In rodeostijl gaan we terug naar Selembao om de Mama een
laatste keer te bezoeken. Pablo, overgekomen uit Congo-Brazzaville is er ook
bij.Gelukkig heeft het niet meer
geregend.Maar de modderplekken zijn er
nog wel.Zon drie keer moeten we
allemaal uit de auto, zodat Koko, na een grondige taxatie vooraf van het te
volgen spoor, zich door de modder slingert. Nog een klimmetje en we zijn er.
Aangekomen, zien we dat er weer vooruitgang geboekt is met de
verbouwingen aan het huis.
Mama zit buiten te wachten, en heel de familie, en nog veel meer,zijn present.
We verhuizen naar de voortuin, en zetten ons samen met Mama onder de parasol.
Ze weten dat het de laatste keer is dat we op bezoek komen, en willen allemaal
nog iets uit de brand slepen.Hoe zou je
zelf zijn als je niets hebt.
Drankjes worden aangerukt, en Marie-Christine zegt dat onze bezoeken de enige
gelegenheden zijn dat zij nog eens iets anders drinken dan water.De buren krijgen ook een drankje.De solidariteit in deze wijk is zeer
belangrijk.Er mag geen jaloezie
ontstaan, want dit zou het voor de familie heel moeilijk maken.In tegenstelling tot de andere wijken in de
stad, staan hier geen muren ronde de huisjes.Iedereen weet, en ziet wat er bij de anderen gebeurt, en is voor wat de
veiligheid betreft, afhankelijk van de ander.
Binnen, in huis, zitten de mannen.Christian probeert duidelijk de grenzen van onze liefdadigheid aan te
geven, en legt nog een keer uit hoe een wisselwerking de enige manier is om
voor de toekomst iets op te bouwen, zodat zij toch in de eigen behoeften kunnen
voorzien.Maar in een stad vol chaos,
waar miljoenen mensen te veel zijn en waar iedereen maar zn plan moet trekken
is het echt niet makkelijk.
Afscheid nemen doet pijn.Mama en
Marie-Christine hebben veel verdriet.Maar de hoop op een weerzien, en de belofte hen niet te vergeten,geeft troost.
Met een sliert mensen achter ons aan dalen we terug af naar de plek waar de
auto staat en we laten Selembao achter ons.
Thuis gekomen, krijgen we nog bezoek van Bibi, die graag nog wat wil meegeven
voor haar ouders, die in Brussel verblijven.De gedroogde rupsen en een zak met vruchten gaan mee in onze valies.
Ook Réjette heeft nog wat avocados en een papaya laten afgeven, om mee naar
Vrasene te nemen.
En Albert laat nog mangos en dergelijke afgeven om mee te nemen.Hij is woensdag heel de dag in een vergadering
en President Kabila komt hen toespreken.
We kruipen vanavond voor de laatste keer onder het muskietennet.
Vanmorgen is Albert Mpeti even langs geweest.Hij nodigde ons uit om s avonds, bij hem te
aperitieven.
Rond 16.30u kwam hij ons afhalen,
vergezeld van Valentin, een député uit de streek van de familie van Christian,
ook iemand van de stam van de Mongos.Dit was een mooie verassing.Leuk
om iemand van dezelfde stam te ontmoeten.Ik ben, door met Christian getrouwd te zijn, ook een Mongo!Valentin stelde voor aan Christian om een
Congolees paspoort te nemen, en mee te doen aan de verkiezingen in zijn
geboortestreek.J
Albert nam ons mee naar zijn huis, waar hij ons gastvrij heeft ontvangen.Er was Cava, witte wijn, Leffe, enz Het is er gezellig, met de mooi bewerkte
meubelen in het donkere hout van ginder.
De wijk, met asfaltwegen, waarin hij woont is wat hoger gelegen, en
geeft een mooi zicht over de stad.Voor
Christian was het ook een herkenning van zijn logeeradres, en van de buren, van
zon 30 jaar geleden.
