UFO'S of UAP'S, ASTRONOMIE, RUIMTEVAART, ARCHEOLOGIE, OUDHEIDKUNDE, SF-SNUFJES EN ANDERE ESOTERISCHE WETENSCHAPPEN

12 April 2025, het is 8 uur ‘s ochtends. Je wekker haalt je uit een droomloze slaap en je klimt uit bed terwijl je huis tot leven komt. Het badkamerlicht gaat automatisch aan en de douche begint te stromen op je favoriete temperatuur. Nadat je bent afgedroogd trek je een t-shirt aan dat voor jou op maat is gemaakt. Je kijkt naar je telefoon en ziet dat de batterij bijna leeg is. Een push-bericht vertelt jou dat je je geen zorgen hoeft te maken en er een vervangende batterij onderweg is. Je hoort dat je auto alvast start in de garage om je naar de fabriek te brengen die jij beheert. Je telefoon laat je weten dat één van de machines in de fabriek kapot is gegaan. Eigenlijk ga je nooit naar je fabriek, omdat de fabriek zichzelf regelt.

“Wat een gezeik weer,” mompel je terwijl de auto zichzelf uit de garage rijdt. “Kunnen deze dingen tegenwoordig dan helemaal niks meer?”

Welkom in het leven na de vierde industriële revolutie, waar alle objecten op maat gemaakt zijn, en alle apparaten met elkaar praten om jou zo goed mogelijk van dienst te kunnen zijn.

Het begrip “industriële revolutie” doet je waarschijnlijk denken aan oersaaie geschiedenislessen. Was dat niet iets met een stoommachine? Ja dat klopt, en sinds die uitvinding van James Watt zijn er nog twee industriële revoluties geweest. Één eind 1800 dankzij elektriciteit en één eind 1900 met de komst van de informatietechnologie.

Drie jaar geleden voorspelden de Duitsers een vierde industriële revolutie. Eentje die onze werkplek drastisch zou veranderen en die de hele wereld om jou zou laten draaien.

Alles gaat veranderen, alweer

De vierde industriële revolutie, ook wel bekend als industrie 4.0, dankt zijn naam aan vooraanstaande zakenmannen, politici en academici, die door de integratie van “cyber-physical systems” (CPS) in het productieproces een kans zagen om de industrie van Duitsland te laten concurreren met die van de rest van de wereld.

CPS is eigenlijk een vrij algemene term voor de integratie van ‘slimme’ machines die met het internet zijn verbonden. Fabrieksmanagers kunnen op deze manier hun productieprocessen zo aanpassen dat er meer geproduceerd wordt en er minder fouten worden gemaakt. Ook kunnen ze hun patronen efficiënt aanpassen, wanneer externe factoren hier om vragen.

In andere woorden, Industrie 4.0 is de “Internet of Things,” maar dan voor de productiekant.

Volgens een onderzoek in 2013 namens de “Industrie 4.0 Working Group” zal dit een “Volledig nieuwe manier van produceren worden.”

De Duitse regering moedigde het idee aan en lieten weten dat ze een “High Tech Strategy”-plan zouden uitvoeren om de natie voor te bereiden.

De aanpak is niet alleen in Duitsland populair, maar wordt overal op de wereld met open armen ontvangen. Zo volgde de Verenigde Staten snel het voorbeeld van Duitsland en organiseerde in 2014 een non-profit Industrial Internet Consortium die geleid werd door grote industriële bedrijven, zoals General Electric, AT&T IBM en Intel.

Veel fabrieken verspillen veel energie tijdens pauzes in het productieproces, zoals weekenden en vakanties. Dit is iets wat voorkomen zou kunnen worden in de 4.0 fabrieken.

Ook al is Industrie 4.0 in Duitsland het gesprek van de dag, wat de term precies inhoud weten we eigenlijk nog steeds niet.

“Ik kan aan mijn zoon nog steeds niet precies uitleggen wat de term Industrie 4.0 nou precies betekent,” aldus een productiemanager van Audi.

Hoe zal de industrie 4.0 eruit komen te zien?

Eén van de meest herkenbare veranderingen van de vierde industriële revolutie is dat al het design “servicegericht” is. Dit kan verschillen van klanten die fabrieken gebruiken om hun eigen producten te produceren tot bedrijven die op maat gemaakte producten produceren voor klanten.

