Geachte heer Zuallaert,

Reeds vele jaren wordt met de regelmaat van de klok in pers en media gewezen op de belabberde talenkennis van onze leerlingen. Zo ook nu weer in Vlaams taalonderwijs in crisis: Voor veel leerlingen is Frans een dode taal (Knack 21/11/2018).

De problemen doen zich voor in aso, maar vooral in kso en tso. Hoeft dit te verwonderen?

Professor Wilfried Decoo wist het reeds in 2001: Wonderdokters vinden makkelijk aanhang, omdat taalonderwijs een moeilijke opgave is en velen dus openstaan voor wondermiddelen en de beloften die ermee gepaard gaan. Maar het is erg naïef te denken dat "native teachers" nu plots hét verschil zullen maken, of dat alle kleuters zomaar een vreemde taal vlot leren, of dat Internet het taalleren nu plots anders én vanzelf maakt. Nee, de tips stellen het duidelijk: je moet als leerder zélf, op allerlei wijzen, en zoveel mogelijk, dagelijks met de taal bezig bezig bezig zijn. (De Standaard 20/03/2001: Bezig, bezig, bezig zijn.) Ik denk dat de meeste leerlingen uit kso en tso op allerlei wijzen, en zoveel mogelijk, dagelijks liefst met hun handen bezig, bezig, bezig zijn. Meertaligheid als norm: een utopie, een E.U.topie!

Reeds vele jaren wijs ik journalisten, politici en academici met de regelmaat van de klok op de pedagogische troeven van een plantaal, zoals het Esperanto, voor het (talen)onderwijs. Verschillende studies (o.a.:http://www.esperantoresearch.org.uk/sites/default/files/site/files/esperanto_as_a_starter_language.pdf) wezen uit dat Esperanto als eerst geleerde vreemde taal:

- de leertijd voor andere talen tot 30 % verkort: Esperanto als BASISTAAL;

- het taalbewustzijn vergroot en tot meer inzicht in de moedertaal leidt: Esperanto als TAALBASIS, als TAALINITIATIE. (Ook professor De Keyser vindt het zinvoller in de lagere school aan taalinitiatie te doen en zo de interesse van kinderen op te wekken dan ze vreemde talen te laten leren);

- het logisch-kritisch-structureel denken bevordert, niet onbelangrijk voor wiskunde en wetenschappen. Wat Latijn voor de (intellectueel-sociaal-economische) elite is, is Esperanto VOOR IEDEREEN;

- de creativiteit stimuleert: Esperanto functioneert zoals het lego-systeem: met woordstammen uit Germaanse, Romaanse, Slavische talen en voor- en achtervoegsels kan het kind zelf woorden maken;

- het leerplezier verhoogt: kinderen leren spelenderwijs, ook de minder begaafden;

- het zelfvertrouwen opkrikt ten gevolge van de snelle succeservaring: hoera, ik kan iets;

- motiveert om andere talen te leren: via de woordstammen uit de andere talen komt het kind in contact met andere talen;

- het kind reeds op jonge leeftijd interesse voor andere culturen bijbrengt. Individueel en/of klassikaal contact met leeftijdsgenoten uit andere taal- en cultuurgebieden kan bovendien tot meer wederzijds begrip leiden. 

Toch geen overbodige luxe in taalonderwijscrisistijden, zou je denken? Academici, politici en journalisten blijven echter Esperanto als pedagogisch project halsstarrig negeren. Nochtans, is niet iedere intellectueel, die naam waard(ig), het zichzelf verplicht om met open geest, onbevooroordeeld en objectief te onderzoeken, te oordelen en dan de besluiten te trekken die zich opdringen?

Vriendelijke groet,

Dan Van Herpe

Wouwerstraat 160

2300 Turnhout

P.S. Ter informatie en ter inspiratie voeg ik, vooral voor de onderwijsspecialisten, nog een tekst toe van de heer André Staes: Esperanto in het basisonderwijs: een terreinverkenning en aanbevelingen voor de overheid.

*******************************************************************************

Ik stuurde dit bericht eveneens naar de deelnemers aan de bijeenkomst van 10 mei 2017 in de Guimardstraat: Bart Masquillier, Fien Loomans, Paul Buyck, Steven Delaet, Kathleen Helsen en nadien ook naar Koen Daniëls.

De eerste reactie kwam van mevrouw Kathleen Helsen, voorzitter van de Vlaamse Commissie Onderwijs.

***********************************************************************************************

Van: "kathleen helsen" <Kathleen.Helsen@vlaamsparlement.be>
Aan: "dan vanherpe" <dan.vanherpe@telenet.be>, "bart masquillier" <bart.masquillier@katholiekonderwijs.vlaanderen>, "frank vercleyen" <frank.vercleyen@g-o.be>, "paul buyck" <paul.buyck@steinerscholen.be>, "fien loman" <fien.loman@katholiekonderwijs.vlaanderen>, "steven delaet" <steven.delaet@ovsg.be>
Verzonden: Zondag 25 november 2018 21:18:07
Onderwerp: RE: Vlaams taalonderwijs in crisis: Voor veel leerlingen is Frans een dode taal (Knack 21/11/2018).

Beste

Zoals eerder aangegeven bepaalt de overheid wat leerlingen moeten leren op school. De manier waarop ze dit moeten leren en hoe scholen de einddoelen door de overheid moet bereiken, behoort tot de autonomie van de scholen. Dit is de reden waarom ik meteen voorgesteld heb om met de onderwijskoepels aan de tafel te zitten omdat zij hierin suggesties doen aan scholen.

Met vriendelijke groeten

KATHLEEN HELSEN

Vlaams volksvertegenwoordiger

Schepen in Herselt

Averbodesesteenweg 67

2230 Herselt

T: 014-54.80.75 - 02-552.43.18

F: 014-54.80.75

Gsm: 0477-32.09.54

E: kathleen.helsen@vlaamsparlement.be

www.kathleenhelsen.be

 ******************************************************************************

 Mijn antwoord aan mevrouw Helsen: