WATERLANDKERKJE
De voorbije weken waren, door mijn bezoek uit Brazilië,
behoorlijk gevuld. De blog werd dan ook slechts heel sporadisch bijgehouden.
Het is de bedoeling om in de toekomst weer op meer regelmatige basis indrukken
en overwegingen neer te pennen al zal hier morgen alweer geen gelegenheid
voor zijn, wegens een daguitstap met OKRA. Maar naderhand zal het doel van deze
blog heropgenomen worden: Doorheen de dagen. Ervaringen besproken.
Het ligt voor de hand dat de komende dagen vooral beklijvende
ervaringen van de voorbije maand zullen beschreven worden. Een eerste daarvan
dateert van 8 juni jongstleden. Twee dagen eerder waren mijn vrienden uit
Brazilië toegekomen na een uitputtende reis vanuit het binnenland van Bahia.
Een dag herstelwerken onder de vorm van uitrusten was niet overbodig, te meer
daar de avond van aankomst nogal uitgelopen was omdat er zoveel te vertellen
viel.
Dinsdag 8 juni leek dus geschikt voor een eerste uitstapje,
nog niet te zwaar maar charmant en lieflijk door de Polders van het
krekengebied. Mijn woonplaats ligt amper enkele honderden meters van de grens
en langs kleine binnenbaantjes door de velden, door de weiden - trokken we
dus Nederland binnen. Waterlandkerkje was het eerste dorpje dat we binnenreden,
een voorschoot groot en amper een goede 550 inwoners, maar zo netjes al en zo
Nederlands, als je Vlaanderen gewoon bent.
Centraal in het dorpje staat een protestants kerkje, dat bij
vorige passages steevast gesloten was, maar ditmaal stond de deur wijd open. En
elk kerkje, hoe minuscuul ook, heeft wel iets te bieden. Zo ook deze keer. Een
nijvere medewerkster van de gemeente was bezig in de sacristie en het was
aangenaam om een tijdlang met haar te praten. Na een half uurtje gaf zij ons,
ten afscheid, het plaatselijke kerkblad Verbinding waarin Dominee Derk F. Blom volgend boeiend voorwoord had
geschreven, over het 'Handvest voor compassie', een initiatief van de
gerenommeerde Britse schrijfster Karen Armstrong.
Deze auteur heeft een groot aantal boeken over
wereldreligies op haar naam staan. Ze publiceerde o.a. 'De geschiedenis van
God', 'Strijd om God', 'De Bijbel' en recent 'De kwestie God; de toekomst van
de religie'. Armstrong is een vurig pleitbezorger van dialoog en ontmoeting.
Dialoog en ontmoeting spreken mij ook zeer aan. In een tijd van polarisatie en
populisme lijkt me elkaar ontmoeten en met elkaar in gesprek gaan de enige weg
die heilzaam is. Volgens Armstrong hebben de verschillende religieuze en
ethische tradities gemeen dat zij allemaal een belangrijke rol toekennen aan
het begrip 'compassie' (mededogen). In de praktijk vinden zij elkaar in de
volgende Gulden Regel:
Wat gij niet wilt dat u geschiedt,
doe dat ook een ander niet.
Het handvest is door Karin Armstrong geschreven samen met
een internationale groep van morele leiders van verschillende religies en
levensovertuigingen, onder wie bisschop Tutu, rabbijn Soetendorp en islamoloog
Tariq Ramadan. De tekst luidt als volgt:
Het principe van
compassie of mededogen ligt ten grondslag aan alle religieuze, ethische en
spirituele tradities; steeds opnieuw wordt daarmee een beroep op ons gedaan
alle anderen te behandelen zoals wij zélf behandeld willen worden. Compassie is
onze drijfveer om ons onvermoeibaar in te zetten voor het verzachten van het
leed van onze medeschepselen, om terug te treden uit het middelpunt van onze
wereld en een ander voor het voetlicht te plaatsen, en om recht te doen aan de
onschendbare heiligheid van ieder mens en een ieder, zonder enige uitzondering,
te behandelen met volstrekte waardigheid, billijkheid en respect.
Daarbij hoort tevens
de opdracht om er zowel in het openbare als in het privéleven voor te waken
geen enkele vorm van leed te veroorzaken. Door gewelddadig te handelen, door de
kwaliteit van het
leven van een ander te verslechteren, door de grondrechten van die ander te
misbruiken of te ontkennen, en door haat te zaaien met laatdunkende uitingen
over anderen - zelfs over onze vijanden - doen wij de menselijkheid die wij
allen met elkaar delen geweld aan. Wij erkennen dat wij er niet in zijn
geslaagd een leven te leiden vervuld van compassie en dat sommigen uit naam van
hun religieuze overtuiging het totale menselijke leed zelfs groter hebben
gemaakt.
Daarom roepen wij
iedere man en vrouw op om compassie opnieuw te maken tot de kern van moreel
handelen en van religie, terug te keren naar het oude principe dat iedere
interpretatie van geschriften die aanzet tot geweld, haat of minachting geen
enkele legitimiteit heeft, garant te staan voor de verstrekking van correcte en
respectvolle informatie over andere tradities, godsdiensten en culturen aan
jongeren, positieve waardering van culturele en religieuze verscheidenheid te
stimuleren, bij te dragen aan medeleven, gebaseerd op kennis, voor het leed van
alle mensen, ook van hen die wij als onze vijanden zien.
Het is van wezenlijk
belang dat wij compassie in onze gepolariseerde wereld maken tot een duidelijke,
lichtende en dynamische kracht. Indien compassie is geworteld in principiële
vastbeslotenheid om uit te stijgen boven egoïsme, kan zij politieke,
dogmatische en religieuze grenzen slechten. Als product van onze wezenlijke
afhankelijkheid van elkaar, speelt compassie een fundamentele rol binnen
menselijke relaties en bij een volwaardig mensdom. Compassie voert naar
verlichting en is onmisbaar voor het realiseren van een eerlijke economie en
een harmonieuze wereldgemeenschap die in vrede leeft met elkaar.
De initiatiefnemers
nodigen iedereen uit dit charter te adopteren alsof het van haar of hem zelf
is. Verder roepen zij op ons levenslang te verbinden aan een leven met
mededogen. Dit document verdient het om verder besproken te worden; thuis, op
school, in de kerk en op het werk. Laten we er een begin mee maken en laten we
kijken of wij er activiteiten aan kunnen verbinden!
Nadien hebben we onze uitstap verder gezet, maar het verdere
verloop was anders dan gepland. Gelukkig was er een zacht zonnetje die dag, en
ook een vrije bank langs een kreek, waar we met elkaar nog lang konden
nakaarten over ons gesprek met deze dame en over het Handvest voor Compassie
|