JUNI 2004
De oude geschelpten
Na vorige week efkens op een zijspoor gereden te hebben , keren we nu terug naar 1954, 50 jaar geleden !
We hadden het niet breed in die tijd.Aan eten was er geen gebrek, er was altijd wel een zelfgekweekt konijn of kieken met patatten of groente uit den hof.
En eens in het jaar was het echt kermis, toen ons zelfgekweekt varken het tijdelijke met het eeuwige moest verwisselen.Varkentje dat gekweekt was met brood dat grootvader (langs moederskant) elke maandag meebracht , met de fiets van Brugge. Dat brood werd, beetje bij beetje, rond gehaald ,bij mensen die het zich konden permitteren om iets weg te gooien !
Grootvader had zodoende zijn vaste toer,( ik ben vele malen met hem mee geweest ),op de st anna parochie, de verloren hoek zoals het in de volksmond heette, en ik denk dat daar de wortels liggen van mijn sociale ingesteldheid, want het was daar niet ver vandaan dat Achiel Vanacker ( Onlangs nog door de lezers van het Brugs Handelsblad verkozen tot Bruggeling van de eeuw )was opgegroeid, en zijn naam werd daar, toen ,en nu nog , met heel veel eerbied uitgesproken !
Een deel van het brood werd door Alex Tierenteyn gehouden voor eigen gebruik, want op het kleine stadskoertje van amper een paar vierkante meter groot, kweekte hij ook nog konijnen en
op de zolder had hij , hoe kan men het raden, jawel ! DUIVEN, en zo keren wij terug naar Dudzele
Zoals ik al zei : aan eten was er geen gebrek, maar voor luxe was er geen geld, en alles werd herbruikt, niets ging er verloren ! En ik had nog geluk dat ik de oudste was, want de broertjes
die na mij kwamen werden opgezadeld met de afdragertjes Immers de kleren waar ik om de haverklap uit gegroeid was gingen niet verloren.Of wat dacht je,?!
In die context kan de lezer zich best voorstellen dat er op het duivenzolderke geen plaats was voor kampioenen a la Frank Van De Broucke (alhoewel ik wel bewondering heb voor het feit dat hij van zeer ver is terug gekomen !!! )
Maar goed.Het ging niet zo goed met de duiven in die tijd, want ik herinner mij dat vader vaak zat te sakkeren omdat hij elke week na zijn broer pakte die een paar honderd meter verder woonde. Menten geeft iets, dat is zeker ! zat hij te grollen naast onze leuvense stoof
Met Menten bedoelde hij zijn oudste broer, nonkel Firmin, mijn peter !
Tussen die 2 broers zat er een verschil van één generatie, immers , mijn pa moest peter zijn van een van de kinderen van Firmin en hij was zelf nog maar 12 jaar oud !
Ik herinner mij heel goed, dat zij (Firmin& Ghislaine & Maurits - het petekind - ) telkenjare
kwamen nieuwjaren en dat Maurits steevast een duivenjong meebracht als nieuwjaarsgeschenk voor zijn peter en dat mijn vader telkens in de hoogste hemel was met de nieuwe aanwinst.
Zij zaten dan te kaarten tot een gat in de nacht, in het gezelschapvan een doos lukken en een fles jenever en ik lag in de aangrenzende slaapkamer te luisteren naar het gevloek & het geruzie, dat blijkbaar bij het kaartspel hoorde en ons moeder moest eigenlijk niet verwonderd zijn , dat ik s anderendaags ook dergelijke krachttermen durfde hanteren ! zoals
godverhemelstegodverdomme (ineens uit te spreken ! )Ik herinner mij ook vaders absoluut
strafste krachtterm die alleen gebezigd werd als alles goed fout liep of als hij bvb op zijn vingers sloeg, onder het timmeren, dan weerklonk bovenvermelde vloek gevolgd door
kruisenagel ! en als moeder dat hoorde zei ze altijd maar Jerome, zo vloeken ! zijt ge nie beschaamd !
Het gesakker werd er niet minder op toen altijd bleek dat het verafgode duivenjong van naast het nest bleek te zijn , althans volgens vader. Feit is dat, de aanwinsten, weinig of geen prijs vlogen !
En ons moeder zei dan, dat het toch niet schoon was van Firmin om zijn eigen broer zo te bedriegen !
In tegenstelling tot het naburige Lissewege was Dudzele een rijk dorp .Veel grote boeren en veel middenstanders en weinig werkvolk en in Lissewege was het juist andersom !
Het gebeurde vaak dat vader bij de boeren of de middenstand ergens een karweitje deed (zwartwerk bestond toen nog niet ) en daar iets voor terug kreeg , meestal in natura,
En op een keer heeft hij Cyriel Decoster, zijn maat, een plezier gedaan ! En toen Cyriel zijn schuld vroeg zei vader ge moet me eens een jong geven uit uw koesse ! ( met koesse word bedoeld kousen , een duif met pluimen op de poten die precies kousen aan heeft )
De koesse was geen katje om zonder handschoenen aan te pakken en het jong was deze keer niet van naast het nest want
.
Toen kwam mijn plechtige communie Ik schrijf mei 1959 ,
Er was geen sprake van om, omwille van dit evenement, niet met duiven te spelen ,en dus korfde vader de geschelpten in voor breteuil (192 km ) Het jong van de koesse was ondertussen een prachtige, ferm uit de kluiten gewassen ,duiver geworden !
S anderendaags waren de duiven wat later los wegens brandsmoor (mist) en bovendien was de schrale oostenwind fel aangewakkerd bij zoverre dat de eerste duiven slechts een snelheid haalden van amper 800 m per minuut !
