Vers 45. Het zou beter voor me zijn dat ik ongewapend en zonder weerstand te bieden, op het slagveld door de gewapende zonen van Dhritrashtra word gedood.

De zachtmoedige Arjuna zou liever zelf op het slagveld sterven dan zijn familie te moeten doden. Het verder zetten en in ere houden van de familietraditie, die bovendien ook nog door het kwade is gecorrumpeerd, is voor hem belangrijker dan zijn eigen leven.

Vers 46. Sanjaya sprak: Nadat Arjuna had gesproken, zijn geest gebroken door verdriet, wierp hij boog en pijlen naast zich neer en zette zich neder op de strijdwagen.

Arjuna heeft het dieptepunt van zijn wanhoop bereikt. Hij is bereid zich terug te trekken uit het conflict tussen de uiterlijke aangeboren natuur die ons met allerlei illusies in haar materiële ban wil houden en de innerlijke liefdevolle aantrekking van de Allerhoogste die ons hieruit voor eeuwig wil bevrijden.

Hier eindigt het eerste hoofdstuk van de Bhagavat Gita, "De wanhoop van Arjuna".

Hoofdstuk 2

Het pad van kennis

Vers 1. Toen Madhusudana Arjuna overmand door mededogen, teneergeslagen en met zijn ogen vol tranen zag zitten, sprak Hij volgende woorden.

Krishna wordt in dit vers Madhusudana genoemd en wat betekent: Hij, die de demon Madhu heeft gedood, die het ego symboliseert. Arjuna, die het dieptepunt van zijn verwarring en wanhoop heeft bereikt, is nu klaar om het geestelijk advies van Heer Krishna, Die de Allerhoogste in Zichzelf heeft gerealiseerd, te ontvangen.

Vers 2. De Allerhoogste Heer sprak: O Arjuna, hoe komt het toch dat je op deze gevaarlijke plaats wordt overvallen door treurnis en zwakheid, die enkel leidt tot schande en je de weg naar de hemel verspert?

Heer Krishna wordt hier de Allerhoogste Heer genoemd omdat hij de Allerhoogste in zichzelf heeft gerealiseerd. Arjuna is inderdaad op een gevaarlijke plaats (het innerlijke veld van Kuru-Dharma Kshetra) beland, in dit vers verwoord als Vish, wat ook vergif betekent. Overvallen door totale verwarring, treurnis en zwakheid kan hij het niet meer opbrengen om te vechten en toch dient deze innerlijke strijd te worden gestreden om de illusoire obstakels van het materiële bestaan te overwinnen en de woonplaats van de Allerhoogste, de Geliefde te bereiken.

Vers 3. O zoon van Partha, geef niet op want dat siert je niet. O bedwinger van de vijand, sta op en schud deze verschrikkelijke zwakheid van je af.

Arjuna wordt hier aangesproken met zoon van Partha omdat deze de zus van Heer Krishna's vader was. Heer Krishna is dus zowel een bloedverwant, een dierbare vriend en de spirituele leraar van Arjuna. Hieruit kunnen we afleiden dat Heer Krishna op de meest innige wijze met Arjuna, die de zoekende, spirituele mens vertegenwoordigt, verbonden is. 

Vers 4. Arjuna sprak: O overwinnaar van Madhu, vernietiger van de vijand, hoe kan ik in deze veldslag mijn pijlen richten op Bhisma en Dronacharya, die ik zeer eerbiedig en hoogacht?

Arjuna spreekt Heer Krishna aan met overwinnaar van Madhu, die het ego belichaamt. Zoals we reeds eerder hebben vermeld is Dronacharya, symbolisch gezien, de eerste guru (spirituele leermeester) die ons de afgescheidenheid van de Allerhoogste doet ervaren, maar waardoor ook het verlangen naar spirituele zelfverwerkelijking wordt aangewakkerd. Grootvader Bhisma belichaamt de verwarring en zelfbedrog. Dat is de oorzaak dat we, gevangen in illusie, onze familie als ons eigen vlees en bloed zien en tradities als eeuwig en heilig beschouwen. Eéns we echter met de Allerhoogste zijn versmolten en één zijn geworden bestaan er geen familie, leraar noch discipel meer.

Vers 5. Het ware beter voor mij om in deze wereld als een bedelaar verder te leven dan deze vereerde leermeesters te doden. Alle genietingen van deze wereld zouden voor mij aanvoelen als met bloed besmeurd mocht ik hen doden.

Arjuna wil noch zijn familie- noch zijn banden met zijn leermeesters verbreken (doden). Hiervoor zou hij liever als bedelaar, die tevreden is met enkele spirituele kruimels, verder door het leven gaan in plaats van voldoende spiritueel voedsel tot zich te nemen en de strijd aan te gaan. Toch is dat de enige weg om de honger van onze ziel te stillen en om godsrealisatie te bereiken.