Biologisch Dynamisch Ecologisch Tuinieren Maria THUN
.
NAMISC
•
13-09-2020 05 WS BLOEI
GEZOND VREUGDEVOL BLOEIEND VRUCHTBAAR 2020 vol schoonheid,verukkelijke LENTE,zalige zomer,heerlijke herfst,wonderlijke winter BLOEI (Maria-Wonne-Winne-Onze-Lieve-Vrouw-Bloemen-Vrouwen) maand MEI [VOLKSWEERKUNDE moet vooral vochtig zijn] ONWEER IN MEI MAAKT DE BOEREN BLIJ Mij spreekt de blomme een tale, mij is het kruid beleefd, mij groet het altemale, dat God geschapen heeft. [Guido Gezelle] Ick ben de soete Mey, een bruyloft van de dieren, Het zy die in het wout, of in het water swieren; Wel paert, o jeugdig heyr, en geeft u uyt den nest, Wat out is mach het doen, maer ‘t voegt de jonheyt best [1656] MERKELDAGEN• [VOLKSGELOOF • BIJGELOOF] Een weerspreuk (volkswijsheid, volksgeloof) is een gezegde of spreekwoord dat betrekking heeft op het weer. Veel weerspreuken zijn volkswijsheid of volksgeloof en niet wetenschappelijk bewezen. In spreuken over het weer op de korte termijn en spreuken over het weer in een vaste periode van het jaar zit dikwijls een kern van waarheid, terwijl voorspellingen voor de lange termijn doorgaans onjuist zijn
01 • H. Evermarus, martelaar • H. Bertha van Aveney, maagd en martelares • H• Jozef, de Arbeider • H. Mafalda van Portugal, koningin, kloosterlinge • H. Marculfus, abt • H. Peregrinus Laziosi • H. Ricardo Pampuri, arts, ordestichter • PHILIPPUS EN JACOBUS 0501•• Als ’t op SINT-Philippus regent, is de oogst gezegend 0501•• Philippus en Jacobus, portieren van de mei, draagt zorg voor onze wei • 01 MEI DAG VAN DE ARBEID •H. Jozef, arbeider 02 • H• Athanasius, bisschop en kerkleraar • H. Frederik van Luik, bisschop • H. José Maria Rubio y Peralta, priester • H. Mafalda, koningin • H. Ultanus, abt 0502•• Een kouwe mei, is een gouwe ei 03 • H. Ansfridus, graaf, bisschop • HH• Filippus en Jacobus, apostelen • KRUISVERHEFFING 0503•• Als ’t op SINT-Philippus regent, is de oogst gezegend 0503•• Jezus [KRUISVERHEFFING] op heilig hout, heeft het nog wel eens koud 0503•• Op SINT-Job plant men bonen hals over kop Te SINT-Job zet men de bonen volop 0503•• SINT-Job, heeft een echte bonen kop 0503•• SINT-Philipus en SINT-Jacobus portieren van de MEI, draag zorg voor onze wei 0503•• Wie bonen wil winnen, moet op SINT-Job beginnen 0503•• Wie grote bonen wil eten, moet SINT-Job niet vergeten 04 • H. Florianus, martelaar • H. Venerius van Milaan, bisschop • H. Silvanus • FLORIANUS 0504•• Dat SINT-Florian, soms nog een sneeuwhut bouwen kan 05 • H. Maurontius, kloosterstichter • Z. Nuntius Sulprizio, belijder • H. Jutta van Pruisen - 0505•• SINT-Judith ziet vinken in het nest 06 • H. Prudentia • SINT-Isidoor 0506•• SINT-Isidoorke thuis, uit het fornuis 0506•• SINT-Isidoor voorbij, noordenwind voorbij 07 • H. Domitianus van Hoei, bisschop • H. Agostino Roscelli, ordestichter • H. Boris van Bulgarije, vorst, monnik • H. Domnius van Salona, bisschop • Z• Gisela, koningin, abdis • STANISLAUS 0507•• Met SINT-Stanislaus aan de stond, komen de aardappelen uit de grond 08 • H. Ida van Nijvel, ordestichtster • HH. Wiro, Plechelmus en Otger, priester en diaken • H. Magdalena van Canossa, ordestichteres • H. Macharius - 0508•• Met Stanislaus aan de stond, komen de aardappelen uit de grond • 08 ZONDAG • MOEDERDAG H. Macharius 09 • Z. Theresia Gerhardinger, ordestichteres • H. Pachomius • MARCARIUS 0509•• SINT-Macarius rust noch duur, want de hemel staat in vuur 10 • H. Johannes van Avila, jezuïet • Z. Beatrix d'Este, kloosterlinge • H. Comgall van Bangor, kloosterstichter • H. Damiaan (De Veuster), priester • KRUISDAGEN 0510•• Pas op, pas op, pas op SINT-Job, want hij steekt een vuurtje