De mogelijkheden met deze vorm van productie zijn eindeloos. Zo zal er communicatie plaatsvinden tussen slimme producten en de slimme machines die deze producten maken. Op deze manier kunnen de machines zelf de productie monitoren en bepalen hoeveel en op welke snelheid er geproduceerd wordt.

Wanneer je mobiele telefoon weet dat die binnenkort stuk zal gaan, kan deze een bericht sturen naar de fabriek die hier weer de productie op aanpast. Op het moment dat de telefoon stuk is, zal er alweer een nieuwe klaarliggen, waardoor back-ordering in de toekomst niet meer nodig zal zijn.

Wanneer deze technieken worden geperfectioneerd en volledig geïntegreerd in het productieproces, zal de nieuwe telefoon bijvoorbeeld al voorgeprogrammeerd zijn met de instellingen die jij op je oude telefoon had.

Dit is natuurlijk niet alleen het geval zijn bij mobiele telefoons. Ook op maat gemaakte kleding, shampoos en zeepjes zullen voor de consument beschikbaar worden. Producten zullen helemaal naar jouw wens worden gemaakt.

Geautomatiseerde machines die worden gemaakt voor bedrijven zoals BMW en Bayer zijn zelf bijna volledig gemaakt door geautomatiseerde machines.

Het integreren van slimme fabrieken in de industriële infrastructuur zal ook voor een grote afname zorgen in het verbruik van energie. De huidige fabrieken verbruiken enorm veel energie wanneer ze een tijdje niet gebruikt worden, zoals tijdens vakanties. Met de integratie van slimme fabrieken zou dit verholpen kunnen worden.

Daarnaast zal Industrie 4.0 de manier waarop het werk door de mensen zelf wordt gedaan compleet veranderen. Machines zijn veel beter in staat om continue herhalende taken uit te voeren dan de mens. Deze taken zullen dan ook veel meer geautomatiseerd worden. Mensen zullen hierdoor niet per se minder of geen werk meer hebben, maar juist meer tijd over hebben voor creatieve taken. Omdat steeds meer fysieke systemen worden gedigitaliseerd zullen mensen steeds minder fysiek werk gaan doen, maar meer managende taken uitvoeren (wat tegen die tijd allemaal via de computer en het internet kan).

De nieuwe industriële reuzen? Zelfde als de oude industriële reuzen.

De bedrijven die het meeste zullen profiteren van de vierde industriële revolutie, zoals Cisco, Siemens of ThyssenKrupp, stellen dat de implementatie van CPS eerder een gevolg is van de populaire vraag dan iets wat ze zelf op de agenda hebben staan.

Toch blijkt de belangrijkste oorzaak voor deze ontwikkeling in de Duitse industrie niet zozeer bij de consument te liggen, maar eerder bij de bedrijven die deze technieken als eerste willen beheersen.

Volgens een rapport van Strategy& zal de Duitse industrie van 2020 ongeveer 40 miljard euro in de industriële internet-infrastructuur investeren. Dit is een aanzienlijk aandeel wanneer we kijken naar de in totaal 140 miljard euro die Europa jaarlijks zal gaan investeren. Omdat het nog onzeker is in welk tijdsbestek dit zal gaan plaatsvinden, welke methodes er gebruikt worden en hoe groot de vraag zal zijn naar deze technologieën, is het nog onduidelijk hoe erg Duitsland er financieel gezien op vooruit zal gaan.

Volgens de “Industrie 4.0 Working Group” zijn 131 van 278 Duitse bedrijven (Die machines produceren) al bezig met de industrie 4.0.

Dit betekent dat ze nu vooral aan het leren zijn over de nieuwe technieken die gebruikt kunnen worden. Slechts een vijfde van deze bedrijven implementeren daadwerkelijk CPS componenten in hun fabrieken. De bedrijven die all-in zijn gegaan met de nieuwe industriële revolutie zijn Wittenstein (elektrische motoren), Bosch (hydraulische systemen) en BASF SE (op maat gemaakte shampoos en zeepjes).

Siemens AG, het grootste ingenieursbedrijf in Europa, past al langere tijd CPS-componenten toe in hun Amberg fabriek. Hier worden geautomatiseerde machines gemaakt voor bedrijven als BMW en Bayer, door machines die zelf bijna helemaal geautomatiseerd zijn.

