Serpenthoekwegel

Woordenboek der toponymie Du Flou deel XIV, Blz. 499: voetpad te Rolleghem

Atlas der Buurtwegen: serpentenhoeck wegel, weg nr. 31

De Serpenthoek

Woordenboek der toponymie Du Flou deel 14, blz. 499: wijk van Rollegem.

Serpent = een slang

De “ Schreiboom” of “Schreyboom”

Rollegem geschiedenis: hier ook bestond een heidens gebruik om bomen te vereren. Onze voorouders hielden zekere bomen in grote eer en ze plantten ze bijvoorkeur aan kruisstraten. Aan hofpoorten, om van rampen en ongevallen gespaard te blijven. De bomen ,meestal Linden, waren bomen van verdriet(= schreien)

De Schreiboom van Rollegem

Atlas der Buurtwegen: cfr. Situering op dit plan

Slosse Rond Kortrijk: deel III, blz. 1610: “ onze voorvaders hielden zekere boomen in groote eer, en plantten ze bij voorkeur aan kruisstraten en hofpoorten om van ramp en ongeval vrij te blijven, het waren menigvuldig lindeboomen. Later werden ze met een kruis of Lieve Vrouwbeelden voorzien. De Schreyboomen dienden tot de verering van de Heilige Maagd.

Fonds D’Ennetieres 2400 (1764): de schreyboom wordt vermeld en getekend.

Aanwinsten VI 6979: Atlas général et parcellaire du troisième canton de Courtrai qui comprend les communes suivantes, Belleghem, Coyghem, Dottignies, Espières, Helcken, Rolleghem et St.- Genois.

Aanduiding op de kaart van de Schreye- boom.

Fonds Colens 206: blz. 53: daar wordt de naam den schieboom vermeld. = het leenboek van Cortryck (1649)

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel XIV, blz. 414: wijk van Rolleghem, N

Te Sallins

Oud sak: Registre des fiefs et arrieres fiefs tenu du chat. De Courtray. Folio 447: daar spreekt men van een behuusde stede genamt: te sallins gehouden door Pieter Adin Willems.

Monografie van Rollegem: blz. 52: een hofstede van vijf bunder groot genoemd : Te Sallins.

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 13, blz. 1094: Le sabins: leengoed te Rollegem

A.M. Coulon: l’ Histoire de Herseaux (1904) l’ église de Rolleghem yient un fief gisant audit Rodelenghein contenant en grandeur cinq bonniers ou environ, nommé le Sabins, doit de relief cinq livres et chambrelage.

Studie van persoonsnamen in de Kasselrij van Kortrijk door Frans Debrabandere blz. 386 n° 1761: Sallin: te Kortrijk: 1410: Gyselin Salin W 2 f° 182. Deze naam is een voornaam. Salin en Saelken zijn vleivormen van de Bijbelse voornaam Salomon (Kortr. Antr. 9)

Roulinshout

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 13, blz. 877: plaats te Rollegem.

Roncheval- Duiker

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel XIII, blz. 699: een duiker te Rolleghem.

Duiker cfr. Uitleg blauwe duiker.

Parochieblad van de Bellegemse kerkgemeenschap mei 1982 nr. 10 naam van de vroegere heerlijkheid Ronceval, in oudere schriften meestal gekend onder “ ’t Roncevalsche” of “ Nevele- Ronceval”, die als heel rijke rente (vliegend leen) gronden had gelegen ondermeer in Bellegem en Dottenijs. Roncevaal is in dewereldliteratuur bekend door het Roelandslied. Bepaalde heerlijkheden en kastelen droegen voortijds deze naam. Dat Roncevaal niets te maken heeft met “rondcheval” dat in de 19^de eeuw verkeerdelijk vertaald werd door het “Rond paard” is maar al te evident!! Nochtans komt deze naam en zelfs de Nederlandse vertaling op bepaalde kaarten voor.

Rollegemhoek

Atlas der Buurtwegen: cfr. Situering op dit plan

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 13, blz. 678: wijk te Rollegem

Rollegem

De naam Rollegem zou afkomstig zijn van de naam, Rollo, een jongensnaam die onder de Germaanse volkeren werd gegeven. Die naam wordt nog gebruikt in Friesland en in het noorden van Duitsland. Rollo is de afkorting van Roland. Oorspronkelijk was dei naam Rodland of Hrodland.

Met de gemeente Rollegem staan in verband: Rollingen, onder Looz, in Limburg. Rollingen, in Luxemburg. Rollingshausen en Rollshausen, in Hannover. Rolshofen en Rollsbroich in de rijngewesten.

Rolligsweer en Rollemastate, in Nederland.

Den Robeert

Monografie van Rollegem: blz. 55: een stuk landbouwgrond heette : “ den robeert”.

