Het Beleg van Leiden vond plaats van 1573 tot 1574 en eindigde in een ontzet van de stad.

Het Leidens ontzet of Leids ontzet wordt jaarlijks in Leiden gevierd ter herdenking van de belegering van deze stad tijdens de Tachtigjarige Oorlog en het ontzet op 3 oktober 1574.

Het beleg en ontzet van Leiden speelden zich af tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648). Aanvankelijk bleef het stadsbestuur trouw aan de landsheer, koning Filips II van Spanje. Deze benoemde in 1567 de hertog van Alva tot landvoogd over de Nederlanden. Alva nam diverse maatregelen tegen de godsdienstvrijheid en stelde onder andere de Raad van Beroerten in. Hierna koos de stad in juni 1572 de kant van prins Willem van Oranje.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Beleg_van_Leiden_(1573-1574)

Drie oktober 1937 viel op een zondag, daarom werd de optocht op zaterdag gehouden. Ook in 1926 viel 3 oktober op een zondag. De optocht werd op maandag 4 oktober gehouden. Zie krant 02-08-1926 De a.s. 3 October-feestviering. 

Leiden Historie drie oktober 1937

Bij de firma Sala worden teekenigen geëxposeerd, betrekking hebbend op den 3-Oct.-optocht, w.o. zich ook een penteekening bevindt van het Slot te Rijswijk, dat geplaatst zal worden in het Plantsoen bij de fontein. De ontwerpen zijn vervaardigd door den heer W. v. Rossum du Chattel.

Ontwerpen voor de 3 Oct feestvieringen in 1924. In een der etalages van den kunsthandel Sala, op de Breestraat, zijn eenige sierlijke ontwerpen, geëxposeerd, van het decor en de optochten bij de aanstaande 3-Oct-feestviering die in de vergadering van Woensdag zooals men weet, zal worden besproken.

Het ontwerp waarvan deze teekeningen deel uitmaken, heeft tot titel: "De Gouden. Eeuw", en bedoelt dan ook de voornaamste gebeurtenissen uit dit tijdperk weer te geven.

Een der teekeningen, het decor dat in het Plantsoen zal verrijzen, stelt het kasteel : "Nieuwburg" te Rijswijk voor, waar de bekende Vrede van Rijswijk werd geteekend. De overige teekeningen stellen achtereenvolgens voor: De tocht van "De Halve Maan" (Hendrik Hudson), De Unie van Utrecht, Het Turfschip van Breda, en De Zilvervloot.

De ontwerpen zijn ten hoogste bezienswaardig, gelijk de naam van den vervaardiger, de heer W. v. Rossum du Chattel, trouwens waarborgt. Opnieuw blijkt hier, welk een te waardeeren kracht de 3 Oct.-Vereen, nog steeds in hem bezit.

Leidsche Courant 31-03-1924

KUNST EN LETTEREN KUNSTHANDEL  SALA

Tentoonstelling van schilderijen, teekeningen en etsen door wijlen Waalko, J. Dingemans en Mevr. Dingemans-Numans.

De heer Sala heeft voor enkele weken in zijn kunstzaal een veertigtal werken bijeen gebracht van dit schilderspaar, dat vroeger te zamen met den schilder Simon Marie Wzn. placht te exploiteeren. De echtgenoot van mevrouw Dingemans-Numans overleed enkele jaren geleden, betrekkelijk nog jong. Als herinnering staat hier een portretschets van hem van de hand van zijn vrouw. Het werk van beide komt, wat betreft tijd en wezen, na den bloei van de Haagsche School.

Dingemans werkte veel buiten; we zien hier het bedrijf op de kaden van havensteden, met stationeerende sleeperspaarden. Hij vond zijn sujetten vooral in Rotterdam. Ook was hij veel in Limburg, waar hij boerenbehuizingen weergaf en dan den korenoogst op nazomersche dagen, met blinkend zonlicht over de velden, in Zeeland op het eiland Schouwen. Over het algemeen ademt dit alles een blijmoedigen geest.

