Eten en drinken, vooral van wijn, vormen een wezenlijk onderdeel van de Italiaanse levensstijl. Piano, piano, even de tijd nemen en genieten van een uitgebreide maaltijd, liefst samen met familie en/of vrienden. Italianen pakken het heel anders aan dan Belgen
La prima colazione
Ontbijten zoals wij dat gewend zijn, zul je in Italia niet tegenkomen. Loop je naar je werk, stop je onderweg bij een barretje om een cappuccino e brioche te nuttigen terwijl je de Gazzetta dello sport doorleest. Kinderen krijgen naar school una merendina mee - een tussendoortje dat nog het meeste weg heeft van een gevuld cakeje. Als je tijdens de eerste koffiebreak in een Italiaans barretje staat en wilt doen zoals de Italianen, houd dan het volgende in de gaten. Bestel na 11.00 uur nooit een cappuccino of een cappucc' (spreek uit; kapoetsj). Dit drink je alleen in de ochtend. Een echte Italiaan stapt over op espresso. Die drink je overigens met veel suiker. Laat dus je dieetgedachten maar varen en geniet een espresso zoals hij bedoeld is; heet, sterk en zoet!
Il pranzo
De lunch wijkt als ritueel ook af van dat in België. Italianen kijken met afschuw naar onze boterhammen belegd met ham en kaas en verpakt in een plastic zakje of broodtrommeltje. Non è possibile! Onmogelijk, in Italië lunch je tussen de middag in het barretje om de hoek of in een restaurant! De werkgever betaalt daar vaak een bijdrage voor. Hier ook wel maar toch onze boterhammetjes. Dat is meestal ook de reden dat je tussen 12 en 15 uur weinig kantoorpersoneel vindt, alhoewel de steden in het noorden van Italia hierop over het algemeen een uitzondering vormen. Op het Italiaanse werk zijn de in België o zo gebruikelijke koffiezetapparaten en de soup-break een onbekend fenomeen; logisch, een barretje is immers vlakbij, en daar heb je natuurlijk altijd verse espresso.
Prendere un bianchino
'Laten we een pintje pakken' - dat hoor je in België rond borreltijd; in Italia daarentegen wordt eerder voor een wijntje gekozen. 'Prendiamo un bianchino' (laten we een witte wijn bestellen) is daarin een veelgehoorde uitdrukking. In de barretjes of op de terrassen wordt naast je drankje vaak een 'hapje' van het huis aangeboden. Dat varieert van een schaaltje pinda's, zoute chips, olijven tot een stukje pizza met ansjovis, focaccia of kleine tramezzini. De duurdere terrassen maken hier vaak voor Belgische begrippen een hele maaltijd van.
La cena
Hoe ziet een uitgebreide Italiaanse maaltijd eruit? In ieder geval moet je er tijd voor uittrekken, veel tijd. Namelijk om de dis te maken en om te nuttigen. De zondag is dan ook de dag bij uitstek dat je naar La Mamma of naar een restaurant gaat om samen met familie en vrienden te genieten van alle gangen. Tijdens de aperitivo kunnen de laatste nieuwtjes worden uitgewisseld en legt La Mamma de laatste hand aan de maaltijd. De wijn staat op tafel en in Italiaanse stijl bedient iedereen zichzelf.
Antipasti
Er wordt begonnen met een antipasto; een koud voorgerecht bedoeld om je eetlust op te wekken. Het zou onbegonnen werk zijn een volledige lijst te geven. De keus is net zo groot als de fantasie van La Mamma. Een paar plakken parmaham op geroosterd witbrood dat rijkelijk begoten is met olijfolie en bestrooid met grof zout. In een duurder restaurant zie je vaak een trolley waaruit je een persoonlijk bordje kunt samenstellen. Een kleine selectie: groenten ingelegd in azijn, olie of zout. Vleeswaren zoals plakjes ham, salami of mortadella. Een salade van zeevruchten, gemarineerde mosselen. Kleine puntjes pizza, crostini; stukjes geroosterd brood met verschillend beleg of focaccia.
I primi
Het warme voorgerecht. Pasta is bij ons een hoofdgerecht, in Italië is het echter een van de primi - voorgerechten. Pasta in alle soorten en maten. De verhalen over de herkomst van de pasta lopen nogal uiteen. In ieder geval heeft het zo'n 300 verschillende soorten opgeleverd. Elke regio kent zijn eigen vormen en maten met bijbehorende vulling of saus. De vorm van de pasta bepaalt namelijk de combinatie met de saus. Vind je een heel bord te veel, dan is het heel gebruikelijk om een halve portie te bestellen.
