Deze kreten mis ik in het onderwijs, kreten van zelfverheerlijking! Er is geen wedijver, geen competitie. Examens, toetsen en ondervragingen zijn geen wedstrijden, het zijn formaliteiten voor de leerkrachten om in orde te zijn met hun papieren, voor inspectie en directie.       

Leerlingen die elkaar willen overtreffen, elkaar overtroeven, het mag niet, het gebeurt niet. Omdat overheid en scholen streven naar gelijkheid en gelijkwaardigheid, iedere leerling gelijk aan de andere, men vermijdt een onderscheid tussen goede en slechte leerlingen, tussen sterke en zwakke leerlingen... Jammer!

Nog verwonderd over het lage niveau van leraren? Waarom zouden leerlingen zich nog inspannen? Ze komen tóch allemaal tegelijk aan op de eindstreep. De eindzege is er voor iedereen. En dát zijn dan onze toekomstige leraren!...

Ter illustratie volgt nu een verhaal over twee leerlingen, Jan Zwerts en Mehmet Aksoy. Beide jongens volgden jarenlang samen het middelbaar onderwijs in het lyceum. Maar bij de plechtige prijsuitreiking einde juni werd Mehmet Aksoy als eerste afgeroepen en Jan Zwerts als laatste, het ging in alfabetische volgorde. Zo ook het palmares, een deftig boek waarin de namen van alle leerlingen vermeld stonden... in alfabetische volgorde. De enige nuance was: 'geslaagd', 'niet geslaagd' of 'herexamen', dat was alles, geen punten, geen eerste plaats, geen laatste plaats, niemand om met kop en schouders boven anderen uit te steken. Zo egaal als een platte vlakke woestijn. Ook in het palmares stond Mehmet Aksoy steeds bovenaan, terwijl Jan Zwerts onderaan bleef bengelen...

Ondanks zijn enorme taalachterstand speelde Mehmet Aksoy het klaar om om steeds nipt te mogen overgaan naar de volgende klas. Bij hem thuis werd er Turks gesproken, en in plaats van zijn lessen te leren, ging hij koranles volgen, de 'allochtone leerling' ten voeten uit... Terwijl Jan Zwerts de knapste leerling van de klas was, een bolleboos, op alle vakken blonk hij uit met negens en tienen, prachtige prestaties over de hele lijn... maar hij moest wel jaar na jaar genoegen nemen met de laatste plaats bij de prijsuitreiking én in het palmares... En Mehmet Aksoy met al zijn buizen triomfeerde op de eerste plaats! 

Een alfabetische opsomming in het palmares is een misleidende truc en een geschikt middel om de ongelijkheid tussen leerlingen weg te werken! Zou afgeschaft moeten worden, om leerlingen te stimuleren tot concurrentie, om hen competitiedrift bij te brengen... dan kunnen we in de lerarenopleiding werken met gemotiveerde, intelligente en ambitieuze leerkrachten!