|
Wiskunde in het Frans, ça marche très bien, merci.
Leerkrachten willen graag in een andere taal dan het Nederlands lesgeven. Maar scholen zien dat om financiële redenen niet altijd zitten. Nochtans zijn jongeren wel vragende partij.
VAN ONZE REDACTEUR MAARTEN GOETHALS
BRUSSEL Sinds 2014 kunnen scholen immersieonderwijs aanbieden. Werkt dat? De Vlaamse Onderwijsinspectie maakt vandaag de resultaten bekend van een bevraging bij twintig instellingen. De Standaard las het rapport als eerste.
1. Wat is immersieonderwijs alweer?
Momenteel bieden 61 scholen in Vlaanderen en Brussel een ‘CLIL-traject’ aan. CLIL staat voor Content and Language Integrated Learning. Eenvoudig uitgelegd: in plaats van in het Nederlands worden vakken in het Frans, het Engels of het Duits onderwezen. Vooral de uren geschiedenis, aardrijkskunde of wiskunde komen het meest in aanmerking.
Het gaat niet om een verplichting: de beslissing om CLIL te volgen, ligt in principe bij de leerling zelf.
De lessen volgen vaak een graduele benadering: in de eerste graad mogen leerlingen nog in het Nederlands om extra uitleg vragen en ook de examens afleggen, in het vijfde en zesde middelbaar verloopt alles in de andere taal.
‘Punten aftrekken voor grammaticale missers of spelfouten mag niet’, legt Veronique Fricot uit, CLIL-leraar in het Sint-Lodewijkscollege van Brugge. ‘Onze school geeft wel bonuspunten.’
2. Wat zijn de voordelen?
Uit de bevraging van de Onderwijsinspectie blijkt dat zowel leerlingen, leerkrachten als directies immersieonderwijs hoog aanschrijven, en vooral de voordelen ervan inzien. Het systeem, zo staat te lezen, moet daarom ‘duurzaam uitdijen’ over heel Vlaanderen.
Voor de jongeren levert het een extra troef op bij sollicitaties en het verbetert ieders linguïstische behendigheid: fouten maken mag.
Ook opvallend: onderricht krijgen in een andere dan de moedertaal leidt ‘niet tot mindere of tegenvallende leerprestaties’, aldus het rapport, dat verschillende groepen met elkaar vergeleek. ‘Wel merken de leraren op dat het gebruik van de CLIL-taal de leerlingen op scherp zet en geconcentreerder doet deelnemen aan de les.’
Fricot wijst wat die intrinsieke motivatie betreft op het volgende: ‘Leerlingen leren woorden die zelfs hun ouders niet kennen. Dat stimuleert.’
3. Wat kan beter?
Ondanks alle positieve geluiden valt op het systeem ook kritiek te noteren. Zo wijst de Onderwijsinspectie op het tragere lestempo, zeker in het begin.
Maar het grootste problemen zit bij de ondersteuning van de leerkrachten – of correcter: het gebrek eraan. ‘Vanuit de Vlaamse overheid volgen maar weinig middelen om een dergelijke werking op poten te zetten’, zegt Fricot. ‘Scholen moeten het intern maar zien te regelen, door te schuiven met uren, personeel en lessen.’
Of een onderwijsinstelling inzet op CLIL hangt voorlopig ook nog sterk af van de inzet van een of meerdere leerkrachten. ‘En die moeten bergen verzetten, zeker in het begin. Zo moeten ze eigenhandig vertaalde handboeken maken’, meent Fricot.
En als die inspanningen niet afschrikken, dan soms wel het gevraagde talenniveau.
Wat scholen dan weer het meest tegenhoudt de sprong te wagen, is de eis om, behalve de Engelstalige en Franstalige lessen, ook een Nederlandstalig equivalent aan te bieden. ‘Als slechts een beperkt aantal leerlingen op het CLIL-aanbod ingaat, zijn de uren voor het Nederlandstalige traject een dure investering’, meldt het rapport. ‘De verleiding is dan ook groot om de verplichting te ontwijken door druk uit te oefenen op de ouders en leerlingen om toch in CLIL te starten.’
‘In kleinere scholen kan dit ertoe leiden dat indien één leerling niet voor CLIL kiest, het CLIL-aanbod komt te vervallen.’
4. Wat zegt de minister?
Minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) noemt het CLIL een ‘succesverhaal’ en koestert ‘dan ook de ambitie om het aanbod uit te breiden naar zo veel mogelijk onderwijsvormen’.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mijn reactie
Geachte heer Goethals,
Graag enkele bedenkingen bij uw artikel in De Standaard van 13/02/2017: Wiskunde in het Frans, ça marche très bien, merci.
