Vinceti's onderzoek doet hem geloven dat het kunstwerk een samensmelting is van twee modellen: de vrouw van een rijke handelaar uit Firenze, Lisa Gherardini enerzijds en Da Vinci's leerling Gian Giacomo Caprotti anderzijds. Die laatste kreeg van de kunstenaar de bijnaam Salai of 'kleine duivel' en was vermoedelijk zijn homominnaar.

Gelijkenissen
"De Mona Lisa is androgyn, half man en half vrouw", verklaart Vinceti in The Telegraph. Vincenti onderzocht andere schilderijen waarvoor Salai poseerde en vond opmerkelijke gelijkenissen. "Vooral aan de neus, het voorhoofd en de glimlach van de Mona Lisa kan je het zien. We hebben daarmee een antwoord gevonden op een vraag die geleerden al jarenlang verdeelt: op wie is de Mona Lisa gebaseerd?".

Aangenomen wordt dat Salai amper tien was toen hij voor da Vinci begon te werken ging inwonen bij de kunstenaar en zijn gezin. Dat deed hij de komende twintig jaar.

Vincenti is al vier jaar bezig met de opgraving van een klooster in Firenze waar hij het graf van Gherardini hoopt te vinden.

Twijfel
Zoals altijd het geval is bij kunsttheorieën, wordt ook deze in twijfel getrokken. Martin Kemp, expert inzake da Vinci en professor emeritus kunstgeschiedenis van de universiteit van Oxford noemt de stelling van Vinceti "een samenraapsel van bekende zaken, halfbekende zaken en complete fantasie".

"De infraroodbeelden dragen niets bij aan de idee dat Leonardo een samensmelting van Gherardini en Salai schilderde", stelt Kemp. Hij voegt er aan toe dat er te weinig bekend is over hoe Salai eruitzag. "Giorgio Vasari, een tijdgenoot van da Vinci en chroniceur van renaissanceartiesten, omschrijft Salai als een mooie jongen met krullend haar, maar dat was in die tijd een standaard type. Dat type kwam al in da Vinci's werk voor toen Salai nog niet opgedoken was".

De theorieën over de Mona Lisa zijn haast niet te tellen. Kunstliefhebbers stellen graag dat een verloren gegaan origineel een naakt was, anderen menen dat het portret ooit wenkbrauwen en wimpers had, nog anderen zijn ervan overtuigd dat da Vinci meerdere versies van het portret maakte. (br.hln)