De zoekende mens is pelgrimerend. Hij surft omdat hij niet gelooft dat de sky de limit is. De bewoners van dit tranendal zoeken tijd en ruimte te beheersen. Ze deden het vroeger met boetetochten en ommegangen om de lijfelijke grenzen van ziekte, pest en dood te bezweren. De hedendaagse mens durft ruimtevluchten te presenteren als bitcoins. Onze voorouders trotseerden de grenzen van de aardse beperktheden met gezegende penningen, bedevaartmedailles en duivelbezweringen, waarin ze heilig geloofde.
Onzen Heertje erfgoedvereniging laat die zoektocht the limithed sky voorbij zien in de verzameling penningen.
Grenzeloos van Lourdes tot Beauraing, van Fatima tot Saragossa, van de Wonderbare medaille van de Rue du Bac tot de penning van Sint Jozef uit China ze bewijzen allemaal dat er geografisch geen grenzen zijn aan het geloof en dat het contact met het bovenaardse grijpbaar grenzeloos nabij is voor de devote ziel.
We stellen ten toon in de letterbeek, de Poperingse bibliotheek twee weken nog na de erfgoeddag.
Met uw account op de website kan je al onze penningen of medailles nu al bewonderen.
Ondertussen zijn we gestart met een 10 jaren plan nl. het digitaliseren van onze vlijtplaatjes (kerkeboek prentjes en sanctjes voor de brave kindjes). Deze databank zal voor heel wat studieprojecten kunnen gebruikt worden we vernoemen bv. de studie van de kostuums en de pedagogiek van onze grootouders.
Met de Engelse titel kan je op deze site de nieuwe vondst van more than 600 seals and amulets consulteren en er de beschrijving vinden van een academisch relaas van een opzienbarende ontdekking.
Voorheen moet daar een klooster geweest zijn, maar de vondsten die gaan terug tot de 7e en 4e eeuw voor Christus.
We stellen het ons zo voor dat men 25 eeuwen na onze tijd zo'n Lourdeswaterkraantje vinden zal. Welke academicus zal het de burger van de 50e eeuw kunnen verklaren.
Als je zo'n paar honderd prentjes hebt gedigitaliseerd dan krijg je weer de lust om vondsten te communiceren.
De iconografie is bijzonder instructief. We durven zeggen ze was vroeger én omwille van het bevattingsvermogen van de mensen - zo denken wij nep-superieure stervelingen - én omwille de schaarste aan leermiddelen zeker in zijn eenvoud ontroerend leerzaam.
In een vroegere melding wezen we op de beeldende taal van de penningen en de geëngageerde boodschappen. Nu namen we een doorlichting van de prentjes die werden toegevoegd aan een vroom tijdschrift reeds voor de eerste wereldoorlog.
Coppin-Goisse is een vroege uitgever. We vinden al prentjes rond 1908 van dit prentenkabinet.
Enkele smaakgevers.
Zo konden de vrome gelukkige het ateliers van Sint Jozef voor de geest halen en het spinrok van Maria. Rechts vooraan naast de schaal met fruit.
Maar je hoort ons niet zeggen dat alles zo eenvoudig was... Naar de jaren '50 toe werd er al meer eens een Latijnse spreuk verwerkt. Zo vonden we de hint om te verklaren waarom de Heilige Toontje met zijn kindje - van Padua zo bekend is in het zoeken van verloren voorwerpen.
Si quaeris - vertaald als je zoekt - is een tekst die men in de eucharistieviering van zijn feest gebruikt. Men verwijst er wel naar al wat de mens kan zoeken, hoofdzakelijk spiritueel, maar de mens is van vlees en bloed. Dus....
We krijgen inderdaad vaker specifieke vragen. Dit keer was het ons een een peulschilletje... Maar we zijn wel blij mensen terug oude vertrouwde - bijna verloren - ankerpunten te kunnen terug bezorgen.
Het is zeker niet onze bedoeling te restaureren. We willen de magie niet cultiveren.
Maar de tegenpool waarbij we de mensen alle houvat onder hun levensorientatie onttrekken is even vernietigend.
Dus gooi het kind met het badwater niet weg.
Daarom waren we zo blij de vraag van onze mailvriend beantwoorden.
