Dag 15 | 11 december | Advent 2016

Uitkijken naar de komst van Jezus


Gods belofte aan David
7 ‘Welnu, zeg tegen mijn dienaar, tegen David: “Dit zegt de HEER van de hemelse machten: Ik heb je achter de kudde vandaan gehaald om mijn volk Israël te leiden. 8 Ik heb je bijgestaan in alles wat je ondernam, ik heb al je vijanden voor je uitgeschakeld en ik heb je naam gevestigd als een van de groten der aarde.

11 Wanneer je leven voorbij is en je met je voorouders verenigd wordt, zal ik je laten opvolgen door een van je eigen nakomelingen en hem een bestendig koningschap schenken. 12 Hij zal voor mij een huis bouwen, en ik zal ervoor zorgen dat zijn troon nooit wankelt. 13 Ik zal een vader voor hem zijn en hij voor mij een zoon, en ik zal hem nooit mijn gunst ontnemen zoals je voorganger. 14 Ik zal hem voor eeuwig aanstellen in mijn huis en in mijn koninkrijk, en zijn troon zal nooit wankelen.”’
(1 Kronieken 17:7-8, 11-14, Nieuwe Bijbelvertaling)

Koning voor altijd
Op het moment dat het boek 1 Kronieken geschreven wordt, zit er al eeuwenlang geen nakomeling van David meer op de troon van Israël. Toch kiest de schrijver van dit bijbelboek ervoor om de belofte van lang geleden (2 Samuel 7) bijna letterlijk over te nemen. Hij weet dat er nu geen afstammeling van David en Salomo op die troon zit. Maar hij blijft geloven dat God ooit weer een zoon van David over zijn koninkrijk zal aanstellen.

Nog weer een paar eeuwen later herinnert een verre nakomeling van David – namelijk Jezus – zijn luisteraars aan wat David zelf heeft gezegd: ‘De Heer sprak tot mijn Heer: “Neem plaats aan mijn rechterhand tot ik je vijanden onder je voeten heb gelegd”’ (Marcus 12:36). En hij wijst hen erop dat David zijn zoon nooit met ‘Heer’ zou hebben aangesproken. Die ‘Heer’ moet dus wel iemand zijn die groter is dan David of zijn zoon. Jezus zegt het niet letterlijk, maar tussen de regels door hoor je: ‘Kijk naar mij, ik ben de zoon van David die zo lang geleden is beloofd. En mijn koninkrijk is groter dan David ooit had kunnen bedenken.’

God doet wat hij belooft, ook op momenten dat wij mensen er bijna niet op durven hopen.
Lukt het jou om op Gods beloftes te vertrouwen, ook als er zo veel in deze wereld niet klopt met wat God wil?

ANNE-MAREIKE SCHOL-WETTER

Anne-Mareike werkt als bijbelwetenschapper bij het
Nederlands Bijbelgenootschap

Dag 13 | 9 december | Advent 2016

Uitkijken naar de komst van Jezus


Profetie over de komende glorie
1 De geest van God, de HEER, rust op mij,
want de HEER heeft mij gezalfd.
Om aan armen het goede nieuws te brengen
heeft hij mij gezonden,
om aan verslagen harten hoop te bieden,
om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken
en aan geketenden hun bevrijding,
2 om een genadejaar van de HEER uit te roepen
en een dag van wraak voor onze God,
om allen die treuren te troosten,
3 om aan Sions treurenden te schenken
een kroon op hun hoofd in plaats van stof,
vreugdeolie in plaats van een rouwgewaad,
feestkledij in plaats van verslagenheid.
Men noemt hen ‘Terebinten van gerechtigheid’,
geplant door de HEER als teken van zijn luister.
(Jesaja 61:1-3, Nieuwe Bijbelvertaling)

Een heel bijzonder jaar
Jesaja zegt dat er een jaar komt waarin de Heer mensen vergeeft. Dit jaar wordt ook wel een ‘genadejaar’ genoemd. Zo’n bijzonder jaar waarin dingen ‘rechtgezet’ werden, kwam niet alleen in Israël voor, maar andere volken kenden het ook: de grote koningen van Babylonië en Assyrië kondigden af en toe zo’n jaar aan. In Leviticus 25:10 is te lezen dat in zo’n jaar schulden kwijtgescholden werden, familiebezit terugkwam bij de oorspronkelijke eigenaar en mensen die als slaaf verkocht waren, vrijkwamen.