I secondi
Eindelijk het hoofdgerecht. Dit kan bestaan uit vlees of vis. In België krijg je bij het bestellen van een hoofdgerecht meestal automatisch als 'bijgerecht' groenten en aardappelen geserveerd. In Italië zal je deze contorni apart moeten bestellen. Mocht je hier nog ruimte voor hebben. Voor een Italiaan is een aardappel (patata) overigens ook een groente! Het brood dat je bij de meeste maaltijden geserveerd krijgt, is overigens bedoeld om ook het laatste heerlijke restje van je bord te vegen.
Dolci
Het zoete nagerecht voor als je nog puf hebt. Heb je nog een gaatje over, probeer dan vooral een van de nagerechten van de streek. Deze gang kan ook bestaan uit een kaasplateau, fruit van het seizoen of een vruchtensalade.
Caffè o digestivo
Na een dergelijke copieuze maaltijd kan de maag wel wat hulp gebruiken bij de spijsvertering. Elke streek kent daarvoor zijn eigen 'medicijn'. Een grappa uit Noord-Italië, een Sambuca uit Midden-Italië of een Limoncello uit Zuid-Italië. Maar ook een espresso is een mooie afronding van een maaltijd al dan niet geserveerd met Cantuccini en een Vin Santo zoals je in Toscana vaak tegenkomt.
Binnenkort vertrekken wij weer naar Italië. Naar Villastrada in Umbrië. Villastrada is een klein dorpje in Umbrië dat een ideale uitvalbasis is voor bezoeken aan Cortona, Arrezzo, Siena, Chiusi, Castiglione del Lago, Perugia, Montalcino, Montepulciano,Assisi en zelfs Rome. Het ligt op een heuvel met zicht over de weidse velden en het meer van Trasimeno. We gaan de trip in twee dagen doen met een stop in Saronno. We proberen de Gottardtunnel te nemen rond 18 uur, hopelijk is het dan wat kalmer en moeten wij niet uren verliezen om 10 km in file te rijden. De volgende dag rond de middag zouden wij dan in Villastrada moeten zijn. Een verslag van deze reis volgt.
Espresso wat betekent "uitdrukkelijk"met als bijkomende betekenis "snel" heeft in Italië zijn doorbraak gekend rond 1900. In Italië spreken ze van "un caffè" en heeft een mooie schuimlaag, een diepbruine crema ( vetten en suikers die door de hoge kracht uit de koffie worden geperst.) Een klein lepeltje suiker blijft erop drijven. De kombinatie van de koffie met de suiker en het laagje crema is overheerlijk.Probeer de drie smaken tegelijkertijd te degusteren.
Op espresso gebaseerde koffies :
doppio espresso : een dubbele espresso caffè machiato : een espresso met melkschuim caffè americano : een espresso in een grote tas , heet water toevoegen, lijkt op onze koffie. cappuccino : espresso met gestoomde melk en melkschuimin een kopje van 160 ml. ristretto : een esprsso met een een kleiner volume water = zeer sterk. caffè corretto : een espresso met een scheutje brandy,grappa of sambuca caffè latte : een grote koffie met een scheut melk , gewoonlijk 50/50 caffè lungo : een espresso die wat langer bhijft doorlopen zodat het volume groter wordt.
in een bar , probeer je koffie al rechtstaand uit te drinken.
