|
BEDENKINGEN BIJ DE TOESPRAAK OVER HET OECUMENISME IN BELGIE DOOR DE ABT VAN CHEVETOGNE DOM MICHEL VAN PARYS O.S.B. EN
WELKE OECUMENISCHE STROMINGEN OP HEDEN BESTAAN
Op de 25ste zitting van de Algemene Vergadering van de Nationale Commissie voor Oecumenisme (7 december 1991), gaf Dom Michel Van Parys een opmerkelijk overzicht van de oecumenische beweging vanaf 1921 tot op heden. In de inleiding noem M.V.P. het moeilijk om een bilan op te maken van de toenadering en tevens initiatieven te suggereren om verdere toenadering en samenwerking te bewerkstelligen. Verder valt op te merken dat de oecumenische relaties heel verschillende indrukken geven doorheen de wereld, apart in Europa en in België. Als vb. zien we het thema "Kom H.Geest" van de 7de Assemblee van de Wereldraad van Kerken in Canberra in Australië. Een verdieping naar het bijbelse, doctrinale en geestelijke toe is onontbeerlijk. In Europa is sinds 2 jaar een spectaculaire en intensieve samenspraak opgang gekomen tussen de verschillende Kerken. De Conferentie van Kerken over "Vrede en Rechtvaardigheid" in Bazel geldt als een belofte van alle christenen tot een gemeenschappelijke dienst. Toch komen grote spanningen aan het licht tussen de katholieke en de orthodoxe Kerken. Het is wel de grootste uitdaging in de laatste 25 jaar voor het oecumenisme (p. 165). België als politiek centrum in Europa is de plaats van ontmoeting. Dan volgt een brok geschiedenis vanaf de "Mecheise Gesprekken" (1921‑1926) van Kard.Mercier, Lord Halifax en P.Fernand Portal, gaande over het werk van Dom Lambert Beaudouin van de monniken voor de Eenheid (1925), naar de Week van de Eenheid van 18 tot 25 januari vanaf 1933. Na het Concilie van Vaticanum 11 was er terug ruimte: commissies ontstonden in de 8 bisdommen. Sinds 1972 bestaat de locale"Antwerpse Raad van Kerken", Een "Orgaan voor Overleg" bestaat nationaal van 1990 en we hopen dat begin 1994 een "Nationale Raad voor Oecumene" zal worden geinstalleerd.
Mijlpalen waren in 1971 de "erkenning van het interkerkelijk doopsel" en in 1979 de samensmelting van de protestantse Kerken in de "Verenigde Protestantse Kerk in België".
Tot slot in 1985 de 1 00ste verjaardag van de stichting van de 1 ste orthodoxe parochie in Brussel.
Sinds 1920 zijn ook Kerken uit het Nabije Oosten aanwezig zoals de Armeense Kerk en sinds 1977 de Syrisch‑Orthodoxe. We kunnen ons afvragen of deze resultaten voldoende zijn. Recente initiatieven kunnen ons aanzetten om gewenste resultaten verder uit te bouwen. In het Nederlandstalig landsgedeelte blijven theologische beschouwingen meer gericht op Amerika (ook Midden‑ en Zuid‑Amerika) en Groot‑Brittannië. In het Franstalig deel blijft is er een belangstelling voor de Franse theologie. De contacten tussen N.‑en Z.‑België zijn schaars en dienen uitgebouwd, zo niet komt er polarisatie! Door de oecumenische commissies wordt er vooral in de Week van de Eenheid goed werk geleverd. Spijtig is er een veroudering van deelnemers, deze moet worden opgevangen door leken. Nieuw is bv. in Namen het programma "Kerken die getuigen over Christus". Sommige bisdommen onderhouden particuliere banden met de Anglicaanse Kerk. Dit is verrijkend.
In de Week van de Eenheid wordt een gezamenlijke verklaring afgelegd door alle Kerkleiders. De wil tot samenwerking spreekt hier duidelijk in. Werkgroepen in Mechelen en Chevetogne zijn bezig met "Vrede, Grechtigheid en Heelheid van de Schepping". Denken we veneens aan de weldoende werking van de Taizé‑groepen en de Charismatische beweging (om de St.‑Egidiusgemeenschap niet te vergeten!).
Begin 1992 verscheen "Oecumenisch Nieuws" als tijdschrift terug (nu in de beide landsdelen, vroeger alleen in het Nederlands).
