Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
E-mail mij
Druk oponderstaande knop om mij te e-mailen.
Doorheen de dagen
Ervaringen besproken
10-12-2011
ZONDAG 11 DECEMBER 2011
3deAdventszondag B: 11 december 2011
Er
trad een mens op, een gezondene van God
De derde zondag van de advent werd voeger gaudete genoemd: verheug u!
Het is de zondag van de getemperde, ingetogen vreugde omdat wij halfweg zijn in
deze advent: Kerstmis is al meer in zicht: het Licht voor en over de wereld
komt dichtbij.
Van dat komende Licht legt Johannes de Doper vandaag getuigenis af.
Er trad een mens op, een
gezondene van God; zijn naam was Johannes. Deze kwam tot getuigenis,
om te getuigen van het Licht opdat allen door hem tot geloof zouden
komen. Niet hij was het Licht, maar hij moest getuigen van het
Licht.
Dit dan is het getuigenis van
Johannes, toen de Joden uit Jeruzalem priesters en levieten naar hem
toezonden om hem te vragen: Wie zijt gij?
Daarop verklaarde hij zonder enig voorbehoud en met grote
stelligheid: Ik ben de Messias niet. Zij vroegen hem: Wat
dan? Zijt gij Elia? Hij zei: Dat ben ik niet. Zijt gij
de profeet? Hij antwoordde: Neen.
Toen zeiden zij hem: Wie zijt gij dan? Wij moeten toch een antwoord
geven aan degenen die ons gestuurd hebben. Wat zegt gij over uzelf?
Hij sprak: Ik ben, zoals
de profeet Jesaja het uitdrukt, de stem van iemand die roept in de
woestijn: Maakt de weg recht voor de Heer!
De afgezanten waren uit de
kring van de Farizeeën. Zij vroegen hem: Wat doopt gij dan, als
gij de Messias niet zijt, noch Elia, noch de profeet?
Johannes antwoordde hun: Ik
doop met water, maar onder u staat Hij die gij niet kent, Hij die na
mij komt; ik ben niet waardig de riem van zijn sandalen los te maken.
Dit gebeurde in
Betanië, aan de overkant van de Jordaan, waar Johannes aan het dopen
was.
Johannes 1,6-8.19-28
Een gezondene van God
Er trad een mens op, een
gezondene van God , zo begint het evangelie uit Johannes vandaag. Die mens,
die gezondene van God, dat is die andere Johannes: de Doper, de Wegbereider
voor de Heer, die niet met water zal dopen, maar met de Heilige Geest.
Het beantwoordt aan wat
Jesaja gezegd had: De Geest van de Heer rust op mij. Jesaja bleef immers aan
zijn tijdgenoten Gods belofte van een Messias herhalen. Er zal een Redder, een
Toekomstmens komen en door Hem zal God het leed van zijn volk ter harte nemen;
door Hem zal Hij dat leed ook wegnemen, want: Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft hij mij gezonden, om
aan verslagen harten hoop te bieden, om gevangenen hun vrijlating bekend te
maken en een genadejaar van de HEER uit te roepen.
Eeuwen later zal Jezus zichzelf als die
beloofde Messias bekend maken met dezelfde woorden. Vanuit de gevangenis vraagt
de Doper aan Jezus: Zijt gij diegene, die komen zou, of moeten wij een ander
verwachten? Het antwoord van Jezus spreekt boekdelen: Zeg aan Johannes wat ge meemaakt: blinden zien
en doven horen, lammen lopen en melaatsen worden rein, doden staan op en aan
armen wordt de goede boodschap verkondigd.Historisch
verwijzen de woorden van Jesaja dus naar Jezus. Maar er is een maar!
Zijn ook wij geen gezondenen van God? Rust
de Geest van God ook niet op ons? Dragen wij niet die zelfde roeping van Jezus,
zo klein als we zijn?
Maar kunnen wij, in onze kleinheid, wel meer betekenen dan een druppel
op een hete plaat? Het kan een bekoring zijn, of zelfs een smoesje, om niets te
doen. Als deze bekoring ons kwelt Wat kunnen wij doen? Welke hoop kunnen wij
bieden? laten wij ons dan leiden door een wijsheid uit het oude China: Het
is met de hoop als met de wegen op aarde: eerst waren er geen wegen, maar zij
ontstonden omdat vele mensen in dezelfde richting gingen. Onze mooiste dromen worden tot echte hoop en kunnen waarheid worden, als
wij met velen in dezelfde richting dromen, in dezelfde richting lopen, in
dezelfde richting hopen.
Daarom nog eens: Kom, Heer Jezus kom wees aanwezig
bij ons, door mensen op wie uw Geest rust.
Zijn leven lijkt nogal op
het leven van Jezus. Ook zijn geboorte werd aangekondigd door een engel, toen zijn
vader Zacharias dienst deed in de tempel.
Zijn dood hij werd onthoofd uit wraak omdat hij aan Herodes
zijn zonden verweet doet denken aan de kruisdood van Jezus, die ook vermoord
werd uit wraak, door machthebbers, die hij huichelaars en witgekalkte graven
noemde.
Troost, troost toch mijn
volk, een profetisch woord van Jesaja, is hier dus echt op zijn plaats.
Begin van de Blijde Boodschap
van Jezus Christus, de Zoon van God.
Zoals er geschreven staat bij
de profeet Jesaja: Zie, Ik zend mijn bode voor u uit die voor u de
weg zal banen; een stem van iemand die roept in de woestijn: Bereidt de weg van de
Heer, maakt zijn paden recht.
Zo trad Johannes op in de
woestijn en doopte; hij preekte een doopsel van bekering tot
vergiffenis van de zonden.
Heel de landstreek Judea en
alle inwoners van Jeruzalem trokken naar hem uit, en lieten zich door
hem dopen in de rivier de Jordaan, terwijl zij hun zonden beleden.