Obstakels en nadelen

Toch zijn er een aantal negatieve kanten aan zowel de technische als sociale zijdes van de vierde industriële revolutie.

Om Industrie 4.0 zo soepel mogelijk te laten verlopen zal er een enorm goede samenwerking nodig zijn tussen verschillende bedrijven, al helemaal wanneer de machines allemaal dezelfde taal moeten gaan spreken. Wanneer een product niet af is en bij een machine terechtkomt die de RFID chip niet kan lezen omdat deze in een andere taal was geprogrammeerd, zal het productieproces vastlopen. Om gezamenlijk tot één taal te komen die alle machines kunnen lezen, zal één van de grootste uitdagingen worden van de vierde industriële revolutie.

Aan de andere kant wordt teveel homogeniteit weer als een gevaar gezien. Zo gaat bijvoorbeeld 97 procent van de zoekopdrachten in Duitsland via Google. Een aantal ministers zijn bang dat een handjevol industriële bedrijven een veel te grote machtspositie zullen krijgen in de industrie 4.0.

“De Big Data die nodig is voor de industrie 4.0 komt niet van Duitse bedrijven, maar van vier grote bedrijven uit Silicon Valley,” aldus de Duitse minister van economische zaken Sigmar Gabriel. “Dat is onze zorg.”

Een ander probleem is de veiligheid. Veilige netwerken creëren is een lastige taak, en machines aansluiten op zo’n netwerk maakt ze kwetsbaar voor cyberaanvallen. Met de komst van Industrie 4.0 kunnen productieprocessen door aanvallen volledig platgelegd of gesaboteerd worden. Volgens het Fraunhover Instituut zal er altijd een nieuwe malware de kop op steken en chaos creëren binnen deze productiesystemen.

Nu slimme fabrieken steeds normaler worden zal het dus een top prioriteit worden om een zo goed mogelijk beveiligingssysteem te ontwikkelen die deze aanvallen af kan weren.

Blijven er nog banen over?

De angst dat steeds meer banen het menselijke werk over gaan nemen wordt door de komst van de Industrie 4.0 steeds meer werkelijkheid. Deze angst is absoluut niet ongegrond wanneer we kijken naar een aantal voorspellingen die aantonen dat binnen 20 jaar zo’n 47 procent van de banen in de Verenigde Staten geautomatiseerd zullen worden. Hierdoor zullen miljoenen mensen hun baan verliezen.

Toch was deze ontwikkeling meer van toepassing op de derde industriële revolutie, waarbij veel machines geautomatiseerd werden. De vierde industriële revolutie zal daarentegen alleen zorgen voor de geautomatiseerde communicatie tussen machines. Zo heeft Siemens bijvoorbeeld nog steeds 1000 werknemers in dienst om de machines te monitoren op de computer. De grootste zorg wat betreft de banen is dat de industrie 4.0 bedrijven in staat stelt om hun productie op te schroeven zonder dat hier meer banen voor nodig zijn. Dit is iets wat, gezien de enorme stijging van de wereldbevolking in de afgelopen jaren, een groot probleem zou kunnen vormen in de toekomst.

Machines die onze banen stelen was meer iets wat kenmerkend was voor de derde industriële revolutie. De vierde industriële revolutie zal alleen zorgen voor de onderlinge communicatie tussen machines zonder de tussenkomst van mensen.

Zo'n trend kan schade veroorzaken aan landen met opkomende economieën. Het is dan ook geen verrassing dat een van de drijfveren achter de vierde industriële revolutie de concurrentiestrijd is met deze ontwikkelingslanden. Wanneer CPS-systemen op grote schaal worden ingezet, zal het dus niet meer nodig zijn om productiewerk uit te besteden aan ontwikkelingslanden. Dit is echter nog wel speculatief, omdat er nog weinig onderzoek is gedaan naar de effecten die Industrie 4.0 zal hebben in zowel het Westen als in de rest van de wereld.

Ondanks de positieve vooruitzichten, zoals de toename van de productie, geen fysiek werk meer in de fabrieken en miljarden euro’s die in de economie worden gestoken, blijft het nog maar de vraag of dit systeem zichzelf in stand zal houden. Wanneer het werk steeds meer vervangen wordt door machines, zal niemand straks meer (door het gebrek aan werk) in staat zijn om de producten te kopen. Misschien zal Industrie 4.0 leiden tot een verandering van saai en hard werk door meer creatief en managend werk. Maar misschien zullen we, net als in Black Mirror’s “Fifteen Million Merits” wel op elektrische fietsen moeten rijden om de machines in stand te houden en ons geld te verdienen.