Daarnaast is er "A.R.K.‑Berichten" (regionaal Antwerpen). Somber is wel dat naar de nieuwe generatie een oecumenische overtuiging minder over te brengen is (alhoewel een Oecumenische Jongerendag in St‑Lievenscollege in Antwerpen honderden jongeren aanspreekt!). Moet hier in de pastorale vorming een aanpassing of verduidelijking komen? Met kerkelijke diplomatie is niet alles opgelost; er blijft een uitdaging... een programma! In een vierde deel komen enkele uitdagingen aan bod: Hoe beleven en verdiepen we onze oecumenische samenspraak en kunnen we komen tot concrete handelingen van verzoening. Is het geen gulden regel om niets meer afzonderlijk te doen dat we samen zouden aankunnen in "gemeenschappelijke dienst".
Er bestaat de "Vlaamse Oecumenische Ontwikkelings Coöperatie" en "VOOC‑SCOD" Société Coopérative Oecuménique pour Ie Développement, één van de 18 steunorganisaties van de "Ecumenical Development Co‑operative Society"; tevens de SCOD Société Oecuménique Européen pour Ie Devéloppement.Thans werden deze organisaties ondergebracht onder één naam: OIKOCREDIT.
Toch blijft er in het geheel van de Kerken veel te doen. Een gezamenlijke dienstverlening is een eerste getuigenis. Zoeken we voldoende naar nieuwe mogelijkheden? Een ander domein is de opvoeding en vorming. Welke visie op de Kerk geven we aan onze kinderen. Er moet een juiste informatie worden gegeven bij de Scheuring van 1054, de Kruistochten, de Reformatie en Contra‑Reformatie en eveneens bij hedendaagse knelpunten als Joegoslavië, Romenië en Oekraïne.
Zeer belangrijk is het "spiritueel en theologisch oecumenisme", Pastors dienen samen te komen voor herbronning (zie de Ecumenical Group of Pastors te Antwerpen). Kerkleiders moeten zich durven engageren en profileren in een oecumenisch geest. Denken we maar aan ons gezamenlijk gebed en liturgie (bv. Pinksterwake en de viering van 20 jaar ARK in de kathedraal te Antwerpen voorgegaan door Mgr.Van den Berghe). Wat is de volgende stap die we samen kunnen doen? Het ogenblik is gekomen om als katholieke, protestantse, anglicaanse, orthodoxe parochie, dekenij, bisdom, congregatie, gemeenschap meer te verbroederen en een gemeenschappelijke dienst op te bouwen. De gedachte van Rechtvaardigheid, Vrede en Heelheid van de Schepping moet verder worden uitgediept ook in politieke verworvenheden. Het theologisch en leerstellig oecumenisme was een hoofdbijdrage van ons land. Hier moet een grote inspanning worden geleverd om de opgelopen achterstand in te halen! Het zou ons ook dichter brengen bij een ontmoeting met onze oudere broer: het Volk van lsrael! Onze aandacht moet eveneens verder gaan naar de complexe relaties die bestaan tussen Kerken, het Land (de natie) en vooral de Cultuur (we denken aan het muiti‑cultureel samenleven). Hier moeten we een voorname plaats toekennen aan de gastvrijheid tegenover de gelovigen van de Islam. Zoeken we naar gemeenschappelijke akkoorden en steunen we financieel de Derde‑Wereldprojecten door giften of door leningen, zodat mensen ook in hun eigen omgeving meer welzijn kunnen veroveren.
Het besluit kan één zijn van enthousiasme en volharding. De Kerk is geen schepping van de mens maar het is de Levende Christus! Het Woord van God is vervat in het gebed. Het is de rots van onze passie voor de Eenheid onder de Kerken! De abt van Chevetogne besluit met een Koptisch gebed en een oproep tot samen‑denken en samen‑leven in veelzijdigheid en verrijking.
We mochten in samenspraak met Dom Michei Van Parys deze inzichten vertalen en neerschrijven met enkele randbemerkingen. Voor onze werking‑ reeds 40 jaar‑ in de oecumene hebben deze ideeën steeds geprimeerd; ze vinden hun wortels in de woorden van Dom Lambert Beaudouin, stichter van de Abdij van de monniken voor de Eenheid in Chevetogne.
De volledige tekst (wat betreft de bijdrage van Dom Van Parys) is te vinden in "Irenikon" tijdschrift van de monniken jaargang 1992 nr.2.
Lode Desager
|