Het best slaagde hij, die gaarne het werk- en landbouwpaard, niet als stoffage maar als hoofdmoment, schilderde, in een kade met een rij sleeperspaarden, waarachter men in het verschiet een stuk Rotterdam ziet. We bedoelen het schilderij, dat heelemaal links aan den grooten wand hangt. Het is goed van compositie, vlot geschilderd en de strook stad op den achtergrond is van kracht en lijn goed begrepen in verband met de groep knollen op den voorgrond.

Anders weer, maar eveneens goed van bouw is een pastel naar een dergelijk onderwerp, een sleepers- kar met een span paarden, een bruin en een zwart op de kade. Verder noteerden we een groote pastel van een binnenplaats van een boerderij in Limburg. Onder de etsen behoort een klaar en gevoelig panorama van Zierikzee, benevens een klein etsje van sleeperspaarden tot het beste.

Mevrouw Dingemans heeft hier uitsluitend bloemen stillevens, een paar veldbouquetten op lichtgroen grondvlak, met tallooze kleine bloempjes zorgvuldig van teekening en kleur en met iets zwierigs, en enkele stukken met prachtige orchideeën, vreemd en fantastisch als vlinders. De schilderes heeft deze kostbare bloemstukken geschilderd op de internationale bloemententoonstelling te Heemstede. Alleen voor de vroege morgenuren kon ze vergunning krijgen, wanneer de gewone bezoekers kwamen, moest ze eindigen met haar werk.

Het stuk met de groote witte en roze orchideeën en het herfstbruin van bladeren en fijn groen van varens lijkt ons het beste. Het groote doek met Amarillen is met een zekere kundigheid gedaan en veel beter dan de lijsterbessen in pot, die wat vlak doen. Het werk van beide, van de schilder zoowel als van de schilderes zal ongetwijfeld voor velen aantrekkelijkheid hebben.

Leidsch Dagblad 18-03-1927

http://www.kunstpedia.com/articles/623/1/Nederland-op-zijn-mooist---Het-vergeten-oeuvre-van-de-schilder-Waalko-Jans-Dingemans-sr/Page1.html

DE A.S. 3 OCT.-FEESTEN IN BEELD. Bij den kunsthandel D. Sala en Zn., Breestraat alhier zullen gedurende enkele dagen in de etalage te zien zijn de teekeningen van de wagens, die de hoofdschotel zullen uitmaken in den optocht op 3 October a.s., welke optocht dit jaar - zooals reeds eerder vermeld - in het teeken zal staan van de stichting van den Leidschen Hout.

Een ieder, die zich de moeite getroost, een kijkje te gaan nemen, zal met ons eens zijn, dat met deze schetsmatige teekeningen een knap stuk werk is geleverd; de heer Jan Franken heeft zich doen kennen als een werkelijk artist, die de gave bezit, de door den heer Niko de Jong ontworpen ideeën goed weer te geven.

Naar wij vernemen is het Bestuur der 3 October-Vereeniging dan ook overtuigd een zeer goede keus te hebben gedaan door met de heeren Niko de Jong en Jan Franken in zee te gaan; zij beiden zijn vol enthousiasme en zij hebben ook zelve vertrouwen, dat deze optocht inderdaad iets goeds zal worden.

De wagens zullen gedurende de maand September onder de persoonlijke leiding van den heer Jan Franken worden in orde gemaakt; de uitvoering is weder toevertrouwd aan den bij de 3 October-vereeniging zoo wel bekenden heer Fons v. d. Velden. Zooals van zelf spreekt, ligt het in de bedoeling, dat de wagens zullen worden voorafgegaan, begeleid en gevolgd door personen in toepasselijke costumes, terwijl ook meerdere kindergroepen zullen moeten worden geformeerd.

