CATHERINE VUYLSTEKE IS FREELANCEJOURNALISTE

Weinig van die taallessen blijven hangen

Doorgaans stoor ik me er niet aan. Al meer dan een kwarteeuw besta ik ook in een Franse versie en dat is een prettige evidentie. De aanmoediging van Vlaamse vrienden om tegen mijn kruidenier in Elsene in het Nederlands te beginnen, ervaar ik als dwaze assertiviteit en nodeloze disharmonie. Wilde ik steevast in mijn moedertaal worden bediend, dan was ik Vlaanderen niet ontvlucht.

Als mijn moeder komt logeren, lachen we samen om haar onbeholpenheid. Ik schrijf op een briefje wat ze moet vragen. Un petit pain gris coupé, s’il vous plaît. Ze oefent het zinnetje in de lift en tegen de tijd dat ze twee voordeuren verder is, kan ze haar bestelling aframmelen.

Doorgaans dus niet. Maar eind vorige week wel heel erg. De vierjarige Karim, die voor een tijdje bij ons logeert, zou de hele week naar een door de gemeente georganiseerde Krokusstage gaan. Er werden ‘fijne activiteiten voor alle kleuters’ beloofd en taaleisen werden daarbij niet gesteld.

Het ging vanaf het begin niet geweldig. Het jongetje kwam thuis met verhalen over stoute kleuters die de autootjes uit zijn handen gristen, een enkeling die hem een klap had verkocht en een juf die alleen maar Frans sprak.

Ochtend na ochtend moest de doorgaans erg lieve en meegaande Karim worden omgekocht met pepermuntjes en beloftes over fijne uitstapjes in de niet al te verre toekomst.

Op dag vier was het helemaal mis. Het kind ging doodleuk in staking. ‘De Franse school is echt niet leuk’, zei hij, ‘ik ga er niet meer heen.’ Hij wilde zijn jas niet aan, moest over straat worden meegetrokken en begon vanaf de schoolpoort wanhopig te huilen.

Hij verdrietig, ik boos. Niet op hem maar op de juf, die er schaapachtig bijstond. Ja, gaf de jonge vrouw toe, ze had sinds het derde leerjaar Nederlandse les gehad op school. Honderden uren. Maar ze had nog nooit een Nederlandstalige ontmoet. ‘Ik heb niet kunnen oefenen’, zei ze, ‘en dus is er weinig van blijven hangen.’

Honderden uren, en zelfs een dozijn simpele woorden had ze niet. Zo moeilijk is het toch niet? Zijn, komen, spelen, eten, plassen, rusten, praten. Blij, moe, flink, boos. Straks, morgen, gisteren, samen, niet en nooit. Ze mogen onvervoegd en onverbogen blijven, daar maalt een kind van vier niet om. Hij levert zelf nog dagelijks strijd met de regels der grammatica.

De jonge vrouw doet me denken aan mijn studenten journalistiek, die twee dagen eerder te horen kregen dat ze vluchtelingen zouden interviewen in het Frans of Engels. Ik veronderstelde niet dat dat een probleem zou vormen, maar kwam er algauw achter dat maar liefst 90 procent van de studenten ‘geen Frans sprak’. Ondanks duizenden uren les. ‘Nooit nodig gehad, ziet u, mevrouw?’

Karim en ik zijn die ochtend uiteindelijk afgedropen, maar hij moest beloven dat hij de volgende dag wel flink zou zijn. En dat was hij ook. Naar cake ruikend kwam het kind op vrijdagavond met zijn grote broer thuis. Of het vandaag fijn was? ‘Oui, oui’, zei hij lachend, ‘ik spreek nu Frans en het was feest, met taart.’

http://www.standaard.be/plus/20170306/avond/optimized/1?utm_source=standaard&utm_medium=newsletter&utm_campaign=dsavond&M_BT=107255585201&adh_i=9bdd9dfb6f270d51c8734f45e58e8a8f&imai= 

REACTIE

Van: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be>

Aan: "bart dobbelaere" <bart.dobbelaere@standaard.be>
Cc: "kathleen helsen" <kathleen.helsen@vlaamsparlement.be>, "kabinet crevits" <kabinet.crevits@vlaanderen.be>, "Guy Tegenbos" <guy@tegenbos.be>, "Leo" <Leo@De-Cooman.be>, "jo haazen" <jo.haazen@hotmail.com>, "Ivo Durwael" <ivo.durwael@telenet.be>
Verzonden: Dinsdag 7 maart 2017 21:50:21
Onderwerp: Weinig van die taallessen blijven hangen - Catherine Vuylsteke - DS Avond - 06 03 2017

Beste mevrouw Vuylsteke,

Ondanks duizenden (!) uren les spreken uw studenten geen Frans. Een collega van u, de Amerikaanse journaliste BARBARA WALLRAFF, beschreef in 2000 een gelijkaardige ervaring:

And the difference between native speakers and second- or foreign-language speakers is an important one subjectively as well as demographically. The subjective distinction I mean will be painfully familiar to anyone who, like me, spent years in school studying a foreign language and is now barely able to summon enough of it to order dinner in a restaurant.

Ze voegde er nog aan toe: If we want to exchange anything beyond rudimentary messages with many of our future fellow English-speakers, we may well need help from something other than English. (Maandblad “The Atlantic Monthly” - november-editie: “What global language?” http://www.theatlantic.com/cgi-bin/o/issues/2000/11/wallraff.htm De site is echter niet meer bereikbaar)

In het basisonderwijs gaat Minister Crevits meer bekendheid geven aan de mogelijkheid om taalinitiatie in het Engels, Frans en Duits te voorzien wanneer de leerlingen het Nederlands voldoende onder de knie hebben. Opnieuw zullen Vlaamse kinderen gedurende talloze uren vreemde talen studeren en kunnen we ons de vraag stellen hoeveel van die taallessen bij de meesten zullen blijven hangen? Hoeveel van die Vlaamse kinderen zullen in hun latere leven bekwaam zijn een maaltijd te bestellen in onze buurlanden, laat staan in de Zuid- en Oost-Europese landen?

Reeds 130 jaar bestaat er een taal die speciaal ontworpen werd om zoveel mogelijk mensen de mogelijkheid te geven om met anderstaligen te communiceren. Ze is eenvoudig (16 grammatica-regels), gestructureerd, zonder ballast en kan geleerd worden met een minimale investering van tijd, geld en energie: de Internationale Taal Esperanto. Als in het verleden de Europese beleidsverantwoordelijken de moed hadden opgebracht om een realistisch en efficiënt taalbeleid te voeren om op die manier hun devies Eenheid in verscheidenheid te realiseren, was er waarschijnlijk nu in de EU geen communicatieprobleem meer geweest. Dan had u nu niet samen met uw moeder moeten lachen om haar onbeholpenheid! Toegegeven: dat heeft ook zijn charmes.

Is het niet de kerntaak van een journalist de maatschappij kritisch en objectief tegen het licht te houden? Welke journalist gaat dat als eerste ook daadwerkelijk doen wat betreft het prestigieus maar EUtopisch ‘1+2talen als norm’beleid van de Europese Commissie?

Vriendelijke groet,

Dan Van Herpe

Wouwerstraat 160

2300 Turnhout