Door G. Clement. (zie elders in dit blog voor andere teksten van Gaston Clément. Destijds een zeer gereputeerd kok.)

Clément schrijft hier over auteurs die oorlogrecepten schrijven die er wel goed uitzien maar geen of te weinig voedingswaarde hebben.

De omstandigheden waarin we ons zonder het te willen bevinden, geven aanleiding tot een massa bundels, de ene vollediger dan de andere, over de keuken, of liever een keuken die zowel aan een scheikundelaboratorium doet denken als aan het domein van het fantastische.

Ik heb hier enige bundels, maar ik twijfel eraan of de schrijvers ervan, hun raadgevingen ooit in praktijk hebben gesteld, en ik zoek er tevergeefs een recept in dat werkelijk toegepast kan worden aan de gezonde keuken. De veelbelovende titels hadden me doen denken, brood te kunnen maken zonder tarwe of andere graansoorten, mayonaisesaus zonder enig vet, boter zonder room natuurlijk, in een woord alles wat een huisvrouw mist om haar huisgenoten behoorlijk te kunnen voeden.

Het is vanzelfsprekend dat er in de plaats van een of ander product dat niet meer te krijgen is, wat anders moet gevonden worden dat dezelfde voedende kracht bezit, en dat is mogelijk voor sommige producten, voornamelijk voor meelspijzen. Zo kunnen bonen bijvoorbeeld, zetmeel leveren hetgeen we anders uit aardappelen trekken (ten minste in principe). Uit groenten als wortelen, rapen, schorseneren, bieten en raapsoorten en andere groenten kan suiker getrokken worden, wat in zekere mate het gebrek aan suiker kan verminderen. Zekere gedroogde groenten zoals linzen, erwten, bonen, bevatten vetstoffen; groenten bevatten een groot gedeelde stikstof en eiwitstof, beiden onmisbaar voor het menselijke lichaam. Maar het zou onmogelijk zijn zich slechts met een of zelfs meer dezer planten te voeden zo er geen vetstoffen ofwel meelspijzen, eiwitstof of vitaminen aan toegevoegd konden worden. De natuur, die grote artieste, heeft ons behoefte aangeboden onder verschillende vormen, maar het is aan ons te weten hoe en in welke mate hiervan gebruik te maken, en in dit in overeenstemming met onze levenswijze.

Een waarheid La Palisse waardig, zegt dat "men niets kan doen met niets" en uitgezonderd een wijs bioloog, die weet te vinden, wat een mens nodig heeft, daag ik de schrijvers van die boeken tegen het dure leven uit, ten minste het grootste gedeelte ervan, want er bestaan zekere werken geschreven door dokters die het vraagstuk hebben bestudeerd, en door beroepsexperts, ik daag dus diegenen uit die zulke recepten geven waarin boter, olie en andere vetstoffen in het dagelijks rantsoen kan vervangen, meelspijzen buiten andere graansoorten te kunnen krijgen om brood te maken.

Het is natuurlijk mogelijk bij het deeg, een zekere hoeveelheid aardappelpuree te voegen, maar dan heeft het mengsel, voor een even groot volume, dezelfde voedingswaarde niet meer, en daarin schuilt het gevaar niet voor degenen die geld genoeg hebben om het ontbrekende te vervangen, maar voor de werkmanshuishoudingen en vooral voor de kinderen, die op dergelijke wijze zo gevoed worden.

Honderd gram brood waarbij men van twintig tot vijf en twintig procent aardappelen gevoegd heeft, geven niet hetzelfde aantal calorieën als honderd gram brood dat van meel gemaakt werd. En zo de maaltijden op zulke verkeerde basissen gesteund zijn, heeft men de illusie, genoeg eten te hebben maar het lichaam stelt zich niet tevreden met illusies, en de kinderen zullen later, door een slechte gezondheid, voor de door hun ouders begane fouten moeten boeten.

Ja ik weet wat u gaat zeggen, zo het onmogelijk is, zich van de voornaamste voedingsstoffen te voorzien, zoals vetstoffen, meelsoorten, enz.. moet men ze wel door iets anders vervangen, om de maag te vullen en den honger te stillen.

