Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
E-mail mij
Druk oponderstaande knop om mij te e-mailen.
Doorheen de dagen
Ervaringen besproken
18-04-2010
DERDE ZONDAG VAN PASEN
DERDE ZONDAG VAN PASEN
'PETRUS, HOU JE VAN ME?...
WEID DAN, HOED DAN, DRAAG ZORG ...
In het evangelie van vandaag lezen we dat Jezus tot driemaal
toe aan Petrus, op zeer indringende wijze, dezelfde vraag stelt: Hou je van
Me? Dan, alleen dan, kan je weiden en hoeden. Dan, alleen dan kan je zorgen voor hen, die mij lief zijn. En daarna, indringender nog zo mogelijk, deze samenvatting in slechts twee woorden: volg Mij.
Toen ze gegeten hadden,
sprak Jezus Simon
Petrus aan:
Simon, zoon van Johannes,
heb je mij lief,
meer dan de anderen hier?
Petrus antwoordde: Ja, Heer, u weet dat ik van u houd.
Hij zei: Weid mijn lammeren.
NOG EENS vroeg hij:
Simon, zoon van Johannes, heb
je me lief?
Hij antwoordde: Ja, Heer, u weet dat ik van u houd.
Jezus zei: Hoed mijn schapen,
en VOOR DE DERDE MAAL vroeg hij hem:
Simon, zoon van Johannes, hou
je van me?
Petrus werd verdrietig
omdat hij voor de derde keer vroeg of hij van hem hield.
Deze voormiddag vierde een zuster
haar diamanten jubileum: 60 jaar kloosterleven. Vastberaden en met vaste stem
vernieuwde zij haar eeuwige geloften. Het was een echt kippenvelmoment, dat
stil maakte. Want muisstil was het toen we opnieuw plechtig en formeel deze
bewuste levenskeuze hoorden:
VERNIEUWING VAN DE GELOFTEN
Dankbaar wil ik vandaag bevestigen
dat ik wil gehoor geven
aan wat ten diepste in mij leeft:
luisteren naar Gods stem,
doorheen de tijd,
doorheen mijn gemeenschap,
doorheen de mensen die ik ontmoet.
Hierdoor wil ik werken aan vrede
in mezelf, in mijn omgeving, in de wereld.
Ik wil ook delend en sober leven.
Mijn doen en laten toetsen aan het evangelie,
om los te komen van bezitsdrang en egoïsme.
Ik wil behoedzaam en verantwoordelijk omgaan
met het gemeenschappelijk goed
en mij, volgens mijn mogelijkheden inzetten
voor meer gerechtigheid in deze wereld.
Gedragen door Gods liefde,
wil ik als volwaardige vrouw,
mijn persoonlijke mogelijkheden tot liefde
inzetten voor het levensgeluk van velen.
Ik wil kiezen voor alles
wat heelmaking en verchristelijking bevordert
en bijdraagt voor de toekomst van de schepping.
Dit alles volgens de constituties
van de zusters van de H. Vincentius a Paulo van
Wachtebeke.
---
Bezinning
Laat me mijn ziel dragen in het gedrang
Tussen geringen staan en hun ogen richten
Naar boven, waar blinken uw eeuwige sterren
Ik wil een snoeier zijn in de wijngaard
Een werkman bij de druivenpersen.
Laat me mijn ziel dragen in het gedrang
Mijn woord in de mond van stamelaars
Mijn hand voor hen die liggen langs het pad
En voor het raam van mijn woning
een vlam in de nacht
dat wie verdolen mocht
wendt zijn schreden naar het huis van toevlucht.
Ik zal het wasbekken klaar zetten,
brood en wijn op de tafel
en het Boek geopend
aan de parabel van de goede Herder.
Gisteren was ik gevraagd om
biecht te horen in een bejaardentehuis in de buurt. Het was op de gesloten
afdeling en dus waren er wel wat mensen, die min of meer dementerend waren.
Het was een echte Paaservaring!