Zo luidde de vraag:
Goede avond
Ik hoop dat alles goed gaat met jullie en zijn normale gang gaat. Hier vliegt de tijd zeer snel.
Nu een vraagje: ik kende vroeger een prachtige spreuk, die in veel huisgezinnen aan de muur prijkte. De tijden zijn veranderd zegt men, maar ik vind het spijtig dat ik ze niet meer volledig ken.
voor ons is de tijd op dat gebied niet veranderd, wij zijn nog altijd gelovige christenen.
Misschien kan jij in uw archief van het museum, in boeken of geschriften, deze spreuk nog terugvinden. In gedichten, gezegden, spreuken of d.g.m.
De spreuk was als volgt: "Wil in uw huis, aan Christus Kruis,
de plaats van ere geven,
Zo zal uw huis dan door dit Kruis,
..............enz
En inderdaad we hebben die gevonden, lees je mee?
Over de vormen van het kruis kan je op de
Thomaswebsite meer lezen. De vormen die een kruis kan aannemen geven we hier illustratief.
Met wat pech... een bus met twintig minuten vertraging zijn we er toch geraakt.
Op die manier konden we nog de publicatie meekrijgen, maar de uiteenzetting was voorbij.
Sorry maar het is druk in de herfst
de bladeren vallen
de activiteiten staan in file.
We moesten onmiddellijk na het gidsenevenement de bus kunnen halen om te laat toe te komen en Murphy was ook van de partij. De bus was te laat. Inderdaad zo kom je toe als als de speaker eigenlijk al weg is.
Geen nood we konden nog het boekje op de kop tikken en kunnen je laten mee genieten van de foto's die ze bij ons in de depot hadden genomen. Zo voelen we ons nog eens nuttig.
De tekst is van Meneer L Maddelein. We geven hem de redactionele vrijheid.. enkel de beelden zijn onze medewerking.
Bakkerijmuseum: surfplank of broodplank 01.11.2013
In een zachte bries trokken legende en levensverhalen van de Sancti en Beati, Sanctae en Beatae op de broodplank voorbij. We hadden de gelegenheid om een aandachtig, voorbeeldig quasi heilige gehoor te woord te staan.
We mochten dankbaar meereizen met de voorzitter van het bakkerijmusem hieronder als bezoeker van de tentoonstelling, bakker Sansen uit Poperinge. De tentoonstelllng is nog tot maart 2013.
Een verzorgde opstelling stolpheiligen hielpen het geheugen en de gedocumenteerde A4-tjes konden spiekenderwijs helpen om de tijdslijn in het oog te houden.
Bij de geïnteresseerden o.a. E. H. Deken van Veurne en een zeer geanimeerde ploeg sympathisanten van het museum.
We verkozen ons te beperken bij de uitgestippelde personalia. Later in het jaar houden we ons voor een aanvullende kwartaalpublicatie uit te brengen met nog enkele sprokkels rond het kaastoastje op internet, Zosima en Maria van Egypte, Martialis van Limoges, Saint Emilion, de Heilige Gallus en de Heilige Kartulus. Er zijn er inderdaad nog enkele.
Het zou ook boeiend kunnen zijn te grazen in de mythen van Kelten en Germanen. We kunnen eveneens grensoverschreidend het moslim brood, de matse en de hammansoren bij de verhalen uit het hiernamaals in een naschrift vermelden. We houden inderdaad het eucharistisch brood als apotheose.
Wat ons betreft de kous is niet af, maar proficiat: 't was een goed begin.
Een collega bidsnoer verzamelaar toonde honderden bidsnoeren in de Kerk bij De Spil in Roeselare.
Verzorgd en deskundig geinventariseerd. Proficiat. Het mag gezien worden.
We zijn op het einde van de tentoonstellingsperiode er toch nog geraakt. En we beklagen het geenszins.
De specifieke invalshoek is de oorsprong van het voorwerp, de Russisch ortodoxe paternoster, het grote muurexemplaar, de Lourdes souvenir met water van Lourdes of het bidsnoer dat meekwam van Jerusalem.
Er is inderdaad een zeer grote verscheidenheid in materie, olijfpitten of niet onmiddellijk te benoemen gesteente, geslepen kralen en zilveren hebbedingetjes.
