generaties kleuters en lagere-schoolmeisjes beter gekend als de zuster van de keuken. Ze was een harde werkster : wassen, plassen, schrobben, schuren, koken en de tuin, ze deed het allemaal zelf. Jarenlang.
Reeds vroeg weeskind werd ze opgenomen in het kindertehuis bij de zusters Anunciaden in Geel en bleef er tot haar 21ste jaar. Daarna ging ze werken, het waren de oorlogsjaren, op de boerderij en in de kinderkribbe bij de gasthuiszusters. Eerst op haar 27ste jaar trad ze binnen in het klooster van Huldenberg. Te Leest zou ze 21 jaar lang verblijven.
(Kerk en Leven, 16/7/2003)

Foto’s :
-Oude postkaart van het kloostergebouw van de Annonciaden te Huldenberg.
-Zuster Gonzaga.
-Zuster Alberica.
-Zuster Anunciata.
-Zuster Michelina.
-Gedachtenisprentje van zuster Michelina (Leonie Verstappen).
-Zuster Adelwina. Zij stond in voor de keuken, de tuin en het wassen en plassen…