Voor goed begrip deelen wij nog eens mede dat de optocht in drie deelen zal zijn gesplitst, ieder deel 4 wagens, t.w.: 1^e  deel Het Bosch en de Menschheid; 2^e  deel Het Bosch en zijne bewoners; 3^e  deel Het Huwelijk van den Leidschen Hout met de Leidsche Burgerij.

Leidsche Courant 16-07-1927

DE OPTOCHT „OOST EN WEST".

Men verzoekt ons mede te deelen dat de teekeningen van den optocht „Oost en West" ontworpen door den heer Van Driest, welke op het aanstaande 3-Octoberfeest het hoofd-nummer der feestviering zal uitmaken, gedurende eenigen tijd in de kunsthandel van de fa. Sala op de Breestraat zullen worden geëtaleerd.

Leidsche courant 02-06-1931

In de uitstalkast van den kunsthandel Sala op de Breeslraat is thans tentoongesteld een groote teekening van den jongen Katholieken kunstenaar Alex Asperslagh.

Hij schijnt zijn grootste kracht te zoeken in het uitbeelden van religieuze onderwerpen en hij doet dat met een soberheid en tevens met een expressie-vermogen, welke het eigendom zijn van een krachtig talent. Het tentoongestelde teekenstuk stelt voor de innige omhelzing van den Christus en den geloovige en alles, zoowel gelaatsuitdrukking als de zwier der lijnen, drukt uit, wat de teekenaar zeggen wil: Jezu thesaurus fidelium; Jezus schat der golooven.

In een andere etalage hangt een sublieme Christuskop van Jan Toorop. Beide Katholieke kunstenaars streven naar vergeestelijking. Dat hen den ouderen, den groot-meester, beter gelukt, is niet te verwonderen.

Leidsche courant 19-03-1929

Naar men ons mededeelt is door een Oud-Leidenaar, onder den schuilnaam van Max van Leiden een indruk vastgelegd van het brandende Stadhuis alhier. Dit stuk is door den schilder aan het Leidsche Stadhuiscomité aangeboden ten bate van den wederopbouw van het stadhuis en door dit Comité aanvaard. Bij den Kunsthandel Sala & Zoon, Breestraat, is het originee! voor belangstellenden te bezichtigen.

Leidsch Dagblad 19-03-1929

De a.s. 3 October-feestviering.

Wie reeds droomt van een mooien 4den October en zich alvast een denkbeeld wil vormen van de hoofdnummers uit het feestprogramma, kan dezer dagen de teekeningen zien van de groepen en hoofdpersonen uit den optocht en het openluchtspel, evenals van het aanzien dat het feestterrein aan den H. Rijndijk zal bieden met de tribunes, terrein-decors enz.

De teekeningen zijn n.l. te zien bij de fa. Sala aan de Breestraat. Wij vernemen nog, dat bii het bestuur der 3 October-vereen. plannen bestaan om hen die een tijd achtereen trouw aan de optochten enz. deelgenomen hebben, na afloop van de a.s. feestviering een verrassing aan te bieden Wij verwijzen verder naar de in dit nummer voorkomende advertentie.

Deelname 3 October-Ridderspel en Optocht. Het Bestuur maakt bekend, dat voor deelname aan het Tournooi en aan den Optocht, voorstellende "Intocht van Jan van Beieren, binnen Leiden in 1420", nog een beperkt aantal Heeren-Rollen te vervullen zijn. Zij, die nog gaarne zullen deelnemen, kunnen zich aanmelden, dagelijks tot 8 uur n.m., ten huize van den Heer R. de Wilde, Breestraat 93. Het inleggeld bedraagt per persoon f 2,50. Na deelname wordt dit gerestitueerd. N.B.  De  Optocht  is in beeld te zien in de Etalage bij den Kunsthandel D. Sala & Zn., Breestraat 114.

Leidsche Courant, 02-08-1926;