Bankier van het Verzet

Riphagen

Hitler: The Rise of Evil

Falkyrie

De Langste Dag






















































































































































 

Windtalkers

The Bridges on the River Kwai

La Vita è Bella

The Last Drop

Oorlogswinter

A Bridges Too Far

Het Meisje met het Rode Haar

Where Eagles Dare

Die Fälscher

Pearl Harbor

De Aanslag

Dunkirk

The Great Escape

The Great Raid

•



Hoe de tweede Wereldoorlog begon.
● Wat eraan vooraf ging
In 1919 werd de 'fascistische' beweging opgericht door de Italiaan Mussolini.
Mussolini zei dat 'extreem nationalisme' (= in overdreven mate opkomen voor je eigen land) het belangrijkste was (zie uitleg 'fascisme').
Hij had felle kritiek (= aanmerkingen) op het opkomende communisme en andere politieke stromingen.

De uitgesproken meningen van Mussolini spraken veel mensen aan.
Met geweld dwong hij soms dingen af.
In 1925 werd hij dictator (= iemand die het alléén voor het zeggen wil hebben in een land, desnoods door middel van geweld en/of moord) van Italië.
De Duitse leider Adolf Hitler kon zich helemaal vinden in de ideeën van Mussolini.

Ook andere dictators (in Oostenrijk en Spanje) konden zich volledig in de ideeën van Mussolini vinden.

• Communisme
Intussen groeide het communisme (= een andere politieke stroming) in Rusland onder hun leider Stalin steeds verder.
Dit tot angst van vele mensen in Duitsland en andere fascistische landen, omdat men het communisme als een bedreiging zag.
Dit was één van de redenen dat men zijn heil (= steun, bescherming, oplossing) zocht in een krachtige leider. En die krachtige leider leek in hun ogen Adolf Hitler te zijn.
● Wie begon de Tweede Wereldoorlog?
Duitsland begon de Tweede Wereldoorlog.
Duitsland had ook bondgenoten: Italië en Spanje (in Europa), en Japan in het verre oosten.
Onder leiding van Adolf Hitler werden in Europa veel landen bezet en onderdrukt.

Adolf Hiltler wilde in zijn land aangesproken worden met ‘der Führer’ (= de leider).
Hij stond er op dat je hem begroette met de woorden: 'Heil, mein Führer'.

Als gewone groet moest je niet zeggen 'Hallo', 'Dag' of 'Aangenaam', maar:
'Heil Hitler'.

● Waarom begonnen ze de oorlog?
Duitsland kreeg na de Eerste Wereldoorlog een zware straf opgelegd: de geleden schade aan andere landen moest terugbetaald worden ('Verdrag van Versailles').
Om het land er toch mee op te helpen leende Amerika geld aan Duitsland.
Daarnaast kreeg Duitsland nog andere beperkingen opgelegd:
- Eerder veroverde gebiedsdelen afstaan aan Frankrijk, Polen en Tsjechoslowakije;
- Beperking van de Duitse strijdkrachten tot maximaal 100.000 man.
Maar de economie (simpel gezegd: wat men met zijn geld kan kopen)werd in de loop der jaren slechter. Er kwam werkeloosheid en armoede. Het ging daardoor slechter met Duitsland. Maar ook met andere landen. Amerika wilde zijn geleend geld terug. Er brak door dit alles onzekerheid en chaos uit in Duitsland. De inflatie (= het geld is véél minder waard dan wat men er voorheen voor kon kopen) was enorm gestegen. Voor een brood betaalde men al gauw 460 miljard Duitse Mark*. M.a.w.: het geld had totaal geen waarde meer!
Daarnaast werd het opkomend communisme een steeds grotere dreiging voor de mensen. Want in tegenstelling tot het gepredikte facisme van Hitler en Mussolini, kwam naast de bestaande 'democratie' ook het 'communisme' in opmars.
Er was één man die hen beloofde uit deze ellende te bevrijden: Adolf Hitler. Omdat hij zo’n goed prater was, kon hij mensen dingen doen geloven die niet waar waren: hij gaf de Joden de schuld van alle problemen in het land, én tevens wilde hij zich wreken voor de nederlaag van de Eerste Wereldoorlog.