De bedoeling was om nog langs te gaan bij Tom, broer van Albert, om iets te
drinken.Hij heeft een taverne.Maar de avondspits was zo druk.Overal files, op wegen die aangelegd worden.Rood stof , vermengd met uitlaatgassen van
autos zonder roetfilter, overal.Iedereen rijdt kris kras door elkaar, je komt tegenliggers tegen langs
links en lang rechts, met daartussen nog de brommers en de voetgangers.Ofwel snij je zelf de pas af van een ander,
ofwel wordt je de pas afgesneden.Met
drie tegelijk draai je naar links een straat in.En zoals het in een echte file betaamd, sta
je ook stil, opeengepakt.Dus naar Tom
gaan was geen optie meer.Dit is Congo,
niets gaat zoals je gedacht had.
Het is zondag, en we gaan Kinkole bezoeken.Dit is een dorpje aan de Stroom, waar je
verse vis kan eten en een trekpleister voor dagjesmensen in de weekend.Emely en haar twee dochters gaan ook
mee.Dit wordt een verslag met veel
fotos.
We zoeken ons een plaatsje om te zitten, in de schaduw.Constant komen er mensen langs om iets te
verkopen, of om te bedelen.
We krijgen honger en zien enkele suggesties tot voorgerecht voorbij komen.Ja,dikke kronkelende larven.Dat
zegt ons wel wat.We kiezen er de mooiste
uit.Gevoelige kijkers!Zicht onthouden van deze beelden!Voor de liefhebbers . we hebben ook
bewegende beelden, op aanvraag te bekijken J.De door ons gekozen exemplaren worden dan in
een pannetje klaargemaakt met uitjes en kruiden.En, het smaakt echt lekker!
Dan is het tijd voor de hoofdschotel.We
kiezen onze vis en deze wordt ter plekkeen papillotte op de grill
gebakken.Verser kan niet.We nemen er nog bakbananen bij en wat shikwane.
En het smaakt.
De ambiance begint erin te komen.De
muziek wordt luider gezet en dansers/acrobaten animeren de boel.
En dan is Justin
er.Hij is de portier van het logement
waar we verblijven en woont in Kinkole.Hij wist dat we naar daar kwamen op zondag, en kwam ons opzoeken.Heel fier over zijn dorp, gaf hij ons alle
informatie.Na een drankje wou hij ons
de plek laten zien waar Mobutu Sese Seko zijn redevoeringen hield,
vlakbij.En dan nam hij ons mee naar de
straat waar hij woont, om een watervalletje te laten zien Ondertussen maakten we ook kennis met zijn
kinderen.
We gaan terug op bezoek bij Mama.De vorige nacht heeft het geregend.De weg wordt moeilijk.We probeerden langs een andere kant er te
geraken, maar . Jean kwam niet opdagen op de plek van afspraak.Dan maar de bekende weg genomen, want op die
andere weg blijkt het niet zo veilig te zijn om de auto achter te laten.
Ik dacht dat we er nooit zouden geraken.Maar dat is buiten Koko gerekend.Hij is een echte acrobaat achter het stuur.Hij wringt zich overal door, door het drukke
verkeer, door de modder, door de plassen, door de hopen afval En we kwamen op plekken waarvan ik dacht dat het
echt niet zou lukken(daar reed geen
enkele auto meer),maar Koko lukte er
steeds in om de grootste modderplassen door te komen.Af en toe moesten we uit de auto zodat die
zich kon lostrekken uit de modder.De
auto, zoals je kan zien, hing vol.Ik
heb onderweg heel dikwijls mijn ogen dicht geknepen, wanneer de auto weer een
modderplas indook.En, geloof het of
niet, Christian heeft nog geen enkele keer let op gezegd.Dat belooft voor de toekomst in België.Want het aantal let op-jes die ik al te
horen heb gekregen, als ik de chauffeur ben, zijn niet te tellen.
Bij Mama aangekomen, zagen we dat er de dag ervoor een
partij stenen welke ter plekke gemaakt werden, nu in de zon lagen te drogen. Het zand wat hiervoor gebruikt werd, werd uitgegraven.Nog
twee dagen en ze zijn klaar voor gebruik, en dan kunnen ze verder werken.Binnen lagen de betonijzers en de cement
klaar .Eén moedig kereltje bleef nog
zand scheppen uit de diepe put.