Spijtig dat ons fotoapparaat het liet afweten. Om het fotomateriaal dat we hier hadden kunnen presenteren te compenseren even een kijk op de materialen op onze borden.
Hieronder de bidsnoer om de kruisweg te doen, die van Onze Lieve Vrouw van de zeven Weeën, het kroontje en het bidsnoer van het Kindje Jezus van Praag (roze). Onderaan het zeldzame exemplaar ter ere van de vier wonden van Christus.
Bij alle feestdagen hoort dat de locatie even wordt uitgekuist... Dan wordt wel eens het een en het ander opnieuw bekeken, naar waarde geschat.. of afgevoerd.
Zo voelden we ons toen we de power point over de achtergronden van onze
feesten weer eens onder handen namen. Eerlijk gezegd: een feest: boeiende materie.
Je frist het een en het andere wat op. Je voelt dat de moedige meedenkers hun steentje bijdrage, de boom wordt weer een BOOM, de HULS is het stekelige evergreen pantser en zoveel attributen herwinnen de tweede naïeviteit. Wat hebben we toch ZINnige verhalen. Inderdaad voor wie zin heeft in en aan verhalen.
Verhalen die moeten zijn wat ze zijn. Echte Sinterklazen en geen moeder overste...
Er is inderdaad zoveel te vertellen. We willen ermee verder gaan.
Al wie wil verwittigd worden om aan onze ronde tafelgesprekken deel te nemen. Mail het ons.
We hebben het de volgende zitting verder over de OORSPRONG van onze feesten.
Opening in het bakkerijmuseum: Heiligen op de broodplank
De week van de bakker: een excellente gelegenheid om de broodplank voor het voetlicht te brengen.
En op die broodplank HEILIGEN! Een ideetje van het bakkerijmuseum. Als je het ons vraagt zeker op je agenda zetten.
In het vooruitzicht van ALLERHEILIGEN.
Bij nader kerkelijk order nog altijd een geboden feestdag.
Die dag worden de registers in het museum nog eens extra opengetrokken.
Het manna uit de hemel werd indertijd bij de Heilige Benedictus en de Heilige Antonius met zijn zwientje gebracht door een raaf, Rochus kreeg het van een hond.
Het is bijzonder boeiend om te vernemen dat het brood zomaar aan aangroeit voor Sinterklaas, houtspaanders wordt bij Sinte Godelieve, de heilige Cunera en Saint Emilion, terwijl het rozen wordt bij de Heiligen Elisabeth en Zita en - stupid! - stenen bij de H. Kastulus....
We hebben godzijdank in den lande nog altijd dagelijks brood. Heiligen hebben altijd gezorgd voor brood aan de armen omdat zij hielden van het Eucharistisch brood.
Enkele maanden terug zijn we begonnen met Mie en Eric van het onderwijsmuseum - foto hieronder - om wat bijeen te zoeken voor de tentoonstelling.
Zoals reeds gemeld zijn de mensen een paar keer langs geweest en hadden behooorlijk wat lof voor onze voorraad.
Vrijdag 18/10/203 was het dan zover.De tentoonstelling werd onder de gebruikelijke belangstelling geopend. Het was een drukke dag want op een ander front opende men die andere tentoonstelling die op onze medewerking beroep deed.
Eerst Ieper, dat is dichtst bij de deur en Veurne met het openbaar vervoer vanuit Poperinge is sowieso niet mogelijk zonder overnachting. Onze secretaris en de andere leden van het bestuur hadden allemaal geldige excuses. Wij namen de bus naar Ieper.
Thema van het experiment: De geschiedenis van de beeldvorming van enkele grote niet-christelijke religies in het Belgische katholieke godsdienstonderwijs aan de hand van leerboeken (1870-2000). Dat was het thema en is ook met een ongevevenaarde veelheid van letters het onderwerp van de expositie.
De Heer Jan Van Wiele - uiterst rechts - Universitair docent, Tilburg School of Catholic Theology. Department of Practical Theology and Religious Studies stuurde en maakte het academisch produkt... van heiden tot partner. Voor wie geïnteresseerd is de expositie loopt nog een tijdje. Zoek er vooral niet de eigen belevenis van hoe je indertijd zilverpapier spaarde voor de arme ongelovige kindjs of zelfs niet het handboek van Vandevivere dat je indertijd op de schoolbanken - door de streekgenoot geschreven en gebruikt. In de tentoonstelling kan je alle meer academische geschriften en literatoren over het onderwerp (heiden en partner) in de kasten de geestelijke revue laten passeren.