Oorkondenboek van de Groeningeabdij: OUD SAK 1202 blz. 250 n° 62: palende met de oosteijde jegens de straete leedende van de screyboom naar Tombrouck, met de westzijde jegens zijn narstvolgende elfhonderd landt

Cartularium en kroniek van de abdij van Groeninge: (1650) stick landte……. Ghenaempt d’en Rubeert. 250 v

Bezittingen Groeningeabdij: (1616): stick lande ghenaempt den rubeert……. Palende met’er noordzijde tegen thelle straeken. 220

Als personennaam terugevonden in: Studie van persoonsnamen in de Kasselrij van Kortrijk door Frans Debrabandere. Robeert: de Rom. Vorm van de Germaanse naam Robrecht.

Het Rent Huus

Aanwinsten VI 6914; beschrijving en vermelding van de naam het Renthuus (een hofstede) echter geen situering.

Monografie van Rollegem: blz. 100: Langs de Rollegemseweg bezaten de Jezuïeten van Kortrijk onder de heerlijkheid van Moorenacker de hofstede het Renthuys, in 1663 omschreven als geheel vervallen.

Het Raemke

Aanwinsten VI 6848 ( 1761) heerlijcken renteboek der Heerlijckhede van Polliere of pomerie geleghen in de prochie van Rolleghem.

Bartholomeus Herbaut, Heere deser heerlyckhede een stuk landts palende van oosten Jacobin Canaertt, zuyt den heere deser heerlyckhede, west de straete, ende noord Messiaen, genaemt het raemke.

Het Putstukske

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 13, blz. 136: een stuk land te Rollegem.

Een stuk land in een diepte gelegen in een soort put?

Of een stuk land dat oneffen is, vol putten?

De Priesterage

Monografie van Rollegem: de pastorij heette men priesterage.

Fonds D’Ennetieres: Situering op plan 2400 (1764)

Fonds D’Ennetieres: 2408: de priesteraige van Rodelghem up eenen behuisde hofstede, bogart en de lant. Abouterende met de oostzijde jegens de straet loopende van Rodelghem naer Tombrouck,

Met de zuidzijde jegens het lant Adrian de Smet, met de westzijde jegens Jan Cannaert, met de noordzijde jegens de straet loopende naar de paddebrouck.

De priesterage of pastorij (Monografie van Rollegem: blz. 86)

De Praiterie

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 12, blz. 1170: een Bosch, zijnde leengoed te Marcke en Rolleghem.

De Poorteman

Monografie van Rollegem: blz. 51: onder Mosscherambacht viel de hofstede de “ poorteman”, dat ten westen lag van de straat van Rollegem – plaats naar Tombroek.

Studie van persoonsnamen in de Kasselrij van Kortrijk door Frans Debrabandere blz. 353, n° 1583: 1399: Jan Poertmanne up den selven dach……. van den gaten te stoppene die in den steenput waren. SR 6 f 6 v.

De naam poortman blijkt in verband te staan met de stadspoorten. Poortman = poortwachter.

De Poorte Ferez

Monografie van Rollegem: Beschrijving en situering.

Atlas der Buurtwegen: Situering

Fonds D’Ennetieres 2400: Situering

Kaarten en plannen, 37 : vermelding en situering.

Bruine pakken 6160: cfr. Situering op het bijhorende plan

Raad van Vlaanderen, 31201: rekening heerlijkheid Rollegem (1685-87) Joospart du Mortier kocht het goed la Porte Ferré aan de erfgenamen van Florence de Chambry.

RAK Kasselrij, 37: het goed te Ferré (1789)

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 11, blz. 1075: Porte Ferreé: hofstede.

Plaatsmolen

Bruine pakken I 6546: Klacht op de heerlijkheid en molen van Rolleghem wegens schulden.

Fonds D’Ennetieres: 2501: 1713: rekening molen

Acten en contracten reg. 1519-1520, f° 236: een windtmeulene staende inde prochie van Rolleghem.

Bijlagen:
plaatsmolen staakmolen.jpg (737.5 KB)   

Ten Polder

Geschiedenis der stad Kortrijk door Frans De Potter deel 1, blz. 275: te Rollegem: ’t leen ten Polder.

Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 12, blz. 926: leengoed te Rollegem.

Woordenboek der Nederlandse taal, deel 12 blz. 3085: polder: een door aanslibbing boven water uitstekend stuk land, dat vervolgens ingedijkt werd.

Den Platten Fosse

Bruine pakken I 6541: denombrement van de heerlijkheid Kooigem. Een achterleen van 1b te Rollegem, waarbij een tiende hoort op 8b rond de hofstede den platten fosse.

Een fosse is een kuil, een hol, een put (Westvlaams Idioticon de Bo, blz. 844)