Nina (oudste dochtertje van ons Joke) had nog een mooie tekening ingekleurd
voor Mama.Het vertederde haar en ze was
er erg blij mee.
Mama voelt het einde
van onze reis aankomen, en kon haar verdriet voor het nakende afscheid niet
wegstoppen.Ja, wat kan je dan
doen?Troosten en moed inspreken.
Dan werden de drankjes aangerukt, en de Lingale/Franse gesprekjes kabbelde
verder, terwijl de jongste telg bleef doorslapen ondanks de verhuis van op de
rug van de mama, naar de zetel.Verhuis
is licht uitgedrukt.Het was eerder van
afkippen en in de goeie positie sleurenJ.
Bleek dat Marie-Christine bij de Chinese dokters op consult was geweest.Volgens hen is er geen operatie nodig.Ze heeft wel een lijst gekregen met medicatie
die ze moet innemen.Hopelijk met
gunstig resultaat.
De zon scheen fel.Mireille maakte van
mijn sjaal een hoedje om me te beschermen tegen die zon.Bij thuiskomst kreeg ik veel bijval van de
portier omdat ik op zn Afrikaans getooid was.Ze vonden het een goed begin, en legden me uit welke de volgende stap is
naar mijn inburgering in de Afrikaanse maatschappij: een lange jurk gemaakt van
één van die mooie Afrikaanse stoffen, met een extra stuk stof om rond de lende
te binden.
En dan wou Gustave, man van Marie-Jeanne nog op de foto met Oncle
Christian.Op een dag zal hij naar
België komen, en hij rekent erop dat we hem dan nog zullen kennen.Ze willen allemaal mee naar België.En probeer maar eens duidelijk te maken dat
ze het daar ook niet makkelijk gaan hebben. J
We legden van vandaag nog een bezoekje af.Ditmaal bij de familie Mguete in Livulu.
Roger en Micheline wonen er in een mooie wijk, dicht bij de universitaire
campus.Voor Christian en eveneens voor
Roger was het een blij weerzien, sinds Christian in de jaren tachtig in Kinshasa
was.We werden hartelijk ontvangen.
Roger herinnerde zich de steeds wederkerende opmerking van Christian,
destijds: cest terible.
Teken van onmacht J.Ondertussen is de wederkerende opmerking van
Christian veranderd inje ne comprend
pas. Er zit evolutie in.
Roger werkt voor een Amerikaanse firma hier in Kinshasa.Michelinewerkt als oogarts in het ziekenhuis van Kintambo.Spijtig genoeg is het er heel moeilijk om
iets te doen, wegens gebrek aan materiaal en ook wegens een slechte organisatie
van het ziekenhuis.Daarnaast heeft ze
ook nog wel een privé praktijk, en werk ze voor een Protestantse
gemeenschap.We kwamen te weten dat zij
ervan droomt om binnen enkele jaren (als de 2 kinderen oud genoeg zijn),
regelmatig naar het binnenland te gaan,om in het kader van een hulporganisatie, daar mensen met oogproblemen te
helpen.We hebben haar kaartje gekregen,
en geven het door aan een Belgische oogarts die momenteel in het binnenland
zit, maar nog terug langs komt waar wij logeren.
We nemen afscheid met de belofte mekaar nog te zien, hetzij in België, hetzij
in Kinshasa.
In de late namiddag zijn we dan nog even naar
het centre commercial gewandeld, onder een dreigende wolkenhemel.We zaten juist op ons terrasje toen de
tropische bui losbarste.Stoeltjes en
tafeltjes worden naar achter geschoven , om de slagregen te ontwijken, en komen
dicht tegen elkaar te staan.Uit de
boxen klinken de tonen en ritmes van de Congolese muziek.Direct worden de grote parasols van de verkoopstandjes
gebruikt om mensen droog van en naar autos te begeleiden, mits kleine
vergoeding.De uitbater van het terras
waar we zaten, probeert om het water buiten te houden, met in één hand een
aftrekker en met de andere hand zijn broekspijpen omhoog hijsend via een greep
in zijn kruis.Mensen maken de gekste
sprongen om van de auto op het terras te komen.Een auto zakt met zn rechter voorwiel in de diepe goot (die maar
gedeeltelijk wordt afgedekt).Vier jonge
mannen helpen hem uit zn benarde positie.Als de regen ophoudt, stappen we terug naar ons logement, terwijl het
stilaan donker wordt.