Naast het biechtgesprek, was het
mogelijk om toch een tijdje gewoon met hen te praten. Enkelen konden zelfs
nog echt honderduit vertellen over vroeger. Verschillende gesprekken, of beter,
verschillende mensen hebben een doordringende indruk nagelaten. Zo was er een
vrouwtje van bijna 91, haar man was enkele jaren geleden gestorven: Het was
een brave mens, dat zei iedereen, vertelde ze, met de tranen in de ogen. Ik
moest een paar fotos bekijken. Eén ervan toonde hem in de fleur van zijn
leven, krachtig en sterk, samen hadden ze een boerderij gehad, wat hectaren en
wat beestjes ook, zei ze, hard werken was het altijd geweest.
Op een andere foto stond hij in
een legeruniform van toen. Bij het begin van de tweede wereldoorlog was hij
gemobiliseerd, een tijdje naar het front gestuurd, en nadien krijgsgevangen
genomen. 9 Maanden had dat. Daarna waren ze getrouwd. Maar over zijn verblijf
aan het front had hij niet veel willen vertellen, hij had ook nooit gewild om
nog eens terug te keren naar het kamp waar hij gevangen geweest was. Daar had
hij te veel afgezien en dat wilde hij niet opnieuw oproepen. Hij had een tijdje
de leiding gehad over een kleine groep soldaten, en dan moest hij eerst
schieten, als dat nodig was, pas daarna mochten ook de anderen beginnen. Maar
hij had dan altijd in de lucht geschoten, hij wilde geen mensen doden.
Een ander vrouwtje was te ziek om
nog een gesprekje te hebben, het bleef dus bij een klein gebedje, kort, maar
haar ogen toonden dat ze er zoveel deugd aan had en met moeite maakte ze nog
een kruisje, en deed dan weer de ogen dicht.
Elk had zijn leven, elk had zijn
verhaal te vertellen. Vooral over vroeger, hoe hard het soms geweest was, maar
dat ze altijd gelukkig geweest waren met elkaar. En ook nu nog, als de kinderen
eens kwamen, de kleinkinderen, de achterkleinkinderen. Want die wilden pépé zus
of mémé zo ook nog eens zien.
Op de gesloten afdeling, allemaal min of meer
dementerend. Toen ik weer naar huis reed speelden de babbeltjes door mijn
hoofd. Hoewel niet echt toepasselijk, dacht ik vanzelf aan dat prachtige
gedicht van M Vasalis: De idioot in het bad. Vasalis is het pseudoniem van
Margaretha Droogleever Fortuyn-Leenmans (1909-1998). Zij studeerde geneeskunde
en antropologie in Leiden, vestigde zich eerst als arts in Amsterdam en later
als kinderpsychiater in Assen en Groningen. Eigenlijk vertelt haar gedicht ook
een wekelijks weerkerende verrijzenis.
De idioot in het bad
Met opgetrokken schouders, toegeknepen ogen,
Haast dravend en vaak hakend in de mat,
Lelijk en onbeholpen aan zusters arm gebogen,
Gaat elke week de idioot naar 't bad.
De damp die van het warme water slaat
Maakt hem geruster: witte stoom
En bij elk kledingstuk, dat van hem afgaat,
Bevangt hem meer en meer een oud vertrouwde droom.
De zuster laat hem in het water glijden,
Hij vouwt zijn dunne armen op zijn borst,
Hij zucht, als bij het lessen van zijn eerste dorst
En om zijn mond gloort langzaam aan een groot verblijden.
Zijn zorgelijk gezicht is leeg en mooi geworden,
Zijn dunne voeten staan rechtop als bleke bloemen,
Zijn lange, bleke benen, die reeds licht verdorden
Komen als berkenstammen door het groen opdoemen.
Hij is in dit groen water nog als ongeboren,
Hij weet nog niet, dat sommige vruchten nimmer rijpen,
Hij heeft de wijsheid van het lichaam niet verloren
En hoeft de dingen van de geest niet te begrijpen.
En elke keer, dat hij uit 't bad gehaald wordt,
En stevig met een handdoek drooggewreven
En in zijn stijve, harde kleren wordt gesjord
Stribbelt hij tegen en dan huilt hij even.