Ons tweede bezoek in BRUGGE bracht ons bij een thema dat ons duurbaar is geworden mede door de intense studie en samenwerking met Anne Flor VAN MEENEN (cf. uitzending op WTV 08/10/2013).
De organisatie was in handen van demensnu en lijkt ons van hetzelfde niveau als toen we mochten meespelen met ongelooflijk KORTRIJK.
De initiatiefneemster was uitnemend ingenomen met haar thema.
En iedere bezoeker zal zeker bij één of ander beeld stilstaan.
Heengaan van een kind, een begin zonder einde, een smeken naar de hand die niet loslaat... zo vele ontroerende niet te wissen verwoordingen....
We waren blij dat we getipt waren. En het bezoek aan de honderden begraafplaatsen door Anne Flor heeft een pak pakkende levenswijsheid geoogst. De tentoonstelling in Jan Garmijn, Brugge is halverwege wie er snel bij is kan nog een kijkje nemen.
Voor de stadsgenoten ook hoe POPERINGE met zijn engelenveld omgaat is er op zijn specifieke manier te zien. Hier bij de vitrine kast over de respijtkinderen bv. Poperinge, maar ook Brugge.
We waren nog maar eens met een beperkte delegatie op studiereis. Naar Brugge, die schone om twee redenen: één: naar de collegae en hun religieus erfgoed. twee in het volgende blogbericht.
Op zijn Westvlaams: 't was schoîne.
't was om ervan te dromen.
Het OCMW dat een kloosterkerk conserveert en toegankelijk maakt. Inderdaad van 't schoîne tevele. Maar ieder bezoeker zal moeten toegeven je kunt er niet naast kijken. Het geeft 100% weer wat het geweest is. We zijn er ons van bewust dat de moderne musea optiek hetlichtjes anders zou uitwerken, maar ... zo was het!
En het zette ons aan het dromen. We waanden ons rakelings nabij. Dromen zijn vaak enigmatisch: materie om er een fictie-productie van te maken, zo à la VT4! Onzen Heertje in een kerk of kloosterkappel, voormijn part een gasthuis.
Maar met onze twee voeten op de grond lezen we de beleidsplannen van de Vlaamse regering en dan zien we dat de tweede prioriteit van de aandacht voor cultuur door de gemeenten het religieus erfgoed is.. lees maar mee
De Israëlieten mediteerden onder de vijgeboom, de druïden verkozen de eikeboom voor hun devotionele bewogenheid, de gezinsbijeenkomst in Izegem houdt hun speakerscorner onder DE LINDE.
Voor de gelegenheid werd Onze heertje in het vriendelijk gezelschap genodigd aan de lange tafel.
In een mini-tentoonstelling werd in een gezellig rond-de-tafel-gesprek over devotie nagedacht .. en des chocs des idees jaillit la lumière. We moeten niet tot de 17e eeuw terugkeren naar Nicolas Boileau om te weten dat reeds de prehistorische bewoners stenen lieten botsen om er vuur uit te slaan.
En... de sessie was helemaal niet aftands of uit de tijd van het interbellum. Een groot deel was 1962 voorbij. De sporen van de hippietijd en de contestatie van de burgerlijke moraal weekten de ideeën en awesome - ja, zelfbewust, strijdend - werd de volksdevotie, geloof en bijgeloof ontleed, gewikt en gewogen.
In een digitale omgeving, tastbaar en voelbaar, de voorwerpen lagen op tafel: een mix van toen en nu; iedereen leek tevreden te zijn.. Onze Heertje, de erfgoedvereniging was weer eens op missie.
Het was curieus dat voor de mensen van curiosa ook onze site - of de inhoud - verbazing wekt... Op het eerste zicht was hun vraag duidelijk: Heb je voorwerpen die het bijgeloof van de soldaten in de oorlog van '14-'18 illustreren?