Vandaag hebben we twee bezoekjes afgelegd die al gepland
waren van in België.Eerst zijn we op
bezoek gegaan bij Bibi, dochter van Papa Stefan en Mama Antoinette.Ze woont in Kitambo.Omdat onze taxi-man nog een andere opdracht
had, zijn we vrij laat in de namiddag vertrokken.Na wat zoekwerk hebben we het huis
gevonden.Bibi kwam juist thuis van haar
werk.We hebben even op het terras van
hun huis gezeten, en afgesproken om op zaterdagavond met Bibi en haar man in de
stad te gaan.We kijken ernaar uit om
Kinshasa by night te beleven.
En dan zijn we naar Matonge gereden om Mama Véronique een bezoekje te
brengen.Zij is de mama van Albert
Mpeti.Toen Christian in de jaren
tachtig in Kinshasa was heeft zij hem verzorgd toen er een parasiet zich in
zijn grote teen genesteld had.Ook bij
de opstand die uitbrak na een voetbalmatch, waardoor men op jacht ging naar
alles wat buitenlands was, heeft zij Christian onder haar hoede genomen, en
zelfs tegen de oproerkraaiers gezegd dat hij haar zoon was.
Het was een hartelijk weerzien.Mama
Véronique is ondertussen een kranige dame van 80.
Ze had juist een vette eend vast om te
slachten, toen we eraan kwamen.Dat
beestje heeft dankzij ons bezoek uitstel van executie gekregen.Herinneringen werden opgehaald, bij wat
aangevoerde drank.Dit is hier de
gewoonte als je een bezoek brengt aan iemand.In plaats van bloemetjes mee te nemen, zorg je voor wat drank of iets om
te eten.En overal waar je hier bent kan
je in de nabijheid frisse drank vinden.Emelie, dochter van mama Véronique wil ons graag vergezellen op een
marktbezoek of/en op uitstap naar Kinkole.
Matonge is een hele gezellige wijk, waar het uitgaansleven zich situeert.De wegen zijn er mooi aangelegd (althans waar
wij waren) en er is ambiance op de straat.
Onderweg zagen we iets wat we nog nergens gezien hadden: een politierobot die
het verkeer regelt, midden op een sokkel op een groot kruispunt.De uiteinden van zijn armen zijn
verkeerslichten (groen en rood).De
robot draait zoals ook een agent doet die het verkeer regelt.Als extra heeft hij een ingebouwde
flitscamera om de overtreders te betrappen.Het blijkt een 100% Congolese uitvinding zijn.
Verslag: Christian Fotographie: Christian Dactylo: Tinne
16/10/2013
Vandaag is het heet . Heter dan gisteren, het
heetst sinds we hier aankwamen op Congolese bodem. Ca. 35° in de schaduw. Dat
heeft zn weerslag op het gemoed van een mens.
We vertrokken samen met Jos en Koko op weg naar de
Mama.
Onderweg in de auto met de raampjes open, deed Koko een kleine uitschuiver met
een modderdouche als gevolg. Dus de raampjes gingen toe (de temperatuur schoot
de hoogt in), met de belofte van Koko dat de airco in de auto volgende jaar in
orde zou zijn. Dat was een opsteker J. We waren goed opgewarmd om aan de klimpartij te
beginnen! We hebben het rustig aan moeten doen,en hebben af en toe eens gestopt
om in deze hitte op adem te komen.
Onderweg kwamen we Mireille tegen met de boodschappen voor het ontbijt en
middagmaal.
Alle leed was vergeten toen we bij aankomst zagen, dat de werken aan het huisje
gestart waren.
De metsers waren bezig met de zijmuur op te metsen. Christian zag dat er te
weinig mensen aan het werk waren, en dat er teveel aan het kijken waren. Dat
liet hij niet gebeuren J En op 1, 2, 3 schoten ze allemaal in gang, en het
ging vooruit, het ging geweldig goed vooruit. En we hadden ook lol.