● Wanneer begon de Tweede Wereldoorlog?
De Tweede Wereldoorlog begon feitelijk in 1939 met de inval in Polen.
Maar er was al wél iets aan vooraf gegaan...
Voorheen, in maart 1936, had Hitler reeds het Rijnland (het land ten westen van de Rijn, wat voor de Eerste Wereldoorlog tot Duitsland behoorde) ingenomen.
Later, in maart 1938, annexeerde (= inlijven) Duitsland Oostenrijk. Maar Oostenrijk wilde graag deel uitmaken van Duitsland.
Twee weken na de inlijving van Oostenrijk (maart 1938) roept Hitler Henlein, de leider van de SDP (Sociaal Democratische Partij), bij zich. Hij krijgt gedetailleerde richtlijnen hoe er verder naar een crisis moet worden toegewerkt. De SDP moet zodanige eisen stellen dat die onaanvaardbaar zijn voor de Tsjechische regering.
Zo gebeurt. Er worden incidenten uitgelokt (= in scène gezet) waarbij verschillende doden vallen.
Begin mei 1938 geeft de Tsjechische regering toe op een belangrijk punt: Henlein krijgt volmacht om zelf voor de ordehandhaving in Sudetenland (westelijk Tsjechoslowakije) in te staan.

Duitse troepen trekken Polen binnen onder toezicht van Hitler.
De snel opgerichte 'Schutzdienst' wordt een eigen nazileger dat de terreur tegen de Tsjechen en 'onwillige' Sudentenduitsers veralgemeent.
Tot Duitsland zich opwerpt als 'held' om de door hun zélf ontstoken brand te blussen en het gebied in oktober 1938 bezet.
● En Nederland?
Hitler had Nederland beloofd ons land niet aan te vallen.
Maar Hitler was niet te vertouwen! Het ene moment zei hij dit, en het andere moment handelde hij juist andersom.
Op 10 mei 1940 vielen de Duitse legers tóch ons land binnen.
Het Nederlandse leger verzette zich fel.
Toen Hitler besloot Rotterdam te bombarderen om zodoende het verzet van het Nederlandse leger te breken, gaf Nederland zich over. Zoveel burgerslachtoffers wilde de regering niet! De strijd duurde 5 dagen!

6 JUNI 1944
6 JUNI 2014
De landing op Normandie op 6 juni 1944 was het begin van de bevrijding van West-Europa. In Oost-Europa waren de Duitsers al aan het verliezen van de Sovjet-Unie. Op deze dag werd een beslissende slag geleverd voor het verdere verloop van de Tweede Werledoorlog. 
 



 


Totaal waren er 209.000 geallieerde slachtoffers tijdens D-Day 1944.


Wij herdenken op 6 juni hen die toen voor onze vrijheid van nu vochten.

De Atoombom

Hiroshima was de eerste stad in de geschiedenis van de mensheid die met een atoombom werd aangevallen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd op 6 augustus 1945 om kwart over acht 's ochtends boven Hiroshima de uraniumbom Little Boy (die 4400kg woog) afgeworpen uit de Amerikaanse B-29 Superfortress bommenwerper Enola Gay. Harry S. Truman was toen president. Een half uur voor het vallen van de atoombom liet een andere B-29 Superfortress die ter verkenning voorop vloog, het luchtalarm afgaan. Dit werd na ongeveer 25 minuten afgeblazen, waardoor de uraniumbom viel toen alle inwoners juist de schuilkelders uit waren. Er verliepen 45 seconden tussen het afwerpen van de bom en de explosie. De bom kwam 580 meter boven de grond tot ontploffing.

