“Goed te Tremaars”Candelestraat nr. 35

“Tremaars “= zwervers, nu te vergelijkend met daklozen welke opzoek waren te werken in ruil voor eten en drinken en slaapgelegenheid of onderdak.

Op deze gesloten vierkant hoeve kwamen tal van zwever terecht vandaar werd bij de keuze van de naam hiervan gebruik gemaakt.

Deze hoeve is bekent vanaf 1756 ze was bewoond door Alexander Nuyttens We zijn omstreeks 1834 de familie Nuyttens- Carette zowel uitbater als eigenaar zijn.

De uitbater Polydor had een kleine steenbakkerij langs de Tombroekstraat. Zijn zoon Maurice sneuvelde tijdens Wereldoorlog I . De tweede zoon woonde bij zustere Marguerite in Dadizele, en kwam op de hoeve terecht tussen de II wereldoorlog. Vanaf 1921 was Prudent tevens lid van de gemeenteraad en werd er schepen van openbare werken.

Prudent moest omwille van uitstaande pachten de hoeve verkopen in 1952 aan Gerard Planckaert. Doch hij bleef nog 14 jaar tot aan zijn overlijden 1996 inwonen op het goed dat hij verkocht had. Later ging de hoeve over naar zoon Luc.

In de binnenstraat nr. 8 vinden we de hoeve “t klokhof”

In 1834 was PH Lescalier de eigenaar. Hij werd op het einde van de 19 eeuw was Vandenbroecke de uitbater. Hij werd in 1910 opgevolgd door Gustaaf Velghe. Gustaaf   de aanwezige stokerij om tot koeienstal. De zoon Jerome volgde hem op in 1932 . Op zijn beurt werd Jerome opgevolgd door zoon Leon. Op dezen ogenblik is er geen opvolging. Het woonhuis met klokje dateert van rond de jaren 1880 en was vroeger een strodak. De schuur uit de 19^de eeuw was tevens een strodak De totale oppervlakte is ongeveer 13 ha. Hun specialiteit is aardappelen en graan..

Een hoeven welke reeds bekend staat vanaf het midden van de 15^de eeuw. Ze was toen bewoond door Jan van Nest . Op het einde 15^de eeuw (1401- 1500) was de familie Cannaert de nieuwe uitbater en ze verbleven er 100 jaar. 4twas in 1834 dat de familie Cottignies de zaak overnam, met een landbouwareaal van ongeveer 18 ha. Cyriel Deschamps zou de hoeve uitgebaat hebben van 1914 tot 1915. Hij zou opgevolgd zijn door Albriek Depestel  hij bleef er tot 1918. Toen was het de beurt aan Omer Christiaens, welke het in 1961 doorgaf aan zoon Germain. Deze laatste ging op rust in 1995 en verhuisde naar de Schepenhuisstraat nr. 48.

Het was de familie Patrick Soenen-Dejonckheere die de gronden van het “ Goed te Bottelrie kochten. Een echtpaar landbouwers op het “Molenaarshof” te Aalbeke, Luignestraat 37.

De gebouwen en omliggende gronden werden den eigendom van Dirk Vandevelde. Zijn bedoeling was alles verbouwen en restaureren tot een privatenwoning.

We kunnen nog stellen dat in de periode 1771-1778 het “Goed te Bottelrie” omwald was. De vijver naast de hoeve verdween in 1846- 1873. Om het laatste gedeelte te dempen in 1958.

We kunnen nog bij vertellen dat de structuur van de hoeve evolueerde van een open vierkantshoeve naar een gesloten U-vorm.

De hoeve welke met deze naam werd benoemd 1771-1778 geeft als betekenis: een Bottelrie is een grafkelder. (Bron Dumont Andre) zegt drank en wijnkelder van een kasteel.

Nog andere spreken van een voorraadruimte voor proviand en dranken. (Wikipedia schrijft) Bottelen is vullen van flessen met vloeistof. Het Engels woord voor fles is Bottle. Vandaar het Nederlands bottelen. Het Engels woord Butler of huisknecht komt van Bottle. De Butler vindt zijn oorsprong als die gene die belast was met de werkzaamheden als inschenken van de wijn.

“ Goed te Bonduelle” Bellegemseweg 4.

De oudste vermelding 1637. Voorstel van naam Bonduelle daar de Bondillebeek vlak bij de hoeve stroomt. De oudste gegevens zijn te lezen in de ankers van de schuur 1779.