Volgende fase is het gebinte van het dak met de golfplaten . Nadien moet de vloer nog geëgaliseerd
worden. Zo zullen ze dan uiteindelijk 5 plaatsen hebben i.p.v. 2. We hopen dat
het dak erop ligt voor we vertrekken. Dan hebben we dat ook nog gezien.
En Jos (architect van Julie van Louis van de schrijnwerker)gaf zijn zegen en
viel int slaap onder de kleurrijke parasol, naast Koko die ook al in
dromenland zat. De warmte hé.
Een kleine domper op de vreugde, vandaag: Marie-Christine was naar het
ziekenhuis , voor een onderzoek. Ze zal waarschijnlijk geopereerd moeten
worden. Ze heeft last van een kiste, sinds de geboorte van haar jongste kind
(Jeremy), ca.13 jaar geleden.
En de Mama was er natuurlijk ook. Ze zat te genieten van haar ontbijt (een kop
koffie met melkpoeder,en brood met hespenworst). Natuurlijk heeft Jos ook met
haar kennis gemaakt.
Hij heeft haar ook blij gemaakt met een mooie handdoek en nog enkele
kledingstukken.
Terug op weg naar het logement zei Christiaan: ik heb nooit zoveel uitgestoken
handen gezien, en we zullen onze valiezen goed moeten controleren, want iedereen
wil mee naar België.
Vandaag bezochten we Mama.Het heeft 2 dagen niet geregend, dus konden we terug met de auto via de
hobbel-bobbel-wiggel-waggel-weg tot op ongeveer 20min stappen van hun adres
geraken.Ik vroeg me wel af: wat als het
begint te regenen als we daar zijn?Geraken we dan nog wel terug?
Onderweg zijn we even gestopt om een kleurrijke parasol te kopen.Die komt daar wel van pas.
Koko, onze taxi-man, weet ons feilloos tot bij de familie te brengen.Tijdens de tocht werd ik aangesproken als ma
soeur en Christian vroegen ze of hij missionaris was.Ook riepen ze :Mondele is terug en gaat hier
de wegen aanleggen, gas en elektriciteit in orde brengen, God zegen hem.Spijtig genoeg heeft hij zijn
schroevendraaiers, nijptangen enz niet bij.
Mama zat buiten al te wachten.Afspraak
was dat wij bij hen bleven eten.Dus met
wat geld gingen ze op weg om eten te halen.Na een tijd kwamen ze terug met een kip, een stuk rundvlees, kruiden,
groenten en bakbananen, en natuurlijk ook houtskool.De twee dochters, met hulp van een ander
familielid,gingen aan de slag om de
vuurtjes aan te maken en alles te prepareren.Het rundvlees en de kip werden in stukjes gesneden, de kruiden
(waaronder veel look) werden fijngestampt in een grote houten vijzel en alles
werd in een grote pot gestoofd.De
bananen werden gepeld en in stukjes gesneden om dan in hete olie te
bakken.Na een uurtje was alles klaar,
en hebben we samen met hen gegeten.
Het smaakte heerlijk en ook bij Mama, zij heeft een goeie eetlust.En de nieuwe parasol kleurde het festijn.
Met Christian werd de prijsofferte voor de verbouwingen bekeken. Hij begon er nog harder van te zweten.Er werd afgesproken om de eerste fase van de
verbouwingen onmiddellijk te starten. Woensdag moeten we daar al resultaat van
zien.Onze architect Jos van Julie van
Louis van de schrijnwerker gaat de werf controleren.Na de werken zouden ze dan over vier
overdekte kamers moeten beschikken i.p.v. nu 2.
Bij ons volgende bezoek aan Kinshasa doen we dan aan fijnbouw, ipv nu aan ruwbouw.
Dan werd het tijd om te vertrekken, want er kwamen dreigende wolken
aanzetten.En ja, onderweg begon het
stevig te regenen.Je zag overal dat
mensen in allerijl hun kraampjes opdoekten en de brommers probeerden de regen
voor te zijn, toeterend en manoeuvrerend in het zand.