op 0510•• Op SINT-Job plant men bonen halsoverkop 11-12-13-14-15 IJSHEILIGEN Limburgs: Iesheilige • Pools: Trzech ogrodników (12 13 14) IJSHEILIGEN : SINT-Mamertus 11-05, SINT-Pankratius 12-05, SINT-Servatius 13-05, SINT-Bonifacius 14-05 IJsheiligen is één van de oudste en wellicht het bekendste begrip uit de volksweerkunde. De eerste berichten over deze "strenge heren" dateren van rond het jaar 1000. De IJsheiligen ontlenen hun benaming aan het gevaar van koud voorjaarsweer voor het gewas, dat in deze tijd in volle bloei staat. Een late vorstnacht kan nu veel schade aanrichten. Het is echter niet zo dat tijdens de IJsheiligen de kans op een overgang naar koud weer groter is dan op andere dagen in het voorjaar. Abrupte temperatuurveranderingen, die onder andere het gevolg zijn van het nog relatief koude zeewater, zijn kenmerkend voor dit hele jaargetijde en kunnen ook in juni nog voorkomen "Voor IJheiligen de bloempotten buiten, veelal kun je er dan naar fluiten, wacht af tot de heiligen zijn voorbij, de bloemen zijn u daarvoor blij." "Het kan vriezen tot in mei, tot de IJsheiligen zijn voorbij." "IJSHEILIGEN hebben harde [koude] koppen" "Zijn de IJSHEILIGEN in het land, vroege bloesem houdt dan kort stand" 11 • H. Gangulphus, martelaar • H. Mamertus, bisschop (IJsheilige) • H. Walbertus, belijder • H. Franciscus Geronimo, geestelijke • H. Majolus, abt • H. Ignatius van Laconi, lekenbroeder • MAMERTUS [IJSHEILIGE] • KRUISDAGEN 0511•• Al is SINT-Marmertus oud en grijs, hij houdt van vriezen en van ijs 12 • H. Pancratius, martelaar (IJsheilige) • HH. Nereus en Achilles, martelaren • H. Richtrudis, abdis • PANCRATIUS [IJSHEILIGE] • KRUISDAGEN 0512•• SINT-Pancreas, SINT-Servaas en SINT-Bonifaas [IJSHEILIGEN], zij geven sneeuw, vorst en ijs helaas 13 • H. Rolendis • H. Servatius, bisschop (IJsheilige) • SERVATIUS [IJSHEILIGE] 0513•• Al wil het in MEI nog wel eens vriezen, met SINT-Servatius neemt de vorst de biezen 0513•• Geen rijmken na SINT-Servaas, geen vloksken na SINT-Bonifaas 0513•• Is met SINT-Servaas geen rijm te zien, zal SINT-Bonifaas geen sneeuw ons biën 0513•• SINT-Pancreas, SINT-Servaas en SINT-Bonifaas [IJSHEILIGEN], zij geven sneeuw, vorst en ijs helaas 0513•• SINT-Servaas moet verlopen zijn, voor de nachtvorst goed wel verdwijnt 0513•• SINT-Servatius, de grote bisschop van Maastricht, op wiens graf men nooit sneeuw zag [Na 13 MEI geen sneeuw meer] 0513•• Voor de nachtvorst zijt ge niet beschermd, totdat SINT-Servatius zich over u ontfermt 0513•• Vóór SINT-Servaas geen zomer, na SINT-Servaas geen winter 0513•• Vóór SINT-Servaas is men niet behoed voor nachtelijke vorst, wacht af tot ze zijn voorbij, de bloemen zijn daarvoor blij 0513•• Vóór SINT-Servatius geen zomer, na SINT-Servatius geen vorst 0513•• Wie zijn schaap scheert voor SINT-Servaas, houdt meer van wol dan van het schaap 14 • H. Mattias, apostel • H. Bonifatius van Tarsus, martelaar (IJsheilige) • BONIFACIUS [IJSHEILIGE] 0514•• SINT-Bonifatius, vriezebaas 0514•• SINT-Bonifaas die geeft, let op, de laatste zak de vriesman op 0514•• SINT-Pancreas, SINT-Servaas en SINT-Bonifaas [IJSHEILIGEN], zij geven vorst en ijs helaas 0514•• Tot SINT-Bonifaas, die strenge baas, wees voor de vrucht, op vorst beducht 0514•• Van nachtvorst ben je nimmer vrij, als SINT-Bonifaas nog niet is voorbij 0514•• Voor nachtvorst is men niet beschermd, tot SINT-Bonfaas zich over ons ontfermt 15 • H. Dymphna van Geel, martelares • H. Isidorus van Madrid, Landarbeider • H. Gerebernus, priester en martelaar 0515•• Pancraas, Servaas en Bonifaas dat zijn drie vorstige bazen, en tot slot ontbreekt ook nie de koude Sophie 