Met de vraag wat ze bijgeloof noemen hebben we de opdracht aangevangen. De grens is vatbaar voor interpretatie. Over de inhoud van het artikel had men nog geen zicht... Uiteraard raden we de geïnteresseerden aan het tijdschrift in te zien...
Wij tonen hier enkele beelden waar de redactie van curiosa blijkbaar in geïnteresseerd was.
Het Engelstalige beschermtasje en de penning van Kardinaal Mercier.
We hernemen een beeld dat vroeger al eens besproken is: het reiskapelletje (Vlaamse identificatie-item). De Nederlander noemt dit een zakheiligdom.
Nu donderdag hadden we onze werkdag. We waren er de gehele voormiddag met vier mensen om prentjes te klasseren. Extra dank aan de volhardende ploeg. De veelheid van de oogst maakte het bijzonder vruchtbaar. De exemplaren waar er meerdere versies en meerdere stuks van binnenkomen zijn het makkelijkst te verwerken. het wordt alleen wat trager - saaier - stesserend als de laatste loodjes moeten worden gelegd, maar dat is niet voor morgen gezien de hoeveelheid te verwerken stukken.
In de overrompelende stukken was er door een snode infiltrant een subtiele waarschuwing binnen geslopen.. voor de bestuursvergadering?
We oordeelden dat dit prentje enkel op de rand bij de devotionalia hoort. De discussie is nog niet gesloten. Zo kan er bij de varia een actueel punt ingeschoven worden. Geestrijke dranken worden in alle culturen en religies gebruikt bij de eredienst? Hoe kan men dan de aangebrachte devotie (cf. prent) als onderdeel van onze verzameling rechtvaardigen?
We willen de schenker er ook op wijzen onze bestuursvergaderingen ook wel zwaardere problemen moeten oplossen. Ons boekenbestand moet dringend een ruimer onderkomen krijgen. We hebben zomaar 53 m. stapelruimte meer nodig dan we heden in ons buitenverblijf (Oud gemeentehuis Watou) als onderkomen hebben.
De bijgaande foto geeft u een idee van een binnenkomende schenking....
We moeten nog niet denken van op pensioen te gaan...!!!
Onze studiedienst zocht uit wat we kunnen presenteren in de tentoonstelling rond de pauzen van de laatste eeuwen .
We kwamen tot de constatatie dat we nog maar eens ruimte tekort hebben. We zeggen het liever zo dan dat we zouden resumeren dat we materiaal teveel hebben. Tenslotte is er bij de mensen die er zich in interesseerden heel wat bewaard dat naar de paus van de eeuw verwees.
Borden, documenten - meegebracht van Rome of via via overhandigd -, fotomateriaal en eenvoudige gedachtenissen aan het heilig jaar, een pausbezoek van een familielid of de paus op bezoek in Ieper bv.
We hebben het dan nog niet gehad over de pauskeuze, de zwitser garde, de tiara*, de encyclieken, de reizen, enz...
In de twee kasten die we hebben om de mini tentoonstelling te stofferen hebben we gekozen om een eenvoudige review te brengen van Pius IX naar de huidige paus.
Je kan er bij wijze van spreken de stappen volgen via afbeeldingen, penningen en prentjes....
Die het niet gezien heeft kan er niet van mee praten.
* Over de tiara hebben we een kwartaalschrift voorzien voor 2014, nr. 1.
Tussen de plaatselijke bezigheden die ons ook altijd wat devotioneel erfgoed openbaren vaak specifiek met de stad verbonden sprokkelden we in de rijke Sint Franciscus iconografie. We verwijzen hiervoor naar de site van westhoek.be.
Je kan er o.a. het schilderij van Jules Boudry zien waar hij (zelf) als Franciscus de drie geloften ontmoet.
Een ander merkwaardige ervaring was op zich zeker boeiend.
Terwijl allerwegen de godloze maatschappij met paraBELs, bellen en .. reBELS wordt uitgetekend zijn wij aan het RUIMEN. Terwijl in Tertio de godsdienstles - waar we kunnen van meespreken - van de ene ijstijd naar de andere verglijdt. We lazen: Kortom, ik zie vandaag zowel binnen als buiten de scholen weinig draagvlak om een onderwijsnet daadwerkelijk opnieuw religieus te oriënteren.