De stad werd door de explosie van de bom geheel verwoest, en 78.000 mensen kwamen in een fractie van een seconde om. Een enorme vuurbal van een 300 meter doorsnede ontwikkelde zich. Onder deze vuurbal liep de temperatuur op tot 4000 °C. Na de vuurbal verspreidden gammastralen en infraroodstralen zich en volgde een schokgolf die zich voortbewoog met de snelheid van het geluid. Vele tienduizenden personen raakten gewond en zwaar verbrand. Enkele minuten na de explosie vielen er dikke regendruppels, zwart van de as en rook en zwaar radioactief besmet, op de stad.

Door de na-effecten als gevolg van de radioactieve straling liep het dodental uiteindelijk op tot ongeveer 140.000 eind 1945. Eén van de bekendste slachtoffers van de atoombom is Sadako Sasaki, het meisje van de 1000 kraanvogels. Zij kreeg leukemie 10 jaar na de explosie van de bom.

Overlevenden van de kernaanval worden met de term hibakusha aangeduid.

Een van de weinige grote gebouwen die zijn blijven staan is het Vredesmonument in Hiroshima (Genbaku Dome). Japan wilde de gevolgen van de bom oorspronkelijk volledig uitwissen.

Op 9 augustus werd ook boven Nagasaki een atoombom Fat Man tot ontploffing gebracht, en enkele dagen later capituleerde Japan (dat al voor 6 augustus aan de Russische troepen had laten weten dat het zich onder bepaalde voorwaarden wenste over te geven, maar volgens sommige historici te zeer verdeeld was om met een voor de geallieerden acceptabel voorstel te komen).

Volgens opgave van de Japanse autoriteiten, die ook de slachtoffers registreerden die jaren later vielen door bijvoorbeeld kanker als gevolg van straling, kostten de bommen aan totaal ruim 240.000 mensen het leven.

Nationale
Dodenherdenking
op de Dam.

De Nationale Dodenherdenking, Nationale Herdenking of Dodenherdenking vindt jaarlijks plaats op 4 mei met onder andere twee minuten (vroeger een minuut) stilte om 20.00 uur. De landelijke herdenking op de Dam in Amsterdam wordt georganiseerd door het Nationaal Comité 4 en 5 mei, terwijl honderden andere plaatselijke comités eigen herdenkingen organiseren. In eerste instantie ging het hierbij uitsluitend om de Nederlandse slachtoffers in de Tweede Wereldoorlog, maar tegenwoordig wordt officieel een ruimere definitie gehanteerd die alle oorlogsslachtoffers of omgekomenen sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog omvat.

De eerste dodenherdenking werd gehouden op 9 mei 1945 op de Dam in Amsterdam. Het gemeentebestuur had daar de dag ervoor over beslist. Er werd een minuut stilte gehouden om de gevallenen te herdenken.

De nationale herdenking op de Dam in Amsterdam vindt plaats volgens een vast patroon:

• Vanaf 18.55 uur vindt in de aan de Dam gelegen Nieuwe Kerk een plechtigheid plaats waar, naast leden van de koninklijke familie en regeringsleden, oorlogsgetroffenen en nabestaanden en anderen die zich hebben aangemeld aanwezig zijn. Deze plechtigheid duurt een half uur en wordt rechtstreeks uitgezonden op een van de publieke tv-netten. Tijdens de plechtigheid wordt ook de 4 mei-lezing uitgesproken.
• Om 19.50 uur verlaat de Koning de Nieuwe Kerk en loopt, tezamen met zijn echtgenote en enkele politieke en militaire hoogwaardigheidsbekleders, door een erecouloir van veteranen naar het monument op de Dam. Voor het monument stopt de groep.
• Een lid van het Nationaal Comité 4 en 5 mei spreekt de volgende tekst uit:

"Tijdens de Nationale Herdenking herdenken wij allen - burgers en militairen - die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, en daarna in oorlogssituaties en bij vredesoperaties. Alle herinneringen daaraan komen samen tijdens de Nationale Herdenking. Om 20.00 uur is het overal in Nederland twee minuten stil. Twee minuten, waarin we ons realiseren dat we hier in vrijheid twee minuten stil kunnen en mogen zijn. Ter nagedachtenis aan allen die zijn omgekomen, leggen zijne Majesteit de Koning en hare Majesteit de Koningin de eerste krans bij het Nationaal Monument."

