Beste Tuinclubleden. Hier lees je héél wat nieuws over de moestuin, de kruidentuin, dieren in de tuin, de vijver, ... !
10-12-2009
De onbekende groente
Deze morgen vond ik in mijn mailbox het onderstaande bericht:
Deze populaire Chinese groente is net als paksoi familie van de kool. Qua smaak lijkt het dan ook een beetje op paksoi, maar is iets pittiger. Deze groente heet TSOI - SIM / CHOI SUM . De bloemstelen en de bladeren kunnen gegeten worden. De zaden kunnen bekomen worden bij het Vlaams zaadhuis.
Onze welgemeende dank gaat naar Bart Van den Hove die bestuurslid is bij Velt Wevelgem-Menen.
Vergelijk deze afbeelding van google met de bovenstaande foto, genomen in de tuin van Luc en Annie. Er bestaat zeker geen twijfel meer.
Of deze groente vorstbestendig is kon ik niet achterhalen. Ik zou Luc aanraden om het eens uit te proberen, er is immers vorst op komst.
Ik ben natuurlijk aanstonds verder op zoek gegaan naar meer informatie en mogelijke bereidingen en heb onderstaande bewerkte informatie gehaald bij de Toko-Wijzer en Amazing Oriental.
Hoe heet het? Choy sum, Choi sum, Choy sam, Tsoi sim, Tsoi sam, Chinese bloeiende kool, Brassica parachinensis, Chinese flowering cabbage, Saishin (Japans), Hokkien chai sim, koolhart, caixin 菜心.
Wat is het? Deze populaire Chinese groente is net als paksoi familie van de kool. Qua smaak lijkt het dan ook een beetje op paksoi, maar is iets pittiger, een beetje mosterdachtig. De structuur is ook vergelijkbaar met paksoi, knapperig juicy, maar kan iets draderiger zijn. Er liggen twee varianten in de chinese supermarkt, de korte (20 cm) en de lange (35 cm).
Hoe te gebruiken? Alles van dit stronkje kan gegeten worden, de stelen, het blad en de bloempjes. Wassen, kontjes afsnijden, in stukken snijden en de steeltjes eventueel eerst even blancheren, maar dat is niet echt nodig. Dan even roerbakken met bijvoorbeeld een oestersaussausje. Of in dunne reepjes als crunchy toevoeging aan de soep. Van jonge stronkjes kunnen de bladeren ook in een salade verwerkt worden.
Er bestaat een korte en lange variant
Verschil tussen de korte & lange variant: qua smaak is er weinig tot geen verschil, qua structuur iets meer. De lange variant is volgens mij een snelgroeiende variant, de stengels zijn daardoor wateriger, hebben minder structuur, net zoals de stelen van paksoi. Dat klinkt negatief maar is als je ervan houdt misschien juist wel lekkerder, het is gewoon een verschilletje. De stelen van de korte variant zijn iets steviger en neigen meer naar die van chinese broccoli. Het verschil in prijs zit in de kms die gemaakt worden: de korte variant komt uit China, de langere variant wordt hier in Europa geteeld. Het betreft ook een iets ander ras.
De groente goed wassen en uit laten lekken. Verwijder vervolgens het onderste deel van de stengel, zodat de stukken die gebruikt worden een lengte hebben van ongeveer 15 cm. Breng in een pan een ruime hoeveelheid water aan de kook. Voeg hier de olie en het zout aan toe en kook de groente ongeveer 4 minuten of totdat het uiteindes van de stengels niet meer wit, maar doorzichtig van kleur zijn geworden. Leg de Choi Sam op een bord om te serveren en verdeel hierover de oestersaus.
Geroerbakt met oestersaus
Bereidingswijze
De Choi Sam goed wassen, uit laten lekken en in stukken van ongeveer 10 cm snijden. De stengels apart houden van de bladeren. Verhit de olie in de wok en bak de knoflook even aan, zonder dat deze bruin wordt. Doe de Choi Sam stengels in de wok, schep deze een paar keer om en giet vervolgens de bouillon erbij. Laat dit twee minuten koken, voeg de blaadjes en de oestersaus toe en roer een paar keer om. Na één minuut het mengsel van maïzena en water in de wok geven en roeren totdat de saus gebonden is. De aangegeven tijden kunnen worden aangepast al naar gelang men meer van knapperige of juist zachtere groente houdt.
