Dit is het antwoord op enkele vragen van Kathleen Helsen, voorzitter van de Vlaamse Commissie voor Onderwijs van het Vlaams Parlement in verband met een mogelijk invoeren van Esperanto als didactisch hulpmiddel bij het leren van talen. 

From: dan van herpe Sent: Friday, June 24, 2016 5:52 PM To: stephanie.vancampenhout@vlaamsparlement.be Cc: guy@tegenbos.be Subject: Esperanto in het onderwijs?  

Geachte mevrouw Van Campenhout,

Van harte bedankt voor de aandacht die de CD&V-onderwijsfractie van het Vlaams Parlement aan onze informatie schenkt. Het werkplan is inderdaad bestemd voor leerkrachten uit het basisonderwijs met de bedoeling een beperkt Esperanto aan te bieden om het leren van talen, de moedertaal inbegrepen, te vergemakkelijken.

Uiteraard zal de implementering van het Esperanto in de lerarenopleiding stapsgewijs moeten gebeuren. Ik geef, vrijblijvend, een voorbeeld op basis van een voorstel van Zlatko Tišljar, zelf leraar van opleiding en een van de mede-ontwerpers van het Multlingva akcelilo-project.

In een eerste fase: aanbieden van een beperkt Esperanto (zoals voorzien in het Multlingva akcelilo-project) in proeftuinen, als meerwaarde bij verdere studie van talen. In een tweede fase: uitbreiding tot alle lagere scholen. Een derde fase zou kunnen zijn: een vervolmakingscursus in de lagere school en/of, al dan niet als facultatief vak, in het middelbaar onderwijs.

Wij vinden inderdaad dat er meer uit dit project kan/moet gehaald worden. Een goede kennis van het Esperanto biedt namelijk onbeperkte socio-culturele mogelijkheden, ook, en misschien zelfs vooral, voor minder begaafde leerlingen: uitbreiden van de culturele horizon via wereldwijde internetcontacten, deelnemen aan internationale (culturele, recreatieve) bijeenkomsten, reizen met gratis verblijf bij buitenlandse families via de dienst Pasporta Servo, lezen van Esperantotijdschriften,-literatuur, -poëzie, beluisteren van Esperantomuziek…

Politici zouden hierover duidelijk moeten communiceren via pers en media zodat de publieke opinie objectief geïnformeerd wordt. De huidige crisis in de E.U. bewijst hoe belangrijk goede communicatie is!

Er moet echter nog heel wat gebeuren in verband met de opleiding van officieel erkende Esperantoleraren. Ik heb uw vragen dan ook voorgelegd aan verschillende personen uit het Esperantomilieu om hierop een antwoord te formuleren, want wij hebben geen pasklaar antwoord. Officieel is er nog niets voorzien wat betreft opleiding van Esperantoleraren. Dat is ook niet de taak van de Vlaamse Esperantobond. Tot nog toe leerden de meeste Esperantisten hun taal op eigen initiatief: via leerboeken (zoals ikzelf) of via cursussen die de verschillende Vlaamse Esperantogroepen aanboden. De lessen werden dan gegeven door ervaren Esperantosprekers, vaak mensen uit het onderwijs. Tegenwoordig worden er op het internet verschillende Esperantocursussen in verschillende talen aangeboden, al dan niet interactief: een leraar verbetert het huiswerk. Deze cursussen kunnen gratis gedownload worden.

Zo heeft de Engelstalige Esperantocursus Duolingo onlangs zijn 400.000ste leerling geregistreerd. https://www.duolingo.com/course/eo/es/Learn-Esperanto-Online 

De Spaanstalige Esperantocursus van Duolingo is bijna klaar. Reeds meer dan 10.000 geïnteresseerden hebben zich ingeschreven.

Op http://www.learn.esperanto.com/de/ staat een Duitstalige 12-delige cursus. Deze cursus zal binnen afzienbare tijd ook in het Nederlands beschikbaar zijn.

Misschien is dit een mogelijkheid om, met de medewerking van Onderwijs, leerkrachten van het lager onderwijs op te leiden? Het Multlingva akcelilo-proefproject zal ten vroegste binnen 3 jaar afgelopen zijn. Dan zou het project klaar moeten zijn voor toepassing in de lagere scholen van de EU. Onderwijs kan hierop anticiperen door binnen 2 jaar reeds te starten met de opleiding van Esperantoleraren (lager onderwijs) via een Nederlandstalige versie van b.v. de duolingo-internetcursus (te realiseren in overleg met de makers van deze cursus). Die leraren zullen dan ruim voldoende Esperanto kennen om het Multlingva akcelilo-project toe te passen in het lager onderwijs. Ook leraren die reeds op eigen initiatief Esperanto leerden, zouden kunnen ingeschakeld worden, eventueel mits voorlegging van een attest van het Europees Referentiekader. Zo is het lerarenprobleem voor de lagere school opgelost.

Hetzelfde procedé kan gebruikt worden in de lerarenvorming. Docenten (taaldocenten?) kunnen op gelijkaardige wijze een versnelde internetcursus volgen, eventueel georganiseerd door Onderwijs. Versneld inderdaad, want op dat niveau kan die cursus in een zeer korte tijdsspanne gegeven worden.

Ondertussen kunnen onderwijsspecialisten in samenwerking met bepaalde universiteitsprofessoren - ik denk aan professoren interlinguïstiek, zoals de Nederlandse professor Marc Van Oostendorp (die ik in dit verband reeds contacteerde) - een volledig opleidingsprogramma voor Esperantoleraren samenstellen. Esperanto kan dan in de lerarenopleiding, eventueel als optionele taal, aangeboden worden.

Misschien hebben de andere personen die ik uw vragen voorlegde nog andere voorstellen. Vindt u het goed dat ik u op de hoogte houd van de resultaten van mijn internationale rondvraag?

Heeft de CD&V-fractie misschien zelf al bepaalde ideeën hieromtrent?

Geachte mevrouw Van Campenhout, mogen wij hopen dat u ons op de hoogte houdt van de verdere evolutie van dit dossier? Dank bij voorbaat hiervoor!

Vriendelijke groet,

Dan Van Herpe

Wouwerstraat 160

2300 Turnhout