Johannes ging gekleed in
kameelhaar met een leren gordel om zijn lendenen; hij at sprinkhanen
en wilde honing.
Hij predikte: Na mij
komt die sterker is dan ik,
en ik ben niet waardig mij te bukken en de riem van zijn sandalen los te
maken. Ik heb u gedoopt met water, maar Hij zal u dopen met de
heilige Geest.
(Marcus 1,1 8)
'TroOST, TROOST TOCH MIJN VOLK'
BAAN EEN WEG VOOR DE HEER
Als je verloren bent in een bos weet je pas goed wat een weg betekent.
Zonder weg geraak je er niet. Altijd al hebben mensen wegen aangelegd: van heirbanentot, snelwegen. En er zijn wegwijzers nodig.
Ook in ons leven kunnen wij wegwijzers zijn. Ouders wijzende weg voor hun kinderen. Er zijn baanbrekers voor een betere wereld. En
mensen, die troost brengen. Zo wordt de weg geëffend: door moeders,
die hun kinderen over Jezus vertellen, of door christenen, die Gods liefde laten
schijnen.
Ook Johannes effende de weg voor de Heer. Hij sprak van bekering en
doopte en zei aan het volk dat zij zich moesten klaar maken voor iemand, die na
hem komen zou, en die veel groter zou zijn.
In de advent banen wij de weg voor Jezus. Niet door vrome dromen of
zoete gepeinzen, maar concreet en metterdaad. Wij kunnen tochtgenoten worden
van wie verlaten zijn of de hand reiken aan wie angstig is. Wij kunnen hoop bieden
aan mensen zonder hoop of vreugde aan bedroefden. Het volstaat de blik niet af
te wenden of rond de gekwetste mens heen te lopen. Wij kunnen in ons leven
tonen: Wees getroost, mijn vriend, God is nabij. Die boodschap is hard nodig,
als we maar willen inzien hoeveel mensen treuren binnenin. Zovelen die geen
troost vinden zinken weg in verbittering en moedeloosheid.
Voor die mensen kunnen wij de weg van de Heer banen; voor hen kunnen wij
dienaren van de vreugde worden. En tonen: troost u, wij leven niet in een
godverlaten wereld, we zijn in goede handen. God laat de mensen niet aan hun
lot over. Hij komt zelf als Redder.
Hij komt zelf als Redder! Maar Hij komt door ons, door hoofd, en hart en
handen. Langs de paden die wij banen.
Leven op het ritme van de nacht,
zich laten wiegen
op de deining van de lange leugen,
zich voortbewegen in metaal,
niet verder kijken
dan de lichtreclame van vandaag...
Dit is de geestelijke Sahel:
geruisloze uithongering van de geest.
Daarachter, niets dan leegte.
Trek weg uit dat land
met de simpele kracht van de waarheid.
Ga!
Weg van de draaikolk
die roes is en begoocheling.
Ga, het is Advent.
Het is de tijd voor de tocht naar binnen.
Straks wordt het licht.
Dan gaan we leven op het ritme van de dag,
zoeken naar het licht
en naar de laatste einder.
Zoeken naar God,
in zijn land van overvloed.
Van oudsher staat de 1ste zondag van de
advent in het teken van de waakzaamheid: wees waakzaam! word wakker!
Wij kunnen inderdaad ingedommeld zijn, alleen nog uit
routine handelen, zonder enige bezieling, of onbewust meedrijven op de golven
van de heersende opvattingen.
Daarom dat telkenjare deze oproep weerkeert: Ontwaak,
wees waakzaam, word wakker, laat je niet in slaap wiegen in de dagelijkse
sleur!
In die tijd zei Jezus tot zijn
leerlingen:
Weest op uw hoede, weest waakzaam; want gij weet niet wanneer het
ogenblik daar is.
Het is ermee als met een man
die in het buitenland vertoeft. Bij het verlaten van zijn huis heeft
hij aan zijn dienaars het beheer overgedragen, aan ieder zijn taak
aangewezen en de deurwachter bevolen waakzaam te zijn.
Weest dus waakzaam, want ge weet niet wanneer de heer des huizes
komt, s avonds laat of midden in de nacht, bij het hanengekraai of
s morgens vroeg. Als hij onverwachts komt laat hij u dan niet
slapend vinden.
En wat Ik tot u zeg, zeg Ik
tot allen: weest waakzaam!
(Marcus 13,33-37)
Wees waakzaam
Openheid, ontvankelijkheid, verwachting en
waakzaamheid, zijn de deugden van de advent. Ze zijn zeldzaam in onze tijd van activisme
en dadendrang met efficiëntie, prestige en prestatie.
Het belangrijkste is niet datgene wat we zelf doen,
maar wel datgene wat ons dagelijks wordt geschonken: ons leven met zijn vele kansen,
de goedheid en de liefde, die wij ontvangen, de vreugde in het gezin en bij
vrienden, het geduld en de moed bij ziekte, de vrede in ons hart. Je kunt het geluk
niet maken, de Heer geeft het zijn vrienden, zomaar, in hun slaap.
zegt de psalm.
Deze vorm van ontvankelijkheid vraagt dat we opnieuw
stil kunnen worden, wachtend, wakend en biddend, attent voor datgene waar het
echt op aan komt: de aanwezigheid van Jezus in ons midden. De woorden van de
advent Wees waakzaam zijn niet dreigend. Ze zijn in de eerste plaats
bemoedigend: let erop dat je Zijn aanwezigheid wel opmerkt!