Het afdekken van de moestuin eindigt steeds bij het kleinfruit.De pannen die langs de tuindraad met de burentuin stonden plaatste ik eerst aan de bessenstruiken om het paadje proper te houden. Hoe dan ook, de voorkeur van de vogels gaat altijd naar het scharrelen tussen de struiken.
Het werk was zwaar en vergde meerdere dagen. Eerst moest er gedolven worden en dan de pannen erin gepast.
Eens afgewerkt geeft het een mooi proper zicht.
Het effen harken was het leukste. Dan ga ik altijd enkele stappen achteruit om te genieten van het ongerepte uitzicht. Tenslotte kan je het meest genieten van de heel kleine dingen in het leven.
In het geheel van de moestuin past het beter dan toen die pannen langs de afsluiting stonden en als gevolg hadden dat we tussen draad en pannen onbereikbaar onkruid hadden.
Eens het kader afgewerkt was het snoeien vlug achter de rug. Ik haal meestal één oude tak aan de grond weg. De rest is even de vorm onder controle houden en ruimte tussen en binnen in de struiken regelen zodat we er goed in en er rond kunnen om de bessen te plukken. Ik snoei dus minimaal om de opbrengst een beetje constant te houden. Door die ene tak , indien nodig, weg te snoeien zorg ik voor regelmatige verjonging van de struiken.
De volgende stap was om het weinige onkruid dat op de verteerde mest boven het worteldoek groeide, te verwijderen.
De laatste fase is dan het bedekken met een dikke laag half verteerde mest. Eerst krijgt die een voedende rol om dan in de zomer als mulch te dienen.
Wekenlang reeds ploeteren de kippen in doorweekte grond vol plassen. Of het al dan niet goed is dat ze nat worden, doornat, weet ik niet. Ik stel wel vast dat ze minder eieren leggen.
Toen, in de tijd van de dioxynecrisis hun ren volledig afgedekt was konden ze de hele winter, ook in natte perioden, naar hartenlust scharrelen en zich nestelen in het zand.De eierenproductie minderde amper.
Ik besloot om terug, nu gedeeltelijk, terug af te dekken. Ik had nog het afdekmateriaal liggen. Alleen de balkjes moest ik vervangen.Ditmaal heb ik ze genageld en verzwaard met enkele metalen palen. Dat de wind ze opheft in onwaarschijnlijk omdat hij er lustig onderdoor kan razen.
De doorweekte grond omwoel ik nu zodat die wat kan opdrogen. Daar zal de wind wel voor zorgen.
Met resten van de onrotbare recupplaten kon ik ook de afsluiting van de compostruimte volledig afwerken.
Verre van ideaal is het, om op deze trage manier eencomposthoop op te zetten.Ik doe er bijna twee maanden over. Het ideaalste is: je hebt op wachthopen alle bestanddelen klaar liggen en in één namiddag werk je de hoop af. Zo kan hij inwendig op temperatuur komen+/-70°.Door deze relatief hoge temperatuur worden onkruidzaden en ziektekiemen onschadelijk gemaakt.
Als je, door omstandigheden (bv gezondheid) er langer over doet, dan moet je vooraf selecteren en alle zaadhoudende en door ziekte aangetaste delen, uit jouw composthoop weren. Deze element verzamel ik achteraan de tuin op een verteerhoop. Die kan dan later dienen om op het gras uit te strooien.
foto's boven en onder: Hier hark ik een deel van de voorlaatste laag samen.
foto onder: Boven deze zeer dunne laag gemalen bladeren vervolledig ik de voorlaatste laag.
Deze lange stengels die moeilijk verteren, verkies ik bovenaan de hoop. Leg je ze onderaan dan worden ze samengedrukt en zien er bij het keren van de hoop nog gelijk uit als toen je ze erin verwerkte. Bovenaan, onder een dikke laagpaardenmest verteren ze toch gedeeltelijk en zullen na het keren, onderaan zitten en het verteerproces gaat dan gestatig verder. Ik heb dus de laatste lagen aangebracht en bij gebrek aan droog gras heb ik afgesloten met een laag strorijke paardenmest.