En wij zijn het eens op dit gebied, wat ontbreekt moet door iets anders vervangen worden, en voor alles moet men het gevoel hebben, genoeg gegeten te hebben. Maar ik wil u waarschuwen, lieve lezers en lezeressen die mij de eer aandoen, enige aandacht aan mijn artikels te wijden: geloof niet dat als uw kinderen en echtgenoot een mayonaisesaus met sago, water en azijn hebt gegeven, het organisme van de wezens die U zo dierbaar zijn genoeg voedsel krijgen en dat de afwezigheid van vetstoffen geen belang heeft. Ik zou ook willen zeggen dat zo U dank zij uw vindingrijkheid, aan uw huisgenoten, een boterham meer hebt kunnen geven (door toevoeging van aardappelen b. v.) zij daarom niet genoeg calorieën gebruikt hebben.

Zo U een lepel zuivere mayonaise per persoon geeft, wat ongeveer 30 gram vetstoffen inhoudt, olie en eigeel, heeft iedereen een zeker aantal calorieën gekregen die samen met degenen der meelstoffen, brood, aardappelen en andere groenten, de nodige hoeveelheid zullen verstrekken voor de goede gang van de menselijke motor. Maar zo U in de plaats van een lepel mayonaisesaus met olie, 3 lepels (100gr) van een papje geeft van water, azijn, maïsmeel, heeft elke persoon slechts 8 gram meelspijzen gekregen en negentig gram water, azijn en soms mostaard. Deze ingrediënten hebben absoluut geen voedende waarde, en de acht gram meelstoffen, wat geen of nauwelijks een koffielepeltje is, geeft geen kracht voor werk of spel. Hetzelfde geldt voor brood, op 100gram, (beslag met aardappelen) is er ongeveer de helft water, van dertig tot vijfendertig gram zetmeel en van vijftien tot twintig gram ...., geeft slechts de illusie genoeg te hebben gegeten.

Maar wat moet men dan doen?

Aan de producten die geen hogere voedingswaarde hechten dan ze werkelijk bezitten, vermijd de maag te vullen met misschien erg geleerde bereidingen, die smaak, en oog strelen, maar absoluut geen voedende kracht hebben, en zuinig zijn op de producten welke deze hoedanigheden bezitten.

En hierop moet men bij de opvoeding van de toekomstige huishoudsters gelet worden.

Vaak heeft men het koken als laag-bij-de-grondse bezigheid beschouwd, niet nodig voor jonge meisjes, die natuurlijk liever piano studeren, dansen of andere sport doen- hetgeen allemaal heel interessant is- maar wat niet beletten moet, dat een toekomstige huisvrouw, moet weten hoe haar gezin behoorlijk moet gevoed worden

Let wel dat ik niets heb tegen handigheidjes, die een mooier uitzicht geven aan gerechten, ze meer volume geven, ik zie geen gevaar in een saus waar weinig of geen vet gebruikt werd, nog in brood, waarin aardappelen verwerkt worden, dit alles maakt deel uit van de kookkunst, maar ik wil U de aandacht vestigen op de kennis van de voedingswaarde der gebruikte voedingsgrondstoffen en doen begrijpen dat het mogelijk is meer nut te trekken uit de voedingsstoffen door de bereiding van groenten, vlees of andere ingrediënten, niet verloren te laten gaan.

Ten slotte de huisvrouw is zeer belangrijk die ook optreedt als minister van gezondheid en van het gezin, en de echtgenoot als minister van Financiën.

G. Clement.

Uit volk en staat.

23-02-2014, 01:14 Geschreven door Nicolay  

Onderstaande teksten heb ik gehaald uit een ander blog daterend van 2006 op het seniorennet. De maker ervan noemt zich Jan Janssens. Ik heb hem gevraagd of zijn teksten mogen overgenomen worden maar er kwam geen antwoord. De originele teksten zijn trouwens op een zeer onleesbare manier voorgesteld en wemelen van de tik- en andere fouten.

De meeste teksten zijn vermoedelijk afkomstig uit oude publicaties, kranten of andere drukwerken uitgegeven tijdens de oorlogsjaren.

