Het leven en wonen in Maldegem tijdens de vorige eeuw.
01-08-2022
Maldegem de Westeindestraat of het Westeindeken op een mooi ingekleurde prentkaart van Juist voor de allereerste oorlog in het jaar 1910. De Westeindestraat is een zeer lange straat lopende van aan de Bruggestraat tot op de Markstraat. Het was een gezellige volksbeurt met kleine cafés en herbergen, kippen, fazanten en konijnen werden aan de man gebracht en konijnenvellen die aan huis opgekocht werden. Er waren kleine kruidenierswinkeltjes waar je van alles en nog wat kon vinden. Ouderwetse snoepwinkeltjes waar de jeugd zoethout, drop en muilentrekkers of lekstokken kochten met het weinige die ze van hun arme ouders kregen. Iedereen kende er iedereen en iedereen sprong voor elkaar in de bres. Twee geliefde volksfiguren waren er Leonie Dedeyne en Omer Van Landschoot die er herberg 't Westeindeke uitbaten en leyke (Leonie) ging overleden Maldegemnaars afleggen zo dat ze op hun paasbest konden gekist worden. Daarnaast ging ze van huis aan huis de noodklagen en de mensen op de hoogte brengen van het overlijden ener parochiaan. Ontelbare anekdotes wist tante Leonie te vertellen en daar kom ik graag verder in deze blog op terug.
DE TROUWE WACHTER VAN MALDEGEM: De oude toren die de onmiddellijke omgeving en het centrum van de gemeente domineert, had naast dat hij dienst doet als klokkentoren ook een beschermende functie. Een vesting op zichzelf is de toren met dikke stoere muren. In het trappentorentje bemerken wij nog een schietgat voor boogschutters en kruisboogschutters, de kerktoren werd gebruikt om de streek af te speuren naar gespuis die het niet goed gemeend hadden.
SINT-BARBARAKERK , de trots van Maldegem. Het kerkgebouw is zeer oud en heeft grotendeels in haar oude toestand de eeuwen getrotseerd. Eind negentiende eeuw gingen honderden oude kerkgebouwen tegen de vlakte om vervangen te worden door Neo-Gotische kerkgebouwen en ook toenmalige pastoor van Maldegem de Heer Van Loo, wilde de kerk laten slopen om dan een nog grotere en modernere kerk te bouwen. Gelukkig kreeg hij de tegenwind van de plaatselijke notabelen en kwam er protest van de bevolking. Victor De Lille deed met zijn krant de gemoederen aanwakkeren om de oude kerk te redden. Pastoor Van Loo wist echter van geen ophouden en wilde kost wat kost zijn gedacht doordrukken, de plannen waren reeds klaar voor de nieuwe kerk en hij wist hoeveel dit alles zou gaan kosten. Gelukkig heeft hij nooit zijn plan kunnen doordrukken en zijn opvolgers hadden andere zorgen aan hun hoofd, twee Wereldoorlogen stonden voor de deur en al zouden Van Loo's opvolgers plannen in dien aard gehad hebben, het geld was er niet voor. Na de Tweede Wereldoorlog werden de plannen voorgoed opgeborgen en zo kunnen we heden ten daage nog steeds genieten van een ongerept kerkgebouw waarvan de oudste gedeeltes zoals de toren opklimmen tot de late negende eeuw.
HET EEDESTRAATJE OF IN DE VOLKSMOND HET "Peurke". Is een zeer oud straatje die de Markstraat met de Noordstraat verbind, tevens ligt er rechts in het straatje een kerkwegel die uitkomt bij de monumentale en zeer oude Sint-Barbarakerk. Hier zien we een schilderijtje van het romantisch straatje gemaakt begin vorige eeuw door landschapsschilder Cassiers.
DE EEDE. De Eede-beek die eigenlijk een kleine rivier is dewelke Maldegem van zuid naar noord doorkruist lag aan het ontstaan van de eerste nederzetting. De Eede bracht drinkwater en als rivier de zo nodige strategische bescherming voor de eerste gemeenschap. Hier zien we de Eede bij het Sint-Anna kasteel en de brug van de Westeindestraat. De ingekleurde prentkaart dateert van omstreeks 1910.
Maldegem is een zeer levende en mooie gemeenschap met een dorp die alles voor handen heeft. Veel gebouwen die getuigen van Maldegems verleden zijn bewaard gebleven zoals: het schepenhuis, het oud-gemeentehuis, de imposante Sint-Barbarakerk, de kastelen van Reesinghe, Sint-Anna en het kasteeltje en de Duimpjesvila van Victor De Lille, de Schouwburg, het Godshuis, het Oud-Hospitaal van dr. De Lille, het klooster en het station, het statig gemeentehuis en de riante oude herenhuizen enz... kaderen in het groen van vaak eeuwenoude bomen en parken. Het verleden is overal nog aanwezig in deze moderne en levende gemeente en toch zouden onze voorouders er vervreemd bijlopen in het Maldegem van nu. Alles evolueert deels ten goede, deels in het mindere. Aan de hand van oude tot zeer oude zichtkaarten destijds verzamelt door wijlen mijn vader en in de voortgezette verzameling door mijzelf, probeer ik hieronder het leven van toen in het Maldegem van vorige eeuw te schetsen, hier en daar aangevuld met een korte uitleg. Heel veel kijk en leesplezier, Ronny Van Landschoot