Het belang van structuur in het dagelijks leven.
Toen Johannes Van den Bosch in 1818 een sociaal experiment startte in Nederland met de oprichting van een proefkolonie ter bestrijding van de armoede, resulteerde de ontginning van de woeste gronden in een karakteristieke, ruimtelijke dambordstructuur: loodrecht op elkaar aangelegde straten met op vaste afstand van elkaar karakteristieke koloniewoningen, met gelijkvormige bebouwing en kleine landbouwpercelen. Niet alleen de locatie was gestructureerd, ook het dagelijks leven in de koloniën verliep volgens een vast schema. Dit alles met de bedoeling om terug orde, structuur en regelmaat te brengen in het leven en in de geesten van de bewoners.
Het belang van structuur in het onderwijs.
In het onderwijs is men zich ook bewust van het belang van ‘structuur’ voor het leerproces. Sinds 1960 gebruikt men de structuurmethode om kinderen in de lagere school te leren lezen en spellen, en leesvaardigheid en begrijpend lezen te verbeteren. Zou het dan niet verstandig zijn in het talenonderwijs ook te kiezen voor een rechtlijnige, doorzichtige, structurele methode die leidt tot een betere inzicht in het verschijnsel taal, een betere beheersing van de moedertaal en het gemakkelijker en sneller leren van andere talen?
Een dergelijke methode bestaat al 130 jaar, Esperanto: een eenvoudige en beperkte grammatica (16 regels), geen uitzonderingen, fonetische uitspraak. Met een beperkte basiswoordenschat (500 morfemen) en een (lego)systeem van voor- en achtervoegsels kan men zelf een zo goed als onbeperkt aantal woorden ‘creëren’ (stimulans voor de creativiteit!).
Verschillende studies hebben aangetoond dat deze plantaal bovendien leerlingen logisch, kritisch en analytisch leert denken, het leerplezier en het zelfvertrouwen bevordert (door het snelle resultaat), interesse wekt voor andere talen (door de internationale woordenschat) en het contact met andere culturen begunstigt.
Esperanto, het Latijn voor iedereen.
Esperanto is bijgevolg een schitterend pedagogisch instrument: het brengt structuur in het denken en biedt de leerlingen een stevige basis, niet alleen voor verdere talenstudie (de klassieke talen inbegrepen) maar ook voor die vakken die logisch en analytisch denken vereisen: wiskunde en wetenschappen. Wat het Latijn is voor de elite, is het Esperanto voor iedereen.
In het Journaal hoorde ik onlangs dat er meer bijlessen dan ooit tevoren worden gegeven voor wiskunde en talen, uiteraard alleen voor de meest gegoeden. Net die vakken waarvoor het leren van Esperanto nuttig zou kunnen zijn, voor iedereen! Wordt het niet stilaan tijd dat het publiek op objectieve manier geïnformeerd wordt over de pedagogische mogelijkheden van het Esperanto in het (lager) onderwijs?
Vriendelijke groet,
Dan Van Herpe
Wouwerstraat 160
2300 Turnhout
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Van: "Elsie Desmet" <elsie.desmet@vlaanderen.be>
Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be>
Verzonden: Dinsdag 14 februari 2017 15:51:50
Onderwerp: Wiskunde in het Frans, ça marche très bien, merci - Maarten Goethals
Geachte heer Van Herpe,
Beste Dan,
Vlaams minister van Onderwijs, Hilde Crevits, heeft uw bericht goed ontvangen en met aandacht gelezen. Zij dankt u voor het doorgestuurde signaal en vraagt me u een antwoord te bezorgen.
De informatie werd ter aftoetsing en voor verdere opvolging overgemaakt aan de betrokken raadgever. Van zodra ik over meer informatie beschik, zal ik opnieuw contact met u opnemen.
Met vriendelijke groeten,
Elsie Desmet
Kabinetsmedewerker
Kabinet Hilde Crevits, viceminister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Onderwijs
T 02 552 68 00
F 02 552 68 01
M 0478 46 50 29
Koning Albert II - laan 15, 1210 Brussel
Van: "Elsie Desmet" <elsie.desmet@vlaanderen.be>
Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be>
Verzonden: Maandag 13 maart 2017 13:52:35
Onderwerp: RE: Wiskunde in het Frans, ça marche très bien, merci - Maarten Goethals
Geachte heer Van Herpe,
Beste Dan,
Intussen ontving ik onderstaande informatie van de betrokken raadgever.
