1.   DE  CHRISTELIJKE WORTELS VAN DE VRIJMETSELARIJ    

NB: Geen enkel woord van dit artikel heeft een definitief karakter en kan ten alle tijde gewijzigd worden, hetzij uit eigen beweging of op gegrond verzoek  van een  bezoeker, die zich volledig kenbaar maakt.

Dit artikel is  gebaseerd op het boek van Piet van Brabant, getiteld 'De
christelijke wortels van de vrijmetselarij'  Houtekiet 2001 Antwerpen.
Tevens werd er gebruik gemaakt van het artikel van voornoemd auteur in
'Wat met God?'  Humanistisch Vrijzinnige dienst vzw. Antwerpen 1999.

De vrijmetselarij is religieus te noemen; zij is geen religie en geen substraat er voor.
Zij is als christelijke broederschap ontstaan en geëvolueerd.
De christelijke waarden staan in alle reguliere loges hoog in aanzien.   

Regelmatige loges erkennen het godsprincipe met de benaming 'opperbouwmeester des heelals' en de bijbel of' boek van de heilige wet'.Beloftes worden afgelegd op
het evangelie volgens Johannes de doper.

Leden zijn doorgaans christenen die zich gedistantieerd hebben van de RKKerk
wegens het door haar opgedrongen godsbeeld.De loge voert de leden geleidelijk terug tot de bron van de rijke christelijke traditie. 

Voordrachten of 'bouwstukken' worden er niet gegeven.
Wel in de studieloges, zoals de Quatuor Coronati Lodge n° 2076.                                                                                                                                                                                                                      

Van de profaan die zich in een Gerectificeerde Loge aanmeldt, verwacht men dat
hij gedoopt is en dat hij gelooft in een god als schepper van hemel en aarde; dat hij
zich ook zou bezinnen over de zedelijke maatstaven van de christelijke religie en ze
in de mate van het mogelijke in het dagelijks leven zou naleven.

Waarin verschilt de Gerectificeerde Schotse Ritus van de christelijke godsdienst ?
De maçonnieke ritus behoort tot de ESOTERISCHE traditie, dat is de verborgen
traditie.De Roomse- exoterische- kerk ontkent het bestaan van deze traditie.
De primitieve kerk was een gnostische, die gedomineerd werd door joden.Ook de
Essenen hebben er diepe sporen nagelaten.
De kentering volgde pas op het einde van de derde eeuw, toen de laatste banden
met het jodendom werden verbroken en het christendom onder  Romeinse
heerschappij kwam, met Constantijn en de volgende keizers.De kerk verloor haar
esoterisch karakter.Er zijn waarheden die verborgen moeten blijven voor de profane
gelovigen.De spirituele decadentie heeft veel waardevolle uitingen uitgegomd of grotendeels vernietigd.
René Guénon gewaagde van 'de overdracht van een spirituele invloed, die niet van
menselijke origine is'.

De Gerectificerde Schotse Ritus werd opgericht aan he einde van de 18de eeuw.
Hij is doordrongen van de christelijke geest die van bij de aanvang alle
ambachtelijke loges dooraderde.Bovendien herleeft in deze ritus de herinnering aan
de Tempelridders uit de 15de eeuw.
Deze twee kenmerken-het christelijk karakter en de herinnering aan de Tempel-
ridders-maken de G.S.R. speciaal.Daardoor alleen al onderscheidt de ritus zich van
alle andere maçonnieke werkwijzen.
Opvallend is de sterke verwantschap van de ritus met de ambachtelijke oorsprong.
Wie deze ritus beoefent is over het algemeen gehecht aan authenticiteit.In de loop
der jongste twee eeuwen is er weinig of niets gewijzigd.
Opvallend is dat slechts weinige aandacht hebben voor deze ambachtelijke loges
waarvan onze hedendaagse (speculatieve) loges de rechtstreekse voortzetting zijn.
De ambachtelijke loges in de rest van Europa zijn uitgestorven zonder overgang
naar speculatieve vrijmetselarij.
De Reguliere Vrijmetselarij beschikt over +/-200 oude handschriften, die een grote
verwantschap vertonen:Old Charges.Zij zijn de belangrijkste historische bron van de
hele Vrijmetselarij en in het bijzonder van de GSR.
Deze Oude Plichten hebben betrekking op de ambachtelijke periode van de Orde.
 
De huidige vrijmetselaars gaan uit van de zogenaamde Constituties van James
Anderson, die in opdracht van de eerste Grootloge werden opgesteld in 1723
 ter vervanging van de Oude Plichten .
Zij bepaalt dat 'a mason will never be a stupid atheist, nor an irrreligious libertine'.
De Loges werden in die tijd vooral bevolkt door katholieken, protestanten en andere
belijdenissen van christelijke signatuur.Ze telden weinig of geen joden.En zeker
geen agnostici.

Op 24 juni 1717 wordt te Londen de Grootloge van Engeland opgericht, dit is een
bundeling van vier bestaande ambachtelijke Loges.
Tot het einde van de 18e eeuw (de  Franse revolutie) waren bijeenkomsten van meer
dan 3 personen strafbaar.Alleen in de Loges kon men ongestraft samenkomen en van
gedachten wisselen over allerlei zaken, die buiten de Loge onbespreekbaar waren.
De 'intellectuelen'van de 17e eeuw zagen in het logegezelschap vaak een kans op
sociale promotie en sociale bescherming.

Hiermede meen ik je de essentie te hebben gegeven van de Reguliere Vrijmetselarij.
Mocht ik je belangstelling gewekt hebben, dan kun je als profaan het boek aan-
schaffen; onderaan vind je de bibliografie.
Het boek, waarvan ik slechts drie hoofdstukken heb samengevat, telt er tien,
waarin een diepgaande analyse wordt gemaakt van de evolutie in de loop der tijden,
van Tempeliers over kathedraalbouwers tot speculatieve Logebroeders.
De auteur- een uiterst geëngageerd ingewijde- geboren in 1932,. was politiek
journalist van het Laatste Nieuws.Hij werd de eerste adjunct-grootmeester van de
Reguliere Grootloge van België.Hij was tevens adjunct-grootprior van de Grootpriorij
van België en Groot-eerste-Princeps van het Heilige Koninklijk Gewelf van België.
Bibliografie: De christelijke wortels van de vrijmetselarij. Houtekiet 2001 Antwerpen/
                                                                                                            Baarn
PS: Piet van Brabant overleed in 2006.

HEET VAN DE NAALD :     UNIVERSITEIT                              
                       
                                                                          
STADSCAMPUS   UNIV. ANTW.
RODESTR.  14  ( 1e ZIJSTRAAT- LINKS-PAARDENMARKT-ANTW.)
INLICHTINGEN :
jurgen.slembrouck@ua.ac.be
O3-220 45 24