Zijn komst in ons midden wakend en biddend verwachten,
wil niet zeggen dat wij ons afkeren van de wereld. Het betekent wel dat we Hem ontdekken
in die wereld, dat we de tijd nemen om Hem te zoeken en te zien. Hij kan tot
ons komen in de stilte van een kerk of de rust van de natuur; Hij kan bij ons
zijn in het gelaat van een mens in nood of van een mens, die goed is. Het betekent
ook dat wij bereid zijn om Jezus voor andere mensen tot leven te brengen, zodat
zij Hem kunnen zien in ons, door ons.
Kom, Heer Jezus, kom met deze woorden eindigt de Apocalyps of de
Openbaring van Johannes. Mogen die woorden in deze advent wat meer ook onze
woorden worden, wakend, stil en biddend.
Kom, Heer Jezus, kom
Iemand stelde eens
deze vraag:
Kan je me zeggen,
advent, wat is dat nu eigenlijk?
En de andere, die
niet eens zo geleerd was, antwoordde:
wacht tot het heel
donker is, vanavond;
open dan de deur
van je huis,
kijk een tijdje in
de koude, donkere nacht,
en ga dan op weg
naar de zon,
met een groot
geloof
dat licht en warmte
toch zullen komen.
Zo is de advent ,
zei hij.
Vol vertrouwen
verlangen
naar de komst van
Jezus op aarde,
als licht en warmte
voor ons leven en onze wereld,
en met veel geduld
daarop blijven hopen.
Het is zelfs een
beetje durven dromen,
zoals in een simpel
lied voor de advent gezongen wordt:
Advent is dromen
dat Jezus zal komen,
dromen van vrede
voor mensen van heden.
Altijd weer geloven
dat het toch mogelijk is,
die verandering van
ons leven en van onze wereld,
die begonnen is met
de geboorte van een Kind
in een stal.
Altijd weer geloven
dat er mensen zijn en zullen zijn,
Wees
dankbaar dat je niet reeds alles hebt wat je wenst mocht dit zo zijn naar wat
zou je uitkijken?
Wees
dankbaar als je iets niet weet ... het
geeft je de kans om te leren.
Wees
dankbaar voor de moeilijke tijden ... tijdens
die momenten kan je groeien.
Wees
dankbaar voor je beperkingen ... zij
geven je kansen voor verbetering.
Wees
dankbaar voor elke nieuwe uitdaging die
zal je karakter sterken.
Wees
dankbaar voor je fouten ... ze
leren je waardevolle lessen.
Wees
dankbaar wanneer je moe en afgemat bent ... het
betekent dat je het beste van jezelf hebt gegeven.
Het
is gemakkelijk om dankbaar te zijn voor de goede dingen ...
doch
een leven van vervulling komt toe aan
degenen die dankbaar kunnen zijn voor tegenslagen.
Dankbaarheid
kan iets negatiefs in
iets positiefs veranderen.
Vind
een manier om dankbaar te zijn voor je problemen en
ze kunnen je zegeningen worden.
Met opgetrokken
schouders, toegeknepen ogen, haast dravend en
vaak hakend in de mat, lelijk en
onbeholpen aan zusters arm gebogen, gaat elke week
de idioot naar t bad.
De damp, die van
het warme water slaat maakt hem
geruster: witte stoom En bij elk
kledingstuk, dat van hem afgaat, bevangt hem meer
en meer een oud vertrouwde droom.
De zuster laat
hem in het water glijden, hij vouwt zijn
dunne armen op zijn borst, hij zucht, als
bij het lessen van zijn eerste dorst en om zijn mond
gloort langzaamaan een groot verblijden.
Zijn zorgelijk
gezicht is leeg en mooi geworden, zijn dunne
voeten staan rechtop als bleke bloemen, zijn lange,
bleke benen, die reeds licht verdorden komen als
berkenstammen door het groen opdoemen.
Hij is in dit
groen water nog als ongeboren, hij weet nog
niet dat sommige vruchten nimmer rijpen hij heeft de
wijsheid van het lichaam niet verloren en hoeft de
dingen van de geest niet te begrijpen.
En elke keer,
dat hij uit t bad gehaald wordt, en stevig met
een handdoek drooggewreven
Maar Hij draagt geen kroon, die fonkelt van duizend diamanten, en ook geen
gewaad van rood fluweel en hermelijn.
Hij zit niet op een gouden troon en zwaait niet met een
scepter. Zijn koningschap is heel anders:
Hij is een hartelijke koning, die ook herder is, en die,
wie gewond is, in de armen neemt en verzorgt.
Als Hij over ZIJN koningschap spreekt keren mensen zich
meestal af. De goegemeente valt meer voor show en glans en glitter.
In
die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen:
Wanneer de Mensenzoon komt in zijn heerlijkheid en vergezeld van alle
engelen, dan zal Hij plaats nemen op zijn troon van glorie.
Alle
volken zullen voor Hem bijeengebracht worden en Hij zal ze in twee groepen
scheiden, zoals de herder een scheiding maakt tussen schapen en
bokken. De schapen zal Hij plaatsen aan zijn rechterhand, maar de
bokken aan zijn linker.
Dan
zal de Koning tot die aan zijn rechterhand zeggen: Komt, gezegenden van
mijn Vader, en ontvangt het Rijk dat voor u gereed is vanaf de
grondvesting der wereld.
Want Ik had honger en gij hebt Mij te eten gegeven,
Ik
had dorst en gij hebt Mij te drinken gegeven,
Ik
was vreemdeling en gij hebt Mij opgenomen.
Ik
was naakt en gij hebt Mij gekleed,
Ik
was ziek en gij hebt Mij bezocht,
Ik
was in de gevangenis en gij zijt Mij komen bezoeken.
Dan
zullen de rechtvaardigen Hem antwoorden en zeggen:
Heer, wanneer hebben wij U hongerig gezien en U te eten gegeven, of
dorstig en U te drinken gegeven? En wanneer zagen wij U als
vreemdeling en hebben U opgenomen, of naakt en hebben U
gekleed? En wanneer zagen wij U ziek of in de gevangenis en zijn wij
U komen bezoeken?