Gisteren bracht Koko (taxi-man) ons naar
Gombe.We zijn een kijkje gaan nemen
naar de Procure Sainte Anne, de tweede optie die we hadden om in Kinshasa te
logeren, dit bij de Paters van Scheut.
Gombe is wel anders dan Limete.Het
wegennet is er luxueus, met brede lanen, wijken met grote huizen en nieuwe
appartementen. Overal stadsarbeiders/arbeidsters in blauwe overall en geel
fluo-vestje, die de straten schoon maken met borstels.Weinig kraampjes langs de weg, weinig
straatverkopers, wel grote supermarkten.De Stroom is vlakbij en we zijn er een kijkje gaan nemen.We hadden er graag een fotootje genomen, maar
het mag niet.We stonden er maar een
paar minuten of er kwam al een bewapende militair heel dicht bij ons staan,
zodat hij kon horen waarover we aan het praten waren.Aan de overkant van de stroom zagen we
duidelijk Congo-Brazzaville liggen.Jos
is er toch in geslaagd om stiekem een foto te nemen, vanuit heuphoogt, m et
zijn GSM.Het was wel de dag van de
stiekeme fotos.Want in onze straat
hadden we zo graag een foto genomen van de Negiriaans kerk, waar eerst een
groot spandoek hing met de aankondiging van de Evangelist, Psalmist International en er nu een ander spandoek
hangt met Double portion.
Toen we er een keertje te voet langs kwamen, hebben we gevraagd om een foto te
mogen nemen.De security werd erbij
geroepen en bleek dat ze dit niet konden toestaan.Aan de overkant van deze kerk is er iets van
het Congolees gerecht gevestigd, waar ook steeds veel politie rondhangt.Maar . toen we vandaag terug kwamen met de
taxi, hadden we al afgesproken om, vanuit de auto te proberen een stiekeme foto
te maken.Een paar straten voor we
eraan kwamen hadden we het fototoestel al klaar in de aanslag om in volle
vlucht af te drukken. En .voilà,
hieronder het resultaat!
Deze kerk is puur geldgewin.De mensen
worden opgezweept tot een soort trance die maakt dat ze hun portefeuille open
doen.Hoe groter het bedrag, hoe groter
de zegen.En heel de wijk mag
meeluisteren.
In tegenstelling tot Gombe, zitten wij hier in Limete meer in het echte
Kinshasa van de Congolees, met overal mensen die iets verkopen.Vermits er geen werk is, organiseert ieder zn
eigen mogelijkheid tot een beetje geld verdienen om te kunnen leven.En ook de mensen die werk hebben verdienen
niet genoeg om rond te komen.Dollars
wisselen in Congolese Franc gebeurt enkel op de straat.Telefoonkaarten worden op straat
verkocht.En dan zijn er de mamas die dingen
klaar maken om te eten, of fruit en vruchten verkopen. Ook de kapper zit langs de weg met een
stoeltje
en spiegel.En de
rondlopende verkopers leuren met stokbrood mooi rechtop gezet in een plastiek
kom op hun hoofd, een soort hespenworst waar ze een sausje op smeren, zakdoekjes,
waterzakjes, flesjes drank, mangos (foute)palmolie, pindas, kleding,
kettingsloten, zonnebrillen, sigaretten en allumeurs.Je ziet hier een hele supermarkt
voorbijlopen.Ook kopies laten maken kan
hier op straat.
Hun moed en volharding is bewonderenswaardig.Ja, het is echt wel een kwestie van overleven.
Dag Annie en Jean.
Wij waren gisteren bij Réjette De Winter in Matete.
Zij heeft ons heel gastvrij ontvangen en we kregen heel veel uitleg en een
rondleiding in jullie project.
Met weinig aan middelen en met een heel groot hart kan je toch wat bereiken,
dat is hier wel bewezen.Als de tijd ons
gegeven wordt gaan we samen met haar op uitstap naar Kinkole, waar we lekkere vis gaan eten.
Op de foto's zal je zien dat we ook de pastoor ontmoet hebben, en dat we een kijkje mochten nemen in het schooltje, ernaast.