Moeke,liefste moeke,sinds jij niet meer nààst mij,maar aan de overkant van de straat-zoals ik het noem-wandelt,doet de kleinste kleinigheid mij dagelijks denken aan vroeger.Een boek,een foto,een liedje,een utdrukking,een kledingstuk,een geur...Ik lijk Proust wel, met z'n "madeleintjes"... Toen ik jouw hand nog kon vasthouden,toen was "vroeger"zo dichtbij,jij wàs "vroeger".In het boek over jouw leven,waaruit je me nog elke dag -zij het ,op 't laatst, hortend en stotend-voorlas,waren een groot aantal hoofdstukken aan mij gewijd.We keken samen achterom en haalden steeds weer dezelfde herinneringen op.We lachten samen,we snotterden samen en toen voor jou van het verleden nog slechts een vage witte vlek overbleef,toen trok ik mijn eigen "souvenirdoos"open en probeerde ,met bekende klanken en met vetrouwde namen ,het verhaal van zoveel jaren samen,terug op gang te trekken. En nu zit ik hier,aan mijn witte ronde tafel,met mijn pollepel in de aanslag en een hoop gesneden groenten voor mij en ik maak joùw soep. Maar voor die soep op tafel kwam,was je eerst naar de markt geweest.Elke dinsdag.Als het vakantie was dan ging ik met je mee.Ik wou dat "naar de markt gaan"voor geen goud missen.De rit erheen,met de tram,was al een belevenis .We kregen twee bonnetjes van de "receveur", die ze doorstreepte met een dik blauw potlood (dat streepje duidde aan waar je moest afstappen) en met z'n duim afscheurde .Die duim zelf droeg een soort rubberen hoedje,dat scheurde gemakkelijker en voorkwam dat de brave man na een paar dagen geen vel meer over z'n vinger had .Ik zou geld gegeven hebben voor zo'n materiaal om thuis "tram "mee te spelen! Dan de markt.Al direct kwamen we voorbij het kraam "Nie warm nie wille"en kreeg ik een pak smoutebollen.Eén keer zat één van die bollen vol kokende olie en moest ons moeke me op een vensterbank hijsen om te bekomen van de pijn die ik voelde in m'n slokdarm.Wekenlang heb ik er,bij elke hap,last van gehad.Wat me niet belette om vast te houden aan de smoutebollenritus! Volgende halte:de viskraam.Twee dikke,blozende madammen stroopten paling af,aan de lopende band.Ons moeke was verzot op paling.Als we thuis het (gazette)papier opendeden,kronkelden de beestjes nog altijd verder.Ik had liever gezien dat ons moeke schelvis of kabeljauw kocht ,die leken mij "meer dood"dan die sukkelaars in hun blootje. Verder naar de kiekens. "Ha,het juffrake is er bij,hier zie,een extra pakje levertjes,daar krijgt ge schoon ogen van!" Verderop stond een man die wasmachines verkocht en dweilen en borstels..."Kom,trouw me mij,dan krijgt g'er een wasmachien bij!" Een paar jaar geleden zag ik toch,verdorie,diezelfde man staan ,op de "voddemarkt"in Antwerpen:grijzer,dikker,precies ook kleiner geworden,maar ik herkende hém direct.Alleen had hij geen wasmachines meer bij,wél dweilen en borstels en zeemvellen en nog vanalles.Misschien had hij de machines uitgedeeld aan al de vrouwen die op zijn aanbod ingegaan waren... Voor mij was één van de leukste aspecten van die marktdagen,de marktkramers zélf en het sappige taaltje waarmee ze hun waren aanprezen.Vooral de ééndagsvliegen die geen kraam bezetten,maar hun koopwaar onder een parasol hadden uitgespreid en waar ge dicht rond moest gaan staan om te zien hoe wonderlijk hun snijmachientjes allerlei groenten sneden of hun wondersponsjes de meest aangekoekte vetvlekken wegtoverden en ge kreegt er dan op 't einde van hun betoog nog een hoop attributen gratis