Mijn vrouw had bio bananen meegebracht uit de Aldi.Er stond een keurmerk op dat ik niet direct herkende.Daarom heb ik het opgezocht en viel ik op een zo interessante site dat ik hier de bijlage over bio-labels geef. bio-labels
Het gebruik van de termen "bio", "biologisch", "eko"... werd in 1991 door de EU wettelijk beschermd. M.a.w. mag niet zonder meer deze termen op verpakkingen en in reclameboodschappen gebruiken. In elk land van de Europese gemeenschap werden officieel erkende organisaties opgericht met doel de controle en certifiëring van producten afkomstig van de biologische landbouw.
Bio kan dus enkel op producten vervaardigd door industriële handelingen. Zaken die geoogst werden in het wild kunnen nooit een biolabel dragen. Zeezout, in het wild levende en dus niet opgekweekte dieren (konijnen, fazanten,...), wildgeplukte kruiden... zijn misschien ook wel vrij van residu's maar er was geen controle vanaf het begin van het hele proces dus komen niet in aanmerking voor certifiëring.
Welke garanties heeft de consument?
Het garantiesysteem bestaat erin dat bepaalde labels de zekerheid geven dat producten afkomstig zijn van gecontroleerde biologische teelt. Een lastenboek legt de regels en normen vast die door de houders van een bepaald label, hetzij, telers, verwerkers of verdelers, moeten gevolgd worden. Dit lastenboek begeleidt het product van zijn oorsprong (het veld of akker) tot aan de verwerking door een producent. Elke stap van het proces is dus onderhevig aan controle.
Elk land heeft zijn eigen herkenbaar logo.
In België is er o.a. Blik erkend als certifiëringsorganisme voor het Biogarantielabel. Zij bepalen of een aanvrager in aanmerking komt voor het verkrijgen van het Belgische Biogarantielabel of een label van ander Europees land in wiens opdracht zij labels mogen toekennen en zij voeren ook de jaarlijkse controles uit.
Waarvoor staat het Biogarantielabel?
Het logo "Biogarantie" garandeert dat het product ten minste voor 95% van biologische oorsprong is.
Producten met 70 tot 95% bio oorsprong mogen het label gebruiken mits zij het percentage duidelijk naast het logo vermelden.
Producten met ten minste 50% bio ingrediënten mogen niet het logo gebruiken maar het is toegestaan dat zij de term "Biogarantie" vermelden onderaan de ingrediëntenlijst.
Tevens mogen bij de verpakking van de producten geen schadelijke materialen gebruikt worden.
Wat zijn de procedures voor het verkrijgen / behouden van het Biogarantielabel?
Een landbouwer krijgt pas na drie jaar biologisch te telen zijn label toegekend, in die periode mag hij wel zijn producten "in omschakeling (naar biologische teelt)" betitelen.
De verwerker van voeding is gebonden geen chemische of schadelijke bewaarmiddelen, smaakversterkers, bindmiddelen of andere hulpstoffen te gebruiken in de productie van afgewerkte artikelen. De productie moet strikt gescheiden zijn van eventuele andere productielijnen die niet dienen te voldoen aan de bio-normen. Een correcte verpakking en goed gebruik van logo is verplicht.
De handelaar moet de bio-producten duidelijk scheiden van de andere producten in zijn winkel en moet zichtbaar vermelden wat bio is en wat niet. Er mag geen misleidende reclame zijn omtrent de oorsprong van de producten.
Elk labelhoudend bedrijf wordt minstens 1 x jaar gecontroleerd, welk onverwachts en op elke ogenblik van het jaar kan gebeuren. De controle-activiteiten kan o.a. volgende inhouden: - Controle van de bedrijfsvoering van landbouwbedrijven (vruchtwisseling, gewasbescherming,...) - Boekhoudkundige controle (herkomst van de producten, hoeveelheden, ...) - Controle van de productiewijze (doorlichting van de productiemethoden, gebruikte grondstoffen,...) - Fysieke controle van de percelen, productieruimten, magazijnen, winkelruimten - Staalname van de bodem, ingrediënten, eindproducten
Bij inbreuken op het lastenboek kunnen onmiddellijke sancties getroffen worden. Afhankelijk van de zwaarte van overtreding kan tijdelijke of definitieve intrekking van het labelhouderschap verordend worden. De intrekkingen van de certificaten kunnen publiek gemaakt worden.