Vooreerst wil de minister u hartelijk danken voor uw enthousiaste pleidooi voor Esperanto in het onderwijs.
We hebben het afgelopen jaar -van februari tot juni 2016- sterk ingezet op een bevraging van het brede publiek, over de inhouden die in het onderwijs van de toekomst aan bod zouden moeten komen. Esperanto werd daarbij inderdaad een aantal keer genoemd, zij het niet bijzonder vaak.
De resultaten van het publieke debat werden integraal meegegeven aan de Commissie Onderwijs van het Vlaams Parlement, die autonoom beslist over de nieuwe eindtermen van het onderwijs. Uiteindelijk kunnen immers ook minder frequent geuite suggesties bijzonder belangrijk zijn.
De minister is ervan overtuigd dat de Commissieleden en aansluitend het Vlaams Parlement een weloverwogen beslissing zullen nemen, in het belang van de hele Vlaamse gemeenschap.
In elk geval wenst minister Crevits u alvast veel succes en plezier met uw passie voor deze bijzondere taal.
Met vriendelijke groeten,
Elsie Desmet
Kabinetsmedewerker
Kabinet Hilde Crevits, viceminister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Onderwijs
T 02 552 68 00
F 02 552 68 01
M 0478 46 50 29
Koning Albert II - laan 15, 1210 Brussel
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be>
Aan: "Elsie Desmet" <elsie.desmet@vlaanderen.be>
Cc: "Stephanie Van Campenhout" <Stephanie.VanCampenhout@vlaamsparlement.be>
Verzonden: Maandag 13 maart 2017 19:07:36
Onderwerp: Re: Wiskunde in het Frans, ça marche très bien, merci - Maarten Goethals
Geachte mevrouw Desmet,
Ik dank de minister, mevrouw Crevits, van harte voor de aandacht die ze, ondanks haar zeer drukke bezigheden, aan mijn berichten besteedt. Dit doet me veel plezier.
De minister merkt terecht op dat ook minder frequent geuite suggesties bijzonder belangrijk zijn. De waarde van het Esperanto als pedagogisch instrument in het (taal)onderwijs hangt inderdaad niet af van het aantal vernoemingen tijdens de bevraging, noch van het aantal Esperantosprekers, noch van het ‘ontbreken van een draagvlak’, noch van de zoveel andere nepargumenten die tegen deze taal aangehaald worden.
Het zou me ook plezieren als u de minister zou willen meedelen dat het niet zozeer mijn passie voor het Esperanto is die me al 21 jaar drijft, maar mijn passie voor taaldemocratie: gelijke kansen/rechten/plichten voor iedereen wat communicatie met anderstaligen betreft. Het huidig “1+2”taalbeleid van de Europese Commissie en het toekomstig “1+3”beleid van de Vlaamse Commissie zijn discriminerend en inefficiënt: niet haalbaar voor iedereen en geen oplossing voor het communicatieprobleem ten gevolge van de Europese/mondiale veeltaligheid. Zie ook: http://blog.seniorennet.be/taaldemocratie. De hoop dat ook minder getalenteerden zich in de toekomst in heel Europa verstaanbaar zullen kunnen uitdrukken, blijft mijn drijfveer.
Het is ook míjn wens dat de Commissieleden en het Vlaams Parlement een weloverwogen beslissing zullen nemen, in het belang van de HELE Vlaamse gemeenschap!
Vriendelijke groet,
Dan Van Herpe
Wouwerstraat 160
2300 Turnhout
Van: "Elsie Desmet" <elsie.desmet@vlaanderen.be>
Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be>
Verzonden: Dinsdag 14 maart 2017 14:18:29
Onderwerp: RE: Wiskunde in het Frans, ça marche très bien, merci - Maarten Goethals
Geachte heer Van Herpe,
Beste Dan,
Hartelijk dank voor uw reactie! Intussen bezorgde ik uw bericht aan minister Hilde Crevits en de betrokken raadgever zodat zij uw bedenking en voorstel kunnen meenemen.
Met vriendelijke groeten,
Elsie Desmet
Kabinetsmedewerker
Kabinet Hilde Crevits, viceminister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Onderwijs
T 02 552 68 00
F 02 552 68 01
M 0478 46 50 29
Koning Albert II - laan 15, 1210 Brussel
Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be>
Aan: "Elsie Desmet" <elsie.desmet@vlaanderen.be>
Verzonden: Dinsdag 14 maart 2017 14:59:33
Onderwerp: Re: Wiskunde in het Frans, ça marche très bien, merci - Maarten Goethals
Van harte dank!
Vriendelijke groet!
Dan Van Herpe
|
Taaldemocratie 