En elke week wordt hij opnieuw geboren
En wreed gescheiden van het veilig water-leven,
En elke week is hem het lot beschoren
Opnieuw een bange idioot te zijn gebleven.
Vandaag is het precies 65 jaar geleden dat Dietrich Bonnhoeffer, op
uitdrukkelijk bevel van Himmler, werd opgehangen in het concentratiekamp van
Flossenbürg. Minder dan drie weken later werd de stad bevrijd.
Bonnhoeffer werd geboren in Breslau, Silezië, op 4 februari 1906, en werd
luthers predikant en theoloog. De kerk was, in zijn ogen, geroepen om een
gemeenschap van heiligen te zijn. Niet gewoon maar een plaats waar over
Christus gesproken werd, maar het levende Lichaam van Christus. Voor zichzelf
zag hij dit als zijn levenslange roeping, in de moeilijke tijdsomstandigheden
van het opkomende nazisme en de tweede wereldoorlog.
Reeds kort na de stichting ervan treedt hij toe tot de Bekennende Kirche,
een beweging binnen de protestantse geloofsgemeenschap, die zeer
kritisch stond tegenover de nazi's en daar ook openlijk voor uitkwam. Zo nam
hij duidelijk stelling tegen de Jodenvervolging. Het leverde hem een spreek- en
schrijfverbod op. In april 1943 werd hij
gearresteerd wegens hoogverraad, omdat geld voor hulpverlening aan de Joden van
hem afkomstig bleek. Daarna verbleef hij in verschillende concentratiekampen.
Hij vond aansluiting bij een
groep van hoge Duitse officieren, die het naziregime omver wilde werpen. Toen
ook deze betrokkenheid aan het licht kwam werd hij ter dood veroordeeld in
1944. Het vonnis werd uitgevoerd op 9 april 1945, op persoonlijk bevel dus van
Himmler, die na Hitler als de hoofdverantwoordelijke voor de Holocaust wordt
beschouwd. Zijn laatste woorden waren:
Dit is het einde,
voor mij het begin van het leven.
Zijn zielengrootheid spreekt onder meer in deze overweging:
Ik neem de
lijdenskelk dankbaar onbevreesd
Uit Christus goede en geliefde hand.
In goede machten wonderlijk geborgen
ontvangen wij getroost wat komen mag.
God is met ons, of t avond is of morgen
En vast en zeker elke nieuwe dag.
Op de gedenkplaat ter zijner ere
lezen we:
Ons geloof al
christen zal twee zijden vertonen:
bidden voor en
beoefenen van
gerechtigheid tussen
de mensen.
Dietrich Bonnhoeffer
Pastor en
Verzetsstrijder.
Geboren: 4.2.1906 in Breslau
Vermoord: 9.4.1945 in
Flossenbürg
Onthouden we ook deze overweging:
Ik ben van mening
dat niets zinloos mij is overkomen.
en zou ik dan van leven
moeten spreken?
Mijn denken blijft bij Goede Vrijdag steken,
want daar leed Jezus onze diepste nood.
't Is morgen Pasen -
maar waar blijft de zon
die onze zieke wereld kan genezen?
Ik sta met Uw discipelen in angst en vrezen
bij 't lege graf, waar 'k U niet vinden kon.
't Is morgen Pasen -
feest van het gericht
dat U gevoerd hebt tegen dood en lijden,
feest van voorbijgaan van de dood, feest van bevrijden;
Heer, doe ons opstaan in Uw levenslicht!
Het Lijden van Onze Heer Jezus, Johannes 18,1-19,42
Jezus wist precies wat er met hem zou gebeuren. Hij liep naar hen toe
en vroeg: Wie zoeken jullie? (Johannes 18,4) Het is mogelijk: Jezus zoeken om
Hem te verraden. Hem volgen en bij Hem zijn is nog geen bewijs van een
toegewijde roeping, zoals het getuigenis van Judas toch wel aantoont.