bij!Fantasisch!Behalve,dat het mirakel ,als ge het wondermiddel thuis zelf probeerde,meestal uitbleef! Ik vond dat niet zo erg, het plezier dat ik aan hun "vocabulaire"beleefde woog zwaar op tegen het beoogde resultaat! Maar ik dwaal af van mijn soep.De magere prei en selder en twee worteltjes,die ik kocht, hebben écht niks gemeen,moeke,met het prachtige soeppakket dat gij van de markt meebracht:buiten de drie basisproducten bevatte dat pak kervel,postelein,spinazie, peterselie en in 't seizoen zelfs een paar aspergekoppen. Ons hele huis geurde naar jouw groentesoep. Als ik je op dinsdag kwam bezoeken in het rusthuis,rook ik ook af en toe een flauw afkooksel van jouw recept.Je hadt dan mee groenten mogen snijden,samen met je huisgenoten,allemaal zittend aan een lange tafel.Tenminste ,degenen wier vingers nog niet te stram waren om te snijden. "Amai,moeke,lekkere verse soep vanmiddag,dat zal smaken,hé!" Je lachte dan een beetje onwezenlijk.Misschien begreep je niet meer wat ik zei.Ik hoopte het soms.Ik hoopte dat je niet aan "vroeger"dacht,zoals ik,nu.Dat je niet meer wist,hoe het eens geweest was.En dat je vooral niet besefte dat het plastic bekertje,mét tuitje,dat een lieve bejaardenhelpster voor je neerzette, het enige tafelgerei was waaruit je,zonder te morsen,nog soep kon eten. Ciao,moeke .Liefste moeke.
Het ribbelding verwijst écht naar de hoofdletter T én ook naar mijn breicreaties uit de jaren 70. Ik zat toen 's avonds vaak alleen,de kinderen lagen in bed of zaten op hun kamer en ik haalde dan de breinaalden boven.Zoals op vele mensen had breien een kalmerend effect op mij,na een drukke dag.Als je over een simpel patroon beschikte dan kon je tijdens het breien televisiekijken,of naar de radio luisteren,zelfs- als je ervaring hadt en nog goeie ogen-een boek lezen. Een ribbelding breien,dat was zo'n simpele opdracht : een aantal steken (volgens de omvang van de opdrachtgever)opzetten,altijd recht breien,op een bepaalde hoogte steken bijzetten voor de mouwen,steken minderen voor de halsuitsnijding,over de schouders die steken er weer bijzetten,mouwsteken afkanten en verder breien "zoals het voorpand".Als je het breiwerk dubbelvouwde,zag je een hoofdletter T verschijnen.Je hoefde alleen de zijnaden te sluiten. Eigenlijk was dat het enige model dat ik tot een goed einde bracht én dat dan ook gedragen werd door de jongste leden van de familie.Niet dat ik niet kon breien.Geen steek zo ingewikkeld of ik slaagde erin hem feilloos van de ene priem op de andere te laten glijden ,kleuren inbreien,motieven opmazen,niks was mij te moeilijk.Nee,het lag niet aan het breien,daar was ik heel goed in.Het probleem was ,dat ik niet kon naaien.Ik slaagde er nooit in de verschillende delen feilloos in mekaar te doen passen. De armsgaten vielen altijd groter uit dan de kop van de mouw,zodat ik boven aan de schouder met een prop breisel teveel zat en mijn kinderen,als ze mijn handenarbeid al droegen,precies op een kapstok hingen.Naaide ik een kraag aan de halsopening dan zou je je verhangen hebben bij het uittrekken van de trui,als je er al in gelukt was het ding zonder hulp over je hoofd te trekken. Veel van mijn laatavondwerk is dan ook in de zakken van "De grijze Kat"beland of heeft op de stoep de afhaalwagen van Spullenhulp afgewacht. De wol was nochtans wel altijd van prima kwaliteit.Ik weet niet of de mij onbekende ontvangers er de nodige aandacht aan besteed hebben bij het wassen,anders zullen ze dikwijls blijven zitten