Terwijl dit allemaal zo is runnen wij een KENNISCENTRUM.
Het gevaar van het woord KENNIS-CENTRUM is dubbel. We zijn niet HET centrum van kennis. We zijn lang al aan een andere invulling van het woord KENNIS toe. Het begin van de wijsheid is al vaker gedefinieerd. Het ligt zeker ook voor de mensen die ons deze keer erfgoed=kennis bijbrachten buiten ons.. Bijbels is het begin van de wijsheid het ontzag voor DE Andere.
We zijn de andere, een authentieke representant van demensnu dankbaar voor de tip, die ze signaleerde uit een oud boekje van de verering van het Heilig Bloed in Brugge. Ook daar zoals je kan meelezen bestaat het verhaal van het ongedoopte kind - met dezelfde verwijzing naar de drie dagen voor de verrijzenis - in dezelfde eeuw - de liturgie van de respijtkinderen.... lees maar mee
uit Triumphe van het Heiligh Lijden Christi Jesu
72
In het jaer onses Heeren 1407 op den elfsten van November was
te Brugge in de Balckstraete een kindeklen opgedoopt gestorven ende drie dagen
begraven . Maer de moeder aenriep sonder ophouden het heyligh Bloedt
73
van Brugge segghende: Voorwaer ick hoore mijn kindt dat
leeft. Men ontgroef het kindt ende bevondt dat het leefde. Het viert gedoopt
ende gedragen in de kercke van het H. Bloedt alwaer men tselve heeft levende
gesien.
Of zijn onze medewerkers op vakantie, of zijn ze op een memorial, ze blijven met DE zaak, onze business bezig.
We herinneren ons zijn verblijf op vakantie in Spanje (zie vroeger).. nu was er een klasbijeenkomst en inderdaad onze secretaris had een paar valiezen uit het depot meegedaan om de mini tentoonstelling te ontplooien.
Het spreekt voor zich dat de aanwezige Woumenaars zich in verhalen konden uitleven.
De vragen van de catechismus kenden ze niet allemaal meer. Maar dat ze ze gekend hadden dat hadden ze meer dan eens de kleinkinderen verteld. Wat nu google noemt zat vroeger in de grijze hersenstof. Times there are a changing!
Een paar fotootjes maar.
De vrouwen hadden alle tijd om over de kroontjes en kleedjes van de plechtige Communiedag en de dag erop te debatteren.
Terwijl onze staf er zich over buigt hoe we tussen schip en wal zullen laveren gaat het leven verder. We hebben de tijd niet om wakker te liggen van Provinciale sluimertrage depotplannen en de eigen steedse - zonder moeite in dank aanvaarde interim - assistentie.
Vandaag 6 september 2013 hadden we weer twee drukke werksessies.
Het bakkerijmuseum speurde - volgehouden - naar alle sancti die van ver of bij, legende of tastbare sporen van BROOD vertonen in hun ook al niet altijd historisch verhaal. Geef ons heden een verhaal van een broodheilige!
Op de fotos zie je vele handen maken licht werk en de koffiepauze.
Wie in het effect geïnteresseerd is bezoeke de tentoonstelling komende maand in oktober in HET bakkerijmuseum.
In de nasleep van onze tentoonstelling over Onze Lieve Vrouw van Sint Jan kregen we zowaar de organisatie van demensnu (Humanistische kopel) op bezoek. De geïnteresseerde dame zocht elementen om het omgaan met de dood van kinderen in beeld te brengen in een komende tentoonstelling ook weer in oktober. De dood in kinderschoenen... Haar invalshoek was hoe het fenomeen van de enfants de répits/respijtkinderen in het toenmalige mensbeeld werd beleefd.
Alvast geen sinecure. Anne-Flor Vanmeenen kwam met de trein in Poperinge toe en vond het bezoek een speurtocht in voor haar vaak heroïsche, dan weer achterhaalde en/of contekst pragmatische hanteringen. De dood van een kind.. altijd iemands kind, altijd een weerloos kind....
Soms wordt dat zelf het primaire werk van een boek dat nog nooit is ingekeken. Het domein van de dood van het kind is zo één van de item waar niet zoveel is omtrent gepubliceerd... Met zoektocht van Anne-Flor is het probleem AANGESNEDEN.