De
Koning zal hun ten antwoord geven:
Voorwaar,
Ik zeg u:
al
wat gij gedaan hebt voor een dezer geringsten van mijn broeders,
hebt
gij voor Mij gedaan.
En
tot die aan zijn linkerhand zal Hij dan zeggen:
Gaat weg van Mij, vervloekten, in het eeuwig vuur dat bereid is voor de
duivel en zijn trawanten.
Want Ik had honger en gij hebt Mij niet te eten gegeven.
Ik
had dorst en gij hebt Mij niet te drinken gegeven.
Ik
was een vreemdeling, en gij hebt Mij niet opgenomen,
naakt
en gij hebt Mij niet gekleed.
Ik
was ziek en in de gevangenis en gij zijt Mij niet komen bezoeken.
Dan
zullen ook zij antwoorden en zeggen:
Heer,
wanneer hebben wij U hongerig gezien of dorstig of als vreemdeling of
naakt of ziek of in de gevangenis, en hebben wij niet voor U
gezorgd?
Daarop
zal Hij hun antwoorden:
Voorwaar,
Ik zeg u:
al
wat gij niet voor een van deze geringsten hebt gedaan,
hebt
gij ook voor Mij niet gedaan.
En
dezen zullen heengaan naar de eeuwige straf, maar de rechtvaardigen naar
het eeuwig leven.
(Matteüs 25,31-46)
Christus: Herder, Rechter EN KONING
Dit evangelie is geen verslag van het laatste oordeel,
maar geeft een beeld van Gods verlangen over ons leven en onze wereld. Zo wil
God ons leven nu. Zo hoopt Hij dat onze wereld eens mag zijn. Daarom toont
Hij zich vandaag als Herder en Rechter en zó is Hij onze Koning.
God is onze Herder. Onze echte bestemming ligt bij God,
zoals alle schapen, ook de verdwaalde, ook de gewonde, uiteindelijk
bijeengebracht worden in de veilige geborgenheid bij de herder. Ons einddoel
ligt niet hier maar we zijn op weg naar God, die als een herder zorg draagt voor
elk van ons. Die belofte, die hoop is ons toegezegd. Onaf als we zijn, zijn we
mensen onderweg gaandeweg op weg naar een volkomenheid, die hier en nu nog
heel veraf kan lijken. Langs de weg die de Herder wijst. Langs de weg die de
Herder zelf is.
God is ook onze Rechter. Geen boekhouder, die alles
noteert om te straffen, maar de Rechter die ooit recht doet aan het goede.
We kennen de bekoring: zal het kwaad het niet halen, want de machten van de
Kwade zijn zo sterk? Onnoemelijk sterk bijwijlen, om er moedeloos bij te
worden. Ons vertrouwen in God als Rechter zegt ons dan dat God radicaal aan de
kant staat van het goede en van hen die het goede betrachten. En dat Hij bij
machte is om het kwade te verdelgen, en alleen het goede te laten overleven. Nu
bestaan ze naast elkaar, kwaad en goed, en soms kan de twijfel ons echt
overvallen. Maar de verrezen Jezus, hoewel gemarteld en gekruisigd en weerloos
slachtoffer van alle kwaad en alle kwaden, verzekert ons dat er een Leven komt,
dat echt goddelijk is, verheven boven alle onrecht. En elke dag nodigt deze
Rechter ons uit om nu reeds te kiezen voor het goede, om waarlijk mens te zijn.
Geen onmens, die het leven tot een hel maakt!
En God is onze Koning, maar zo anders. Hij is geen koning
die thuis is in de salons met pluchen zetels, maar de Koning die ervan droomt
dat ooit recht zal geschieden, en dat de groten niet langer zullen platwalsen
en verdrukken, maar zelf verdelgd worden, zoals de eerste lezing zo hard zegde:
Ik zal
naar verdwaalde dieren op zoek gaan,
verjaagde
dieren terughalen,
gewonde
dieren verbinden,
zieke
dieren gezond maken
maar de vette en sterke dieren verdelgen.
Ik zal
ze weiden zoals het moet.
(Ezechiël
34,16)
Voor ons bestaat er maar één weg om deze Koning te
dienen: niet leven voor het oog der mensen, die alleen de groten eren, maar
leven voor diegenen, die groot zijn in het oog van God, en hier zo vaak
vertrapt worden, in Kongo of Afghanistan, in Irak of in Vlaanderen.
Heer Jezus
Heer Jezus heeft een hofken, maar nog nooit
hoorde ik zijn trompetten en claretten,
die veelkens al zo wel: stil en berooid
moest ik in dor gewas mijn wonden betten
en luisteren naar de sombere motetten
van al mijn schulden, soms door de wind verstrooid,
Ik wou dat ik groot genoeg was om eerlijk al mijn tekortkomingen toe te geven; briljant genoeg om lofbetuigingen te accepteren zonder dat het me arrogant maakt; groot genoeg om uit te torenen boven bedrog; sterk genoeg om kritiek te aanvaarden; meevoelendgenoeg om menselijke zwakheden te begrijpen; wijs genoeg om mijn fouten te erkennen; nederig genoeg om grootheid te waarderen; betrouwbaar genoeg om mijn vrienden te steunen; mens genoeg om attent te zijn voor mijn buurman en rechtvaardig genoeg om toegewijd te zijn aan de Liefde van God. Bron onbekend
Natuur
is voor tevredenen of legen
En dan: wat is natuur nog in dit land?
Een stukje bos, ter grootte van een krant.
Een heuvel met wat villaatjes ertegen.
Geef mij de grauwe, stedelijke wegen.