21. Italiaanse koffie = espresso of ristretto ( heel korte koffie ) - espresso = 30 à 40 ml water - ristretto = 15 à 20 ml water dit met het zelfde aantal koffie. 22. Espresso en ristretto : 7 gr koffie - 23-28 sec lopen - 9-10 bar - 92° à 96°C water 23. Je hoeft niet te vragen naar een espresso , vraag gewoon "un caffè" 24. Een espresso bevat minder caffeine dan een gewone koffie van bij ons. Daarentegen bevat een espresso per 100 gr 212 mg caffeine en een gewone koffie 40 mg. 25. De persoon die zich bezighoudt met koffie en aanverwanten in een bar = een " barista "
Verschillende soorten koffie in Italië , zie Vakantie in Italië (7)
16. Veiligheid : wanneer je met de wagen naar Italië gaat , let op op elke parking en hou je wagen in het oog. 17. Dek alle spullen af zodat niemand kan zien dat je wagen is volgeladen met vakantiespullen, laat geen gsm of waardevolle dingen vooraan in je wagen liggen. 18. In grote steden zijn gauwdieven de normaalste zaak van de wereld. Probeer waardevolle zaken vast te hechten aan je broeksband en zorg dat niemand ziet dat je iets onder je kleren draagt. Stop je geld en paspoort in een daartoe bestemde beugel die je aan de hals hangt. 19. In de metro en op autobussen slagen zij hun slag. Ze halen al je zakken leeg zonder dat je maar iets voelt. Kan mij niet overkomen zul je zeggen. Dacht ik ook. Zij profiteren van het vertrekken en stoppen van metro of bus, je bent dan een beetje uit evenwicht en door het lawaai dat dit alles maakt hoor je niet dat ze gewoon een velcro sluiting openmaken. Voelen doe je het zeker niet. Alles duurt enkele seconden en je bent alles kwijt. Mij is het overkomen twee jaar geleden. 20. Leer het nummer vanbuiten om je kaart en te blokkeren en doe het zovlug mogelijk , ik heb het onmiddellijk gedaan binnen de 5 minuten en zij waren al aan het proberen geld af te halen. Schrijf het nummer in "bic" op de binnenkant van je arm.
11. Prijs fuel (diesel) in : frankrijk - belgië - zwitserland : 1.19 luxemburg : 1.022 Italië : 1.23 , Italië is altijd duurder geweest, maar zoeken naar een goedkopere pomp loont , het prijsverschil kan sterk oplopen.
12. Tol in Italië , komende via Chiasso
naar Firenze : 20.6 naar Rome : 36.5 13. Vignet voor Zwitserland : 33.30 dit vignet koop ik in een Jetair winkel in Oostende in de Alfons Pieterslaan ik veronderstel dat het ook in andere Jetairkantoren en VAB kantoren te koop is.
14. Files aan de Gottard tunnel : probeer er te zijn voor 6 uur in de morgen en bij het terugkomen voor 10 uur in de voormiddag.
15. Opgelet , Italië doet meer aan snelheidscontroles en ook aan alcoholcontroles. Toegelaten = 0.5 promille
even geen tips maar een prachtig Agriturismo in Umbrië
%%%FOTO1%%%
Prachtig gelegen in Villastrada nabij Castiglione del Lago en Chiusi Dit even ter verduidelijking van waaruit wij de omgeving verkennen. Reisverhalen komen later.Even geduld.
6. Italianen eten laat, rond 20 uur , probeer dit ook , het is ambiance. 7. Bezoek geen restaurant enkel voor een pasta. 8. Ga een pizza eten in een " pizzeria " of een zaak met " pizza al taglio ", waar ze verschillende pizzas bakken en verdelen in stukken, ge kiest en ze kunnen het al dan niet opwarmen in de oven. 9. Dat de italianen altijd pasta eten is een fabeltje, zij eten quasi altijd antipasti ( kan een bruschetta, charcuterie ed zijn ), verder een primo piatto en een secondo piatto. De primo is over het algemeen een pasta en een secondo is onze hoofdmaaltijd met aardappelen, groenten en vlees. 10. Eet niet op straat, op pleinen of bij fonteinen, Berlusconi heeft het immers verboden ( geldt zeker voor Rome ).
Aan iedereen die geinteresseerd is in Italië en er wenst naartoe te gaan enkele tips :
Eerste vijf tips :
1. ga niet in augustus naar Italië, de italianen zijn in verlof en vele horecazaken zijn gesloten. 2. leer een mondje italiaans voor je vertrekt , dat helpt. 3. de italianen ontbijten niet thuis , zij gaan een koek eten en een tas koffie drinken in een bar. 4. drink je ristretto ( zeer korte koffie ) aan de toog , het is namelijk duurder aan een tafeltje of op het terras. 5. drink nooit een cappuccino na 11 uur, de italianen gaan met u lachen.
de bedoeling verder is dat ik u mijn ervaringen meedeel , ik ben meer dan 10 keer in Italië geweest en 20 keer in Rome. dat kan gaan van reisverslagen , stadswandelingen, eet- en drankgelegenheden, mooie plekjes om te zien die niet in de boekjes staan, in het spoor van het Bernini misterie enz.