Plots ziet de tuin er veel leger uit.Eindelijk kon ik profiteren van een paar droge dagen om het combinatieteeltgedeelte volledig af te werken voor de winter.
Zoals gewoonlijk werkte ik in fasen met telkens een pauze ertussen om mijn rug te laten tot tust komen.
Vooraleer de mest te strooien had ik elke winterbloemkool van een steunplankje voorzien. Tot het vriest blijft ook de broccoli er nog even staan.
Verderop groeit een andere overwinteraar, die de bloemkolen gezelschap moet houden en dat is de winterui.
Op het einde van het combinatieteelt gedeelte van de tuin staat nog een rij prei die geleidelijk aan zal verdwijnen al naar gelang van hoeveel soep wij zullen genieten. Het eindstrookje liet ik voorlopig vrij tot de prei er niet meer is.
Alles wat ik kan half of helemaal inkuilen, dat doe ik nu. Vooral voor de combinatieteelt is dat van belang. Het wordt stillaan laat om af te dekken want eind februari kan de tuin reeds klaar gelegd voor de voorjaarszaai. Alles hant van het weer af. Zo is de pastinaak in een emmer met aarde geborgen.
Eerst wordt de laatste kant ook afgeboord.
De pastinaak en het restje prei en de kervel worden geoogst.
In onze zware grond is de pastinaak over het algemeen sterk gesprieteld.
Het kiemende onkruid is afgeschept en op een hoop gegoten. De wachthoop wordt later ingewerkt op een lager liggend deel van de tuin.
De resterende prei van de voorlaatste lijn is half ingekuild en is goed voor vlug gebruik. Bij plotse vorst is dat ook praktisch omdat die nog een tijdje gemakkelijk kan uitgehaald worden. De tuin is nu klaar voor het afdekken.
Er staan nog geen naambordjes bij de kruiden. ik herken niet alle kruiden.Daarom zal ik me nu beperken tot het schetsen van een algemeen beeld. Dit zal in meer dan één bijdrage moeten gebeuren omdat ik telkens beperkt ben tot 9 fotos.
Wij hopen volgend voorjaar te kunnen terugkeren naar die mooie en goed verzorgde tuin. We bedanken alvast Luc en Annie omwille van de toelating die we kregen om de beelden van hun tuin op onze blog te mogen plaatsen.
We kregen een reactie uit Nederland van iemand die denkt dat het op paksoi gaat. Paksoi is verwant met Chinese kool en heeft er een beetje de vorm van.Bij Chinese kool heb je een gesloten krop en gaat het om het blad. Bijpaksoi gaat het vooral om de witte vezelbevattende stengel en in mindere mate om het blad. Paksoi kan tot 40cm groot worden en is veel minder gesloten dan Chinese kool.
De foto hieronder van de ons onbekende soort, is van behoorlijk dicht genomen, evenals de foto hierboven.
De groentewaarvan wij de naam zoeken heeft totaal andere kenmerken dan die van de paksoi.Ze komt ook in bloei met een klein geel bloempje. Waar ik ook zoek, de bloei van paksoi krijg ik niet te zien. Er wordt amper over gesproken. Als je goed kijkt op de foto van onze onbekende plant, dan zie je de lange groene, ronde stengel waarop de bladkroon staat. Vergelijk de foto met de foto erboven en de drie eronder. De paksoikrop groeit tegen de grond. Bedankt voor de reactie maar we denken niet dat het hier om paksoi gaat tenzij er nog andere soorten bestaan, die wij niet vonden! We wachten op verdere reacties.
Vandaag vervolg ik met de tuin van Luc en Annie.Ik vervolg met en sluit ook het hoofdstuk moestuingroenten af.