De in kaden vastgeklonken waterkant,
De wolken, nooit zo schoon dan als ze, omrand
Door zolderramen langs de lucht bewegen. Alles is veel voor wie niet veel verwacht.
Het leven houdt zijn wonderen verborgen
Tot het ze, opeens, toont in hun hoge staat. Dit heb
ik bij mijzelve overdacht,
Verregend, op een miezerige morgen,
Domweg gelukkig in de Dapperstraat.
Gij zijt kinderen van het licht
en van de dag, schrijft
Paulus aan de christenen van Tessalonica.
Vele woorden geven aan dat Jezus die mensen aanspreekt
die openstaan voor alles wat goed en edel, waar en schoon is. Zijn stem klinkt
anders dan die vele stemmen, die enkel een goedkoop en vluchtig genot kunnen schenken.
De Liefde, die hij predikt, verschilt van wat de
wereld voorhoudt: jezelf verliezen en vergeten om mensen tot leven te brengen.
Het Leven, dat hij belooft, biedt een vreugde, die
elders niet gevonden wordt.
En zijn Licht is geen dwaallicht, naar een spoor dat
dood loopt: Hij is in de wereld gekomen als het ware Licht, dat elke mens
verlicht.
Uit de brief van Paulus aan de
christenen van Tessalonica
Zusters en broeders,
over tijd en uur, wanneer dit
alles zal gebeuren, hoeven wij u niet te schrijven. U weet zelf heel goed dat
de dag van de Heer komt als een dief in de nacht.
Als de mensen zeggen dat er
vrede en veiligheid is, worden ze plotseling getroffen door de ondergang, zoals
een zwangere vrouw door barensweeën. Vluchten is dan onmogelijk.
Maar u, zusters en broeders, u
leeft niet in de duisternis, zodat de dag van de Heer u zou kunnen overvallen
als een dief, want u bent allen kinderen van het licht en van de dag.
Wij behoren niet toe aan de
nacht en de duisternis, dus laten we niet slapen, zoals anderen, maar waken en
op onze hoede zijn.
(1
Tessalonicenzen 5,1-6)
KINDEREN VAN HET LICHT
Vele eeuwen al voor de geboorte van Jezus spreken
profeten over een Licht, dat ooit zal opgaan, over een toekomst die alleen maar
lichtend zal zijn. Denk maar aan die zeer oude verzen van Jesaja, die we met
Kerstmis lezen: Het volk dat in
het donker ronddwaalt, zal een stralend licht aanschouwen. Zij die in het
duister wonen, worden door een helder licht beschenen. Jesaja schrijft dit in
een trieste tijd van alweer oorlog, alweer een nederlaag en alweer een
bezetting. De onmiddellijke context is dus zeer concreet, meer dan 700 jaar
voor Christus. Maar ook dit profetische woord heeft een tijdloze draagwijdte.
Na zijn verrijzenis is bij Jezus vrienden het geloof en het inzicht
gegroeid dat in Hem alle beloften over een Messias tot vervulling zijn gekomen.
Die Jezus, die met hen rondging, zieken genas en duivels uitdreef, maar die
geen blad voor de mond nam, en daarom gefolterd en gekruisigd werd, die Jezus
ook, die ten Leven werd opgewekt, en zijn Geest zond, als Trooster en Helper:
Hij is dat lang beloofde Licht voor de wereld. Dat is de boodschap die zij
willen uitdragen. En daarover kunnen zij niet zwijgen.
Johannes begint zijn evangelie trouwens op die zelfde manier. Hij noemt
Jezus het Woord van God. En dat Woord is het Licht voor de mensen. Het schijnt
in een wereld vol duisternis, maar die wereld nam dat Licht niet aan. In
zelfvergeten Liefde kwam Jezus tot de zijnen, maar de zijnen hebben Hem niet
aanvaard. Ze waren niet ontvankelijk en stonden niet open voor Hem. Zij hielden
hun hart gesloten en hebben Hem met kwaad bejegend, maar de machten van het
kwaad konden Hem niet overweldigen.
De boodschap is zo klaar als een klontje. Die Jezus, die wij zo goed
leerden kennen, is de Zoon van God. Hij is God zelf. In Hem is God zelf aan het
licht getreden. Alleen bij Hem is Licht en Leven, alleen bij Hem is toekomst en
uitzicht. Als alles donker wordt en we alleen maar dreiging zien, biedt Jezus
nieuwe hoop, die duisternis verdrijven kan.
Bidden wij dan dat ons geloof in Hem mag groeien, en dat wij dit Licht,
dat Jezus is, zichtbaar mogen maken aan mensen, die misschien dicht bij ons in
diepe duisternis gevangen zitten.
Wat heeft er ons
op die morgen toch wel mogen doen lopen langs
de Regentesselaan, waar ons de
blaren om de oren vlogen? Waar kwamen we
in hemelsnaam vandaan?
Hoe dan ook, er
kwam een mannetje aan waardoor je blik
opeens werd aangezogen, een en al zwarte
hoed en zwarte ogen, voorzichtig
schuifelend, - en jij bleef staan.
Kloos, zei je,
toen hij bij het hoekje kwam, een hoopje mens,
maar toch een zo geachte, dat je,
eerbiedig, op een afstand wachtte en, ongezien
door hem, je hoed afnam. Daar ging een
god in het diepst van zijn gedachten naar P. Van
Haastrecht voor een half ons ham.
Zoveel meningen en ideeën komen op ons af. Soms heel
dichtbij, in onze eigen familie, maar zeker in de media en de boekskes. En
ook wel in de woorden van Jan Modaal, de man in de straat.
De mooie, eerste lezing spreekt van de ware wijsheid, die
tot ons kan komen, misschien in alle stilte, tussen het vele lawaai dat ons overdondert.