Op het kadasterplan van 1813 vind men deze hoeve terug. Wanneer men de Popp-kaart en legger van1834 neemt was De Slee de eigenaar. Opgevolgd door Engelbert, en vervolgens Gustaaf Debrabandere. Het was omstreeks 1900 dat Cyriel Vandeghinste de hoeve kwam te bewonen. Hij werd opgevold door zoon Robert in 1925.Hij gaf op zijn beurt de zaak over aan zoon Germain in 1965. Het areaal van de hoeve werd door de komst van de A17 herleid van 18 ha naar 10 ha. Germain die geen eigenaar was van de hoeve ging op pensioen in 1992 en verhuisde. De eigenaar dokter Vanfleteren uit Oostkamp verkocht de gebouwen en gronden aan de Familie Fack-Beaucarne, de uitbaters van “het Vanestehof “. Het is op heden geen landbouwuitbating meer.

Het landelijk leven te Rollegem

Dat ons dorpje sinds 1 januari 1977 bij Kortrijk hoort met zijn 847 hectaren groot is ons aller bekend. Het verwonderd ons dan ook niet dat het grootste gedeelde van ons dorp betrokken was in de landbouw. De noordergrens valt nagenoeg samen met de uiterste grens tussen zandleemgebied en de vochtige leemstreek. We mogen zeggen dat we hier een goede drainering hebben, die ons toelaat allerlei teelten toelaat. Vele factoren maken dat sommige wegen, zoals de laaggelegen dorpskern in de winter moeilijk te bereiken waren. Dit zou de inspiratie geweest zijn tot de spottende benaming “ Bot Rollegem” tegenover het hoger gelegen “Preuts Bellegem”.

Philip Despriet deed in 1982 enkele bevindingen de oudste periode van het steentijdperk gevonden ter hoogte van de Fabrieksbeek. Ook het middensteentijd, denken we aan de site aan de voet van de klijtberg en ter hoogte van Munkendoornstraat.

Het nieuwe steentijd waren vindplaatsen ter hoogte van de “Munkendoornstraat” de “Schreiboomstraat en de “Smokkelpot.”

In 1572 waren er te Rollegem vier herbergen en één molenaar, en in het totaal 188 huizen, waarvan 23 als woning met “Lochting” beschouwt worden.

In 1739 waren er te Rollegem 33 meesters, 52 knechten en 7 leerlingen wevers. In 1765 waren er 312 huizen en telde men 1552 inwoners. Er waren twee slagers en een herder met 60 schapen twee molenaars, twee molenbouwers en een rietmaker. Men telde 12 huiswevers met een getouw. Tien jaar eerder telde men op de plaats 5 herbergen, waaronder drie met een uithangbord.

In 1814 waren de Rollegemnaar opnieuw slachtoffer van plunderaars, koeien, jenever, boter eieren, haver, Lijnwaad en paarden. Bij 13 boeren een totaal schade van 3670 frank.

Na de slag van Waterloo in 1815 werd Constantin- François opnieuw burgemeester en brak voor de Rollegemnaren een periode van stabiliteit en rust aan. In zake belastingen op veeteelt in 1827 bezaten 98 personen gezamenlijk 438 runderen ouder dan 2 jaar. Daarnaast waren er nog 44 runderen onder de tweejaar. Paarden respectievelijk 76. Twee landbouwers bezaten het maximum van 17 runderen en 2 paarden.

In 1910 was er te Rollegem 2,52 ha bos en daarnaast nog 50 aren in het kader van boomkwekerij. 1 Hectare was bedoeld als park en lusthof. Boomgaarden bedroegen 12ha. 60 are

58 are bedoelt als fruitheesters. De veestapel 704 hoornbeesten, 330 varkens en 278 eenden en ganzen.

Wat de oorlog 14/18 meebracht voor de Rollegemnaren was toch effen adembenemend. Wist u B.V dat er aangifte moest gedaan worden van notelaars & verbod om fruit -wilgen of ander bomen te vellen. Dat er 2000 kg tuinbonen moest afleveren. Dat men struik, witte-, of suikerbonen die geplant waren moest aangeven, het pluimvee bestand, enz.

Dat in het najaar van 1918 de Rollegemnaars 268 kg appels en 241 kg peren te leveren had aan de Duitse bezetter. Tevens tabak en wol.

Twee bossen werden gedurende de Eerste Wereldoorlog gerooid om plaats te maken voor aardappelteelt.

In dat jaar was er geen boomkwekerij meer. Ook de lusthof en de aanwezigheid van serres waren onbestaande.

In 1947 bedroeg het aantal inwoners 2.529, in 1974 bedroeg het 2.545. In 1970 bedroeg de cultuurgrond 78.06 % met inbegrip van 2 hectaren bos.

In 1976 was er een tewerkstelling van 215 arbeiders waaronder 51bedienden in twee confectiebedrijven en 44 in een school voor bijzonder lager onderwijs.