0515•• Koude Sophie wordt zij genoemd, vaak komt zij met koude om de hoek 0515•• Vóór Bonifaas geen zomer, na Sophie géén vorst 16 • H. Johannes Nepomucenus • H. Brendanus, kloosterstichter 0516•• Half-mei, staartje van de winter voorbij 0516•• Te midden van mei lopen regen, wind en donder met drei 17 • H. Paschalis Baylon • Z. Ivan Ziatykmartelaar 0517•• Donder zonder hagel op SINT-Pascal, kan weinig kwaad, al met al 18 • H. Erik, koning, martelaar • H• Johannes I, paus en martelaar • H. Paschalis Baylon, lekenbroeder • H. Felix van Cantalice, lekenbroeder 0518•• Op SINT-Felix staan alle seringen in bloei 19 • H. Hadulphus, bisschop • H• Ivo Hélory • H. Crispinus van Viterbo, lekenbroeder 0519•• Krijgt SINT-Ivo het in zijn kop, dan sukkel je van de regen in de drop 20 • H. Bernardinus van Siena, priester • PINKSTERMAANDAG 0520•• Als de eiken in mei gaan bloeien, zal alles volop gaan groeien 0520•• Regent het op Pinkstermaandag, dan regent het 7-zondagen 21 • H. Charel Joseph Eugen de Mazenod, bisschop en ordestichter • H. Constantijn de Grote, keizer • Z. Franz Jägerstätter, nazislachtoffer • H• Herman Jozef van Steinfeld, mysticus 0521•• Wie nu zijn bonen zaait, voelt zich later niet bekaaid • 0521 • O.L.H. HEMELVAART • O.H. HEMELVAART
0531•• Natte PINKSTEREN, vette Kerstmis, heldere Pinksteren, dorre Kerstmis 0531•• Rijpe aardbeien met PINKSTEREN, dan ook een goed wijnjaar 0531•• Sinksenregen is godenzegen ••• 05• Als april schoon wil zijn, wroet MEI gelijk een wild zwijn 05• MEI Als de bij naar huis toe vlucht, zit er regen in de lucht 05• Als de eikels in MEI gaan bloeien, zal alles volop gaan groeien 05• Als de MEIdoorn lang bloeit, is het weer vaak verknoeit! 05• Als de MEIe zal dauw verspreiden, zult ge hebben groene weiden 05• Als einde MEI de eikels bloeien, zal daar een vruchtbaar jaar uit groeien 05• Als er veel bellen op de plassen drijven, zullen we nog langer regen krijgen 05• Als het belletjes regent, blijft het tien dagen lang regen 05• Als het dondert in MEI, valt er dikwijls hagel of regen bij 05• Als in april de kevers opstaan, dan zal MEI van koude vergaan 05• Als maart niet gaart en april niet wil, doet MEI z'n best voor allebei 05• Als April schoon wil zijn, wroet MEI als een wild zwijn 05• Als MEI de wei laat verwelken, ziet ge de boer een vingerhoed melken 05• Als MEI nat is en juni droog, moet de landman veel zakken gereedmaken 05• Als op het eind van MEI d'eikels bloeien, zal daar een vet boerenjaar uit groeien 05• April klaar en rein, MEI zal des te wilder zijn 05• April koud en MEI warm, geen boer wordt er arm 05• April maakt de bloem, en MEI bekomt de roem 05• April moet MEI de aren leveren 05• April mooi en rein, in MEI zal 't donker zijn 05• Aprilse vlokjes, brengen MEIse klokjes In MEI warme regen, vruchtenzegen 05• Aprilvlokjes geven MEIklokjes 05• Avonddauw en koele nachten, dan veel hooi en wijn verwachten 05• Avonddauw en koelte in de maand MEI, brengen ons veel hooi en wijn 05• Avonddauw en zon in MEI, hooi met karren op de wei 05• Avondrood morgen grijs, ga gerust op reis 05• Begin MEI hebben alle vogels een nest of een ei, behalve de koekoek en de spriet want die kennen dan hun nest nog niet 05• Beginnen de vliegtuigen te krijten, dan komt er een storing aan of gaat met pleite 05• Beter een bui op het land, dan tien aan het strand 05• Broedt de spreeuw vroeg in april, er is een schone MEImand op til 05• Dauw in april en MEI, maken een goede augustus en september 05• De laatste dagen van de MEI, nog staartje winter en hij is voorbij 05• De MEI tot juich[jubel] maand uitverkoren, heeft soms nog wel eens rijp achter de oren 05• De zomer