Een woord van Sigmund Freud kan bemoedigen hierbij: De stem van de waarheid klinkt zacht, maar
zij houdt niet op te spreken tot zij gehoord wordt.
Eerste Lezing uit het boek
Wijsheid
Schitterend en onvergankelijk
is de Wijsheid. Ze laat zich gemakkelijk zien aan wie haar liefheeft, ze laat
zich vinden door wie haar zoekt; wie naar haar verlangt leert haar dadelijk
kennen.
Wie voor zonsopgang opstaat om
haar te zoeken, wordt niet moe: hij vindt haar pal voor zijn deur.
Een mens kan zijn verstand
niet beter gebruiken dan door aan haar te denken. Wie om haar wakker ligt zal
spoedig vrij van zorgen zijn.
De wijsheid is op zoek naar
mensen die haar waard zijn, ze treedt hun welwillend tegemoet en vertoont zich
aan hen in elke gedachte.
(Wijsheid 6,12-16)
De wijsheid is op zoek naar
mensen
Kennis, wetenschap, techniek. En wijsheid. Een oud grapje kan ons wat
leren. In Afrika wandelde een blanke eens langs de grote meren. Aan het strand
lag een zwarte te niksen. Dat irriteerde de westerling. Goede man, zei hij:
je kan je tijd toch beter gebruiken. Koop een vislijn en ga vissen. Nadien kan
je met vier, vijf lijnen werken. Later ga je knechten hebben, winst maken,
boten kopen, een fabriek bouwen en rijk zijn. Je hebt gelijk, zei de zwarte,
en wat kan ik dan doen met al dat geld, als ik zo rijk ben. Toch simpel,
zei de blanke: je kan zeker een maand vakantie nemen, naar Afrika komen, en
een hele maand luieren. Weer heb je gelijk, zei de zwarte. En hij ging
lekker verder niksen aan het meer.
Van in de vroegste tijden is de mens op zoek naar kennis. De laatste
eeuwen brachten een stroomversnelling, en na WO II is het allemaal nog vlugger
gegaan. Toch wijzen vele studies erop dat de mens zich vandaag minder gelukkig
voelt. Onze kennis heeft meer welvaart gebracht. Maar de wijsheid en de
vreugde lijken in de verdrukking. We voelen de nood aan een betere wereld,
aan andere mensen, die ware wijsheid tonen.
Hier ligt een grote taak voor de godsdienst. Die wijze mensen zullen
mensen zijn die God aanwezig stellen, zoals Hij zichtbaar werd in Jezus,
gegeven en gebroken. Zij zullen bezield zijn door een nieuwe Geest van Liefde.
Er zijn mensen nodig, die leven vanuit een diep ontzag voor God. Mensen
die recht doen aan de minsten en niet zwijgen voor kwaad en onrecht. Mensen die
onkreukbaar zijn, doodeerlijk en ingoed. Mensen die een wijsheid tonen die
geneest en vreugde brengt.
Dat zijn alleen maar mooie dromen, zullen velen zeggen. Laten wij dan
eens denken aan een spreuk van Bond zonder Naam: Wees eens anders, er zijn
al zoveel dezelfden.
Heer, ik bezit in overvloed alles
wat ik voor mijn leven nodig heb.
Ik denk aan allen die in ellende leven.
Ik heb geen gebrek aan kleding.
Ik denk aan allen die het koud hebben
en allen die niet voldoende kleding en dekking hebben.
Op Allerheiligen vieren wij alle mensen die voor
onze ogen de goede vruchten van de Geest beleefden: liefde, vreugde, vrede, geduld,
vriendelijkheid en trouw, zachtheid en ingetogenheid.
Zo waren velen, op hun eigen manier, een licht voor
ons en voor anderen. Zij toonden hoe God is, wie God is.
Omwille van deze mensen willen wij danken. En wij
geloven dat ook wij geroepen zijn om van die Goede Geest van God te getuigen.
Bij het
zien van deze menigte ging Jezus de berg op, en toen
Hij was gaan zitten, kwamen zijn leerlingen bij Hem. Hij nam het woord en
onderrichtte hen met deze woorden:
`Gelukkig
zijn zij, die arm van geest zijn,
want hun
behoort het koninkrijk der hemelen.
Gelukkig
zijn zij, die verdriet hebben,
want zij
zullen getroost worden.
Gelukkig
zijn zij, die zachtmoedig zijn,
want zij
zullen het land erven.
Gelukkig
zijn zij, die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid,
want zij
zullen verzadigd worden.
Gelukkig
zijn zij, die barmhartig zijn,
want zij
zullen barmhartigheid ondervinden.
Gelukkig
zijn zij, die zuiver van hart zijn,
want zij
zullen God zien.
Gelukkig
zijn zij, die vrede brengen,
want zij
zullen kinderen van God genoemd worden.
Gelukkig
zijn zij, die vervolgd worden vanwege de gerechtigheid,
want hun
behoort het koninkrijk der hemelen.
Gelukkig
zijn jullie, als ze jullie uitschelden en vervolgen en je van allerlei kwaad
betichten vanwege Mij.
Wees blij
dan en juich, want in
de hemel wacht jullie een rijke beloning.
Zo hebben
ze immers de profeten vóór jullie vervolgd.
(Matteüs
5,1-12)
IN TEGENSTROOM
Zalig ben je, als ze je uitschelden, vervolgen en van allerlei kwaad
betichten om mijnentwil. Is Jezus boodschap dan geen blijde boodschap, en zegt
het evangelie niet dat hij weldoende rondging, zieken genas en duivels
uitdreef?Hoe is het dan mogelijk: om
zijnentwil vervolgd te worden? Eeuwen eerder gaf Jesaja al de reden: Mijn
gedachten zijn niet uw gedachten, en uw wegen zijn niet mijn wegen, zo luidt de
godsspraak van Jahwe. Want zoals de hemel hoger is dan de aarde, zo gaan mijn
wegen uw wegen te boven.