Hier de originele blog

Mocht iemand de oorspronkelijke samensteller kennen of bezwaren hebben tegen de publicatie van onderstaande teksten, laat dit dan weten.

Ik heb ook geprobeerd om de meeste schrijffouten te verwijderen om de teksten wat leesbaarder te maken. Maar teksten van 70 jaar geleden lezen niet zo vlot die van nu.

Indien er oude spelling gebruikt werd heb ik die ook zo gelaten.

Een sluikslachtersbende ingerekend te Westmalle.

Bij de aanhouding werd er gevuurd op de gendarmen.

Te Westmalle en omgeving was het reeds lang in de volksmond dat er in de stal toebehorend aan een landbouwer,zonder rekening te houden, met besluitwetten of verordeningen,onafgebroken aan sluikstorten gedaan. Men kon de kerels die daarin betrokken waren, met de vingers wijzen, want zoals klassieke leden hadden zij al wie het wilde te kennen geven dat wie ook zich ooit in hun weg zou stellen, zou worden neergeschoten, daar zij steeds bewapend waren bij al hun onderhandelingen? En wie die kerels van dicht bij kende wist dat deze vermaning geen ijdel gezwets was.

Zoiets is begrijpelijk dat tot nu toe alles bij geruchten bleef? Maar geruchten die ten slotte Antwerpen bereikten en te Antwerpen werd een onderzoekrechter aangesteld om deze zaak ernstig te onderzoeken. En inderdaad dat klopte wat er daar gebeurde er moet daar paal en perk aangesteld worden? Deze mening werd gedeeld door de rijkswacht van Oostmalle en door de plaatselijke politie van Westmalle.

De nodige maatregelen werden getroffen en zorgvuldig een plan ontworpen om bedoelden stal in volle bedrijvigheid te overvallen met de grootste kans op welslagen en een minimum van een mogelijk bloedig treffen is een risico.

In de nacht van donderdag op vrijdag werd tot uitvoering over gegaan, gendarmen en politieagenten stelden zich in hinderlaag op. Rond 11 uur werd een camion, vermoedelijk een lading vol met vlees, afkomstig van de sluikslachtingen opgemerkt, die zich van de stal verwijderde. Dit werd een gunstig ogenblik geacht om toe te slaan. Toen de gendarmen echter de ingang van de stal naderden, botsten zij op een gesloten deur en werden bovendien op geweerschoten onthaald, die vanuit de stal gelost werden, enkele ogenblikken later hoorde men geruchten van vluchtende personen.

Het waren de sluikslachters, die langs een andere uitgang der stal vluchten, het op een lopen zetten om te trachten, door de duisternis begunstigd te vluchten. Zij werden onmiddellijk achterna gezeten en tevens door de overige nog in hinderlaag liggende gendarmes en politie opgevangen.

Drie personen werden gevat. Zij werden dadelijk opgeleid, maar een gedeelte van de rijkswacht bleef ter plaatse, daar men vermoede dat de camion nog dezelfde nacht naar de stal zou terugkeren. Een vermoeden dat werkelijkheid werd. Men liet de camion naderen maar de autovoerder zag onraad en trachten nog in allerijl weg te vluchten met zijn camion. Hij zag het nut er niet meer in daar hij beschoten werd door de rijkswacht. En de inzittende der wagen gaven zich over, het waren drie personen die werden opgeleid. Meer dan drie honderd dieren werden afgeslacht.

De aangehoudene personen werden ondervraagd en aan een zeer gezet onderzoek op proef gesteld.

Toen de gendarmen de stal betraden ontdekten zij de stukken van een reeds geslachte koe, en een levende koe, die het zelfde lot wachtte.

Uit de bekentenissen zou bij een vluchtige berekening reeds blijken dat door de sluikslachters niet minder dan 300 dieren op de zwarte markt zijn verhandeld.

Er werden nog meer bezwarende feiten gepleegd, de camion was zo veranderd dat het leek een camion te zijn van het Duitse leger, waarmede zij het vlees vervoerden.

Er werd een zeer streng onderzoek ingesteld.

De honden en kattenroof.

Opgepast voor straatschuimers.