Één ding is echter zeker, de industrie 4.0 is er al en alles wijst erop dat we straks zullen gaan leven in een wereld waar machines met elkaar kunnen communiceren.

Bovenste afbeelding: Siemens fabriek Amberg

Wij mensen leven in een revolutionaire tijd. Van een Aards wezen evolueren we tot een interplanetaire soort, maar voor het zover is, moet er nog een hoop gebeuren. In onze nieuwe serie Space Invaders gaat Thijs Roes in gesprek met mensen die ons willen helpen van de Aarde te ontstijgen. In deze aflevering spreekt hij met theoretisch natuurkundige Claudius Gros

In de afgelopen vijftien jaar is het beeld dat astronomen van onze Aarde hebben grandioos veranderd, we hebben namelijk eindelijk onze neefjes en nichtjes leren kennen. In de afgelopen vijf jaar zijn er duizenden planeten ontdekt die om andere sterren heen draaien, zogeheten exoplaneten. En wat blijkt? Het zijn voornamelijk bollen gas, onaangename stukken rots of bizarre entiteiten als een planeet waar het glas regent .

Niet echt aangename omgevingen voor het ontstaan van leven, laat staan dat het zo tot bloei kan komen als bij ons. Op de een of andere manier is onze planeet gezegend geweest met een langdurig stabiel klimaat met condities die leven mogelijk hebben gemaakt. Andere planeten hadden niet zoveel mazzel. Zelfs de bollen die door NASA als ‘Aarde-achtig’ worden gepresenteerd, lijken (vooralsnog) in niets op de biosfeer die we hier hebben.

Maar wat niet is, kan nog komen, dacht Claudius Gros. Hij is niet alleen een theoretisch natuurkundige aan de Goethe Universiteit in Frankfurt, hij is ook een soort kunstenaar die uit romantische overwegingen een plan heeft bedacht om complex leven het universum in te sturen. Wat als we de rest van het universum eens een handje zouden helpen? Hij bedacht het Genesis Project, dat hij deze zomer uitwerkte in een artikel voor het peer-reviewed Astrophysics and Space Science. Zijn plan zou een decennium geleden nog te bol staan van speculaties, maar kan nu dankzij nieuwe wetenschappelijke inzichten serieus behandeld worden.

Ik sprak hem om te praten over de ethische implicaties van zijn idee, en of het zelfs zo zou kunnen zijn dat wij het product zijn van een dergelijke buitenaardse bevruchting.

Motherboard: Eerst maar eens: waarom wilt u andere planeten bevruchten met Aards leven?

Claudius Gros: We denken allemaal dat buitenaards leven bestaat, toch? Maar ik dacht: wat als het niet bestaat? Of op maar heel weinig plekken? Zijn we het dan eigenlijk niet aan het universum verplicht om het te verspreiden?

Pas sinds een aantal jaar kan je die vraag serieus stellen. Want praten over interstellaire reizen en het fabriceren van nieuw leven, dat zou een aantal jaren geleden nog sciencefiction zijn geweest. Maar in 2016 heb ik er een haalbaar plan voor kunnen schrijven.

Waarom is het nu iets waar je serieus over kan nadenken?

Er zijn eigenlijk twee redenen. Ten eerste dachten we tot een tijd geleden dat het reizen naar een ander zonnestelsel zou moeten met enorm grote ruimtevaartschepen. Nu realiseren we ons dat met een zwerm micro-sondes we veel makkelijker die reis kunnen afleggen.

De tweede ontwikkeling is die van synthetisch leven. We zijn er nog niet, maar we ontwikkelen ons in een richting waarbij we leven kunnen creëren in een petrischaaltje. Op die manier kan je een mobiel lab de ruimte in sturen, op weg naar een exoplaneet die we hebben uitgezocht. Naarmate de sonde dichterbij de planeet komt en er meer over leert, kan hij het type leven in zijn mobiele lab aanpassen. Op die manier zijn ze al van tevoren aangepast.

Bron: Goethe Universiteit

Dat klinkt als sciencefiction.