In 1970 was 71.2 % van de beroepsbevolking werkzaam buiten de entiteit (vooral Kortrijk, Zwevegem of Moeskroen) Tot de beginjaren zestig was de pendelarbeid naar Frankrijk eveneens van belang. Het aantal landbouwers zakt van 47 in 1983 naar 35 in 1996.

We zien op vandaag na al de lectuur welke geraadpleegd uit landelijk leven en hoevengids groot Kortrijk deel 8 Rollegem met ondermeer Philippe Haeyaert, Inge Callens en Carl Decaluwé , het aantal hoeven nog verder slinken vandaar dat we dachten er goed aan te doen ook dit te vermelden op het blog.

Alwaar bij deze gelegenheid allen van harte worden bedankt welke aan het boek “Landelijk leven en hoevegids Groot Kortrijk “ deel 8 langs hebben mee gewerkt en waar we hier mogen gebruik van maken

We telden 47 landbouwbedrijven in 1997 om ons wegwijs te maken aan de verschillende hoeve werd er voorgesteld er een naam aan te geven. Er waren hoeven welke al lang bekend waren onder een naam andere werd voorgesteld. Zo gaan we het terug vinden onder “Voorstel” of onder Historische naam.

Wat ons ook opviel was dat heel wat hoven omringd waren door een wal. We stelden ons de vraag: zou het mogelijk kunnen zijn dat de bakstenen welke gebruikt werden om de hoeve te bouwen, men er ter plekke de aarde uitgraafde, stenen ter plaatse bakten en zo de wal behielden. Om hun zelf te voorzien van water en hun dieren? Er zijn zeker twee steenbakkerijen terug te vinden op ons dorp. Het is maar een vraag.

Bijlagen:
hoeven wonen.jpg (254.3 KB)   

“ De Morgenstond “

Kortrijkstraat nu Rollegemseweg

Oude café bazen

Het echtpaar Julien Vandenberghe, Palma Couchez, welke zich hier kwam vestigen op kerstdag 1961. Van 1952 tot 1959 baten zij aan de statie te Aalbeke “Café des Sports” uit.

“ Het Wit Huis “

 Kortrijkstraat, nu Schepenhuisstraat Het nr. 22 "het withuis". Tevens bakkerij.

 Dit zouden ze dan geweest zijn, met twijfels over het "Het wit huis"

kan iemand daar een antwoord op geven? Zoals bij het begin van deze kroniek aangegeven schiet niet op de pianist als deze weergave niet juist of onvolledig is we hebben getracht iets aantevullen aan de geschiedenis van ons dorp. We hebben niet alle wijsheid in pacht, maar hopen u trouwe lezer opnieuw iets bij gebracht te hebben.

“Klaeren Driesch”

Kortrijkstraat aan den Segersweg.

Dolf Devos word hiermee in verband gebracht.

“ De Dageraad “

Kortrijkstraat nu Rollegemseweg

“De Dobbelen Arend “of wat later “Den Berg werd”.

Het café dat werd uitgebaat door Vanhasten Julien, broeder van Medard. Daarna door Houtekier Marcel. Vanaf 1900 Kortrijkstraat nu Rollegemseweg nr. 1.

Als we het mogen aannemen het oudste gehucht van Rollegem, Klijtgat.

De bewoners van het café rond 1900 waren Mathilde Lepoutre en Ysenbaert Prosper.

Jules Vlericq en Adrienne Tant leerden elkaar kennen, volgens eigen zeggen op hun zestigste huwelijks verjaardag op 15/12/2006, in het dans café “In den Bergh” in 1940.

Vroeger het café “In den Bergh” werd in het jaar 1969 aangekocht, door de op 7maart 1903 geborene te Kortrijk Helena Vandorpe. Ze was van vorming landbouwingenieur,

was 34 jaar inspectrice geweest bij het provinciaal technisch onderwijs en tot aan haar 42 lentes woonde ze bij haar ouders te Kortrijk. Na haar oprust stelling viel ze hier op dit hoevetje.

Door de aanleg van de autosnelweg en de nieuwe weg welke er werd aangelegd, werden er stukken van de grond afgesneden en juffrouw Vandorpe kocht ze aan. In het totaal 81 are, waarvan

ongeveer 75 laten bebossen met 17 soorten bomen, een gemengde bloeiende haag en sierstruiken door Tuinbouwkundigenbloemist Marcel Debie.

Op het einde van de weg die uitmondt op het containerpark, voor haar woning zou een loods gebouwd worden van 54 meter op 16 meter.

De nog zeer kwieke en rad van tongriem gesneden Juffrouw, heeft zich met hand en tand verzet, zodanig dat dit monster de natuur voor dit stukje mooi landschap niet te niet werd gedaan.