zijn met een truitje "maat XXXXXSMALL" dat dan ook nog eens 5 kilos leek te wegen!Hoe zuiverder de wol,hoe voorzichtiger je moet zijn bij het wassen!Dat zei ons moeke altijd en,zoals voorheen gezegd,zij kon het weten. Nu mijn vingers strammer zijn geworden en ik niet meer zolang in dezelfde houding kan zitten,nu regent het bestellingen vanuit de familiale hoek,voor die fameuze Tpullekes.Misschien vinden ze "artisanaal"breiwerk terug mooi,omdat zo weinig jonge mensen de "kunst" nog meester zijn ,ofwel vloeit de rage voort uit heimwee naar de tijd van MIJN bomma ofwel willen de kinderen me gewoon plezieren en me iets te doen geven... "Ik draag "het"alle dagen,hoor,zegt een van mijn kleindochters,en op school vinden ze het allemaal zo'n leuk modelleke.Ik zeg dan dat gij het gebreid hebt..." "Zie je wel,zeg ik dan tegen ons Mieke,jullie wilden vroeger nooit iets dragen van wat ik gebreid had!Uuuuuuren heb ik daaraan gewerkt..." "Ja ma,ze dragen het zeker,zolang ge maar geen model kiest met mouwen of met een hoge kraag!" Zelfs dertig jaar later,nog ondankbaar! Ciao
Mijn dochter staat achter me met twee breinaalden in haar hand. Ok ,denk ik,daar gaan we weer voor de zoveelste breiles .Het is nochtans allemaal verloren moeite,want in al de voorbije jaren,is ze er nooit in geslaagd drie priemen achter elkaar normaal af te werken. Ik zet dan een dertigtal steken op "om te oefenen" en na een kleine tien minuten slaagt ze er steeds weer in ,minstens de helft ,onderweg kwijt te spelen.Dat leidt onherroepelijk tot het uittrekken van het hele gefrutsel:ik ben namelijk ook niet echt een breiwonder en het lukt mij ook nooit om de "gevallen"steken weer "op te rapen"en terug op de "priem"te krijgen. Terwijl ik dit schrijf gaan mijn gedachten als vanzelf weer naar mijn bomma en naar mijn moeke.Voor deze twee vrouwen was al het bovenstaande-en nog veel meer-pure vaktaal. Hoe ze er in slaagden om met twee onnozele ijzeren "barkes" en een bol wol zo'n prachtige creaties tevoorschijn te toveren...het bleef voor mij altijd een wonder. Mijn bomma had de gewoonte om eens om de zoveel weken,haar drie dochters ,mét kroost,te convoqueren voor een gezellige "onderonse"breinamiddag.Iedereen verscheen dan met de nodige breipatronen ,geknipt uit de "Rosita"of "Het Rijk der Vrouw" en uitvoerig werden nieuwe technieken qua op-en afzetten,"slingers",in-breien,jacquard enz enz ,besproken.Wij,kleinmannen,mochten dan niet te veel lawaai maken en ons zeker niet bemoeien met het onvermijdelijke geklets dat het ritme van de priemen volgde en soms zelfs voorbijliep.Van de gelegenheid werd gebruik gemaakt om het rijtje van familieleden eens af te lopen en tegen dat we naar huis gingen waren er steevast een paar nonkels,neven of schoonbroers(zusters)bij,wier oren flink moeten" gefloten" hebben. Er was ook altijd verse koffie én koffiekoeken,maar die waren van de dag ervoor,want die kostten een halve frank goedkoper. Meestal kregen ons moeke en haar zusters de overschot mee naar huis,wat onze pa 's avonds ,als hij in zo'n koek beet,deed opmerken:"Ik proef dat ge bij ons "Matje"gaan breien zijt!" "Matje"was het soort verkleinwoord voor "Ma ",dat onze pa altijd gebruikte als hij het over zijn schoonmoeder had.Hij kende die breinamiddagen maar al te goed .Met zijn verjaardag kon hij er elk jaar weer opnieuw de vruchten van plukken en hij wist ook dat hij dikwijls zelf de stof leverde voor de gesprekken die er gevoerd werden. Maar ...om nu terug te komen op ons Mieke,mijn dochter. En haar pulleke...zo'n ribbelding... Helaas zal dat voor morgen zijn.Jammer,ik was nu juist zo goed op dreef! Maar voor geen goud zou ik m'n kleindochters willen teleurstellen:ik heb hen beloofd na't school samen een pannekoek te gaan eten. Awel,ik ga hen eens vertellen over dat "koffiekletsen"bij MIJN bomma.