Spruitkolen
spruitkool détail
pastinaak plus rode biet
boerenkool
prei
En dit hier is een bladgroente waarvan Luc de naam niet weet., Ik kon evenmin helpen. Als er iemand deze goente kent, reageer dan a.u.b. Wij danken je bij voorbaat.
ui en look
pompoentjes En we eindigen binnen, met een veelzeggende platte kei.
Een bezoek aan dedoening van VeltlidLuc en Annie Vanneste-Desaever die wonen in de vinkensveldstraat 20 te Ichtegem-Edewalleop een postje met een veelzeggende naam t lang leven
Is altijd de moeite waard. Natuurlijk was ik het meest geïnteresseerd in de moestuin waar Luc de volle verantwoordelijkheid neemt. Annie daarentegen ontfermt zich dan op haar beurt over een behoorlijk collectie kruiden.
Wil je, in deze wijds en glooiende omgeving eventot rust komen dan zijn er bij hen ook enkele kamers beschikbaar met ontbijt, zie www.langleven.be
In deze eerste bijdrage wil ik het hebben over een deel van de groenten die ik er nog vondin de moestuin op deze tijd van het jaar.Bij dat zachte weer van de laatste tijd is dat toch nog heel wat.
rode biet
wortelen
schorseneren
warmoes (snijbiet)
broccoli
andijvie
knolselder
snijselder ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Wil ook jij, als veltlid, een bezoekje aan jouw tuin met daaropvolgende bijdragen hier op onze blog? Geef ons een seintje en we nemen contact met je op. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------wordt vervolgt...
Elke dag ga ik even tot bij de kippen om groen of graan te voederen. Dan is het nog maar schemerklaar. Nu ging ik er heen, gewapend met mijn foto apparaat.
Van zodra ze me zagen afkomen waren ze daar gezet...want gewoonlijk breng ik hen groenvoeder of keukenrestjes.
Deze keer kwamen ze bedrogen uit en keerden zich heel vlug van mij af. Ondertussen nam ik een kijkje om te zien of de tuin werkbaar was maar het is er momenteel veel te nat . Hopelijk is het morgen droger.
De vorige bijdrage over broccoli heb ik verwijderd. Hier ben ik dan met een herwerkte versie omdat ik betere foto's heb kunnen nemen van dichtbij om de structuur van de broccoli nog beter in beeld te brengen. Spijtig dat ik geen detailfotos heb van de broccoli van vroeger die toen een heel andere structuur had. Dan stonden de scheuten allemaal bovenaan de plant als okselscheuten van de bovenste bladerenkrans.
Nu sterft de oude tronk gedeeltelijk af en schieten nieuwe scheuten meer onderaan de stam, als het ware nieuwe broccoliplantjes uit met meerdere zijsheuten die de oude vorm van de broccoli aannemen.
Eigenaardig maar waar. eerst heb je een grotere vrucht maar
eens die is gesneden die is geoogst komen er naast de lege stam verschillende nieuwe vruchtjes, juist zoals bij de broccoli die we kennen van vroeger. Daardoor is de opbrengst merkelijk verhoogd.
Altijd weer diezelfde weg naar de tuin.Ontelbare keren zodat je er geen aandacht meer aan geeft. Het is ook uitzonderlijk warm voor de tijd van het jaar.
De bloemen in de pot op de sokkel, bloeien veel mooier dan deze zomer.
Je kan het duidelijk zien aan de donkere kleur van het gras dat het veel belopen wordt.
En dan kom je in de tuin. Op het eerste gezicht zou je niet zeggen dat half november is.
Dan zie je het bladverlies van de bomen. Ik laat die nooit lang liggen ene verwerk ze stelselmatig in de winter composthoop. Voor ons, hier in de polder, was het een uitzonderlijk groentenjaar. De opbrengst was zeer goed.
Mislukkingen zijn er altijd. Het voordeel van poldergrond is, dat hij waterhoudend is. Als je dan die grond bedekt, door mulching, dan moet je de hele zomer niet gieten. Zandgrond is natuurlijk andere koek maar ook daar kan je het uitdrogen goed voorkomen door te mulchen.