Intussen zijn de juffrouw en de tuinman overleden en is een groot stuk van het bos opnieuw weiland geworden. Zo zien we hoe snel alles evolueert,

wat gisteren nog café was is vandaag een stukje natuur . Nieuwe bazen nieuwe wetten, of de evolutie van de mens. Aan begin van de weg vinden we het kapelletje van Juffrouw Vandorpe. 

“In den Ezelhoek” “De Leeuw van Vlaanderen “

Het werd bewoond door een koolhandelaar, en was gelegen naast het kasteel nu garages. (kleinhuis)

Waar gebeurd aan den ezelhoek in het jaar 1951. Een fietser werd er aangereden door een personenwagen, en hup hij was weg. De gekwetste naar dokter Declerck, de fiets bleef ter plaatse:

Noordenwind, droog helderweder en stil, dat was de conclusie.

“Au Carillon “ (Klokkenspel)

Kortrijkstraat, nu Schepenhuisstraat. De nrs. 10/11 vroeger bakkerij Frans Goethals was ook de woonst van de klokkenluider der gemeente. Naar verluid zou de laatste uitbater Miel Dievels

(Dendievel) geweest zijn? Wie helpt zoeken?

Schepenhuisstraat en den Ezelhoek

“Au Damier “

Naast de garage Brouckaert.

Vanneste Marie, herbergierster, geboren te Rollegem op 15/12/1886 hier gehuisvest Kortrijkstraat nr. 9. Nu het nr. 7  Schepenhuisstraat was “Au Damier “

De naam van het café werd niet veel gebruikt, aldus bewoners van de Kortrijkstraat men sprak over het café bij Vanneste Marie.

“ De Wandeling “

“ De Wandeling “ Schrijboomstraat nr. 46 We konden achterhalen dat 1928 er gestart werd met het oprichten van een vinkenmaatschappij en dat toen den uitbater, de heer Jules Dejonghe was.

De stichters Camiel Vallez, Jules Rondaert en Kamiel, Jules en Jef Vanhoe en Jozef Demeyere en hij die er in 1979 er nog altijd bij was Georges Vromant.

Het lokaal verhuisde in 1934 naar café “De Congo”.

Heel waarschijnlijk uitgebaat door Vandevenne Jerome Schrijnwerker. Ook Jules Dejonghe en Irma Verschaete, word er vernoemd de grootvader van Erna Vanhoe.

Uitbaatster zeker in het jaar 1951 Decorte Elisa geboren te Tielt den 3/6/1906 zij was getrouwd met Houtekier Alphonse hij was van Schuyfferscapelle afkomstig en er geboren op 24/7/1998,

de man was fabriekwerker van beroep.

Het café werd in november 1965 door Lisa verlaten om in te trekken bij Vanhoutte in de reisduif.

Nabor Degroote met Vandeputte Maria woonden in het toen Schreiboomstraat 14 de vroegere wandeling . Het was ook een café van Jozef Vandeghinste. 

1989 februari deze woonst is eigendom van Patrick Vandeghinste zoon van Lucien opdat ogenblik ging er een bouwaanvraag om het café te mogen afbreken en een nieuw huis te mogen bouwen.

Wat intussen gebeurt is.

Bijlagen:
cafe de wandeling.JPG (283.3 KB)   

“De Vink “

Aan den oostkant van de straat stond het café “ De Vink “ een café welke afgebrand is.

Van Nieuwenhuise Elza Vanasten Julien Schreiboomstraat 48.

“ De Congo “

In het Nr. 101 Schreiboomstraat een boogschut van de “Wandeling” richting Tombrouck het café “De Congo” uitgebaat door Maurits Stragier. Intussen een gesloten huis bewoond door Jozef Degrootte Vroeger garage. Het zou ook hier zijn dat de maatschappij gedoopt werd tot de “Dubbelzanger"

“ t Haantje  forest weg

“T Haantje” bij Fiene

“Huis Caus “

Op het Forest is ook nog bekend “Huis Mevrouw Caus”

Het Canton genaemt den Forrest:

Jaen Bapt. Brou gebruyckt een hofstede ter instantie van herberghe ende vercoopt bier, win ende Brandewin.

Bijlagen:
ten brou.jpg (881.7 KB)   

“ Au Faubourg de Tombroek “ (Voorstad of Buitenwijk )

1953 “Au Faubourg de Tombroek ” herberg te Tombroek uitgebaat door Vancauwenberghe Emiel.

Helemaal aan het einde van de straat de hoek herberg “Au faubourg de Tombrouck” bij wielrenner Vanoosthuyse Nestor.

“Cafe beenhouwerie” bij de veekoopman Moïse Bonte. Nu de hofstede “ beenhouwerij”van Vanderghinste Palmer.

Pierre Merchier ook veekoopman.

En in de winkel van PF. Labarre werd er ook een borrel opgediend