Maar, al bij al, het Lijden van Jezus is zijn ultieme Woord van Liefde
voor ons allen. Of we nu verraden zijn, of verraders: de Waarheid, die niet
teleurstelt, ligt binnen ons bereik. Hier treedt aan het licht wat wij allen,
mensen, zoeken als zin van ons leven: bij machte zijn om een ander mens te
redden!
Als jullie mij zoeken, laat deze mensen dan gaan.(Johannes
18,8) Het antwoord dat je zelf met zijn leven geeft, brengt mee dat je vanaf nu
je weg alleen moet gaan. Alleen zo wordt de Liefde voor Hem een vrijwillige
toewijding en overgave.
Alleen als je hart van Liefde voor Hem gloeit, kan je delen in zijn
Leven en zijn Liefde.
Van een zuster uit Brazilië, die bij de armsten der armen werkt, ontving ik
deze morgen een bezinning op
HET LAATSTE AVONDMAAL VAN ONZE HEER JEZUS
Jezus geeft ons vandaag een voorbeeld hoe Hij, Meester en Heer, zelf
beleeft wat Hij als Leraar voorhoudt. Zijn woorden krijgen waarde door het
getuigenis van zijn leven. Het gebaar zelf is zijn onderricht: gezag kan enkel
verstaan worden als dienst aan de anderen.
Petrus biedt eerst nog weerstand, omdat hij meent dat ongelijkheid
noodzakelijk en rechtvaardig is. Hij verstaat nog niet dat waarachtige Liefde
leidt tot gelijkheid en broederlijkheid. In de gemeenschap van gelovigen
bestaat er wel een verschil in functies, maar alle functies moeten ertoe
bijdragen opdat de wederzijdse liefde een levende werkelijkheid wordt.
Daarom is geen enkel gevoelen van superioriteit goed te praten, maar kan
alleen een persoonlijke verbondenheid als broeders en vrienden gelden. Jezus
zet zich op de knieën voor elk van zijn leerlingen om hun bestofte voeten te
wassen. Hij verliest hierdoor zijn gezag of zijn waardigheid niet: Hij toont
ons hoe ver Liefde kan gaan.
Eigenlijk lezen we vandaag in het
evangelie hetzelfde verraad van Judas, met enig verschil in de weergave.
Matteüs verklaart het verraad van Judas vanuit platvloers eigenbelang: Judas verkoopt
zijn ziel, zijn geweten voor geld. Over het eigenbelang als motief lazen we ook
vorige zaterdag al, maar dan in de woorden van de hogepriester Kajafas: Besef toch dat het in jullie eigen belang is
(Johannes 11,50)
Bij Johannes is de benadering
anders. Een achttal keren wordt in zijn evangelie over Judas gesproken, en
telkens wordt daarbij op een of andere wijze toegevoegd: die Hem later zou
verraden. Het sterkst gebeurt dit aan het einde van het zesde hoofdstuk, de zo
mooie maar ook zo moeilijke broodrede, na het wonder van het breken en het
delen. Jezus spreekt over zichzelf als voedsel voor het leven van de mensen.
Velen verlaten Hem dan. Waarop Jezus vraagt: willen jullie soms ook weggaan.
In naam van de twaalf antwoordt Petrus: Heer, naar wie zouden wij gaan. Uw
woorden zijn woorden van eeuwig leven. En dan volgt een heel merkwaardige zin:
Jezus besloot: Ben Ik het niet die jullie, alle twaalf, heb gekozen? En toch
is een van jullie een duivel.Hiermee doelde Hij opJudas, de zoon van Simon Iskariot; die
zou Hem namelijk overleveren: een van de twaalf. (Johannes 6,70-71). Johannes
wekt de indruk dat Judas een boef was, die zich met kwade bedoelingen bij Jezus
gevoegd had. Het verraad ligt in de lijn van zijn karakter.