En wie dacht je die de eerste won met 5 min vooruit ? juist ! de geschelpten
Ik zal die dag nooit vergeten en het schrijven van dit artikel brengt mij alles weer terug voor de geest, ook de drama s in het leven van mijn vader ,waarvan ik mij toen niet bewust was, ook omdat veel voor mij verborgen werd !
Het was zo ,dat het lang geleden was dat ik vader zo content gezien had. Ik stond er toen niet bij stil dat het nog maar 3 jaar geleden was dat zijn moeder overleden was. Mijn metje (zij gaf mijn pa soms wat extra drinkgeld voor zijn duiven en hij kon dat goed gebruiken )
Het was voor mij ook de eerste keer dat ik het wij gevoel tussen vader & zoon ervoer;Ik was trouwens de soigneur en deelde mee in het succes !
Toen zij (nonkel Firmin en vader ) veel te laat van het duivenlokaal terugkeerden ,( voor de feestmaaltijd , konijn ,ens avonds hors doeuvre de klassieke menu voor feesten in die tijd ) de overwinning moest ook daar gevierd worden , vergaten de vrouwen zelfs te reclameren wegens een dag die nooit nog stuk kon !
Tewijl mijn peter op onze koer, zomaar op de grond, met een afgedankt sinaasappelbakje onder zijn hoofd, als hoofdkussen, in het zonnetje,zijn roes lag uit te slapen ben ik stilletjes naar het duivenzolderke getrokken om de geschelpten te feliciteren met zijn overwinning.
Ik zie hem nog zitten in zijn nestbak.Het was eigenlijk niet echt een mooie duif, je hebt van die prachtige geschelpte duiven met zeer duidelijk afgetekende schakeringen in de pluimage, dat was de onze dus niet, Hij was wat wij noemden een vuile geschelpten.Hij had zelfs geen mooie kop. Hij had de kop en de blik van een arend, hij was nogal breed gebouwd en enorm gespierd !
Het enige wat echt mooi aan hem was waren zijn ogen.Ik heb ze vaak bestudeerd omdat pa mij die zondag namiddag duivenles gaf toen hij mij kwam vervoegen op de zolder. Kijk eens in zijn oog zei hij zie je dat? Dat is een kastanje oog, dat is heel zeldzaam en dat zijn de beste voor de kweek ! en de geschelpte had inderdaad een paanoog zoals ze soms zeggen.De kleur van een koffieboon en als je goed keek zag je ook de gouden adertjes die het oog een speciale glans gaven !
Na die onvergetelijke dag, ging het eigenlijk bergaf, voor een tijd althans, Mijn peter werd ziek, en het was gedaan met zijn sterk duivenspel.Hij stierf in 1961,het jaar waarin het witslag 61 geboren werd, waar ik in een van de volgende afleveringen zal over vertellen.
En in het jaar daarvoor had mijn pa al zijn duiven geslacht, zogezegd omdat ze ziek waren, maar als ik de film terug draai, en mij de beelden terug voor de geest roep, moeten er nog andere zaken in het spel geweest zijn !
Mijn vader was al eens getrouwd geweest en had een café open gehouden te Brugge( toen wist ik dat nog niet ) hij werd door de duitsers opgeeist om in Duitsland te gaan werken, Toen hij terugkwam was zijn echtgenote weg (weggelopen met een duitse officier en later als vermist opgegeven dood in bombardement? ) en zijn zoontje ondergebracht bij zijn schoonouders, die het kind niet wilden teruggeven, en bovendien was zijn café verhuurd aan iemand anders ! (als je spreekt van dramas !
)
Over die episode in zijn leven sprak vader nooit met geen woord, en toen ik de feiten per toeval ontdekte toen ik 14 was (oude dokumenten ) heb ik moeten beloven om er nooit met iemand over te spreken ! Nochtans heb ik nooit begrepen waarom men daar zo geheimzinnig over deed !
Later heb ik vernomen van moeder dat pogingen ondernomen werden om marcelleke terug te krijgen , via de rechtbank,maar dat het niet gelukt was !
Nu besef ik dat ik waarschijnlijk daar de link kan leggen naar de massamoord op het duivenhok, alhoewel ik daar buiten gehouden werd, meen ik iets in die richting gehoord te hebben.Ik weet nu zeker dat duiven financieel niet meer mogelijk waren wegens de proceskosten.Toen mijn ouders overleden waren, heb ik de verloren zoon gezocht en gevonden in Hoboken (NA 40 JAAR) en ik heb er geen spijt van !
Het was wel vreemd er na al die jaren een broer bij te hebben !
Maar goed. De enige die de slachtpartij overleefd heeft was de geschelptenVader kon het blijkbaar niet over zijn hart krijgen om hem ook te doden.En de geschelpten werd gepromoveerd tot huisdier.Hij had gans de zolder voor zich alleen en kreeg elke dag wat kiekeneten op de grond van de koer !Hij was zo tam dat hij uit onze hand at en soms via de achterdeur binnen kwam gewandeld in onze keuken ! Hij was trouwens beste maatjes met Mollie onze kat
Dat was de toestand anno 1960.Ik moet mij verontschuldigen bij de lezers dat het weinig over duiven ging, maar dat is om de situatie te schetsen ! Ik zal het heus wel over duiven hebben, volgende keer al, .Over de rol van de geschelpten die later deoude geschelpten werd !
Tot dan!
Commentaar bij de foto : Een foto van de " Oude Geschelpten " heb ik niet .Wel van zijn soigneur en hun beider vriendin " Mollie" uit die tijd....
(indien u klikt op de foto krijgt u een vergroting te zien )
10-01-2007 om 11:11
geschreven door R.C.
|