(Ze spraken dat uit als "koffieklatchen")Ze horen dat graag,dat"hoe het vroeger was,toen gij klein waart..."Misschien kan ik hen wel warm stoken voor een breiles.Al betwijfel ik dat sterk.Als dat ooit zou lukken met een klik van de computermuis...ja,dan zeg ik niet... Riet,sta op en ga door of het pannekoekenuur is voorbij in de tavernes!Morgen veklaar ik het "ribbelding"!Ook beloofd! Ciao!
Ik heb een hoed gekocht vandaag. Niet zo'n Elvis Pompillio exemplaar ,dat is aan mij niet besteed.Ik draag nl nooit een hoed.Maar ik ben er dol op.En héél soms koop ik er één.Zoals vandaag.Gewoon,aan zo'n soort souvenirwinkeltje dicht bij de Grote Markt. Hij is paars ,er zit links onderaan een bloem op (ook paars) én -summum van alle summums-er hangt een "voilètje"aan.Dat is nu precies wat ik altijd gewild heb:een hoed met zo'n "vooltje"dat over de helft van je gezicht fladdert en dat verondersteld wordt je een mysterieuze blik te bezorgen.Het is trouwens dat supplementaire aanhangsel (alles in de prijs van 15 euros inbegrepen) dat mij de koop heeft doen sluiten.Ik heb het ding zelfs niet gepast,ik was er zeker van dat het me zou staan,al was het maar in de beslotenheid van mijn slaapkamer. Daarstraks,toen iedereen hier ergens in huis bezig was,heb ik mijn aankoop wél opgezet : ik zag al een beetje bleek en toonde nog bleker tegen al dat paars...het randje bobbelde lichtjes,maar dat kwam waarschijnlijk omdat ik in hetzelfde zakje een braadkip voor het avondeten gestopt had...maar dàn,het vooltje...de hakken onder mijn schoenen leken plots 10cm hoger te worden,mijn normaal futloos haar krulde als bij wonder tegen het feuter omhoog en tussen de paarse noppekes die bij zo'n flodderke horen, straalden mijn ogen de verwachtte geheimzinnige glans uit ...enfin,ik vond dat toch. Ik durf noch mijn man,noch mijn kinderen om hun mening vragen .Ik heb dan ook al een paar dito exemplaren in mijn kast liggen die ,na aankoop, het daglicht niet meer gezien hebben.Mijn excuus voor mijn nieuwe aanwinst is natuurlijk ...juist,het tralalatje.Maar welke man voelt zoiets aan?Iets om op je hoofd te zetten beperkt zich,voor mijn wederhelft,tot zo'n dikke wollen "pots"om de hond in de winter uit te laten.Idem voor mijn kinderen die daar nog een petje aan toevoegen,klep in de nek en wegwezen. Nee,laat mij maar heimelijk genieten van mijn Greta Garbo-look in mijn "boudoirke".Ik heb er een handspiegel bijgehaald om te zien welk effect de bloem langs achter heeft.Zo doende,merk ik op dat ze een klein beetje uitgerafeld is aan één blaadje.En aan de linkerkant lijkt het paars een beetje rossig.Misschien lag het hoedje er al sinds de zomermaanden.'s Avonds ga je er zeker niks van merken.Als ik hem eens 's avonds wil opzetten.Misschien volgende maand als mijn schoonzus 50 wordt.Tot dan,zal ik hem mooi wegleggen bij Misses Ivoire,Marrone en Crochet. Nu ja,15 euros... In elk geval heb ik terzelfdertijd nog eens stillekes kunnen lachen toen dat chapeauke me aan mijn bomma deed denken die altijd zei als ze iemand met een hoed zag:"Hoed,zet u goed of 'k sla u in de boet"! Da's toch ook wat waard,hé. Ciao!