We kunnen nog andere motieven
verzinnen. Misschien had Judas zich in Jezus vergist: wilde Hij wel een Messias
volgen, die arm, zachtmoedig en nederig was, een vriend van al wie uitgesloten
en verstoten was? Was hij ontgoocheld in de zaligsprekingen, die we de
grondwet van Jezus mogen noemen? En het Rijk van God, waar Jezus voortdurend
over sprak? Het is best mogelijk dat Judas een andere bevrijding en Redder, en
een heel ander Koninkrijk verwacht had.
Hoe dan ook: Jezus werd verraden
door iemand, die zich als zijn vriend voordeed. Zo komen we bij een duidelijk
herkenningspunt: als vriend of geliefde met ontrouw en verraad beloond
worden. En dan raken we een van de pijnlijkste pijnpunten, die ook vandaag
door mensen ervaren worden. Hoe afgrijselijk het fysische lijden van Jezus ook
was, er is ook die andere vorm van leed: in alle goedheid zelf te goeder trouw
zijn en vertrouwen hebben, maar bedrogen worden.
Is Hij daarom, tot driemaal toe,
onder zijn kruis bezweken?
Wij lezen vandaag bij Jesaja het
eerste lied van de Dienaar van Jahwe, een Toekomstmens, waarvan Jezus,
eeuwen later de vervulling zal brengen. Zonder Jezus ooit gekend of ontmoet te
hebben beschrijft de profeet, eeuwen van te voren, de wezenlijke eigenschappen,
die de komende Messias zullen kenmerken. Meest gekend en meest tekenend is daarbij:
Hij schreeuwt niet,
hij verheft zijn stem
niet,
hij roept niet
luidkeels in het openbaar;
het geknakte riet
breekt hij niet af,
de kwijnende vlam zal
hij niet doven.
Het recht zal hij
zuiver doen kennen.
In leven en lijden van Jezus zal
blijken dat deze Dienaar van Jahwe de Lijdende Dienaar zal zijn. Eerst en
enkel langs de weg van het kruis en het diepste fysische en morele lijden kan
dit heil voor alle mensen gebracht worden, in een wereld die kreunt onder
zoveel leed dat voortvloeit uit zonde, die talloze vormen van een eigenliefde,
die in naam van een verkeerd begrepen vrijheid de echte vrijheid en de ware Liefde doden.
Terwijl net deze vrij gekozen, zelveloze Liefde leven-gevend is.
We lezen bij Jesaja, hoofdstuk
42, de verzen 1 tot 7
Zo spreekt de Heer:
'Hier is mijn dienaar, hem zal Ik
steunen, hij is mijn uitverkorene, in hem vind Ik vreugde, Ik heb hem met mijn
geest vervuld. Hij zal alle volken het recht doen kennen.
Hij schreeuwt niet, hij verheft
zijn stem niet, hij roept niet luidkeels in het openbaar; het geknakte riet
breekt hij niet af, de kwijnende vlam zal hij niet doven. Het recht zal hij
zuiver doen kennen.
Ongebroken en vol vuur zal hij
het recht op aarde vestigen; de eilanden zien naar zijn onderricht uit.
Dit zegt God, de Heer, die de
hemel heeft geschapen en uitgespannen, die de aarde heeft uitgehamerd met alles
wat zij voortbrengt, die de mensen op aarde levensadem geeft, en levensgeest
aan allen die daar verkeren.
In gerechtigheid heb Ik, de Heer,
jou geroepen. Ik zal je bij de hand nemen en je behoeden, Ik neem je in dienst
voor mijn verbond met de mensen en maak je tot een licht voor alle volken, om
blinden de ogen te openen, om gevangenen te bevrijden uit de kerker, wie in het
duister zitten uit de gevangenis.'
Vandaag
lezen wij uit het evangelie volgens Lucas, eerste hoofdstuk, verzen 26 tot 38
In de zesde maand zond God de engel Gabriël naar de stad Nazaret in
Galilea, naar een meisje dat was uitgehuwelijkt aan een man die Jozef heette,
een afstammeling van David. Het meisje heette Maria.
Gabriël ging haar huis binnen en zei: Gegroet Maria, je bent
begenadigd, de Heer is met je.
Ze schrok hevig bij het horen van zijn woorden en vroeg zich af wat
die begroeting te betekenen had.