Paulus spreekt scherper: (1 Kor 1,22-24):
Joden vragen wonderen en Grieken zoeken wijsheid, maar wij verkondigen een
gekruisigde Christus. Voor Joden is dit aanstootgevend en voor heidenen dwaas.
Maar voor wie geroepen zijn, is Christus Gods kracht en Gods wijsheid.
De wijsheid van Jezus is in strijd met de idealen van deze wereld. Dat
moet moeilijkheden geven. Wie Jezus volgt, botst met diegenen die zweren bij de
praktijken, die hier opgang maken. Elke zaligspreking toont dat.
Zalig die arm van geest zijn In een wereld waar geld en machtregeren, predikt Jezus de geest van
armoede: onthechting, nederigheid.
In een tijd, die alleen plezier zoekt, noemt Hij treurenden zalig. Dat
is geen ziekelijke zelfkwelling, die de pijn zoekt en koestert. Maar de diepe
vreugde van het Rijk van God reikt verder dan wat deze wereld kan bieden: ons
leven blijft altijd beneden de maat van ons heimwee.
Zachte waarden, een warm hart en mensen, die gewoon goed zijn zij worden
door Jezus geloofd: zalig de zachtmoedigen, zalig de barmhartigen.
En niet in het minst - zalig, die mensen die zuiver van hart zijn
eerlijk, oprecht, betrouwbaar.
De zaligsprekingen van Jezus vellen een hard oordeel over onze tijd en
onze wereld. Maar het is een genade zijn boodschap te mogen ontvangen, het doet
deugd Hem te mogen volgen. In die geest wens ik jullie van harte een zalige
hoogdag!
De tijd van het jaar,
de nabijheid van november, de blaren die vallen, het bezoek aan een kerkhof, het
doet ons denken aan de diepste dingen:
waarom zijn we hier?
waarvoor leven wij? wat zal van ons bewaard blijven? wat is echt belangrijk?
In het evangelie
verwijt Jezus nog maar eens de huichelaars, die onecht leven, oneerlijk met
zichzelf, met anderen, met God. Huichelaars, die hun vroomheid alleen maar
veinzen.
Paulus echter wijst
ons met tederheid en genegenheid op de vreugde van de blijde boodschap, die hij
predikt, een wegwijzer naar ware wijsheid en diepe vreugde.
In die
tijd sprak Jezus tot het volk en tot zijn leerlingen: Op de leerstoel van
Mozes hebben de schriftgeleerden en de Farizeeën plaats genomen. Doet
en onderhoudt daarom alles wat zij u zeggen, maar handelt niet naar hun
werken; want zelf handelen ze niet naar hun woorden.
Zij maken
bundels van zware, haast ondraaglijke lasten en leggen die de mensen op de
schouders, maar zelf zullen ze er geen vinger naar uitsteken.
Alles wat
zij doen, doen zij om bij de mensen op te vallen; zij maken immers
hun gebedsriemen breed en hun kwasten groot, ze zijn belust op de
ereplaats bij de maaltijden en de voornaamste zetels in de
synagogen, ze laten zich graag groeten op de markt en willen door de
mensen rabbi genoemd worden.
Maar gij
moet u geen rabbi laten noemen. Gij hebt maar een Meester en gij zijt
allen broeders.
En noemt
niemand van u op aarde vader; gij hebt maar één Vader, de hemelse.
En laat u
ook geen leraar noemen; gij hebt maar één leraar, de Christus.
Wie de
grootste onder u is, moet uw dienaar zijn. Alwie zichzelf verheft, zal
vernederd en wie zichzelf vernedert, zal verheven worden.
(Matteüs
23,1-12)
Een blijde boodschap
Paulus zingt zijn
vreugde uit dat hij het evangelie mag verkondigen. Delen wij die vreugde? Hier
moeten we naar de kern gaan. In ons geloof gaat het eerst om een kijk op het leven. En daaruit
vloeit een
levenswijze voort.
Eerst dus een blijde
boodschap. We worden kind van God, de mooiste omschrijving
van ons mens-zijn. Maar het klinkt versleten: we hebben het te vroeg, en te
vaak gehoord. Daardoor zegt het niet veel meer. Denk aan de parabel van de
zaaier: het woord van God wordt kwistig uitgestrooid van in de vroege ochtend
van ons leven, het wordt ook graag beluisterd door kinderen. Maar dat mooie
woord wordt vlug verstikt: door oppervlakkigheid,drukte, door de ongeloofwaardigheid
van sommigen, die zich gelovig noemen, door trieste
ervaringen in het leven. Wie alleen maar egoïsme en hardheid ontmoet,
kan moeilijk geloven in een liefdevolle God, want hij of zij heeft nooit
ervaren wat liefde is en zal moeilijk geloven dat God Liefde is. Dat God een
Vader, een Moeder voor ons is en wij kind van God. Een grotere bron van
vertrouwen is niet denkbaar.
Als je een andere
mens geworden bent omdat je God als een Vader of Moeder mag zien, zal je ook
een andere levenswijze kiezen. De bijbel laat hierover geen enkele twijfel
bestaan: als christen zet je je af tegenover de levenswijze van de wereld, die
onvermijdelijk tot alle vormen van lijden en dood voert, en kies je voor een
andere levenswijze die leven en vreugde geeft. In Spreuken staat het zo: Beide houd ik u voor: dood en leven, kies
dan het leven.