Jesaja 61 verbindt het genadejaar aan de ideale koning die bevrijding brengt. En Jezus leest in de synagoge van Nazaret (Lucas 4:14-27) juist deze woorden voor en geeft er uitleg bij. Hij zegt dan in vers 21: ‘Vandaag hebben jullie deze schrifttekst in vervulling horen gaan’. Dat is meer dan een gewone mededeling. De komst van Jezus betekent namelijk dat Gods plan voor alle mensen nu echt zichtbaar wordt worden.

Wat betekent het voor jou dat Jezus de woorden van Jesaja 61 op zichzelf betrekt en daarmee dus zegt: ‘Ik wil ook jou bevrijden en jouw schuld op me nemen’?

ROELIEN SMIT

Roelien werkt als bijbelwetenschapper bij het
Nederlands Bijbelgenootschap

Dag 11 | 7 december | Advent 2016

Uitkijken naar de komst van Jezus


Profetie over Betlehem
1 Uit jou, Betlehem in Efrata,
te klein om tot Juda’s geslachten te behoren,
uit jou komt iemand voort die voor mij over Israël zal heersen.
Zijn oorsprong ligt in lang vervlogen tijden,
in de dagen van weleer.
2 Totdat de vrouw die zwanger is haar kind heeft gebaard,
worden zijn broeders aan hun lot overgelaten.
Daarna zullen wie er nog over zijn
terugkeren naar de andere Israëlieten.
3 Hij zal aantreden en hen als een herder weiden,
bekleed met de macht van de HEER, zijn God,
met de majesteit van diens verheven naam.
Zij zullen veilig wonen,
want hij zal heersen tot aan de einden der aarde,
4 en hij brengt vrede.
Wanneer Assyrië ons land binnenvalt
en zijn voet in onze paleizen zet,
zullen wij zeven herders doen opstaan,
ja, acht vorsten uit mensen gekozen.
(Micha 5:1-4a, Nieuwe Bijbelvertaling)

Betlehem
De profeet Micha leeft rond 750 voor Christus. In die tijd wordt Samaria, de hoofdstad van Israël, het noordelijke rijk, veroverd door de Assyriërs. Ze bedreigen ook Juda, het zuidelijke rijk, en de stad Jeruzalem.

Micha klaagt de machthebbers van Jeruzalem en Juda aan: ze onderdrukken kleine boeren en zorgen ervoor dat het slecht gaat met het land. Als ze niet naar hem luisteren, zullen ook zij onderdrukt worden door de Assyriërs.

Maar Micha zegt ook dat er een nieuwe heerser zal komen, die over de hele wereld zal regeren. En net als koning David zal deze nieuwe heerser uit Betlehem komen. Een kleine en onbelangrijke stad, en toch komen er veel belangrijke mensen vandaan…

In het verhaal over de magiërs die naar koning Herodes komen, speelt deze tekst uit Micha een sleutelrol. Door deze profetie ontdekken de magiërs dat Jezus niet in Jeruzalem geboren is, maar in Betlehem (Matteüs 2:6).

Vind jij het belangrijk om te weten waar iemand vandaan komt? Waarom vind je dat?

ROELIEN SMIT

Roelien werkt als bijbelwetenschapper bij het
Nederlands Bijbelgenootschap

Dag 10 | 6 december | Advent 2016

Uitkijken naar de komst van Jezus


Vrede en gerechtigheid door de telg van Isaï
1 Maar uit de stronk van Isaï schiet een telg op,
een scheut van zijn wortels komt tot bloei.
2 De geest van de HEER zal op hem rusten:
een geest van wijsheid en inzicht,
een geest van kracht en verstandig beleid,
een geest van kennis en ontzag voor de HEER.
3 Hij ademt ontzag voor de HEER;
zijn oordeel stoelt niet op uiterlijke schijn,
noch grondt hij zijn vonnis op geruchten.
4 Over de zwakken velt hij een rechtvaardig oordeel,
de armen in het land geeft hij een eerlijk vonnis.
Hij tuchtigt de aarde met de gesel van zijn mond,
met de adem van zijn lippen doodt hij de schuldigen.
5 Hij draagt gerechtigheid als een gordel om zijn lendenen
en trouw als een gordel om zijn heupen.
(Jesaja 11:1-5, Nieuwe Bijbelvertaling)

Wijzer dan Salomo
Uit de familie van David komt een aantal bijzondere koningen voort. Een van de bekendste is zijn zoon Salomo: de koning die bekendstaat om zijn wijsheid.