Oh, dat synthetische leven gaat er volgens mij eerder komen dan de technologie die ervoor zorgt dat we zo ver kunnen reizen. Ik denk dat we over twintig jaar die labs wel hebben, en de zwerm interstellaire sondes in ongeveer vijftig. Maar waar het om gaat is dat we er vanaf nu over kunnen gaan nadenken.

Waarom moeten we het leven op aarde verspreiden naar andere planeten?

Laat ik even extra onderstrepen dat er echt geenduidelijke rationele reden aan ten grondslag ligt. Het heeft nauwelijks maatschappelijk nut, zeker niet op korte termijn. Misschien druppelen er wat wetenschappelijke gegevens binnen als we een sonde sturen. Maar het zou ons een paar honderd jaar kosten om op de plaats van bestemming aan te komen, en een paar miljoen jaar om dat leven lekker van de grond te laten komen. Misschien kost het wel een paar honderd miljoen jaar voordat er een complexe biosfeer en een vergaande evolutie heeft plaatsgevonden.

Maar stel dat we er dan op de aarde al niet meer zijn, omdat we onze biosfeer om zeep hebben geholpen of omdat religieuze fanaten de boel hebben overgenomen – dan hebben we in ieder geval een erfenis achtergelaten in het universum.

Ik zie het als een kunstproject met een persoonlijke reden. Ik vind het leven als concept iets heel erg moois, en hoe prachtig zou het niet zijn als we het niet elders in het universum ook tot bloei kunnen laten komen?

Hoe moet dat leven er volgens u uitzien?

Het zou sowieso eencellig leven zijn, anders wordt het te complex om te fabriceren. Ik denk aan bacteriën, de meest voorkomende levensvorm hier op aarde, er zijn er 10^29 op aarde. Ik denk dat ze sowieso fotosynthese moeten kunnen, anders weet ik niet waar ze hun energie vandaan moeten halen.

Heeft u stilgestaan bij de ethische kwesties die dit oproept?

Ik ben er eigenlijk van overtuigd dat alles dat wetenschappelijk mogelijk is, ooit wel gedaan gaat worden door mensen.

"Stel dat we er dan op de aarde al niet meer zijn, omdat we onze biosfeer om zeep hebben geholpen of omdat religieuze fanaten de boel hebben overgenomen – dan hebben we in ieder geval een erfenis achtergelaten in het universum."

Maar wat als er nou al leven aanwezig is op die andere planeet?

Het idee is natuurlijk om alleen planeten te bevruchten die nog geen leven hebben. Planeten die gewoon niet de juiste condities hebben om leven te laten te ontstaan, maar het wel zouden kunnen hosten als je het een kickstart geeft. De inschatting is dat er heel veel van zulk soort lege exoplaneten zijn. En ultiem weinig met complex leven.

We moeten er heel voorzichtig mee zijn, maar als een planeet maar een procent van de biosfeer heeft als die van de Aarde, dan kan je dat makkelijk zien met zo’n sonde. Maar je kan inderdaad niet uitsluiten dat er toch ergens nog een hele kleine lokale verzameling bacteriën al in leven was. Dan is mijn vraag: wat is uiteindelijk meer of minder waard: simpel buitenaards leven of complex Aards leven? Ik hoor hier op Aarde zelden iemand roepen: “Red de bacteriën!” Hier op Aarde is het toch zo dat hoe complexer het leven is, hoe waardevoller we het vinden.

De Britse natuurkundige Brian Cox vertelde me ooit dat hij ervan overtuigd is dat wij mensen de enige beschaving zijn in ons melkwegstelsel. Speelt de gedachte mee dat we een soort taak zouden hebben om leven te verspreiden?

Gevoelig onderwerp... Een taak zou je het nooit moeten willen noemen, maar ik begrijp de gedachte wel. Ik heb er voornamelijk esthetische redenen voor, geen andere. Ik vind complex leven erg mooi, en gezien het enthousiasme voor Mars-missies die mensen naar andere een andere planeet laat emigreren, vind ik dat we dat met microben ook wel kunnen proberen.

Zou het kunnen zijn dat wij zelf een resultaat zijn van een dergelijke bevruchting?

In theorie: ja. Maar we hebben een redelijk goede manier om de tijdlijn van de Aarde in kaart te brengen. En die zegt dat het een continue proces lijkt te zijn geweest, en niet een spontaan complex begin.