Het is allicht te weinig bekend hoe de straatschuimerij, onder de vorm van honden en kattenroof, hoogtij viert. De klachten dien gaande kwamen vroeger wel eens voor, maar de laatste weken zijn ze sterk toegenomen. Men kan, als men wil opletten, zeer dikwijls op straat lieden ontmoeten, die een zak uit jute onder de arm dragen. Maar men kan zich vergissen, als men meende dat die lui op stap zijn om kolen en wortelen te gaan kopen.

Zeer dikwijls komt de zak aan zijn uitgangspunt terug, gevuld met een hond of een kat, om niet te zeggen met honden of katten. Ook dat bedrijf is stilaan verbeterd in zijn uitoefening, en dikwijls dient een fiets als vervoermiddel, ten einde toe te laten dat de straatrovers zich zo haast mogelijk uit de voeten maken, als zij een onschuldig slachtoffer in hun greep gekregen hebben.

De stoutmoedigheid van die straatdieven neemt aldoor toe, en het volstaat soms dat de meester of de meesteres van den hond even onoplettend is, terwijl zij of hij met een buurvrouw of buurman een praatje voert. Of anderzijds opdat zijn/haar huisdier verdwenen is, en dan veelal in een of andere onschuldig uitziende zak onder den “beschermden” arm van een straatschuimer zijn dood te gemoed gedragen worden.

Want vlees is duur, en zo vele mensen menen alleen gegeten te hebben, als zij geen vlees onder hun tand gekregen hebben. Zo krijgen ze dan “schapenvlees” of “konijnenvlees” tegen een hoge prijs, en dat wordt hun thuis geleverd, door een of anderen smokkelaar wiens grote deugd zijn durf en zijn gewetenloosheid is.

Gij allen die een hond of een kat als huisvriend hebt en gehecht bent aan uw dier, wees waakzaam over hem. Laat hem niet alleen op de straat, noch bij avond, noch bij dag, want de straatschuimers loeren onverpoosd op aas en ontzien zich de moeite niet om de hele dag, of zelfs dagen, uw straat rond te drentelen in de hoop een argeloos slachtoffer te vinden. Vooral ook in de paartijd, wees dubbel oplettende dat uw kat of uw hond niet aan uw waakzaamheid verschalken, terwijl de straat of hofdeur op een kier staat. Nog meer, als gij op de straat kuiert, houdt uw kijkers open en doe uw best om de boze plannen der honden en kattenvrienden te verijdelen, door tijdig en manmoedig optreden. Toont metterdaad vrienden voor huisdieren te zijn, door te trachten, opgepakte dieren uit de handen van de moordenaars te rukken en aarzelt niet er de politie bij te halen. Loopt of rijdt de dieven achterna om hun adres te kennen. Dan zult ge de taak van de politie en gerecht vergemakkelijken, door een plaag te bestrijden, die vooral in de laatste maanden grote afmetingen aangenomen heeft, die de mensheid niet tot eer strekt!

23-02-2014, 01:01 Geschreven door Nicolay  

Een recept dat door een onbekende opgezonden werd. Waarvoor dank.

Samenstelling:

250      gram witte bonen,

5          gram zout,

1/4       liter warm water,

125      gr.poedersuiker,

50        gr. griesmeel (maïzena,pudding of aardappelmeel),

10 à 20 gram boter (reuzel)

12        druppels bitter amandelextract.

Bereiding:

1. De witte bonen daags tevoren in water zetten,
2. s'Anderdaags koken in water en zout
3. De bonen laten verlekken, verkoelen en er puree van maken
4. Het zout, warm water, de suiker, het griesmeel, de boter en het amandelextract aan de           puree toevoegen en goed mengen, (een nogal dikke deeg maken), daarom het water          slechts met kleine hoeveelheden tegelijk toevoegen.
5. Een vorm invetten en het deeg toevoegen,
6. In een matig verwarmde oven zetten
7. Gedurende 20 tot 30 minuten in laten.

Noteer dat ook nu nog bonen gebruikt worden om op de dure amandelen te besparen.

23-02-2014, 00:49 Geschreven door Nicolay