Ook de koning uit de stronk Isaï op wie de profeet Jesaja ons hier wijst, zal wijs en verstandig zijn. Hij zal eerlijk en rechtvaardig oordelen. Op het moment dat Jesaja deze woorden spreekt, is er niet veel meer over van het machtige, wijze en rechtvaardige huis van David. Steeds weer maken de koningen van Juda verkeerde keuzes. Ze vertrouwen op andere goden en andere koninkrijken, en ze onderdrukken de arme mensen van hun eigen volk. Jesaja droomt van een koning die wél weer regeert zoals God dat wil. Iemand die opkomt voor de zwakken, die die rechtvaardig is en trouw en die ingrijpt als er mensen worden onderdrukt.

Zo’n tweeduizend jaar geleden zagen de mensen dit hoopvolle visioen in vervulling gaan in de komst van Jezus. Als Jezus nog een kind is, staan de mensen al versteld van zijn inzicht en zijn antwoorden (Lucas 2:47). En Jezus durft van zichzelf te zeggen dat hij meer is dan Salomo (Lucas 11:31).

Jezus heeft zijn oordeel over anderen niet meteen klaar. Hij luistert en neemt het op voor zwakke mensen (Johannes 8:1-6).

Hoe vorm jij jouw mening over de mensen om je heen?

ROELIEN SMIT

Roelien werkt als bijbelwetenschapper bij het
Nederlands Bijbelgenootschap

Dag 9 | 5 december | Advent 2016

Uitkijken naar de komst van Jezus

Licht in de duisternis
5 Een kind is ons geboren,
een zoon is ons gegeven;
de heerschappij rust op zijn schouders.
Deze namen zal hij dragen: Wonderbare raadsman,
Goddelijke held, Eeuwige vader, Vredevorst.
6 Groot is zijn heerschappij,
aan de vrede zal geen einde komen.
Davids troon en rijk zijn erop gebouwd,
ze staan vast, in recht en gerechtigheid,
van nu tot in eeuwigheid.
Daarvoor zal hij zich beijveren,
de HEER van de hemelse machten.
(Jesaja 9:5-6, Nieuwe Bijbelvertaling)

Eeuwige vader
Jesaja werkt als profeet in de tijd van het machtige Assyrië. Steeds weer valt dit grote rijk andere volken aan. Daardoor hebben de inwoners van Juda te maken met onderdrukkingen en dreigt er allerlei gevaar. Dit koninkrijk is maar klein ten opzichte van het grote Assyrische rijk.

In zo’n tijd van gevaar is de boodschap van deze profetie natuurlijk heel hoopvol: er komt een rechtvaardige koning die voor altijd zal regeren. En deze koning krijgt ook veel bijzondere namen. Eén daarvan is: Eeuwige vader.

Ook God wordt vaak ‘Vader’ genoemd. In het Oude Testament lezen we vooral dat God zichzelf de vader noemt van het hele volk van Israël. Als vader heeft God alles voor zijn volk over, en dat betekent ook dat hij hetzelfde van de Israëlieten verwacht: zij moeten op hun beurt trouw zijn aan hem (Hosea 11:1-7). In het Nieuwe Testament noemt Jezus God zijn vader en God noemt Jezus zijn Zoon. En ook wij mogen God aanspreken als Abba (het Aramese woord voor ‘vader’), dat lees je bijvoorbeeld in de brief van Paulus aan de Galaten (Galaten 4:6).

Welk woord of welke woorden gebruik jij het liefst als je God wilt beschrijven?

ROELIEN SMIT

Roelien werkt als bijbelwetenschapper bij het
Nederlands Bijbelgenootschap