in de MEIe, zet oude lieden aan het vrijen 05• Donder en weerlicht in MEI, die hoeft Effing er even niet meer bij 05• Donder en weerlicht in MEI, slecht voor ajuin en prei 05• Donder in de MEI, is slecht voor uien en prei 05• Donder in maart, sneeuw in MEI 05• Donder in MEI, daar valt hagel bij 05• Donder in MEI, geeft gras in de wei [Vlaams] 05• Donder in MEI, zingt de boer jochei 05• Dondert 't in de maand maart, in MEI dekt sneeuw de aard 05• Droge maart, natte april en koele MEI, vullen de schuur en de kelder erbij 05• Een bij in MEI, is zo goed als een ei [Vlaams] 05• Een bijenzwerm in MEI, is een goed teken voor MEI en de wei 05• Een bijenzwerm in MEI, maakt de hooiboer blij 05• Een frisse winderige MEI, maakt het jaar vruchtbaar 05• Een koude maand MEI, een gouden MEI [Vlaams] 05• Een MEIkeverjaar, een goed jaar 05• Een mooie MEI is de sleutel tot een goed jaar * 05• Een natte MEI betekent, boter in de wei 05• Een onweer in MEI, maakt de boeren blij 05• Een PINKSTER regen, geeft zelden regen 05• Een warme MEImaand is goed voor het hele jaar 05• Einde MEI, staartje van de winter [Vlaams] 05• Gaan de eikels in MEI goed bloeien, zal ook het andere volop gaan groeien 05• Heden schupjes, morgen drupjes 05• Het einde van MEI, is het staartje van de winter 05• Het grasken dat in april wast, staat in MEI vast 05• Het is een wenk, reeds lang verjaard, maar het vriest even vaak in MEI als in maart 05• Het MEI weer mag dan wel somber lijken, toch kwam de zomer al om de hoek kijken 05• Het onweer in de schone MEI, doet het koren bloeien op de hei 05• Het staartje van MEI, is het staartje van de winter 05• Het weer wat koel en een buitje erbij, dat maakt in MEI de boeren blij 05• Het weer wat koel, met een buitje erbij, dat maakt in MEI de landman blij 05• Hoe meer onweer in MEI, zoveel minder in de herfst 05• IJs in MEI, nutteloos getij 05• In de maand MEI leggen alle vogels een ei, behalve de kwartel en de griet, die leggen in de MEImaand niet 05• In de morgen MEIregen, in de middag droge wegen 05• In MEI alvast, zijn jas en hoed tot last 05• In MEI een warme regen, betekent vruchtenzegen 05• In MEI leggen alle vogels een ei, behalve de koekoek en de spriet want die kennen hun nest nog niet 05• In MEI nat, een droge juni volgt haar pad 05• In MEI staat het vast, zijn vaak de en de hoed tot last 05• In MEI warme regen, betekent boerenzegen 05• Is ’t koud en bloeit de MEIdoorn, veel van haar pracht gaat verloren 05• Is april mooi, dan zal MEI niet deugen 05• Is de hemel al te blauw, spoedig wordt hij weer grauw 05• Is de lucht in MEI lang geklaard, zich nog nachtvorst openbaart 05• Is de MEI nat, een droge juni volgt zijn pad 05• Is het koel maar niet te nat in MEI, dan is het hooiboerke blij 05• Is het koud en bloeit de MEIdoorn, veel van haar pracht gaat verloor'n 05• Is het MEI maar niet te nat, goed teken voor de wei is dat 05• Is het weer in MEI te mooi, dan krijgt de schuur maar weinig hooi 05• Is het weer in MEI zeer mooi, dan ziet de schuur maar weinig hooi 05• Is in MEI temperatuur te hoog, houden we het in de zomer niet droog 05• Is MEI nat, een droge juni volgt haar pad 05• Kamillegeur in MEI, brengt de zomer dichterbij 05• Kan vriezen in MEI tot de ijsheilige voorbij zijn 05• Koele MEI schenkt een vruchtbaar jaar, droge MEI een duur jaar 05• Koele MEI, goed geschrei 05• Koude MEI, gouden MEI 05• Krimpende wind, stinkende wind 05• Maart droog, MEI nat, veel hooi en zaad zat 05• Maartse wind en aprilse regen, beloven voor MEI de grootste zegen 05• Mag het dauwen in april en MEI, wij zijn in oogst en september blij 05• MEI is somtijds een stoute partij, want in