Na een paar dagen relatieve rust, mij sterk inhoudend, ben ik er gisteren toch weer wat harder tegenaan gegaan. De voormiddag stond een beetje in functie van het middageten. Voor mij is het zo goed als onmogelijk om eens een dag niets te doen in de tuin. Zelfs in putje winter is er toch altijd wel iets wat de tuin beter kan maken. Gisteren raapte ik nog maar eens bladeren met een grasbeurt.
Daarna heb ik het noordelijk deel van de wisselteelt klaar gelegd voor de winter bedekking.
Dit was een eerder zware karwij omdat er delfwerk aan te pas kwam.
De grond ligt daar behoorlijk zacht zodat ik de platte schop kon gebruiken.
Er waren nog elf dakpannen die uitgehaald werden. Ik deed het in twee keer een kwartier met een half uur ertussen om even te rusten.
Eindelijk kregen we de 'Velt Zadenlijst 2009' in handen.
Ik heb ze nog niet ingekeken omdat wij , bij velt Jabbeke, in het kader van de tuinclub daarvoor speciaal samen komen.De lijst wordt overlopen en de aanwezige leden delen hun bevinding mee over de soorten die ze reeds gebruikten.Dan kan de bestellijst ingevuld en in gediend worden. Waar en wanneer gebeurd dat
Op zondag 29 november om 10u bij Addi in café Oud Gemeentehuis , Cathilleweg nr 86 te Stalhille, schuin tegenover de kerk
Pluk de lelijke stukjes van de boerenkoolbladeren en ris met de hand het blad van de nerf. Was het blad goed, liefst twee keer. Knijp het vocht er een beetje uit en snijd de kool in reepjes, niet tè fijn.
Bereidingswijze
Verhit in een hapjespan de olie. Pers het teentje knoflook er boven uit en fruit de knoflook, ui en komijnzaadjes kort. Voeg de reepjes kool toe, giet er een scheut water bij en laat met de deksel op de pan in 20 minuten gaar stoven. Af en toe roeren, en indien nodig een scheutje water toevoegen.
Momenteel staan in mijn tuin nog enkele bladsalades. In de miniserre en deels onder de koepel, deels in open lucht staat veldsalade. Die wordt helemaal overdekt als de tweede koepel vrijkomt.
Nu overdekt hij nog enkele planten eikebladsla die daardoor zeer mals is om te eten. Ze valt ook bleker uit dan in open lucht.
Dan heb ik nog enkele planten andijvie staan. Die kan je bleken door een een tamelijk grote pot of een kuip boven te plaatsen .
Voor het bleken moet je toch minstens op drie tot vier weken rekenen vooraleer de krop goed bleek en mals is.
Het is natuurlijk best, te wachten met het afdekken tot het droog weer is. Als je een natte krop afdekt dan is de kans zeer groot dat hij rot.
De veldsalade die ik zaaide op26 oktober in de miniserre staat goed zichtbaarboven.
Nu moet ik waakzaam zijn zodat het onkruid niet de bovenhand krijgt.
De rijen zijn voldoende duidelijk zichtbaar om eens te harken.
De kraan van de waterbak is gedurende de winter open gedraaid zodat de waterbak niet kan vollopen en bij eventuele vorst nog meer schade kan oplopen dan hij in het verleden reeds opliep.
Als je goed kijkt kan je bovenaan de scheur zien die erin was toen ik 25 jaar geleden, de bak vond na de aankoop van het oude huisje. toen ik hem verplaatst heb, was mijn eerste werk om onderaan een aflaatkraan te plaatsen. De waterbak is ook een ideale werktafel om in het voorjaar te verspenen en in de winter ontdoe ik er de prei van de buitenste bladeren. Zo kan de prei in de keuken middendoor gesneden worden en uitgewassen.
Ecologie leertons inzicht te krijgen in de levende wezens en hun natuurlijke samenhang onderling en met hun omgeving.Vergeten we niet dat wij in de cirkel van de levende wezens zitten en niet er buiten.
Welkom bij de TUINCLUB Velt Jabbeke. We hopen dat u veel plezier zal beleven aan deze groep !