Een interessant onderwerp voor geleerden en theologen, maar ook fijn dat ik erover kan schrijven op het www.
Op de Galapagos eilanden, waar Darwin zijn theorie ontwikkelde, waar de dieren tam zijn (nu nog?), voelde ik me als in het aards paradijs en dat stemde wel tot nadenken, niet alleen voor Darwin.
Hij zag een ontwikkelingslijn in de loop van de geschiedenis van de aarde en schreef over het ontstaan van soorten en het overleven van de sterkste(n).
De commotie was grootmaar Darwin had niets te vrezen. Dat was vier eeuwen geleden wel anders toen Galilei liet zien dat de aarde om de zon draaide.
Dát is evolutie! Er is vooruitgang in humaniteit en mildheid, al gaat het allemaal niet snel.
De Jan-van-Genten hebben op het ene eiland allemaal blauwe poten en zitten op de grond, op het andere eiland zijn hun poten rood en zitten ze in bomen.Hierover hoorden we als toeristen niets, maar over de schildpadden wel. Die hebben op de ene plek geen inkeping in hun schild (dat hebben de meeste niet) maar als ze hun kop ver omhoog moeten halen omdat ze zich anders niet kunnen voeden hebben ze zon afwijkende schild wel! Ook de vinken zijn merkwaardig, als het moet hebben ze een dunne snavel. Bij Darwin thuis hadden ze als echte zaadeters allemaal een dikke snavel.
Soorten kunnen veranderen en doen dat als overleving hen daartoe dwingt.
Kwekers en fokkers kunnen ze ook laten veranderen en doen dat sneller dan de natuur en om minder noodzakelijke redenen.
Terwijl er enerzijds een vooruitgang te zien is in de loop der jaren ontstaat ook nog altijd opnieuw waar alle leven mee begon: eencelligen en andere heel primitieve levensvormen. Dat is na miljoenen jaren onveranderd, tot op de dag van vandaag.
We leven tussen alle trappen van ontwikkeling; mierenvolken en mensenvolken en nog veel meer variaties in leven en sociaal leven.
Mensen lijken uiterlijk veel meer op elkaar dan honden of andere zoogdieren.
Zelfs apen die het dichtst in de buurt komen hebben veel groter uiterlijke verschillen, van heel groot en zwaar tot heel klein en tenger.
Wat mensen verschillend maakt is niet hun kleur of andere uiterlijke kenmerken, het is hun geest. Is geest hetzelfde als brein of komt het tot uiting via hun brein?
Wie zal het zeggen?
Hoe ver iemand ontwikkeld is in intellectueel opzicht, hoe lang iemand al leeft, hoe rijk of arm hij is, is vrij snel duidelijk, maar niet hoe het moreel besef erbij staat.
Als er blijvend primitieven ontstaan in moreel opzicht, net zoals er altijd elementair leven ontstaat, dan zal de aarde nooit evolueren tot een plaats waar alles goed is.
Men heeft dat altijd al geweten.
Maar ook heerst het verlangen naar beter en het besef dat ooit alles volmaakt kan zijn. Is dat een loos verlangen of een innerlijk weten?
Met het verbeteren van de wereld wordt de aarde bedoeld, de hele aarde. Nooit eerder is de inbreng van mensen voor het welzijn van de wereld zo essentieel geweest, want voor het eerst in de geschiedenis zijn mensen in staat de aarde totaal te vernietigen. Nucleaire, chemische en biologische oorlogsvoering kunnen uit de hand lopen; ingrepen die het klimaat beïnvloeden hebben nú al negatieve gevolgen voor de hele aarde.
Altijd was er al angst voor aardbevingen, stormen of een zondvloed. Kosmische invloeden zouden altijd al het aardse leven kunnen vernietigen. Doemdenkers zijn er daardoor altijd geweest, in de bijbel wordt gesproken over de eindtijd, maar nu hebben ze meer reden om te vrezen voor het einde. Was het maar waar dat wij - u en ik - dit kunnen voorkomen. Maar de wereld is méér dan de aarde! Het is lang niet zeker dat het slecht gaat met de oneindig grote wereld.
Als we kijken naar wat niet door mensen tot stand is gebracht, zijn we een en al verwondering en bewondering; de enorme diversiteit en schoonheid van bloemen, vogels, vlinders. Hoe meer we de natuur leren kennen, hoe mooier die blijkt te zijn. Maar we kijken vaak met nóg meer interesse en bewondering naar wat mensen hebben gemaakt. Mensen zijn van nature scheppers, ontwikkelaars. Scheppen geeft zin aan het leven, is misschien zelfs het doel van het leven. Men werkt aan de wereld, maar verder dan de aarde reikt de menselijke macht niet.
Tot nu toe schiep men alleen op het realistische vlak maar in deze tijd hebben we een nieuw gebied ontdekt waarin de scheppingsdrang kan worden uitgeleefd.. het wereldwijde web! Hierop wordt de realiteit getoond, maar het gaat veel verder dan de realiteit. Het toont ons ook beelden die in wezen niet bestaan. Deze zijn vaak ook heel mooi. Wij zien dit virtuele vlak als teken dat er ook andere dimensies kunnen zijn, waarover altijd al is gesproken.
Als de ontwikkelingen leiden naar vooruitgang hebben we niets te vrezen. De aarde, ooit een kale, stoffige bol, is er in de loop van miljoenen jaren niet op achteruit gegaan.
