Hoe lang bestaat Kerstmis al? Lang vóór onze jaartelling, was het een Midwinterfeest. Toen al wisten we dat de zon de zin van alles is, dus de kortste dag een dag is om te vieren.
Ook ons huidige kerstfeest is het feest van het nieuwe begin, alleen veranderde men van onderwerp. Het werd het feest van de geboorte van het kindeke Jezus, het begin van het nieuwe verbond. Het verhaal vertelde van een bijzondere baby, het kind van God. Het was een kind dat er ineens was, want de Roomse kerk hield niet van barende vrouwen. Ook was het koud in Bethlehem, getuige de rijp op de daken. De bikkels van herders, in die barre winter toch in het veld gebleven, hadden zojuist hun schaapjes geteld en kwamen al direct kijken. En terwijl de engelen zongen en koningen uit tropische landen, die een ster hadden gevolgd, met hun cadeaus binnen dropen, liep het tegen het nieuwe jaar. Hans Cristian Anderson had het niet kunnen verzinnen.
Op zichzelf is het ontzettend knap dat men een zo belangrijke Midwinterfeest wist om te buigen tot dit sprookje. Een onuitroeibare gebeurtenis moet je niet proberen uit te roeien, moet de gedachte zijn geweest. Eeuwen gingen voorbij en niemand die er zijn vraagtekens bij had: de opzet was z ó sterk dat het zelfs geen twistpunt was tijdens de reformatie. Dit alles hebben we te danken aan een uitgedokterde strategie van Roomse marketeers avant la lettre. Kom daar nu maar eens om. Stel je voor dat de tegenwoordige marketeers een succesformule zouden ontwikkelen, die voor de concurrent zou kunnen gaan werken.
Werkt u met Microsoft? Vindt u het ook zo’n goede Apple-applicatie?
Bent u dit jaar op skivakantie geweest? Met wie, met Neckermann? Hoe vond u de ‘Arke’sneeuw?  

Toch moeten we de reclamewereld niet onderschatten. Met de hedendaagse kennis wordt naarstig gezocht naar de sleutel van het geheim om ons mensen onvoorwaardelijk over te halen tot het kopen van iets. Wetenschappers, universiteiten, studieprogramma’s alles is gericht op dé beslissing in het mensenbrein. Waar kijken we naar, wat is ons koopgedrag, hoever zijn we bereid te gaan. Daarbij is men erachter gekomen dat sprookjes het eigenlijk nog steeds goed doen. Vandaag de dag zien we de Kerstman door de lucht suizen in een grote, bloedrode vrachtwagen, compleet met bellen op zijn blozende bumpers, lichtjes op zijn contouren en een vrolijk deuntje vanonder de motorkap. Misschien wordt in het jaar 2050 de algemene gedachte dat Kerstmis het feest is van Coca-Cola. Dat we deze drank der dranken het komende jaar weer kunnen drinken, mits we in het kerstfeest blijven geloven.
Als dat zo is, als onze kinderen in een donkere kerstnacht gaan wachten op de komst van de Grote Rode Cola-auto, dan prefereer ik toch het sprookje van een nieuw en bijzonder kind. Al dan niet arm geboren, maar met warm stro als eerste bed.

© Paul Waterman. 2010-12-17