Maar de engel zei tegen haar: Wees niet bang, Maria, God heeft je
zijn gunst geschonken. Luister, je zult zwanger worden en een zoon baren, en je
moet Hem Jezus noemen. Hij zal een groot man worden en Zoon van de Allerhoogste
worden genoemd, en God, de Heer, zal Hem de troon van zijn vader David geven.
Tot in eeuwigheid zal Hij koning zijn over het volk van Jakob, en aan zijn
koningschap zal geen einde komen.
Maria vroeg aan de engel: Hoe zal dat gebeuren? Ik heb immers nog
nooit gemeenschap met een man gehad.
De engel antwoordde: De heilige Geest zal over je komen en de
kracht van de Allerhoogste zal je als een schaduw bedekken. Daarom zal het kind
dat geboren wordt, heilig worden genoemd en Zoon van God. Luister, ook je
familielid Elisabet is zwanger van een zoon, ondanks haar hoge leeftijd. Ze is
nu, ook al hield men haar voor onvruchtbaar, in de zesde maand van haar
zwangerschap, want voor God is niets onmogelijk.
Maria zei: De Heer wil ik dienen: laat er met mij gebeuren wat U
hebt gezegd.
Daarna liet de engel haar weer alleen.
---
Vandaag
houdt de wereld adem in: Maria boodschap noemen wij dit feest. Er zijn
grotere feesten. Maar wat we vandaag vieren is toch heel bijzonder. De hemel
raakt de aarde, Gods tedere ontferming raakt onze vrijheid en we kunnen ja of
neen zeggen. Hij vraagt alles aan een meisje uit Nazareth. Aan haar, die zo
klein is, vraagt God om moeder van zijn Zoon te worden. De hele schepping rilt
en huivert. God is zo groot dat Hij de vrijheid van een klein meisje eerbiedigt
om Zijn plan uit te voeren. Hij vraagt haar instemming en zij kan in volle
vrijheid ja zeggen. En zij doet dat ook! Niet uit eigen kracht, want al van
bij haar geboorte woont de Geest in haar hart. Zij staat zo open, zij is zo
ontvankelijk dat zij van ganser harte ja zegt zodra God haar aanspreekt. Maar
die Geest dwingt niet. Zacht en teder bewoont Hij haar, zodat zij, helemaal
vrij, en toch met heel haar wezen ja zegt op dit onbegrijpelijk gebeuren:
Gij zult een kind ontvangen, een zoon ter wereld brengen en Hem Jezus noemen.
Dit Fiat is het grootste wat mensen ooit konden doen. Want hier is onze
vrijheid, zo kwetsbaar en zo gekwetst, overgegaan in de vreugdevolle overgave
van de totale ge-HOOR-zaamheid.
Er
komt in het leven van elke mens zon dag of uur waar aarde en hemel de adem
inhouden. Het is het uur van de engel in ons leven, die van Godswege, een
oprecht ja-woord vraagt. En dan staat alles even stil. God is zo groot en ook
zo teder dat Hij ook ons hart niet wil overweldigen. Hij vraagt het:
asjeblief, ben je bereid? En dan
zullen wij wellicht schrikken of bang zijn, want wat God vraagt is bijna altijd
zo groot. Maar ook aan ons zal Hij zeggen: de Heilige Geest zal over U komen
en de kracht van de Allerhoogste zal u overschaduwen. En wat dan uit u groeit
is heilig en komt van God. Wat Hij ook
vraagt, wees niet bang. Zeg gewoon: Zie de dienstmaagd des Heren, mij
geschiede naar uw Woord.
Dan
gaat de engel heen en komt de Geest over ons en Jezus kan opnieuw dieper in de
wereld treden.
Wees gegroet, Maria, moeder van de Heer,
leer mij luisteren als God tot mij spreekt
en ook voor mij, een goede boodschap heeft.
Wees gegroet Maria, moeder van de Heer,
help mij doen dat wondere dat God mij vraagt,
en vertrouwen dat zijn Liefde alles ten goede keert.