In wezen blijft ieder mens altijd jong. Met veertig voel je dat. "Ik, veertig? Dat kan niet!" Maar het gevoel niet te verouderen blijft, ook als je zeventig bent of zelfs negentig, zoals mijn buurvrouw die het er laatst nog over had.
Er zijn genoeg mensen die zich oud voelen, ouder soms dan hun kalenderleeftijd. Die richten hun aandacht op hun lichaam en dat veroudert natuurlijk wel.
In een kind is een wezen dat zich wil ontwikkelen. Daarom zal geen enkel kind, al is het nog zo groot, mooi en sterk verlangen om altijd kind te blijven.
In het bewustwordingsproces van deze tijd spelen ook de dieren een rol. Ondanks alle rampen is er toch een positieve ontwikkeling te signaleren.
De dierenbescherming is een oude vereniging, in Nederland opgericht in 1854 in navolging van Engeland. Toen er nog geen algemeen geldende mensenrechten waren, hadden dieren helemaal geen rechten en gruwelijke wreedheden waren toen gewoon. In de laatste halve eeuw is veel veranderd. Bijna niemand weet dat voordien ook in Nederland nog zeehonden werden doodgeknuppeld, dat in oude kookboeken staat hoe je merelpaté moet maken.
Huisdieren hebben tegenwoordig een goed leven. Ze krijgen volop eten, goede slaapgelegenheid en zelfs snoep en speelgoed. Als er problemen zijn, is er behalve de dierenarts nu ook de psycholoog en de fysiotherapeut om hulp te bieden.
De toenemende welvaart heeft ook gemaakt dat het fokken van consumptiedieren heel grootschalig is geworden. Nooit eerder is dit voorgekomen. Zonder dat ze er zelf iets aan konden doen, groeide hun aantal decennia lang explosief. Toch bleef de bio-industrie buiten het gezichtsveld van de meeste mensen. Door gevaren van dierziekten voor ons komt die brance nu in het nieuws. Voor de dieren maakt het echter weinig uit of ze worden geslacht, geruimd of sterven aan een ziekte.
Heel interessant is de verandering ten goede in de beeldvorming over dieren. Er wordt wereldwijd onderzoek gedaan naar intelligentie en andere vermogens die we altijd als puur menselijk hebben beschouwd. Langzaam wordt duidelijk dat er eerder sprake is van een gradueel verschil tussen mens en dier dan van een essentieel verschil. Tegenwoordig wordt dan ook minder gedacht in termen van goed en slecht. Paarden en koeien, kamelen en schapen waren goed, slangen waren slecht. Kraaien, knaagdieren, insecten en vele andere soorten zaten ook in de verdomhoek. Padden, van oudsher opzettelijk vertrapt of gemarteld, tot voor kort zeker overleden als ze de rijweg opgingen voor hun jaarlijkse paringstrek, worden nu geholpen bij het oversteken (padden rapen). Dieren zijn onderwerp in tv-programma's die veel kijkers trekken onder het motto: "alle dieren tellen mee".
In deze tijd groeit dan ook het besef dat alles wat leeft in wezen gelijkwaardig is.
Vrij om als leek je mening, je visie over geloof en alles wat je interesseert op het wereldwijde web te kunnen zetten is een zegen van de tijd en de maatschappij waarin we leven. Als het over geloof ging was er altijd vrees voor gifbeker, brandstapel, steniging of andere gruwelijkheden en leken konden vaak niet anders dan zwijgen.
Iemand zei: "Het is ondenkbaar dat ons leven dat zo hoog ontwikkeld is, zou eindigen met de dood", waarop het antwoord kwam: "Wie zijn wij nou helemaal? Ik ben niet meer dan een mug. Als ik een mug doodsla, is het pats! Uit."
"Wie ben ik om niet te willen geloven? Maar als ik moet geloven, dwangmatig, diktatoriaal, vooraf bepaald waarin je je moet manifesteren, of anders hoor je niet bij de club, dan hoef ik niet in die club. Als ik dood ben, jammer dan. Basta. Ik heb goed geleefd, zoals de gemiddelde. Als er iets is na de dood, dan kom ik heus wel door de ballotage. Als alleen prominenten erdoor komen, dan niet, want dat ben ik niet, dan hoeft het niet."
"Geloven wil ik niet meer. Zekerheid wil ik met mijn verstand én met wat ik persoonlijk heb ervaren of wat anderen - die ik goed ken - hebben ervaren. Niemand hoeft ermee in te stemmen. Jammer als er geen Godheid is - geen goedheid behalve bij ons, mensen - en geen hiernamaals. Als het niet anders is, dan is dat helaas zo. Hoe zeker moet je zijn? Absolute zekerheid is misschien teveel gevraagd, want dat Australië bestaat is zeker, al ben ik er nooit geweest. Ik wil o.a. schrijven wat maakt dat ik neig tot religie omdat ik het interessant vind en het liever op het web zet dan in mijn dagboek."
Met het verbeteren van de wereld wordt de aarde bedoeld, de hele aarde. Nooit eerder is de inbreng van mensen voor het welzijn van de wereld zo essentieel geweest, want voor het eerst in de geschiedenis zijn mensen in staat de aarde totaal te vernietigen.
In wezen blijft ieder mens altijd jong.