de zon kookt men prei 05• MEI koel en nat, brengt koren in de schuur, en spek in 't vat [Vlaams] 05• MEI koel en nat, brengt koren in het vat 05• MEI koel en nat, vreet koe en paard zich zat 05• MEI koel en nat, vult zak en vat 05• MEI koel en te nat, brengt koren in het vat 05• MEI koel en wak, brengt veel koren in de zak 05• MEI nat, spek in het vat 05• MEI niet te koud en niet te nat, vult de schuur en ook het vat 05• MEI regen is geldzegen 05• MEI regen, MEIzegen 05• MEI tot jubelmaand verkoren, heeft toch rijm achter de oren 05• MEI warm geeft een goed jaar [Vlaams] 05• MEI, koel en nat, brengt koren in de schuur en spek in 't vat 05• MEI, koel en nat, vult de schuur en ook de zak 05• MEI, koel en wak, brengt veel koren in de zak 05• MEIkeverjaar, goed jaar 05• MEImaand trekt men schapen door de vaart, dan blijven ze voor schurft bewaard 05• MEIregen doet groeien 05• MEIregen genoeg en 't weer is mooi, dan 't hele jaar lang brood en hooi 05• MEIregen is MEI [geld] regen [zegen] 05• MEIregen op het zaad, is goud op de plaat 05• MEIvloed, doet een heel jaar goed 05• Mist in maart, is water of vorst in MEI 05• Nachtvorst in MEI, houdt ’t jonge groen niet schadevrij 05• Noordenwind in april en MEI, maakt augustus en september blij 05• Onweer in MEI, is gras in de wei, maar slecht voor uien en prei 05• Onweer in MEI, is vruchtbaar getij 05• Onweer in MEI, maakt de boeren blij 05• Regen en dauw in MEI, maken de boeren blij 05• Regen en wind in het midden van MEI, maakt de boeren vast niet blij 05• Regen in april en wind in MEI, maakt de boeren blij 05• Regen na acht uren, zal de hele dag niet duren 05• Roept de houtduif keer op keer, dan komt er vast en zeker mooi weer 05• Romaldus stormen en blazen, zak in MEI het vee doen grazen 05• Scheert de zwaluw over water en wegen, dan komt of blijft er wind en regen 05• Schopkens [schapenwolken], geven dropkens [regen] 05• 't Staartje van MEI, is 't staartje van de winter 05• Van de bloem, bekomt MEI de roem 05• Van nachtvorst ben je nimmer vrij, is Bonifaas nog niet voorbij 05• Vanaf de eerste MEI, koe en kalf in de wei 05• Vanaf MEI trekt de mist op, na augustus slaat ze neer 05• Veel blaasjes op de waterplas, nog veel regen komt er aan te pas 05• Veel donder in de MEI, maakt de boer en stadslui blij 05• Veel onweer in MEI, maakt de boeren blij 05• Verschaft april mooie dagen, dan pleegt de MEI de last te dragen 05• Vliegen de vleermuizen des avonds rond, dat brengt mooi weer in de morgen stond 05• Waait de bloem in MEI door het veld, rijke oogst wordt dan voorspeld 05• Wanneer de spinnen buiten vlijtig weven, zullen we zeker mooi weer beleven 05• Warme en zachte MEIregen, geeft rijke aren en bloemenzegen 05• Warme en zachte MEIregen, geeft schone bloemen en volle [rijke] aren 05• Wat koelte en wat nat, vult uw kelders beurs en vat 05• Weest op uw hoede, en waakt nu wel, MEI baart dikwijls kattenspel 05• Wie in MEI zijn bonen zaait, voelt zich later niet bekaaid 05• Wil maart reeds donder, dan is sneeuw in MEI geen wonder 05• Ziet ge om de volle maan een rand, dan houdt mooi weer niet lang meer stand 05• Zijn in maart de wolken groots en wijd, in MEI is het dan het gewas dat goed gedijt 05• Zingt de leeuwerik hoog in de lucht, heerlijk weer voorspelt ons zijn vlucht 05• Zingt de vink vroeg in de morgen, dan zal die dag voor regen zorgen 05• Zoele MEI, boeren geschrei 05• Zonnige dagen in Gregorius' tijd, zijn van goede kwaliteit 05• Zwaluw onder dak, geld in de zak 05• Zwermen de bijen in MEI, loopt de boer er lachend bij 05• Zwiert hier en daar een bij, dat maakt de landman van harte blij 05• Zwoele MEI, boeren geschrei
