Ademruimte

Het grapje is ons voldoende vertrouwd. ‘Heb je veel vrije tijd?’ ‘Neen, ik heb het altijd druk want ik ben sinds kort gepensioneerd.’ Een ervaring, die sommige 65+ers wel hebben. En helemaal omgekeerd maar even onmiskenbaar: het verlies aan contact en de eenzaamheid bij heel wat bejaarden. Bijna met de regelmaat van een klok schrikken we op als, in die of die (groot)stad weer eens iemand ‘ontdekt’ wordt die al maanden, zoniet jaren tevoren, overleden was. Niemand had hem of haar gemist!

Een angstwekkende uitdrukking: niemand had hem of haar gemist. Hij of zij betekende dus helemaal niets (meer) voor niemand.

In 1986 schreef de Joodse rabbijn Harold Kushner, die zijn ambt uitoefent in de Verenigde Staten, zijn boek: ‘When all you’ve ever wanted isn’t enough’. Hetzelfde jaar nog verscheen de Nederlandse vertaling: ‘Niets meer te wensen en toch niet gelukkig. Op de achterflap plaatste de uitgever een citaat uit het boek:

‘Als er in het bos een boom omvalt en geen enkel oor hoort het, maakt zo’n boom dan geluid? Als een mens leeft en sterft en niemand neemt er notitie van, als de wereld gewoon doorgaat, heeft zo iemand dan ooit geleefd? Ik ben ervan overtuigd dat het niet zozeer de angst voor de dood, voor het einde van ons leven is die ons nachtmerries bezorgt. Nee, het is de angst dat ons leven van geen belang zal zijn geweest, dat we wat de rest van de wereld betreft net zo goed niet geleefd hadden kunnen hebben.’

Tot zover de woorden van Kushner zelf. De uitgever, Ten Have/Baarn, geeft zelf nog enige toelichting:

‘Wat geeft ons leven zin? We kunnen alle dingen, die op ons verlanglijstje staan, hebben verworven, en toch het gevoel hebben iets wezenlijks te missen. We kunnen in ons beroep de top hebben bereikt en toch niet gelukkig zijn.’

Gedachten, die wel eens kunnen kwellen, maar die wij actief kunnen tegengaan. OKRA biedt kansen daartoe, zoals zovele andere verenigingen: je legt nieuwe contacten, mensen gaan iets voor je betekenen en zelf beteken je altijd weer iets meer voor mensen.

Daarom ga ik deze namiddag, 8 december 2009, met groot verlangen naar de OKRA Academie in Eeklo. Musicoloog Jos Meersmans zal aan het woord komen. In het programmaboekje lees ik deze korte omschrijving:

‘Verhuld verdriet:

Wenen in de tijd van Schubert’

‘In deze geacteerde vertelling wordt het tragische leven van Schubert gesitueerd tegen het Wenen van het ‘Congres’, de dood van Napoleon, het succes van de wals, Weber en Rossini, de politiestaat van Metternich en de Biedermeiertijd. Via brieven, liedteksten en vele muziekfragmenten wordt de rol en betekenis van de kunstenaar in zijn tijd toegelicht.’

Nog even de tijd nemen om rustig te middagmalen en dan een beetje relaxen. Om dan met enkele gelijkgestemde geesten daarheen te gaan. Om te luisteren en na te praten. Met groot verlangen.

Ook een aangename, zin-volle namiddag gewenst. Omer.