• Hierna leggen de Koning en Koningin een krans bij het monument namens alle burgers van Nederland.
• Vervolgens wordt het signaal Taptoe gespeeld, dat om acht uur eindigt; de Klok van de Nieuwe Kerk slaat en er worden twee minuten stilte gehouden ter nagedachtenis aan degenen die zijn omgekomen.
• Na de twee minuten stilte wordt een couplet van het Wilhelmus gespeeld, waarbij van de aanwezigen wordt verwacht dat ze meezingen.
• Hierop volgt een korte toespraak over de betekenis van 4 mei.
• Kransen worden vervolgens gelegd door vertegenwoordigers van de regering, waaronder de minister-president, van het parlement, de krijgsmacht, verzetsbeweging en allerlei organisaties en groeperingen in de maatschappij
• Er wordt een zelfgeschreven gedicht uitgesproken door een scholier.
• Hierna leggen plaatselijke schoolkinderen bloemen bij het monument.
• Ten slotte begint het defilé, waarbij eenieder langs het monument kan lopen en bloemen kan neerleggen.

De plechtigheid op de Dam, van het verlaten van de Nieuwe Kerk door de Koning en Koningin tot het begin van het defilé, wordt sinds 1987 op alle publieke zenders uitgezonden, alsmede op de SBS-zenders. De RTL-zenders zenden de herdenking op de Waaldorpervlakte uit.

Andere herdenkingen





Op andere plaatsen in Nederland worden soortgelijke plechtigheden gehouden, meestal bij plaatselijke monumenten voor slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het patroon is gelijk: het trompetsignaal Taptoe (of in sommige gevallen, zoals in Elburg, de Last Post), twee minuten stilte, het Wilhelmus en kransleggingen. De bezoekers wandelen daarna langs de kransen en voegen er bloemen aan toe. Voorbeelden zijn de Waaldorpervlakte in Scheveningen, het ereveld Grebbeberg in Rhenen en honderden andere plaatsen waar graven of monumenten aan de slachtoffers en de bezetting herinneren.

De twee minuten stilte gelden in het hele land, ook op plaatsen waar geen plechtigheid wordt gehouden. Treinen en bussen worden stilgezet en van iedereen wordt verwacht dat hij om acht uur een moment van stilte in acht neemt, waar hij zich ook bevindt. Het blijft echter verboden een auto op de snelweg stil te zetten. Automobilisten kiezen daarvoor een geschikte afrit of parkeerplaats. Verder spreekt het vanzelf dat hulpdiensten (ambulance, brandweer enz.) normaal actief blijven.

Op 15 augustus wordt op verschillende plaatsen in het land bij Indische monumenten de capitulatie van Japan en de bevrijding van voormalig Nederlands-Indië herdacht, hoewel in principe de slachtoffers uit Indië ook op 4 mei worden herdacht.

Een dag later, op 5 mei wordt de bevrijding van de Duitse bezetting (1940-1945) gevierd. De Indische gemeenschap houdt 15 augustus aan als bevrijdingsdag, vanwege de Japanse capitulatie in Nederlands-Indië op 15 augustus 1945.
Vlaggen






Op 4 mei hoort de vlag van 18.00 uur tot zonsondergang (in Amsterdam is dat 21.10 uur) halfstok te hangen. Indien er bij de dodenherdenking een vlag halfstok hangt, wordt de vlag in top gehesen nadat het volkslied is gezongen. Volgens het nieuwste protocol uit 2001 mag de vlag na het volkslied ook halfstok gelaten worden.