De verdere inhoud is gekend: in die levenswijze gaat
het om de liefde, en niet langer om vele verboden en geboden, die
schuldgevoelens kunnen voeden. Het komt erop aan op een eerlijke wijze je hele
leven te laten leiden door die liefde. Een goed gevormd geweten kan in elke
concrete situatie aanwijzen wat goed is, wat slecht is. Geen liefde alleen met
woorden, of als een romantisch gevoelen dat de realiteit ontvlucht en wegdroomt
in een illusie, maar een liefde metterdaad. Daarbij komt een voorkeursliefde
voor de misdeelden, de armen, de kleinen, de verdrukten. Als wij zo geloven,
wordt ons geloof inderdaad een bron van vreugde.
'Er waren eens drie profeten-leerlingen, die net hun studies beëindigd
hadden. Ze waren dan ook heel fier op hun diploma, en ze wilden meteen aan de
slag gaan bij de mensen. Daarom zeiden ze tot elkaar: wij hebben nu de heilige
boeken gelezen, en wij kunnen de mensen dus gaan onderrichten.
De eerste ging dan voor de mensen staan en zei, helemaal in de beste
eeuwenoude trant van de dreigende profeten: 'wee U, gij moet u gaan bekeren!'
De mensen luisterden en vroegen hem: Gelijk heb je, maar: hoe moeten wij dat
doen? Hij legde hun dus nog maar eens de wet uit, met zijn vele geboden en nog
meer verboden, een onnoemelijke hoeveelheid van heel gedetailleerde, concrete
puntjes en punten: dit moet je en dat zal je niet. En hoeveel het ook was:
de mensen deden alles wat hij hun zei, ze leefden naar wet en geboden, maar ze bekeerden hun hart niet tot God!
De tweede zag dat allemaal gebeuren, en hij dacht bij zichzelf: het
moet dus anders. En daarom ging ook hij de mensen tegemoet, en zei eveneens: 'mensen,
luister, het is waar: gij moet u bekeren tot God!' En gedwee als ze waren,
vroegen ze: 'dat is waar, maar hoe moeten wij dat doen?' Hij ging voor hen
staan en deed hen voor hoe ze moesten bidden. Allen deden het na en prevelden
gebeden zoals het was voorgedaan, vele uren, vele dagen, maar ze bekeerden hun hart niet tot God!
En dan was er de derde, hij voelde zich helemaal niet meer geleerd of
beter. Daarom ging hij gewoon tussen de mensen staan, en samen met hen
luisterde hij naar Gods woord. Toch vroegen
de mensen nog aan hem, want hij was tenslotte een afgestudeerde profeet: 'Jij
hebt dat allemaal bestudeerd, wet en geboden, en de profeten van vroeger, zeg
ons dus: wat moeten we doen? Maar hij zweeg, ging huiswaarts en bekeerde zich tot God. Toen bekeerden ook
de mensen hun harten tot God.
Godsdienst God dienen is geen zaak van grote woorden. We hoeven er
ook niet geleerd voor te zijn of spectaculaire dingen te doen.
Vandaag horen we uit de mond van Jezus zelf waar het echt op aan komt: Bemin
de Heer, uw God, met heel uw hart, en uw naaste als uzelf.
Zelf heeft Jezus dit gebod volbracht ten einde toe, ten dode toe en
met deze opgave brengt Hij ons hier samen.
Nadat de Farizeeën hadden vernomen dat hij de Sadduceeën tot zwijgen had
gebracht, kwamen ze bij elkaar. Om hem op de proef te stellen vroeg een
van hen, een wetgeleerde: Meester, wat is het grootste gebod in de
wet?
Hij antwoordde: Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw
ziel en met heel uw verstand. Dat is het grootste en eerste gebod.
Het tweede is daaraan gelijk: heb uw naaste lief als uzelf.
Deze twee geboden zijn de grondslag van alles wat er in de Wet en de Profeten
staat.
(Matteüs
22, 34-40)
LIEFDE IS
Liefde het is één van die weinige woorden, die in
onze taal voortdurend gebruikt worden, en daardoor ook vaak misbruikt worden. We horen
het in talloze liedjes op de radio en op onze CDs, we zien het op TV, en we
stellen vast dat heden ten dage de klemtoon veelal gelegd wordt op passionele
liefde, de liefde als passie, een bevlieging die mensen geheel in haar greep
heeft voor een poos, een passie die hen even overrompelt, en dan weer uitdooft
als een kaarsje, dat nog even flakkert en dan voorgoed uitgaat. Voor altijd
gedoofd, voor altijd voorbij. Daarom is het goed om eens te luisteren naar een
oude, wijze man van 88 jaar, Maurice Bellet.
Maurice Bellet is een Franse priester, die in 1923
geboren werd. Naast een doctoraat in de filosofie en in de theologie, studeerde
hij ook psychoanalyse, en werkt tot op vandaag op het raakvlak van die
verschillende domeinen, die met de diepste innerlijkheid van de mens te maken
hebben. Vele jaren washij, met al zijn
diplomas, onderpastoor in een parochie, hartje Parijs, en stond daar in voor
de confessional omnibus, de biechtstoel waar je zo maar kan aanbellen, en
ongekend een diep gesprek voeren.
In een gesprek met iemand, die door hem begeleid werd,
geeft hij een heel eigen en ook heel concrete overweging bij de liefde, het tweede
gebod, dat gelijk is aan het eerste.
Wel kijk,
wat ik wil dat de anderen voor
mij doen,
is precies dat zij mij niet
veroordelen.
Dat wil zeggen:
dat ze mij nemen zoals ik ben,
mij aanvaarden en in mij geloven,
vertrouwen in mij hebben en mij
op mijn best nemen.
En dat ze mijn vergissingen en
tekorten vergeven.
Ik wil, zoals iedereen denk
ik,
gerespecteerd, geacht,
beluisterd worden.
Ik wil dat ze van mij houden.
Ik verwacht dat ze mij kansen
gunnen,
mij de middelen geven om te
laten zien wat ik kan.