Het begint eigenlijk al voor de vierde keer :hopelijk wordt dit de goeie keer! Het was best moeilijk om een naam te vinden.Normaal doe ik daar een paar jaar over :op mijn zestiende verzon ik de naam voor het eerste kind dat ik zou krijgen en dat uiteindelijk zeven jaar later geboren werd.Gelukkig heb ik minder lang gedaan over het bedenken van de twee volgende anders was ons zoontje,om fertiliteitsredenen,zeker enig kind gebleven! Skamanderke dus.Gewoon omdat ik mij plots een andere zoekactie herinnerde,ten tijde van mijn humaniora,toen we met de hele klas een naam moesten bedenken voor ons schoolblad.Ik kwam toen op de proppen met "Skamander"of "Xamander"omdat ik de avond tevoren een paar uur had gespendeerd aan het vertalen van een griekse tekst,waarin deze laatste -zoontje van de "helmboswuivende Hector van Troje"-van op de arm van zijn moeder moest toezien hoe zijn vader door Achilles werd gedood en door het stof gesleurd. Het ventje en zijn entourage waren er de oorzaak van dat ik een aflevering -toen nog in zwart-wit-moest missen van "Schipper naast Mathilde".Helena mocht dan wel voor Paris de mooiste vrouw ter wereld zijn,althans zo had ik het "vrij"vertaald,voor mij was Mathilleke onevenaarbaar (is dit wel een woord?)in haar glansrol van goeiïge commandant naast de onvergetelijke Nand Buyl . (Ik maak toch geen reclame,hé want ik las dat dat niet mag!) Dat is allemaal wel lang geleden :in een kleine twintig lijnen omarm ik veertig levensjaren!Niet dat ik me oud voel,hoor,écht niet.Er zijn zelfs zo van die dagen dat ik vleugeltjes voel groeien.Zoals op die dag ,een jaar of twee geleden,toen ik door de Antwerpse binnenstad liep en een beetje moest uitwijken voor de stoere binken van de "reinigingsdienst"die met zakken en zakjes liepen te sjouwen. Zegt er één"Pas oep,madammeke,of ik schep oe oep!" Ikke"Allez,zeg,toch nog niet bij 't huisvuil zeker!" "Joa,mor,schoen vraawe zette waai van veur in de kaaaaaaar!" Zie,op zo'n dag schijnt voor mij de zon!Want iedere échte vrouw weet,als de mannen van 't straat haar niet meer zien zitten,dan is 't definitief uit met de charmes!!! Er is soms niet veel nodig om eens mens efkes geluk te doen proeven! Mooi meegenomen is ook dat ik vanavond niet hoef te koken:mijn man brengt frietjes mee van 't frituur ,mosseltjes in azijn voor hem en ik draai een doos corned beef open.Ik ga stoppen en de tafel dekken ,ik hoop dat hij niet te lang wegblijft. Die beef doet mij trouwens denken aan Slim,de Amerikaanse soldaat die altijd bij mijn tante Mitteke in de veranda zat,als mijn moeder en ik op 't onverwachts bij haar langsgingen.Maar die Slim,dat is een ander verhaal, één voor later,als ik op tv (kleuren, nu én digitaal)een programma gevonden heb dat mij even lang zal bijblijven als "De schipper...."en als de frietjes verteerd zijn! Ciao!
