'Intelligent vonnis laat een vraag onbeantwoord', is de titel van een commentaarstuk van Bart Brinckman in DS van 26 november.

Maar Brinckman maakt niet erg duidelijk wat die 'woekerende laatste vraag is'. UIt de laatste alinea leid ik af dat een vraag zou kunnen zijn: waarom was De Pauw er zich nooit van bewust dat hij kon doorgaan als een man 'die carrières kon maken en kraken'. En de tweede vraag die eruit afgeleid kan worden is: waarom ontbrak het De Pauw aan dat 'evidente inzicht'.

Een poging tot antwoord op die waarom-vragen zou ongetwijfeld een erg boeiend commentaarstuk opleveren.

27-11-2021 om 22:19 geschreven door Gust Adriaensen

1. ‘Hoe slim we ook zijn, hoe graag we ook denken dat we slim zijn of hoe graag we anderen willen laten denken dat we slim zijn. Iedereen is tot nederigheid gedwongen’, schrijft Ive Marx in DS van 22 november.

   Zoals de columnist het formuleert, is het een nederigheid ‘van moeten’. Maar hoe dan ook laat dit besef van nederigheid zich inschrijven in een eeuwenoude benadering en beoefening van ‘nederigheid’ binnen onze Grieks-joods-christelijke cultuur en waardebeleving.

   In de Griekse oudheid was er waardering voor de mens die zijn grenzen kende. Het gnoothi seauton (‘kent uzelf’) brengt de Atheense burger het inzicht bij dat hij geen God is maar een sterveling

   De joods-christelijke traditie ontleent haar opvatting van nederigheid ook aan de invulling van het ‘kent uzelf’. Zoals de liefde betreft de evangelische nederigheid evenzeer God als de naaste. Naar het voorbeeld van Jezus stelt een christen, ook in deze pandemie, zich dienstbaar op tegenover de anderen.

   Thomas van Aquino verstaat de nederigheid als een vorm van matigheid. Zij houdt ons af van alle valse ambities doordat ze ons plaatst in de juiste verhouding tot God en tot de naasten, in het bijzonder tot de sociaal onaanzienlijksten.

   Niet verwonderlijk dat een filosoof als Nietsche de grootste verachting had voor de nederigheid.

24-11-2021 om 14:38 geschreven door Gust Adriaensen

In DS van 23 november laat taalwetenschapper Freek Van de Velde (Katholieke Universiteit Leuven) zijn licht schijnen over de mankementen van ons onderwijssysteem.

Telkens wanneer ik negatieve (al dan niet terecht) kritische beschouwingen lees over ons onderwijssysteem, besluipt me volgende bedenking. De auteurs die in vaak goed geschreven artikels het onderwijs fileren, zijn 'geslaagde producten' van het onderwijs dat ze krachtig over de hekel halen. Dat onderwijs heeft toch in grote mate ertoe bijgedragen dat zij in staat zijn in een behoorlijke taal hun analyses, ideeën en voorstellen onder woorden te brengen.

Een volgende vraag die zich dan opdringt is: zou het onderwijs waarvan deze auteur droomt, mensen vormen die, net als hij, de capaciteiten verwerven om op hun beurt hun onderwijssysteem met de nodige kritische zin te benaderen, te analyseren, de mankementen accuraat onder woorden te brengen, hervormingen of verbeteringen te bedenken?

24-11-2021 om 08:19 geschreven door Gust Adriaensen